Wierność. Wspomnienia o Zbigniewie Herbercie - ebook

Czuły – oschły, wielkoduszny – pamiętliwy, zaangażowany – zdystansowany, odważny – ostrożny, klerk – bon vivant, nieśmiały – awanturnik, uczeń – mistrz, esteta wrażliwy na brzydotę, podróżnik potrzebujący stałego miejsca powrotów, hojny – chciwy, empatyczny – egoistyczny, stały – zmienny… Dwubiegunowy. Niespokojny. Poszukujący. Zbigniew Herbert.

Wspominają go członkowie rodziny, przyjaciele z młodości, koledzy ze studiów, kochane kobiety, pisarze, malarze, tłumacze, wydawcy, redaktorzy, dziennikarze, aktorzy, „wyznawcy”, uczniowie. Ambiwalencja wpisana jest także w ich opowieści o Herbercie. Mówią o nim i o jego twórczości, spotkaniach i listach, dzieciństwie i starości, miłości i wrogości, radości i cierpieniu, realiach PRL-u i wyjazdach na Zachód, niepokoju intelektualnym i niepokoju życia, środowisku literackim i wielkiej Historii. O wierności w ciągłej zmianie. Wierności ideom, ludziom, miejscom, dziełom sztuki, sobie samemu.

Autor „Pana Cogito” pisał w liście do Barańczaka: „Jestem zdania, że moje życie było przeciętne, zbyt przeciętne, jak na moje doświadczone pokolenie”. Czy rzeczywiście?

„Trudne, bardzo trudne życie i jarząca się jasność poezji; ten kontrast był uderzający”.
Adam Zagajewski

Anna Romaniuk (ur. 1980 r.) – historyk literatury. Kierownik Zakładu Rękopisów BN. Autorka książki „Drobina białka”. „Motywy roślinne i zwierzęce w liryce Haliny Poświatowskiej” (2004). Opracowała Jarosława Iwaszkiewicza „Listy do córek” (2010) oraz tomy „Dusza czyśćowa”. „Wspomnienia o Stanisławie Grochowiaku” (2010) i „Obecność. Wspomnienia o Czesławie Miłoszu” (2013).

Wstęp

Halina Herbert-Żebrowska. Mój brat Zbyszek

Mikołaj Bieszczadowski. ***

Leszek Elektorowicz. Zaczęło się od Kajzerwaldu

Jan Adamski. Wspomnienie o Wielkim...

Tadeusz Chrzanowski. Zbyszek jakim go widziałem

Stefan Kisielewski. Zbigniew Herbert

Witold Kieżun. Herbert był moim recenzentem

Jadwiga Ruziewiczowa. Zbigniew Herbert – wspomnienie o przyjacielu mojego męża

Halina Misiołkowa. W cieniu Twojej dobroci

Zbigniew Szymański. Parę słów o Zbigniewie Herbercie

Zdzisław Najder. W krzywo ustawionym zwierciadle

Janusz Odrowąż-Pieniążek. Wspomnienie z czasów jakby heroicznych

Andrzej Roman. ***

Andrzej Biernacki. „Cierpliwe odróżnianie prawdy od kłamstwa”

Józefa Hennelowa. Zbyszek

Katarzyna Herbertowa. Ze Zbigniewem Herbertem mój życiorys

Tadeusz Dominik. Na styku malarstwa i literatury

Stanisław M. Gebhardt. Historia, polityka, Polska

Julia Hartwig. Pakiet listów

Czesław Miłosz. ***

György (George) Gömöri. Spotkania i korespondencja ze Zbigniewem Herbertem

Rafał Żebrowski. Mój wuj Herbert

Marek Nowakowski. O Zbyszku Herbercie

Magdalena Czajkowska. „Kochane Zwierzątka...”

Jarosław Abramow-Newerly. Grałem na trąbce z orkiestrą Armstronga

Florian Śmieja. „Umrzeć przed obrazem Goi”. Wspomnienie o Zbigniewie Herbercie

Jan Lebenstein. Życie na walizkach

Gustaw Herling-Grudziński. Był wierny

Bogusława Latawiec. Lotniska Zbigniewa Herberta

Edward Balcerzan. Pan Cogito a pamiętanie słów

Ryszard Matuszewski. ***

Adam Zagajewski. Początek wspominania

Krzysztof Karasek. Co ty pieprzysz, Zbyszek

Ludmiła Marjańska. Herbert uśmiechnięty

Marian Grześczak. Słowa w żałobie

Elżbieta i Krzysztof Pendereccy. Nocne Polaków rozmowy

Marek Walicki. Zbyszek jakim Go znałem

Tomasz Jastrun. Herbert

Elżbieta Ficowska. Dwaj poeci

Krzysztof Najder. Nieśmiały poeta i chłopiec

Adam Ziemianin. Życie moje powinno zatoczyć koło

Józef Baran. Rzeźbiarz metafor

Henryk Grynberg. Tylko ocean

Zbigniew Żakiewicz. Herbertowe odpryski

Jacek Trznadel. Zapamiętałem Herberta uśmiechniętego

Adam Michnik. ***

Barbara Toruńczyk. Bez tytułu albo Zapiski redaktora

Piotr Kłoczowski. Pomiar Swillensa

Aniela Gielbert. Brat Zbigniew

Antoni Libera. Zbigniew Herbert jakim Go pamiętam

Zbigniew Zapasiewicz. Mój Herbert

Janusz Drzewucki. Szanowny Panie, no, no

Jerzy Siwiec. Wyznawca

Francesco M. Cataluccio. Il Signor Cogito

Barbara Madajczyk-Krasowska. Spotkania z Panem Cogito

Tadeusz Skutnik. Z pamięci

Andrzej Adamus. Wspomnienie wydawcy

Krzysztof Rutkowski. Śmierć Lwa

Dawid Weinfeld. Rozproszone wspomnienia o Herbercie w Izraelu

Anka Grupińska. Spotkanie nasycone

Andrzej Gelberg. Pułkownik Huzarów Śmierci

Rajmund Kalicki. Zbigniew Herbert: dwa listy

Janusz Szuber. 1996 – 1998. Laury, awanse i futerkowate zwierzątka

Klara Sielicka-Baryłka. Aż kręci się w głowie

Kalendarium życia twórczości i recepcji dzieła

Zbigniewa Herberta

Nota edytorska