Pedagogie postu - ebook

„Zbiór tekstów zawartych w tej książce dotyczy szeroko pojętej edukacji w sytuacji gwałtownych zmian jej kontekstów politycznych, kulturowych i gospodarczych po 1989 roku w Polsce. (…) Na nasze polskie i regionalne przeobrażenia ‘socjalizmu’ w demokrację, gospodarkę rynkową i otwarcie na Zachód nałożyły się globalne procesy technologiczne, ekonomiczne, informacyjne, komunikacyjne i kulturowe porzucania epoki nowoczesności na rzecz epoki ponowoczesnej, a w kulturze i nauce trwał i trwa zwycięski pochód postmodernizmu – jako zwycięski wobec oświecenia i pozytywizmu sposób myślenia, wartościowania i zachowań.

Studia, eseje i raporty z badań były wywołane przez nową, niezwykle trudną sytuację dziejową, którą przeżywaliśmy i której nadal doświadczamy, była ona dla nich głównym zbiorem pretekstów; są próbą jej wieloaspektowego zrozumienia z perspektywy pedagogicznej, ogarnięcia kontekstów przemian edukacji; są wreszcie próbą spenetrowania ukrytych, niewidocznych funkcji instytucji edukacyjnych, niejako jej podtekstów”.

Jak zatem nazwać przemiany systemów otoczenia edukacji po 1989 roku?  Za niezwykle trafną metaforę uznaję określenie B. Barana, który napisał, że po socjalizmie w Polsce z tych różnych post-ów został nam tylko …post. (…) I stąd tytuł tego zbioru – Pedagogie postu (…)

(Ze słowa wstępnego autora)

[...] teksty zamieszczone w niniejszym tomie są ciągłe niezwykle aktualne, co w sposób jednoznaczny zaświadcza o tym, że post ciągle trwa....[...] z recenzji

Słowo wstępne; 7

Pedagogia przejścia i pogranicza; 9

Edukacja jako trwały podmiot i przedmiot blokady rozwoju. Hipotezy dysfunkcjonalności po 20 latach; 31

Mimikra czy sternik? Dramat pedagogiki w sytuacji przesilenia formacyjnego; 37

Demokracja w edukacji czy edukacja dla demokracji?; 57

Edukacja wobec nadziei i zagrożeń współczesności; 67

Zapętlenie kwestii edukacyjnej w sytuacji gwałtownej zmiany jej kontekstu; 79

Rynek edukacyjny a demokracja – sprzeczne wyzwania; 91

I cóż po pedagogu w zbójeckich czasach?; 99

Lęk i edukacja wobec przyszłości świata; 113

Potrzeba kształcenia w humanistycznej mądrości; 129

Mądrość jako oferta czwartej pedagogiki Pierwszego Pedagoga; 137

30 grzechów głównych w kształceniu nauczycieli; 145

Zmienić kształcenie nauczycieli; 155

Mity i funkcje szkoły. U korzeni dominującego paradygmatu edukacyjnego; 179

Ukryta przemoc jako podstawa racjonalności funkcjonowania szkoły; 203

Praca w szkole jako złudzenie. Studium przypadku; 229

Socjopedagogiczne problemy płci (zarys wykładu i konwersatorium); 257

Epidemie społeczne w środowisku akademickim; 263

Pedagogie pozoru i ułudy; 275

O różnym rozumieniu „równych szans” edukacyjnych; 281

Długotrwałe sprzężenie poziomu podstawowej alfabetyzacji i jakości życia w dorosłości; 289

Nierówno pod sufitem; 363

Nowe nierówności społeczne w edukacji wyższej; 373

Szkoła potem. Nadzieje i zwątpienia; 383

Potrzeba edukacji krytycznej; 397

Szkoła do/dla zmiany społecznej – warunki konieczne; 407

Bibliografia; 411

Indeks nazwisk; 437