Facebook - konwersja
Czytaj fragment
Pobierz fragment

  • Empik Go W empik go

Włodzimierz Antonowicz: Zarys jego działalności społeczno-politycznej i historycznej - ebook

Wydawnictwo:
Rok wydania:
2011
Format ebooka:
EPUB
Format EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie. Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu. Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
, MOBI
Format MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu. Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
(2w1)
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment

Włodzimierz Antonowicz: Zarys jego działalności społeczno-politycznej i historycznej - ebook

Klasyka na e-czytnik to kolekcja lektur szkolnych, klasyki literatury polskiej, europejskiej i amerykańskiej w formatach ePub i Mobi. Również miłośnicy filozofii, historii i literatury staropolskiej znajdą w niej wiele ciekawych tytułów.

Seria zawiera utwory najbardziej znanych pisarzy literatury polskiej i światowej, począwszy od Horacego, Balzaca, Dostojewskiego i Kafki, po Kiplinga, Jeffersona czy Prousta. Nie zabraknie w niej też pozycji mniej znanych, pióra pisarzy średniowiecznych oraz twórców z epoki renesansu i baroku.

Kategoria: Klasyka
Zabezpieczenie: brak
Rozmiar pliku: 306 KB

FRAGMENT KSIĄŻKI

SPIS ROZ­DZIA­ŁÓW.

Wstęp

I. Po­cho­dze­nie i pierw­sza mło­dość… 4

II. Chło­po­mań­stwo na Rusi oko­ło r. 1855… 24

III. Lata uni­wer­sy­tec­kio 1855–1860… 39

IV. Zmia­na na­ro­do­wo­ści (1861)… 56

V. Pierw­sze pu­bli­ka­cye (1861–1863)… 75

VI. Po­gląd na ge­ne­zę ko­za­czy­zny… 86

VII. Szlach­ta na Rusi… 95

VIII. Do­ro­szen­ko i Pa­lij… 103

IX. Haj­da­ma­czy­zna… 114

X. Sąd o Chmiel­nic­kim. 133

XI. Za­koń­cze­nie… 141

Omył­ki dru­ku:

stro­na 40 wiersz 4 od góry za­miast „ko­le­ga uni­wer­sy­tec­ki”

ma być „an­ta­go­ni­sta”WSTĘP.

Sam ty­tuł mego za­ry­su mo­no­gra­ficz­ne­go o W. An­to­no­wi­czu mógł­by mię zwol­nić od uspra­wie­dli­wie­nia się w ja­kim celu i w ja­kich roz­mia­rach pod­ję­ta zo­sta­ła pra­ca ni­niej­sza. Dzia­łal­ność An­to­no­wi­cza na polu hi­sto­ry­ogra­fii czę­ścio­wo tyl­ko wcho­dzi w ob­ręb na­szych dzie­jów. Naj­bar­dziej za­tem pol­skie­go czy­tel­ni­ka może in­te­re­so­wać to tyl­ko co bez­po­śred­nio do­ty­czy dzie­jów na­sze­go na­ro­du i sta­no­wi­ska An­to­no­wi­cza wo­bec na­ro­du i dzie­jów na­szych. Pra­ca moja prze­to w tych wy­łącz­nie gra­ni­cach za­mknię­tą zo­sta­ła. Sta­ra­łem się zwró­cić uwa­gę czy­tel­ni­ka na te je­dy­nie mo­men­ty, gdzie naj­ja­skra­wiej uwy­dat­nia­ły się oso­bi­ste po­glą­dy tego hi­sto­ry­ka w sto­sun­ku do zja­wisk i ży­cia dzie­jo­we­go Rusi w okre­sie wspól­no­ści pań­stwo­wej z Rzp­tą pol­ską. Dla cał­ko­wi­tej cha­rak­te­ry­sty­ki dzia­łal­no­ści na­uko­wej An­to­no­wi­cza miej­sca w ni­niej­szym szki­cu nie­ma; ten za­kres jego pra­cy na­le­ży do hi­sto­ryi ru­skiej.

Z za­ło­że­nia swe­go prze­to pra­ca moja musi być nie­zu­peł­ną, taką jest, taka mia­ła być.

Sta­ra­łem się być bez­stron­nym, praw­dzi­wym, szcze­rym, obo­jęt­nym tyl­ko być nie mo­głem.

Nie mam pre­ten­syi do tego, aże­by sta­no­wi­sko moje, za­ję­te w tej pra­cy, za­do­wol­ni­ło wszyst­kich; wiem że spo­tkać się mogę z kry­ty­ką ostrą. To trud­no. Naj­szczę­śliw­si są ci, któ­rzy w nie­omyl­ność swo­ją wie­rzą. Za­pew­nić tyl­ko mogę, że nie kie­ro­wa­ła mną żad­na inna myśl oprócz chę­ci po­zna­nia umy­sło­wo­ści i cha­rak­te­ru tego nie­po­spo­li­te­go czło­wie­ka i po­ka­za­nia go w jego wła­snem oświe­tle­niu pol­skie­mu czy­tel­ni­ko­wi.

Ło­zi­na, d. 20. li­sto­pa­da 1910.I. PO­CHO­DZE­NIE I PIERW­SZA MŁO­DOŚĆ

(1834–1855).

21 mar­ca s. st… roku 1908 zmarł w Ki­jo­wie Wło­dzi­mierz An­to­no­wicz, pro­fe­sor hi­sto­ryi Ro­syi na uni­wer­sy­te­cie ki­jow­skim – „zna­ko­mi­ty hi­sto­ryk Ukra­iny-Rusi, prze­wod­nik (pio­nier) i na­czel­ny kie­row­nik ukra­iń­skie­go ru­chu na­ro­do­we­go w Ro­syi”. Ta­kim ty­tu­łem do chwa­ły uczci­ło śmierć jego dzien­ni­kar­stwo ru­skie. Nie bę­dzie­my to­czyć spo­rów o no­men­kla­tu­rę ty­tu­łów, to jed­nak nie da się za­prze­czyć, że był istot­nie pio­nie­rem i kie­row­ni­kiem ru­chu umy­sło­we­go, a w szcze­gól­no­ści hi­sto­rycz­ne­go w ru­skiem spo­łe­czeń­stwie i na­ro­dzie. Nie po­peł­nię wca­le wiel­kie­go błę­du, gdy po­wiem, że sam ruch ten wy­wo­łał, nadał mu roz­pęd spo­łecz­ny, stwo­rzył dlań pod­sta­wy na­uko­we, a na

Je­że­li weź­mie­my na uwa­gę waż­ną bar­dzo oko­licz­ność, że pra­ca­mi swe­mi hi­sto­rycz­ne­mu ob­jął za­kres pol­sko-ru­skich sto­sun­ków w ob­rę­bie daw­ne­go pań­stwa pol­skie­go, to już z tego je­dy­nie wzglę­du po­stać ta by­ła­by dla nas nie­zmier­nie cie­ka­wą i po­zna­nia god­ną.

Był to czło­wiek pod każ­dym wzglę­dem nie­zwy­kły i za­gad­ko­wy, Śmierć jego i kil­ka kar­tek po­zo­sta­wio­ne­go pa­mięt­ni­ka, nie wy­ja­śni­ły w zu­peł­no­ści ani jego umy­sło­wo­ści ani jego du­szy. Ca­łość tej umy­sło­wo­ści i du­szy była nie­zmier­nie zło­żo­ną i nie­uchwyt­ną. Z każ­dej stro­ny przed­sta­wiał się on in­a­czej. Ła­god­ny i mięk­ki w ży­ciu co­dzien­nem, sta­wał się obroń­cą naj­wy­uz­dań­szej dzi­ko­ści – w hi­sto­ryi; czło­wiek wy­so­kiej kul­tu­ry umy­sło­wej i mo­ral­nej, w nisz­czy­cie­lach tej kul­tu­ry – do­pa­try­wał bo­ha­te­rów; wy­cho­wa­ny w pol­skiem spo­łe­czeń­stwie, wy­rzekł się go, aże­by swo­im ide­om spo­łecz­nym i na­uko­wym nadać więk­sze zna­cze­nie praw­dzi­wo­ści; wy­ka­zu­jąc przez całe ży­cie z nie­sły­cha­ną wy­trwa­ło­ścią i za­cię­ciem tyl­ko wady daw­ne­go pol­skie­go ży­cia pań­stwo­we­go, nie gar­dząc ani oszczer­stwem ani zgryż­li­wo­ścią, pod ko­niec ży­cia, po­szedł śla­da­mi Chmiel­nic­kic­go i Wy­how­skie­go, i pró­bo­wał stwo­rzyć, nie ha­dziac­ką wpraw­dzie, lecz lwow­ską ugo­dę – rów­nie jak tam­ta nie­trwa­łą. Sło­wem, był to duch sprzecz­no­ści przy po­zor­nej jed­no­li­to­ści umy­sło­wej i du­cho­wej.

Ci­chą, ta­jem­ni­czą nie­kie­dy, na­po­zór spo­koj­ną i po­ży­tecz­ną rolę dzie­jo­wą ode­grał on wzglę­dem Rusi. Uko­chaw­szy ide­al­nie na­ród ru­ski, nie go­rę­cej i nie głę­biej, jak ko­cha­ło przed nim i po nim wie­lu Po­la­ków, dla któ­rych Ruś była tyl­ko wspól­ną ma­cie­rzą, nie wi­dział in­ne­go spo­so­bu służ­by ru­skie­mu spo­łe­czeń­stwu, jak zdra­dziw­szy wła­sną oj­czy­znę, re­li­gię i na­ro­do­wość. Od­jął w ten spo­sób od­ra­zu ce­chę czy­sto­ści, nie­za­leż­no­ści i bez­in­te­re­sow­no­ści pra­cy ca­łe­go ży­cia.

Trud­no prze­śle­dzić do­kład­nie dro­gę, któ­ra go od bez­względ­nej kry­ty­ki wła­sne­go na­ro­du do ode­rwa­nia się za­pro­wa­dzi­ła. Spró­bu­ję jed­nak na­szki­co­wać du­cho­wą i umy­sło­wą syl­wet­kę tego nie­zwy­kłe­go czło­wie­ka, któ­ry mógł wy­kształ­cić się i dzia­łać je­dy­nie w tak anor­mal­nych sto­sun­kach, ja­kie, dzię­ki nie­zdro­wej at­mos­fe­rze pań­stwo­wej, wy­two­rzy­ły się wśród na­sze­go na­ro­du i spo­łe­czeń­stwa. Pra­ca na­uko­wa An­to­no­wi­cza jest zbyt roz­le­głą i róż­no­rod­ną, aże­bym się mógł po­ku­sić o jej do­kład­ne oce­nie­nie. Za­do­wo­lo­nym będę, je­że­li uda mi się kil­ka ry­sów wy­bit­nych tej po­sta­ci uchwy­cić, przed­sta­wić kil­ka tez spo­łecz­nych i hi­sto­rycz­nych, któ­re sta­ły się krzy­wą osią ca­łe­go ży­cia jego i przy­czy­ni­ły się do wy­two­rze­nia i spo­pu­la­ry­zo­wa­nia kie­run­ków i po­glą­dów ze sta­no­wi­ska praw­dy dzie­jo­wej – fał­szy­wych, ze sta­no­wi­ska mo­ral­no­ści – prze­sad­nie wy­pa­czo­nych, a już z tego wzglę­du dla Rusi szko­dli­wych. Już to samo zja­wi­sko, że na­le­żał do dwóch na­ro­do­wo­ści, że ze­rwał wę­zły tra­dy­cyi i re­li­gii, łą­czą­ce go z pol­skiem spo­łe­czeń­stwem, że po­szedł na służ­bę idei pań­stwo­wej, wro­giej za­rów­no Rusi jak i Pol­sce, cie­ka­wą czy­ni tę dwo­istą pod wzglę­dem mo­ral­nym po­stać. Dla nas jest tem cie­kaw­szy, że w du­chu idei pań­stwo­wej po­li­tycz­nej Ro­syi pchnął swo­ją dzia­łal­ność hi­sto­rycz­ną, że wy­kształ­cił w tym kie­run­ku całe po­ko­le­nie pra­cow­ni­ków, że dzie­jów wła­sne­go i ru­skie­go na­ro­du użył jako na­rzę­dzia wal­ki, że na dzie­je pol­sko-ru­skie pa­trzył przez pry­zmat po­li­ty­ki pań­stwo­wej ro­syj­skiej, na któ­rą się dał zła­pać nie­bacz­nie; że skut­kiem tego, sfor­mu­ło­waw­szy fał­szy­we tezy hi­sto­rycz­ne, prze­szcze­pił je ze szko­dą praw­dy i mo­ral­no­ści w uczniów swo­ich; że stwo­rzył haj­da­ma­czy­znę na­uko­wą, któ­ra dla wal­ki w te­raź­niej­szo­ści szu­ka­ła w dzie­jach nie­uza­sad­nio­ne­go po­par­cia. Za­strzyk­nąw­szy tru­ci­znę ko­zac­kie­go war­chol­stwa i swa­wo­li w no­wo­żyt­ne spo­łe­czeń­stwo ru­skie, ode­rwał je na dłu­gie lata od pra­cy po­zy­tyw­nej, skrzy­wił jego lo­gi­kę i mo­ral­ność, a wal­ki prze­szło­ści prze­kuł na nie­na­wiść dzi­siej­szą.

Wło­dzi­mierz An­to­no­wicz uro­dził się w Mach­nów­ce, pow. ber­dy­czow­skie­go gub… ki­jow­skiej 6. stycz­nia 1834 r.*).

–-
mniej..

BESTSELLERY

Kategorie: