Polityka rachunkowości w firmie z komentarzem do planu kont - stan prawny: 1 lutego 2015 r. - ebook
Polityka rachunkowości w firmie z komentarzem do planu kont - stan prawny: 1 lutego 2015 r. - ebook
Praktyczny komentarz zawiera omówienie zasad funkcjonowania poszczególnych kont syntetycznych oraz charakterystykę operacji ewidencjonowanych na tych kontach. Opracowanie zawiera przykładową dekretację na każdym z kont uwzględniając przy tym znowelizowane przepisy prawa bilansowego. Komentarz uwzględnia nie tylko postanowienia ustawy o rachunkowości, ale także wydanych na jej podstawie rozporządzeń wykonawczych, jak i wiążących przepisów ustaw o podatku dochodowym.
Spis treści
Wstęp
Rozdział I. Zakres zagadnień przyjętych w polityce rachunkowości
Księgi rachunkowe
1.1. Miejsce, czas oraz technika prowadzenia ksiąg rachunkowych
1.2. Podstawa zapisów w księgach rachunkowych i korekta błędów
1.3. Dowody księgowe
1.3.1. Cechy dowodu księgowego
1.3.2. Kontrola dowodów księgowych
1.3.3. Dekretacja dowodów księgowych
Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych i sprawozdawczości
2.1. Nadrzędne zasady rachunkowości
2.1.1. Zasada rzetelnego obrazu (wiarygodności
2.1.2. Zasada przewagi treści nad formą
2.1.3. Zasada ciągłości
2.1.4. Zasada memoriału
2.1.5. Zasada współmierności
2.1.6. Zasada kontynuacji działania
2.1.7. Zasada ostrożności
2.1.8. Zasada istotności
2.1.9. Zasada podwójnego zapisu
2.1.10. Zasada kompletności i chronologii zapisów
2.2. Błąd wpływający na jakość sprawozdania finansowego
Opis stosowanych metod wyceny aktywów i pasywów
3.1. Podstawowe kategorie wyceny ( definicje)
3.2. Bieżąca i bilansowa wycena aktywów i pasywów
Zasady ochrony i archiwizowania dokumentacji systemu rachunkowości
4.3. System przetwarzania danych
4.4. Ochrona dokumentów i ksiąg rachunkowych
4.5. Ochrona danych wprowadzonych do programu finansowo-księgowego
Charakterystyka programów przetwarzania danych
5.1. Ogólna charakterystyka i funkcje programu (modułu)
5.2. „KSIĘGA HANDLOWA”
5.3. Komputerowe wydruki danych
5.6. Program pomocniczy – „ŚRODKI TRWAŁE”
5.7. Program pomocniczy – „SPRZEDAŻ I ZAKUPY”
5.8. Program pomocniczy – „KADRY I PŁACE”
5.9. Program pomocniczy – „KASA, BANK I ROZRACHUNKI”
Zasady ochrony danych i ich zbiorów generowane z komputerowych programów przetwarzania
17. Wykaz kont
Rozdział II. Ogólna charakterystyka kont zespołu 0
Konto 01 „Środki trwałe”
Konto 02 „Wartości niematerialne i prawne”
Konto 03 „Długoterminowe aktywa finansowe”
Konto 04 „Inwestycje w nieruchomości i prawa” i inne
Konto 07 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji w nieruchomości i prawa”
Konto 07-1 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych”
Konto 07-2 „Odpisy umorzeniowe wartości niematerialnych i prawnych”
Konto 07-3 „Odpisy umorzeniowe inwestycji w nieruchomości i prawa”
Konto 08 „Środki trwałe w budowie”
Konto 09-0 „Obce środki trwałe”
Konto 09-1 „Środki trwałe w likwidacji”
Rozdział III. Ogólna charakterystyka kont zespołu 1
Konto 10 „Kasa”
Konto 13 „Rachunki i kredyty bankowe” – zasady ogólne
Konto 13-0 „Rachunek bieżący”
Konto 13-1 „Rachunek walutowy”
Konto 13-5 „Inne rachunki bankowe”
Konto 13-9 „Środki pieniężne w drodze”
Konto 14 „Krótkoterminowe aktywa finansowe”
Konto 14-5 „Odpisy aktualizujące krótkoterminowe aktywa finansowe”
Rozdział IV. Ogólna charakterystyka kont zespołu 2
Konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”
Konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”
Konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne”
Konto 22-0 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”
Konto 22-1 „VAT naliczony i jego rozliczenie”
Konto 22-2 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego”
Konto 22-3 „Rozrachunki publicznoprawne z urzędem skarbowym” i 22-4 „Rozrachunki publicznoprawne z urzędem miasta lub gminy”
Konto 22-5 „Rozrachunki publicznoprawne z urzędem celnym”
Konto 22-6 „Rozrachunki publicznoprawne z ZUS”
Konto 22-7 „Rozrachunki publicznoprawne z PFRON”
Konto 23-0 „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”
Konto 23-4 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami”
Konto 24 „Pozostałe rozrachunki”
Konto 24-0 „Pożyczki”
Konto 24-1 „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek”
Konto 24-5 „Rozrachunki wewnątrzzakładowe”
Konto 24-6 „Należności dochodzone na drodze sądowej”
Konto 24-9 „Pozostałe rozrachunki”
Konto 28 „Odpisy aktualizujące wartość należności”
Konto 29-0 „Należności warunkowe”
Konto 29-1 „Zobowiązania warunkowe”
Konto 29-2 „Weksle obce dyskontowane lub indosowane”
Rozdział V. Ogólna charakterystyka kont zespołu 3
Konto 30 „Rozliczenie zakupu”
Konto 31 „Materiały i opakowania”
Konto 31-1 „Materiały”
Konto 31-2 „Opakowania”
Konto 31-3 „Materiały w przerobie”
Konto 33 „Towary”
Konto 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów”
Konto 34-7 „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów”
Konto 39 „Zapasy obce” – konto pozabilansowe
Rozdział VI. Ogólna charakterystyka kont zespołu 4
Konto 40-0 „Amortyzacja”
Konto 40-1 „Zużycie materiałów i energii”
Konto 40-2 „Usługi obce”
Konto 40-3 „Podatki i opłaty”
Konto 40-4 „Wynagrodzenia”
Konto 40-5 „Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia”
Konto 40-9 „Pozostałe koszty rodzajowe”
Konto 49 „Rozliczenie kosztów”
Rozdział VII. Ogólna charakterystyka kont zespołu 5
Konto 50 „Koszty działalności podstawowej – produkcyjnej”
Konto 51 „Koszty działalności podstawowej – handlowej”
Konto 52 „Koszty wydziałowe”
Konto 53 „Koszty działalności pomocniczej”
Konto 54 „Koszty sprzedaży”
Konto 55 „Koszty zarządu”
Konto 58 „Rozliczenie kosztów działalności”
Kompleksowe przykłady związane z księgowaniami w zespole 4, 4 i 5, 5 wraz z ustaleniem wyniku finansowego z podstawowej działalności operacyjnej
Rozdział VIII. Ogólna charakterystyka kont zespołu 6
Uchwała Komitetu Standardów Rachunkowości
Konto 60 „Produkty gotowe i półprodukty”
Konto 62 „Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów”
Konto 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”
Konto 65 „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”
Rozdział IX. Ogólna charakterystyka kont zespołu 7
Konto 70-0 „Sprzedaż produktów”
Konto 70-1 „Koszt sprzedanych produktów”
Konto 73-0 „Sprzedaż towarów”
Konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”
Konto 74-0 „Sprzedaż materiałów i opakowań”
Konto 74-1 „Wartość sprzedanych materiałów i opakowań”
Konto 75-0 „Przychody finansowe”
Konto 75-1 „Koszty finansowe”
Konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne”
Konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”
Konto 77-0 „Zyski nadzwyczajne”
Konto 77-1 „Straty nadzwyczajne”
Konto 79-0 „Obroty wewnętrzne”
Konto 79-1 „Koszty obrotów wewnętrznych”
Rozdział X. Ogólna charakterystyka kont zespołu 8
Konto 80 „Kapitał (fundusz) podstawowy”
Konto 801 „Kapitał (fundusz) zapasowy”
Konto 802 „Kapitał (fundusz) rezerwowy”
Konto 803 „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny”
Konto 82 „Rozliczenie wyniku finansowego”
Konto 83 „Rezerwy”
Konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”
Konto 85 „Fundusze specjalne”
„Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych”
„Zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych”
Konto 86 „Wynik finansowy”
Konto 87 „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego”
Rozdział XI. Ustawa o rachunkowości
| Kategoria: | Podatkowe |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-269-3733-0 |
| Rozmiar pliku: | 3,3 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Oddajemy w Państwa ręce trzecie, uaktualnione wydanie publikacji zawierającej wskazówki związane z elementem dokumentacji polityki rachunkowości, którym jest zakładowy plan kont. Opracowanie to może być przydatne zwłaszcza przy przygotowywaniu, wdrażaniu, aktualizowaniu oraz sprawdzaniu poprawności stosowanych w poszczególnych jednostkach rozwiązań w zakresie całości lub określonych fragmentów zakładowego planu kont.
W opracowaniu – poza typowymi tematami, które są regulowane w zasadach polityki rachunkowości – zamieszczone zostały stosowne komentarze objaśniające sposób dokonywania zapisów w obrębie poszczególnych kont.
Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych wszystkie jednostki są zobowiązane przestrzegać zasad określonych w ustawie o rachunkowości (dalej: uor) oraz w innych obowiązujących przepisach prawa. W konkretnej jednostce bezpośrednią podstawą prowadzenia rachunkowości nie może być jedynie uor, lecz akt prawny, którego przepisy są wprost do tej jednostki adresowane. Powinien on uwzględniać jej uwarunkowania oraz potrzeby, a równocześnie nie pozostawać w sprzeczności zarówno z przepisami uor, jak i z innymi przepisami prawa znajdującymi się na styku z rachunkowością, np. ustawami podatkowymi, Kodeksem spółek handlowych, czy Prawem spółdzielczym itp. Takim aktem normatywnym, zgodnie z art. 10 ustawy o rachunkowości, jest dokumentacja opisująca przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, którą powinna posiadać każda jednostka zobowiązana do stosowania przepisów uor.
Przypomnijmy, że dokumentacja polityki rachunkowości powinna obejmować głównie zasady dotyczące:
- określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych;
- przyjętych metod wyceny aktywów i pasywów, a także ustalania wyniku finansowego w ramach przewidzianego dla jednostki w ustawie prawa wyboru;
- sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, a w tym zwłaszcza:
a) zakładowego planu kont (ZPK), określającego:
– wykaz syntetycznych kont księgi głównej,
– przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, w tym np. komentarz do zapisów typowych operacji, korespondencję kont itp.,
– zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z syntetycznymi kontami księgi głównej,
b) wykazu ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu tych ksiąg z zastosowaniem techniki komputerowej – wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych, z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz ich funkcji w organizacji całości ksiąg rachunkowych w procesie przetwarzania danych,
c) opisu systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych z zastosowaniem komputerów – opisu systemu lub podsystemu informatycznego, zawierającego wykaz programów, procedur lub funkcji, zależnie od struktury oprogramowania, wraz z opisem algorytmów i parametrów oraz programowych zasad ochrony danych, a zwłaszcza metod zabezpieczenia dostępu do danych i systemu ich przetwarzania, jak również określenie wersji oprogramowania i dat rozpoczęcia ich eksploatacji;
- opisu systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym ksiąg rachunkowych, dowodów księgowych oraz innych dokumentów będących podstawą dokonanych zapisów w tych księgach.
Dokumentację opisującą przyjęte zasady (politykę) rachunkowości ustala w formie pisemnej i aktualizuje – w miarę potrzeby – kierownik jednostki, co wynika z art. 10 ust. 3 uor.
Budując zakładowy plan kont, należy pamiętać o trzech bardzo istotnych przepisach uor. Muszą one być zawsze wzięte pod uwagę przy planowaniu technicznych rozwiązań księgowych. Po pierwsze, zgodnie z art. 3. ust 1 pkt 11 uor ilekroć w ustawie jest mowa o przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości – tylekroć rozumie się przez to wybrane i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych. Zakładowy plan kont musi uwzględniać przyjęte zasady związane z wyceną aktywów i pasywów, ustalaniem wyniku finansowego, sporządzaniem sprawozdań finansowych i uwzględnianiem innych potrzeb informacyjnych użytkowników systemu rachunkowości.
Po drugie, art. 4 ust. 1 uor wskazuje, że jednostki obowiązane są stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Zatem zakładowy plan kont musi być tak skonstruowany, aby umożliwiał dostarczenie rzetelnych i wiernie odzwierciedlających stan faktyczny informacji.
Po trzecie, art. 8 ust. 1 uor przypomina, że określając zasady (politykę) rachunkowości, należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności. A zatem należy zadbać o odpowiednią szczegółowość poziomów gromadzenia danych i zapewnić elastyczność zakładowego planu kont, jeśli pojawi się potrzeba pozyskania innych nowych danych. Może mieć to szczególne znaczenie dla mniejszych jednostek w kontekście przygotowywanej przez Ministerstwo Finansów nowelizacji ustawy o rachunkowości. Kierownicy jednostek powinni zastanowić się, czy uproszczenia nie przyniosą więcej szkody niż korzyści.
Tworząc politykę rachunkowości i jej dokumentację, warto pamiętać o możliwości wynikającej z art. 10 ust. 3 uor. W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości, a w przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego jednostki mogą stosować międzynarodowe standardy. Może się zdarzyć, że dane zagadnienie nie zostało uregulowane we wszystkich trzech źródłach. Wtedy można zastosować rozwiązania ustalone we własnym zakresie, jednak nie w sposób dowolny, lecz mając na względzie potrzeby (specyfikę i uwarunkowania) jednostki.
Ustawa o rachunkowości wymaga, aby regulacje w zakresie wyboru rozwiązań dotyczących prowadzenia rachunkowości nie pozostawały z nią w sprzeczności oraz były dostosowane do potrzeb jednostki. Przede wszystkim powinny zapewniać rzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych i poprawne opracowanie sprawozdania finansowego.
