Legendy ludów Mandżurii. Tom II - ebook

Dzielny Krokodyl

Łajdacha, rodem z Chukszachari^(), był człowiekiem bardzo silnym i mężnym. Kiedy był na wojnie w prowincji Chuguan^() dał na oczach licznych świadków dowód wielkiej odwagi.

Pewnego dnia, gdy wraz z przyjaciółmi kąpał się w tamtejszej rzece, nastąpił nogą na coś, co mu się zdało wielkim, leżącym na dnie, bierwionem. Nie wiedząc co to jest za rzecz umyślił wraz z innymi zaczepić za nią linę i dobyć na wierzch. Jęli ciągnąć a wówczas z toni wychynęła bynajmniej nie kłoda ale głowa smoka, z wąsami, grzywą i rogami , o które zresztą i zaczepił się powróz. Wszyscy oprócz Łajdachy zmartwieli ze strachu a potem rzucili się do ucieczki. Łajdacha natomiast nie zląkł się ani trochę. Z obojętnym wyrazem twarzy zsunął się bez pośpiechu do wody i odczepił linę. Tuż po tym nadleciała ciemna chmura, zagrzmiało, lunęło i smok na oczach wszystkich wzniósł się na niebiosa nie czyniąc nikomu nic złego.

Za swój mężny czyn Łajdacha został nagrodzony przydomkiem „Dzielny Krokodyl”^().

Za podstawę tłumaczenia posłużył fragment – bez tytułu – rosyjskiego przekładu Pa-cz’i t’ung-czi: Obstojatel’noe opisanie..., t. XIV s. 6-7.

Figlarze

Siłacz Udżala, naiwny i prostoduszny, był często przedmiotem kpin ze strony wiejskiej młodzieży. .

W dawnych czasach do ulubionych rozrywek należało chodzenie na świątynne uroczystości, bowiem zwykły się z nimi wiązać rozmaite festyny. I otóż raz, osiemnastego dnia czwartego miesiąca, Udżala wybrał się z przyjaciółmi do sąsiedniej wsi na taki festyn^(). Chłopcy pochodzili, popatrzyli, a gdy mieli dość przysiedli przy drodze i ćmiąc fajki jęli przemyśliwać o powrocie.

A był wśród nich jeden wyjątkowo drobnej postury a przy tym odznaczający się szczególnym zamiłowaniem do figli. Ten korzystając z nieuwagi Udżali rzekł po cichu kolegom:

– Spójrzcie! Jaki ten Udżala wielki i silny! Założę się, że wlezę mu na plecy a on tego nawet nie zauważy.

– Nie gadaj głupstw! – inni na to. – Jak ty sobie to wyobrażasz?

Figlarz spojrzał na nich chytrze:

– Nie wierzycie? Ja dla niego ważę tyle co dla was szarańcza, tylko nie zdradźcie mnie, a nic nie poczuje. No, patrzcie! A jak się uda to po przybyciu do wsi stawiacie mi wino!

I wlazł po cichu siłaczowi na plecy. Pozostali chłopcy tłumiąc śmiech rzekli:

– No, chodźmy! Wracamy do domu.

Udżala stuknął fajką o but, wytrząsł popiół i podniósłszy się z miejsca ruszył w drogę. Mimo że z człowiekiem na plecach cały czas dotrzymywał innym kroku, to szedł wolno, noga za nogą, to znowu puszczał się biegiem, aż dotarli do wsi.

– Pac! – Chudeusz rad z figla zeskoczył nagle na ziemię. Udżala zdębiał a jego kompani wybuchnęli donośnym śmiechem.

Tytuł oryginału sibińskiego: Tadżi asita; źródło: Sibe uksuraj irgen siden dżube, t. V, Urumczi 1987, s. 83-85.

Dzieci Pana Ostępów
(Nanajowie)

Był sobie starzec i starucha. Pewnego razu starzec wyruszył na polowanie. Zbudował w lesie chatkę i jął polować. Chodzi po tajdze, chodzi, a tu – dwoje tygrysiątek. Samych, matka ich widać zdechła. Starzec wziął je i zaczął karmić. Tygrysiątka zamieszkały z nim w jednej izbie. Karmił je przez trzy lata aż stały się prawdziwymi „Panami Ostępów”^(). Pojmowały każde jego słowo. Zdarzało się, że się rozdokazują a on im tylko powie: – Nie szalejcie! – i już przestają, już siedzą jak trusie. Kiedy przebierały miarę w psotach zwykł ich przestrzegać: – Wpadniecie w ogień i osmalicie się!

Kiedy nadszedł trzeci rok staruszek – piastun powiedział:

– Wziąłem was, sieroty, na wychowanie. Teraz z was już dorośli Panowie Ostępów. Więc wracam do domu.

Tygrysy, pozbawione daru mowy, zostały same smętnie porykując i płacząc. Starzec zaś wrócił do domu i rzekł żonie:

– Przygarnąłem dwoje tygrysiąt i hodowałem je przez trzy lata. Teraz z nich już dorosłe tygrysy.

Pewnego razu miał sen: tygrysy przybrały postać dwóch junaków i mówią mu:

– Ojcze, przychodzimy do ciebie! No, ojcze, w czym możemy ci pomóc?

Od tej pory starzec stale na swej drodze spotykał zabite łosie i inne zwierzęta. To „Panowie Ostępów” je dlań zabijali, różnoraką zwierzynę znosili staremu. Ale on w końcu całkiem się zestarzał i umarł. Starucha poszła raz na jego grób a tu na nim leżą dwa tygrysy. Nie okazała wcale lęku a w nocy, we śnie, tygrysy odwiedziły ją pod postacią junaków:

– No, to my odchodzimy. – Rzekły. – A ty zostań.

Tytuł oryginału nanajskiego Puren ambani pikteni; źródło: W.A.Awrorin, Materiały po nanajskomu jazyku i fol’kloru, s. 236-237. Tamże przekład rosyjski.

Poniższa legenda mówi także o wdzięczności tygrysa. Lecz ten już nam znany wątek splata się w niej z drugim, odmiennym, który pozwala ją zaliczyć też do podań o bajecznych stworach i monstrach.

------------------------------------------------------------------------

Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki

------------------------------------------------------------------------Wydawnictwo Akademickie

DIALOG

specjalizuje się w publikacji książek dotyczących języków, zwyczajów, wierzeń, kultur, religii, dziejów
i współczesności świata Orientu.

Naszymi autorami są znani orientaliści polscy
i zagraniczni, wybitni znawcy tematyki Wschodu.

Wydajemy także przekłady bogatej
i niezwykłej literatury pięknej krajów Orientu.

Redakcja: 00-112 Warszawa, ul. Bagno 3/219

tel.: +48 22 620 32 11, +48 22 654 01 49

e-mail: [email protected]

Biuro handlowe : 00-112 Warszawa, ul. Bagno 3/218

tel./faks: +48 22 620 87 03

e-mail: [email protected]

www.wydawnictwodialog.pl

Serie Wydawnictwa Akademickiego DIALOG:

------------------------- -----------------------------------
• Języki Orientalne • Mądrość Orientu
• Języki Azji i Afryki • Współczesna Afryka i Azja
• Literatury Orientalne • Vicus. Studia Agraria
• Skarby Orientu • Orientalia Polona
• Teatr Orientu • Philologia Orientalis
• Życie po Japońsku • Literatura Okresu Transformacji
• Sztuka Orientu • Literatura Frankofońska
• Dzieje Orientu • Być Kobietą
• Podróże−Kraje−Ludzie • Temat Dnia
• Świat Orientu • Wieczory z Nauką
• Historia/Polityka • Życie Codzienne w...
------------------------- -----------------------------------

Prowadzimy sprzedaż wysyłkową