Arystoteles na nowo odczytany. Ryszarda Kilvingtona „Kwestie o ruchu” - ebook

Książka jest efektem wieloletnich badań dotyczących historii nauki średniowiecznej, mianowicie początków fizyki matematycznej. Można w niej wyodrębnić dwie części: monografię, w której autorka odpowiada na pytanie, czy XIV-wieczna fizyka matematyczna, inspirowana nominalistyczną filozofią Wilhelma Ockhama, doprowadziła do zerwania z jakościową fizyką Arystotelesa już w wieku XIV, oraz – tłumaczenie Kwestii o ruchu Ryszarda Kilvingtona, jednego z twórców szkoły Oksfordzkich Kalkulatorów. Z pozycji nominalistycznej, z jednej strony odrzuca on dużą część podejmowanej przez Arystotelesa problematyki, z drugiej zaś, wypełniając obowiązki nauczycielskie na średniowiecznym uniwersytecie, poddaje teorie Stagiryty interpretacji pozwalającej odnaleźć w jego myśli elementy bliskie – jak się Kilvingtonowi wydaje – jego poglądom.

W swoich kwestiach Kilvington podejmuje analizę zagadnienia zmian, rozumianych, zgodnie z definicją Arystotelesa, jako ruch przestrzenny, zmiany jakościowe oraz ilościowe w ujęciu nominalistycznym, czyniąc matematykę właściwym językiem opisu przyrody. Są one też rezultatem jego nauczania, czasami zapisu ćwiczeń odbywanych w klasie ze studentami, zatem tekst ten ma również walor historyczny, ponieważ pokazuje nam, jak wielkie wymagania stawiano studentom średniowiecznym i jak dobrze się z nich wywiązywali.

Jakiego rodzaju były to „obliczenia” i jakie dzięki nim można osiągnąć rezultaty, Czytelnik dowie się z lektury książki.

WSTĘP

ROZDZIAŁ l. Ryszarda Kilvingtona życie i dzieło

1. Studia na Uniwersytecie Oksfordzkim w XIV wieku

2. Życie Ryszarda Kilvingtona

3. Dzieła

3.1. Tradycja rękopiśmienna Ryszarda Kilvingtona Kwestii o ruchu

3.2. Mistrz i uczeń - Ryszard Kilvington i Tomasz Bradwardine

3.3. Forma, styl i metody badawcze w Kwestiach o ruchu

3.3.1. Forma

3.3.2. Styl i metody Badawcze

ROZDZIAŁ II. Poglądy filozoficzne Ryszarda Kilvingtona

1. Zagadnienia metodologiczne - teoria poznania

2. Średniowieczny świat

3. Zmiany w świecie podksiężycowym

3.1. Zmiana miejsca, czyli ruch przestrzenny

3.1.1. Ruch rzeczywisty

3.1.2. Dynamiczny aspekt ruchu

3.2. Ruch możliwy

3.2.1. Kinematyczny aspekt ruchu

4. Zmiany jakościowe

Zakończenie

III. Ryszard Kilvington, Kwestie o ruchu

1. Czy w każdym ruchu moc tego, co porusza, przewyższa opór rzeczy poruszanej

2. Czy jakość przyjmuje „więcej” i „mniej”

3. Czy jakieś ciało proste może być tak samo szybko poruszane w próżni, jak w ośrodku

4. Czy wszystko to, co podlega zmianie, na początku zmiany znajduje się w tym, w co jako pierwsze jest mieniane

Bibliografia

Indeks osób

Indeks pojęć

Summary

Od redakcji