Antropologia wyobraźni twórczej w badaniach literackich. Świat wyobraźni Brunona Schulza - ebook

Książka poświęcona antropologii wyobraźni twórczej w badaniach literackich na przykładzie twórczości Brunona Schulza i jego twórczej wyobraźni jest błyskotliwym, z erudycją i znajomością przedmiotu napisanym studium. Składa się z dwu części: pierwszej, poświęconej antropologii wyobraźni twórczej w kontekście metodologii oraz drugiej, przybliżającej czytelnikowi świat wyobrażony Schulza z punktu widzenia antropologii literatury. Jej autorka dokonuje przeglądu pism antropologicznych Gastona Bachelarda i prezentuje założenia teoretyczne antropologii wyobraźni twórczej Gilberta Duranda. Kreśli ponadto współczesne tendencje w postdurandowskim nurcie badań literackich.

Analizując twórczość Schulza, wyodrębnia pola tematyczne i odpowiadające im konstrukcje. Są to: mitologia nieba (obrazy wznoszenia, upadku, poetyka skrzydeł, schemat katamorficzny); deformacja wyobrażeniowa (imaginacyjny schemat gigantyzacji, liliputyzacja, hiperboliczne wzmocnienie obrazu); „Przesmyki sprzeczności”. „Uszczęśliwiające antynomie”; pomiędzy „orgią światła” i „gilotyną nocy”; wyobrażeniowe oblicza czasu; homo patiens; transpozycja mityczna; „spacery sceptyka przez rumowiska kultury”; wyobraźnia uskrzydlona. Znamienny jest tytuł zakończenia: Pomiędzy schizomorfią wyobraźni a „światem zamkniętym na klucz”.

Wprowadzenie

CZĘŚĆ I. ANTROPOLOGIA WYOBRAŹNI TWÓRCZEJ Z ZAGADNIEŃ METODOLOGII

Rozdział I. Świadomość Rodząca Obrazy. Pisma antropologiczne Gastona Bachelarda

Doświadczenie infantylne

Epistemologia szczęśliwa

Filozofia obrazu

Imperializm żywiołów

Rozdział II. Postbachelardyzm – antropologia wyobraźni twórczej Gilberta Duranda

Chreod wyobrażeniowy

Teoria obrazu poetyckiego

Ścieżka antropologiczna

Antropologiczne struktury wyobraźni. Izotopiczna klasyfikacja obrazów

Sermo mythicus

Rozdział III. Współczesne tendencje w postdurandowskim nurcie badań literackich

Mit etno-religijny a mit literacki

Szkoła z Grenoble

Szkoła paryska

Interdyscyplinarne badania nad wyobrażeniem

Szkoła polska

Rozdział IV. Mit w postdurandowskim nurcie badań literackich

Teoria mitu André Jolles’a. Literacki proces aktualizowania się mitów

Mit w badaniach literaturoznawczych – konfuzja terminologiczna. Mit jako engram narracyjny

Mit wobec struktury tekstu literackiego

Mit jako kreacja ciągła w koncepcji Jean-Jacques’a Wunenburgera

Typologia mitu według Jean-Pierre’a Girauda. Zjawisko mitopoetyzacji

Synergia mitobiograficzna

Hermeneutyka mitokrytyczna. Transmisja literacka mitemów

Epistemologiczne aspekty mitu

CZĘŚĆ II. ŚWIAT WYOBRAŻONY BRUNONA SCHULZA STUDIA Z ANTROPOLOGII LITERATURY

„Taniec interpretatorów”

Rozdział V. Mitologia nieba

Obrazy wznoszenia

Obrazy upadku

Poetyka skrzydeł

Schemat katamorficzny

Rozdział VI. Deformacja wyobrażeniowa

Imaginacyjny schemat gigantyzacji

Liliputyzacja

Hiperboliczne wzmocnienie obrazu

Rozdział VII. „Przesmyki sprzeczności”. „Uszczęśliwiające antynomie”

Obrazowanie antytetyczne

Przedstawienia heterogenizujące

Świat wyobrażeń wobec aksjologii płci. Konteksty

Rozdział VIII. Pomiędzy „orgią światła” i „gilotyną nocy”

Symbolizm nyktomorficzny

Uraniczny schemat wyobrażeniowy

Rozdział IX. Wyobrażeniowe oblicza czasu

Paradygmaty czasu mitycznego

Czas zbiegły z kieratu zdarzeń

Hierofanizacja czasu

Teriomorficzny schemat temporalny

Rozdział X. Homo patiens

Wyobrażeniowe figury cierpienia

Obrazowanie morbudyczne

Rozdział XI. Transpozycja mityczna

Palingeneza mitycznej figury matki

Intymność udomowiona

Reinterpretacja mitematyczna

Rozdział XII. „Spacery sceptyka przez rumowiska kultury”. O przechodzeniu do potomności – niepatetycznie

Od parenezy do hedonizmu estetycznego

Brunona Schulza filozofia kultury

Rozdział XIII. Wyobraźnia uskrzydlona

W kręgu estetyki żywiołów

Powietrze i Cogito Marzyciela

„Oddech szerokiej przestrzeni”

Rozdział XIV. Ens amans. Brunona Schulza filozofia Drugiego

„Bruno mnie wielbił…”

„To co nagromadziłem z zachwytu, wyegzaltowałem w atakach podziwu…”

Ordo amoris jako indywidualne przeznaczenie człowieka

Zakończenie. Pomiędzy schizomorfią wyobraźni a „światem zamkniętym na klucz”

Bibliografia

Indeks osób

Aneks. Ośrodki badań nad wyobrażeniem (wyobraźnią twórczą)

Od Redakcji