Absencja chorobowa pracowników. Uwarunkowania - kształtowanie - pomiar - ebook

Dlaczego w zaciszu gabinetu lekarskiego, przy podejmowaniu decyzji o skorzystaniu ze zwolnienia, oprócz pacjenta i lekarza uwzględniany jest jeszcze pracodawca? Czy dla pracodawcy najkorzystniejszy poziom absencji to jej brak? Dlaczego pracownicy korzystają ze zwolnień w okolicznościach medycznie nieuzasadnionych? Te i wiele innych pytań dotyczących zachowań absencyjnych pracowników i działań zarządczych podejmowanych przez pracodawców stały się inspiracją do podjęcia badań, których wyniki zostały zaprezentowane w niniejszej publikacji. Omówiono w niej m.in. różnorodność czynników determinujących poziom absencji pracowniczej, metody mierzenia i badania zachowań absencyjnych pracowników oraz sposoby ich kształtowania przez pracodawców. W książce podjęto rzadko poruszaną w polskich pracach badawczych tematykę zarządzania absencją pracowniczą w organizacji i próbę zdiagnozowania możliwych w tej sferze dysfunkcji, na które składają się dwa skrajnie różne zachowania pracownicze: nieuzasadnione, nadmierne korzystanie ze zwolnień lekarskich oraz przychodzenie do pracy pomimo choroby lub wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego zamiast zwolnienia lekarskiego.

Wstęp 7

Rozdział 1. Zachowania absencyjne w miejscu pracy i ich uregulowania prawne 13

1.1. Istota zachowań absencyjnych pracowników 13

1.2. Uregulowania prawne zachowań absencyjnych pracowników 21

1.2.1. Regulacje prawne dotyczące czasu pracy pracowników 21

1.2.2. Regulacje prawne dotyczące nieobecności w pracy 25

1.2.3. Regulacje prawne dotyczące czasowej niezdolności do pracy 30

Rozdział 2. Uwarunkowania zachowań absencyjnych pracowników 39

2.1. Zróżnicowanie uwarunkowań zachowań absencyjnych pracowników 39

2.2. Uwarunkowania indywidualne związane z cechami pracowników 41

2.3. Uwarunkowania związane z miejscem pracy 48

2.4. Uwarunkowania zewnętrzne – polityka państwa i sytuacja na rynku pracy 54

2.5. Uwarunkowania chorobowej obecności w pracy 59

2.6. Wybrane teoretyczne modele uwarunkowań zachowań absencyjnych pracowników 62

Rozdział 3. Kształtowanie zachowań absencyjnych pracowników 67

3.1. Istota zarządzania absencją chorobową 67

3.2. Polityka absencji         72

3.3. Programy promocji zdrowia i poprawy warunków pracy 77

3.4. Kultura absencji          81

3.4.1. Istota i rodzaje kultury absencji    81

3.4.2. Kształtowanie zachowań absencyjnych poprzez kulturę absencji           87

Rozdział 4. Metody pomiaru i badania zachowań absencyjnych pracowników 95

4.1. Pomiar absencji pracowniczej 95

4.1.1. Wskaźniki absencji         95

4.1.2. Pomiar kosztów absencji               97

4.1.3. Wykorzystanie wskaźników absencji i pomiaru kosztów w zarządzaniu 99

4.2. Różnorodność metod badawczych zachowań absencyjnych 104

4.2.1. Różnorodność źródeł danych 104

4.2.2. Pluralizm i eklektyzm metodologiczny w badaniach zachowań absencyjnych 109

4.3. Metodyka badań własnych 113

4.3.1. Założenia badawcze 113

4.3.2. Model badawczy zachowań absencyjnych pracowników 115

Rozdział 5. Studium przypadku – przedsiębiorstwo 123

5.1. Informacje ogólne o miejscu prowadzenia badań 123

5.2. Zachowania absencyjne w badanym przedsiębiorstwie 127

5.2.1. Absencja chorobowa na podstawie systemu ewidencji czasu pracy 127

5.2.2. Deklarowane zachowania absencyjne 133

5.3. Standardy zachowań absencyjnych pracowników 141

5.3.1. Standardy zewnętrzne 141

5.3.2. Standardy wewnętrzne 153

5.4. Wnioski z badań 156

Rozdział 6. Studium przypadku – urząd 159

6.1. Informacje ogólne o miejscu prowadzenia badań 159

6.2. Zachowania absencyjne w badanym urzędzie 162

6.2.1. Absencja chorobowa na podstawie systemu ewidencji czasu pracy 162

6.2.2. Deklarowane zachowania absencyjne 166

6.3. Standardy zachowań absencyjnych pracowników 176

6.3.1. Standardy zewnętrzne 176

6.3.2. Standardy wewnętrzne 186

6.4. Wnioski z badań 188

Zakończenie 191

Bibliografia 199

Netografia 209

Spis aktów prawnych 211

Spis tabel 213

Spis rysunków 217

Załącznik 1. Wzór kwestionariusza ankiety zastosowany do badań w przedsiębiorstwie 219

Załącznik 2. Wzór kwestionariusza ankiety zastosowany do badań w urzędzie 223

Summary            227

O Autorce 231