Podatki i opłaty lokalne. Teoria i praktyka - ebook

W publikacji przedstawiono najważniejsze problemy powstające na etapie realizacji podatków i opłat lokalnych, uwzględniając najnowsze zmiany w przepisach regulujących tę kategorię danin publicznych, orzecznictwo sądów administracyjnych oraz dorobek doktryny prawa podatkowego.

W opracowaniu omówiono największą od trzynastu lat nowelizację ustaw o podatkach i opłatach lokalnych, podatku rolnym oraz podatku leśnym, wprowadzoną na mocy ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw, istotnie modyfikującą konstrukcje poszczególnych podatków i opłat lokalnych. Ponadto przeanalizowano zmiany, które weszły w życie od 1.01.2017 r. w związku z uchwaleniem ustaw: o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, i o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw, zmieniającej zakres zwolnienia od podatku od nieruchomości infrastruktury kolejowej.

Książka przeznaczona jest dla doradców podatkowych, adwokatów, radców prawnych, sędziów, prokuratorów, a także pracowników administracji rządowej i samorządowej. Będzie cennym źródłem wiedzy dla ekonomistów i księgowych. Zainteresuje również przedstawicieli nauki i studentów prawa, ekonomii i rachunkowości.

W konkluzji należy stwierdzić, że recenzowana książka jest wartościową analizą problematyki podatków i opłat lokalnych. Jej publikacja przyczyni się do pogłębienia wiedzy z tego zakresu nie tylko wśród praktyków, lecz także wszystkich osób zajmujących się prawem podatkowym .
Prof. dr hab. Leonard Etel

Wykaz skrótów 13
Od autora 17
Rozdział I Pojęcie, istota i funkcje podatków i opłat lokalnych 19 1. Pojęcie podatków i opłat lokalnych 19 2. Rys historyczny podatków i opłat lokalnych po 1945 r. 23 3. Granice władztwa gminy w zakresie podatków i opłat lokalnych 43 4. Funkcje podatków i opłat lokalnych 50 5. Podatki i opłaty lokalne jako element systemu podatkowego 54 6. Charakter prawny podatków lokalnych 57 7. Czy opłaty lokalne to opłaty? 63
Rozdział II Podatek od nieruchomości 68 1. Podmiot podatku 68 1.1. Właściciele nieruchomości lub obiektów budowlanych 68 1.2. Użytkownik wieczysty gruntu 73 1.3. Posiadacz samoistny 75 1.4. Posiadacze zależni nieruchomości lub obiektów budowlanych stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego 78 1.5. Współwłaściciele 80 2. Przedmiot opodatkowania 85 2.1. Grunty 85 2.2. Budynki lub ich części 90 2.3. Budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 93 3. Podstawa opodatkowania 106 3.1. Podstawa opodatkowania dla gruntów 106 3.2. Podstawa opodatkowania dla budynków lub ich części 108 3.3. Podstawa opodatkowania dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej 111 4. Stawki podatku 116 4.1. Uprawnienie gminy do kształtowania wysokości stawek podatku od nieruchomości 116 4.2. Stawki dla gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej 119 4.3. Obniżenie stawek podatku od nieruchomości ze względów technicznych 124 4.4. Stawki podatku dla budynków mieszkalnych 126 4.5. Stawki podatku dla budynków lub ich części związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych 128 4.6. Stawki podatku dla budynków lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym 130 4.7. Stawki podatku dla gruntów i budynków pozostałych 132 4.8. Stawka podatku dla gruntów niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji 132 4.9. Stawka podatku dla gruntów pod wodami 134 4.10. Stawka podatku dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej 136 5. Moment powstania i wygaśnięcia obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości 137 6. Tryb i warunki płatności podatku przez osoby fizyczne 140 7. Tryb i warunki płatności podatku przez osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej 144 8. Zwolnienia od podatku 146 8.1. Ogólna charakterystyka zwolnień od podatku 146 8.2. Analiza wybranych zwolnień od podatku od nieruchomości wynikających z ustawy podatkowej 152 8.2.1. Zwolnienie infrastruktury kolejowej 152 8.2.2. Zwolnienie od podatku budynków gospodarczych 162 8.2.3. Zwolnienie gruntów i budynków będących w posiadaniu stowarzyszeń 169 8.2.4. Zwolnienie gruntów i budynków wpisanych indywidualnie do rejestru zabytków 170 8.2.5. Zwolnienie gruntów pod wodami stanowiącymi własność Skarbu Państwa 173 8.2.6. Zwolnienie grup producentów rolnych 175 8.2.7. Zwolnienie gruntów i budynków stanowiących własność gminy 180 8.2.8. Zwolnienie nieruchomości zajętych na działalność oświatową 182 8.3. Analiza wybranych zwolnień od podatku wynikających z odrębnych ustaw 183 8.3.1. Zwolnienia uregulowane w tzw. ustawach kościelnych 183 8.3.2. Zwolnienie od podatku związane z realizacją inwestycji w zakresie dróg publicznych 186 9. Wyłączenia od podatku 187 9.1. Ogólna charakterystyka wyłączeń podatkowych 187 9.2. Analiza wybranych wyłączeń od podatku 189 9.2.1. Grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi 189 9.2.2. Nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego 190 9.2.3. Grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych w rozumieniu przepisów o drogach publicznych oraz zlokalizowane w nich budowle 192
Rozdział III Podatek rolny 195 1. Podmiot podatku 195 1.1. Ogólna charakterystyka podatnika podatku rolnego 195 1.2. Dzierżawcy gruntów gospodarstwa rolnego 197 1.3. Prowadzenie gospodarstwa rolnego przez jednego ze współwłaścicieli a obowiązek podatkowy 201 2. Przedmiot podatku 203 3. Podstawa opodatkowania 206 4. Stawki podatku 210 5. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego 211 6. Tryb i warunki płatności podatku przez osoby fizyczne 212 7. Tryb i warunki płatności podatku przez osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej 216 8. Zwolnienia w podatku rolnym 217 8.1. Ogólna charakterystyka zwolnień w podatku rolnym 217 8.2. Analiza wybranych zwolnień od podatku 220 8.2.1. Zwolnienie użytków rolnych klasy V, VI i VIz oraz gruntów zadrzewionych i zakrzewionych ustanowionych na użytkach rolnych 220 8.2.2. Zwolnienie gruntów nabytych na utworzenie nowego lub powiększenie już istniejącego gospodarstwa rolnego 221 8.2.3. Zwolnienie od podatku uczelni 224 9. Ulgi w podatku rolnym 225 9.1. Ogólna charakterystyka ulg w podatku rolnym 225 9.2. Analiza wybranych ulg w podatku rolnym 228 9.2.1. Ulga inwestycyjna 228 9.2.2. Ulga z tytułu wystąpienia klęski żywiołowej 234 10. Wyłączenia od podatku 235
Rozdział IV Podatek leśny 237 1. Podmiot podatku 237 2. Przedmiot podatku 238 3. Podstawa opodatkowania 242 4. Stawki podatku 243 5. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego 243 6. Tryb i warunki płatności podatku przez osoby fizyczne 244 7. Tryb i warunki płatności podatku przez osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej 246 8. Zwolnienia od podatku 248 8.1. Ogólna charakterystyka zwolnień od podatku leśnego 248 8.2. Analiza wybranych zwolnień od podatku 249 8.2.1. Zwolnienie lasów z wiekiem drzewostanu do 40 lat 249 8.2.2. Zwolnienie lasów wpisanych do rejestru zabytków 250 8.2.3. Zwolnienie użytków ekologicznych 251
Rozdział V Podatek od środków transportowych 252 1. Podmiot podatku 252 2. Przedmiot podatku 255 3. Podstawa opodatkowania 260 4. Stawki podatku 260 5. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego 262 6. Właściwość miejscowa organu podatkowego 268 7. Tryb i warunki płatności podatku 270 8. Zwolnienia od podatku 272 8.1. Ogólna charakterystyka zwolnień od podatku 272 8.2. Analiza wybranych zwolnień od podatku 274 8.2.1. Zwolnienie od podatku pojazdów specjalnych 274 8.2.2. Zwolnienie pojazdów używanych do celów specjalnych 276 8.2.3. Zwolnienie pojazdów zabytkowych 277 9. Zwrot podatku w transporcie kombinowanym 277
Rozdział VI Opłaty lokalne 280 1. Opłata targowa 280 2. Opłata miejscowa i opłata uzdrowiskowa 286 3. Opłata od posiadania psów 291 4. Opłata reklamowa 293
Wnioski 299
Bibliografia 305