Stanisław Brzozowski. Nowoczesność - ebook

Jak pojmował Brzozowski kategorię nowoczesności, skoro marzył o unowocześnieniu Polaków i Polski, był entuzjastą literatury, w którą wpisany jest projekt człowieka świadomie stwarzającego swój świat i historię, a jednocześnie oświadczał, że nowoczesność go przeraża i nie jest w stanie znieść „całego mnóstwa nowoczesnych idei”? Czytelnik znajdzie w tej książce zapis własnego, krytycznego czytania Brzozowskiego przez badacza, który zajmuje się tym autorem od lat. W poszczególnych rozdziałach, stanowiących szkice literackie, Urbanowski przywołuje także liczne wątki biograficzne, mające wpływ na dzieło pisarza: chorobę, nieudowodnione oskarżenia o współpracę z carską ochraną, które wykluczyły go ze środowiska, emigrację, małżeństwo z Antoniną Kolbergówną, fascynację lekturami Newmana i nawrócenie.

Czy Brzozowski nie unieważnia się pomimo stulecia, które nas od niego dzieli? Maciej Urbanowski udowadnia, że wielkich pisarzy trzeba czytać zawsze – migotliwość myśli Brzozowskiego odpowiada współczesności, a on sam może stać się patronem wszystkich, którzy próbują krytycznie zmierzyć się z „gotowym” światem, jaki zastali.

Wykaz skrótów                7

Wstęp  11

1. Poeta i filozof               17

2. Nowocześni pod ciężarem Boga          45

3. Żydzi, Rosjanie i metafizyczna rewolta             57

4. Faszyzm – czarna legenda pisarza       73

5. Wykorzenienie. Brzozowski i Barrès  95

6. Droga do Rzymu. Brzozowski i Newman          123

7. Anioł Stróż. O Antoninie Brzozowskiej             141

8. Aktualność Brzozowskiego    173

9. Śmierć radykała          195

Bibliografia         207

Nota edytorska                221

Indeks nazwisk 223