Podatek od czynności cywilnoprawnych a VAT - ebook

Publikacja stanowi cenne opracowanie będące wielopłaszczyznową analizą badawczą z zakresu prawa podatkowego. Przedmiotem opracowania są korelacje zachodzące pomiędzy podatkiem od czynności cywilnoprawnych i podatkiem od towarów i usług. Jest to interesująco przeprowadzona analiza, wbrew pozorom, trudnych zagadnień, wsparta orzecznictwem sądów administracyjnych. Ponadto monogra a jest wzbogacona interesującymi odniesieniami do prawa unijnego, jak również do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Niewątpliwie nowatorskie ujęcie problematyki jest również efektem bogatego doświadczenia teoretycznego i orzeczniczego Autorów. Ze względu na wysokie walory merytoryczne i analityczne prezentowana monogra a będzie stanowiła wartościowy wkład w doktrynę prawa
podatkowego .
Dr hab. Dominik Jan Gajewski
W książce zwrócono szczególną uwagę na najczęściej pojawiające się wątpliwości dotyczące stosowania podatku od czynności cywilnoprawnych i podatku od towarów i usług zarówno na gruncie prawa polskiego, jak i unijnego. Autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, jakie transakcje związane z dokonywaniem obrotu składnikami majątkowymi podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a jakie należy rozpoznawać jako dostawę towarów w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Opracowanie, oprócz ogólnej charakterystyki podatku od czynności cywilnoprawnych i podatku od towarów i usług, zawiera omówienie m.in. takich zagadnień jak:
wyłączenia i zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych,
wyłączenia i zwolnienia od podatku od towarów i usług,
problemy z ustaleniem granicy między obrotem nieprofesjonalnym a profesjonalnym.
Publikacja skierowana jest do doradców podatkowych, radców prawnych i adwokatów specjalizujących się w sprawach podatkowych, urzędników organów podatkowych, a także sędziów sądów administracyjnych orzekających w sprawach podatkowych.

Wykaz skrótów 9
Wstęp 15
Rozdział 1 Znaczenie prawa europejskiego w kształtowaniu krajowego systemu podatkowego 17 1. Multicentryczność jako paradygmat współczesnych systemów prawnych 17 2. Relacja między krajowym porządkiem prawnym a prawem unijnym 20 3. Model stosowania prawa zgodnie z zasadą wykładni prounijnej 25 4. Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa za naruszenie prawa unijnego przez organy państwowe 28 5. Rola zasad ogólnych w prawie unijnym 31 6. Wpływ orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na wykładnię prawa krajowego 35 7. Interpretatio cessat in claris w wykładni prawa unijnego i przepisów prawa krajowego w związku z prawem unijnym oraz prawem międzynarodowym 46 8. Relacja wykładni prounijnej do wykładni prokonstytucyjnej 56
Rozdział 2 Podatek od czynności cywilnoprawnych jako podatek kapitałowy 60 1. Uwagi wprowadzające 60 2. Zakres podmiotowy dyrektyw kapitałowych a regulacja ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dotycząca definiowania spółek 63 3. Zakres przedmiotowy dyrektyw kapitałowych a przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych 74 4. Znaczenie zasady stand still 82 5. Kłopoty z podstawą opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umów spółek i ich zmian 98 6. Zwolnienia spółek od podatku od czynności cywilnoprawnych a dyrektywa 2008/7/WE 109
Rozdział 3 Podatek od towarów i usług jako ogólny podatek obrotowy 115 1. Kształtowanie się podatku od towarów i usług 115 2. Istota podatku od towarów i usług 121 3. Elementy konstrukcyjne podatku od towarów i usług 124 3.1. Uwagi wprowadzające 124 3.2. Przedmiot opodatkowania podatkiem od towarów i usług 126 3.3. Podmioty podatku od towarów i usług 133 3.4. Podstawa opodatkowania 140 3.5. Stawki podatku 143
Rozdział 4 Podatek od towarów i usług a prawo unijne 146 1. Pojęcie unijnego prawa podatkowego 146 2. Relacje pomiędzy podatkowym prawem unijnym a podatkowym prawem krajowym 147 3. Harmonizacja unijnego prawa podatkowego 150 4. Źródła unijnego prawa podatkowego 152 4.1. Traktatowe źródła unijnego prawa podatkowego 152 4.2. Podstawy prawne obowiązywania norm prawa unijnego w prawie polskim 153 4.3. Podstawy prawne i instrumenty harmonizacji podatków obrotowych 155 4.4. Harmonizacja przepisów dotyczących podatku od wartości dodanej w Polsce 159
Rozdział 5 Wyłączenia od podatku od czynności cywilnoprawnych 161 1. Uwagi wprowadzające 161 2. Czynności wyłączone z opodatkowania w określonych kategoriach spraw 163 3. Wyłączenie z opodatkowania umów zawieranych w związku z realizacją roszczeń związanych z ochroną środowiska 170 4. Wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych czynności opodatkowanych albo zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług 170 4.1. Uwagi ogólne 170 4.2. Konstrukcja wyłączenia 172 5. Wyłączenie z opodatkowania umów sprzedaży oraz zamiany towarów wprowadzonych do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego albo objętych procedurą składu celnego 175 6. Wyłączenie z opodatkowania umów spółek i ich zmiany 177
Rozdział 6 Zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych 180 1. Uwagi ogólne 180 2. Zwolnienia podmiotowe 184 2.1. Państwa obce, ich przedstawicielstwa dyplomatyczne i inne 184 2.2. Organizacje pożytku publicznego 188 2.3. Jednostki samorządu terytorialnego 190 2.4. Skarb Państwa 192 2.5. Osoby nabywające na potrzeby własne sprzęt rehabilitacyjny 193 2.6. Agencja Rezerw Materiałowych 195 3. Zwolnienia przedmiotowe 196 3.1. Sprzedaż walut obcych 196 3.2. Sprzedaż gospodarstwa rolnego 197 3.3. Sprzedaż byłemu właścicielowi (użytkownikowi wieczystemu) nieruchomości wywłaszczonej 203 3.4. Sprzedaż budynku mieszkalnego oraz niektórych typów praw mieszkaniowych 207 3.5. Zamiana budynku, lokalu lub prawa do lokalu między osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej na zasadach określonych w przepisach o podatku od spadków i darowizn 210 3.6. Sprzedaż rzeczy ruchomych o wartości poniżej 1000 zł 211 3.7. Sprzedaż bonów i obligacji skarbowych 212 3.8. Sprzedaż bonów pieniężnych Narodowego Banku Polskiego 214 3.9. Sprzedaż praw majątkowych będących instrumentami finansowymi 215 3.10. Sprzedaż towarów giełdowych na giełdach towarowych 220 3.11. Zbycie akcji i udziałów przez Bank Gospodarstwa Krajowego 221 3.12. Pożyczki 222 3.13. Ustanowienie hipoteki 231 3.14. Sprzedaż nieruchomości położonych na byłym terytorium RP 235 3.15. Zbycie kopalni 237 4. Zwolnienia na podstawie przepisów innych niż ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych 238
Rozdział 7 Wyłączenia od podatku od towarów i usług 249 1. Zakres wyłączeń od podatku od towarów i usług 249 2. Zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części 250 3. Czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy 261
Rozdział 8 Zwolnienia od podatku od towarów i usług 265 1. Zwolnienia przedmiotowe 265 1.1. Towary używane będące ruchomościami 266 1.2. Produkty rolne pochodzące z własnej działalności rolniczej 269 1.3. Znaczki pocztowe i inne znaki tego typu 270 1.4. Nieruchomości 270 1.5. Budynki, budowle lub ich części 272 1.6. Usługi w zakresie finansów 278 2. Zwolnienie podmiotowe 284 3. Wpływ zwolnień w podatku od towarów i usług a kupno towarów w Internecie 286 4. Zwolnienie na podstawie przepisów prawa krajowego, które pozostaje niezgodne z prawem unijnym 287 5. Skutki wystawienia faktury w odniesieniu do czynności zwolnionej lub wyłączonej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług 288
Rozdział 9 Problemy z ustaleniem granicy między obrotem nieprofesjonalnym a profesjonalnym na tle wybranych przykładów 292 1. Sprzedaż lub zamiana nieruchomości oraz praw rzeczowych związanych z nieruchomością 292 1.1. Uwagi ogólne 292 1.2. Sprzedaż nieruchomości wchodzących w skład majątku prywatnego 293 1.3. Sprzedaż nieruchomości zwolniona z podatku od towarów i usług 295 1.4. Sprzedaż nieruchomości częściowo zwolniona z podatku od towarów i usług 297 1.5. Sprzedaż udziału we własności nieruchomości lub w prawie użytkowania wieczystego 299 2. Sprzedaż udziałów i akcji w spółkach handlowych 300 3. Problem identyfikacji czynności związanych z działalnością gospodarczą na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych 302
Literatura 315
O autorach 325