Struktura zawodowa rynku pracy w Polsce. Systemy informacyjne i prognozy - ebook

W publikacji zaprezentowano kompleksowe analizy zmian struktury zawodowej rynku pracy w Polsce przeprowadzone w celu budowy systemów informacyjnych dla rynku pracy i systemu edukacji z elementami prognoz zmian liczby pracujących.

Jak wskazuje autor, warunkiem koniecznym prowadzenia efektywnej polityki w obszarze edukacji i rynku pracy jest dostęp do aktualnej i wiarygodnej informacji na temat procesów zachodzących w społeczeństwie, szczególnie w czasie dynamicznych zmian struktury popytu na pracę i podaży pracy.

W monografii eksplorowano dwa zasadnicze wątki. Teoretyczny - dotyczący barier i możliwości badania struktury zawodowej rynku pracy oraz praktyczny - w zakresie perspektyw wykorzystania analiz i prognoz struktury zawodowej do poprawy funkcjonowania rynku pracy w Polsce poprzez budowę systemów informacyjnych.

Przeprowadzone badania umożliwiły sformułowanie wielu wniosków na temat analiz i prognoz w przekroju zawodowym na rynku pracy oraz systemów informacyjnych dla rynku pracy. Pojawiło się również wiele nowych wątków do badań, które mogą być pogłębiane w przyszłości. Doświadczenia krajowe i zagraniczne wskazują, że analizy i prognozy przekrojowe dla rynku pracy stanowią obecnie ważny obszar badań, którego poznawanie leży u podstaw rozwoju nowoczesnych społeczeństw.

Wprowadzenie         7

Rozdział I. Możliwości i bariery badania struktury zawodowej rynku pracy         11

1.1. Zawód w badaniach społeczno-ekonomicznych                11

1.1.1. Zagadnienia pojęciowo-definicyjne          11

1.1.2. Zawód i jego znaczenie w badaniach rozwoju gospodarczego 22

1.1.3. Przegląd determinant zmian struktury zawodowej                26

1.1.4. Potrzeby informacyjne aktorów rynku pracy           28

1.2. Źródła danych statystycznych o strukturze zawodowej   30

1.2.1. Główny Urząd Statystyczny           31

1.2.2. Inne źródła danych wtórnych      34

1.2.3. Badania pierwotne w analizach struktury zawodowej         37

1.2.4. Szacowanie danych – metody i przykłady  40

1.3. Klasyfikacje – zmiany i dostosowania   47

1.3.1. Przegląd zmian klasyfikacyjnych  47

1.3.2. Wybrane metody korekty danych               55

1.3.3. Przykłady korekty danych w przekroju grup zawodów           58

1.4. Wybrane metody analizy danych w modelowaniu i prognozowaniu struktury zawodowej        64

1.4.1. Statystyczna analiza danych przekrojowo-czasowych            64

1.4.2. Modelowanie struktury zawodowej pracujących   66

1.4.3. Prognozowanie zmiennych przekrojowych na rynku pracy   69

1.4.4. Scenariusze i symulacje 74

Rozdział II. Systemy informacji prognostycznej jako nowoczesny element infrastruktury badawczej rynku pracy      77

2.1. Przegląd systemów informacji o rynku pracy w przekroju zawodowym 77

2.1.1. Rozwiązania historyczne               78

2.1.2. Systemy informacji o rynku pracy na świecie            86

2.1.3. Systemy informacji o rynku pracy w wybranych krajach Unii Europejskiej        92

2.2. Systemy informacji o rynku pracy w Polsce         100

2.2.1. Obserwatoria rynku pracy        100

2.2.2. Edu-Nawigator              116

2.2.3. Prognozowanie Zatrudnienia – portal  125

2.3. Budowa systemów informacji prognostycznej    130

Rozdział III. Analizy i prognozy przekroju zawodowego rynku pracy w Polsce        137

3.1. Doświadczenia krajowe i zagraniczne w prognozowaniu przekroju zawodowego            137

3.1.1. System Prognozowania Popytu na Pracę – wyniki prognoz             138

3.1.2. Prognozy CEDEFOP   142

3.1.3. Prognoza przekroju zawodowego i sektorowego w podregionach województwa mazowieckiego       144

3.2. Prognozy zintegrowanego systemu prognostyczno-informacyjnego – Narzędzie Prognozowania     147

3.2.1. Prognoza w przekroju zawodowym na lata 2012–2020               148

3.2.2. Aktualizacja prognozy w przekroju zawodowym na lata 2014–2022               164

3.3. Ewaluacja procesu prognostycznego       185

Rozdział IV. Prognoza liczby pracujących w przekroju grup zawodów w Polsce na lata 2016–2025             191

4.1. Analiza zmian liczby pracujących w przekroju grup zawodów (1995–2015) 191

4.2. Modele dla grup zawodów     208

4.2.1. Model liczby pracujących w przekroju wielkich grup zawodowych – respecyfikacja (1995–2015)         209

4.2.2. Modele tendencji rozwojowych udziału pracujących       214

4.3. Prognoza liczby pracujących w przekroju grup zawodów na lata 2016–2025 218

4.3.1. Prognozy w przekroju wielkich grup zawodów   218

4.3.2. Prognoza w przekroju średnich grup zawodów     221

4.4. Możliwości wykorzystania wyników prognoz   238

Podsumowanie   243

Bibliografia           249

Occupational Structure of the Labour Market in Poland. Information Systems and Forecasts (Summary) 261

Spis rysunków     267

Spis tabel             273

Aneks 1  275

Aneks 2  277

Od Redakcji          281