Jakość przestrzeni publicznej centrum miasta. Przykład miast średnich regionu łódzkiego - ebook

Prezentowana monografia dotyczy jakości przestrzeni publicznej centrum miasta ocenianej z zastosowaniem autorskiej syntetycznej metody oceny. W celu jej wypracowania przeanalizowano koncepcje i procesy kształtujące współcześnie rozwój miast, a następnie przetestowano ją na sześciu miastach średnich regionu łódzkiego. Metoda ta umożliwiła diagnozę stanu istniejącego, sformułowanie propozycji poprawy jakości przestrzeni publicznej centrum i utworzenie rankingu miast. Wskazano ośrodki wiodące i cechy, które wpływają na ich wysoką ocenę. Syntetyczna metoda oceny jakości przestrzeni publicznej centrum - jako ważny materiał wspomagający procesy decyzyjne i konsultacje publiczne - jest przydatnym narzędziem dla planistów, władz lokalnych oraz społeczeństwa.

„Istotną wartość tej pracy stanowi autorska metoda oceny jakości przestrzeni publicznej centrum miasta podbudowana własną propozycją delimitacji centrum miasta w oparciu o zasięg kluczowej przestrzeni publicznej, a także wykazanie przydatności tej metody w procedurach badawczych stosowanych w urbanistyce. [...] Walor metody dr Anny Wojnarowskiej polega przede wszystkim na interesującym i nowatorskim skojarzeniu podejść charakterystycznych dla geografii miasta i gospodarki przestrzennej z elementami warsztatu badawczego stosowanego w takich dyscyplinach naukowych, jak architektura i urbanistyka”.

Z recenzji prof. dr. hab. inż. arch. Zbigniewa K. Zuziaka

1. Wprowadzenie 9

1.1. Zakres i cele pracy             12

1.2. Metodologia i struktura pracy         15

1.3. Materiały źródłowe            16

1.4. Problemy pomiaru badanych zjawisk             18

CZĘŚĆ I. KONCEPCJE         25

2. Miasto, centrum miasta, przestrzeń publiczna. Definicje i interpretacje 27

2.1. Miasto   27

2.2. Centrum miasta   34

2.3. Metody delimitacji centrum miasta                43

2.4. Przestrzeń publiczna         47

3. Zrównoważony rozwój, zrównoważony rozwój miejski 61

3.1. Geneza i ewolucja koncepcji zrównoważonego rozwoju        61

3.2. Definicja zrównoważonego rozwoju i powiązane z nim pojęcia            64

3.3. Przegląd wskaźników zrównoważonego rozwoju proponowanych przez organizacje światowe, Unię Europejską oraz instytucje na poziomie narodowym               65

3.4. Środowisko miejskie. Zrównoważony rozwój miejski i jego wskaźniki  69

3.5. Specyfika polskiego podejścia do zrównoważonego rozwoju. Krajowe systemy wskaźników zrównoważonego rozwoju        78

3.6. Zrównoważony rozwój a zagadnienia planistyczne  83

4. Jakość życia 93

4.1. Pojęcia jakości życia i pokrewne 93

4.2. Jakość życia a zrównoważony rozwój          95

4.3. Jakość życia a jakość przestrzeni miejskiej 97

4.4. Propozycje pomiaru jakości życia na świecie i w Polsce         99

5. Atrakcyjność miasta 109

5.1. Atrakcyjność miasta a zrównoważony rozwój i jakość życia   109

5.2. Czynniki lokalizacyjne a atrakcyjność miasta. Jakość miejsca 112

5.3. Problematyka atrakcyjności miasta w dokumentach Unii Europejskiej               119

5.4. Atrakcyjność a konkurencyjność miasta. Marketing miasta   123

5.5. Czynniki atrakcyjności miasta        129

6. Zrównoważona rewitalizacja miejska 139

6.1. Rewitalizacja a zrównoważony rozwój, jakość życia i atrakcyjność miasta           140

6.2. Wskaźniki zrównoważonej rewitalizacji miejskiej     143

6.3. Zrównoważona rewitalizacja miejska w Polsce         148

7. Jakość przestrzeni miejskiej 151

7.1. Jakość przestrzeni a zrównoważony rozwój, jakość życia i atrakcyjność miasta 151

7.2. Ekonomiczna i społeczna wartość jakości przestrzeni. Jakość przestrzeni jako czynnik lokalizacyjny           160

7.3. Percepcja i waloryzacja przestrzeni            166

7.4. Badania jakości przestrzeni – przegląd koncepcji    172

8. Jakość przestrzeni publicznej 191

8.1. Czynniki jakości przestrzeni publicznej       193

8.2. Przestrzeń publiczna centrum miasta         198

8.3. Zasady projektowania przestrzeni publicznej i koncepcje oceny jej jakości      202

9. Zestawienie elementów rzutujących na jakość przestrzeni publicznej 225

CZĘŚĆ II. SYNTETYCZNA METODA OCENY   249

10. Delimitacja obszaru badań 251

10.1. System przestrzeni publicznej, struktura sieciowa przestrzeni publicznej, kluczowa przestrzeń publiczna 251

10.2. Wyznaczenie obszaru badań – centrum miasta na podstawie zasięgu kluczowej przestrzeni publicznej 254

11. Syntetyczna metoda oceny jakości przestrzeni publicznej centrum miasta 259

11.1. Waloryzacja graficzna 262

11.2. Waloryzacja tabelaryczna          272

11.3. Badania sondażowe     279

11.4. Końcowa ocena jakości przestrzeni publicznej centrum – ranking miast        282

CZĘŚĆ III. BADANIA         285

12. Miasta średnie regionu łódzkiego. Charakterystyka analizowanych miast 287

12.1. Miasta średnie – ogólne cechy zbioru, wybór grupy miast do badań              287

12.2. Zarys rozwoju, zasoby dziedzictwa kulturowego i rewitalizacja centrów badanych miast średnich          297

13. Badania jakości przestrzeni publicznej centrum wybranych miast średnich regionu łódzkiego 323

13.1. Delimitacja centrów miast na podstawie zasięgu kluczowej przestrzeni publicznej 323

13.2. Wyniki waloryzacji graficznej    324

13.3. Wyniki waloryzacji tabelarycznej             332

13.4. Wyniki badań sondażowych      341

13.5. Końcowa ocena jakości przestrzeni publicznej centrum – ranking miast        350

14. Jakość przestrzeni publicznej centrów miast średnich regionu łódzkiego – podsumowanie badań 353

14.1. Kluczowa przestrzeń publiczna badanych miast średnich    354

14.2. Analiza wyników delimitacji centrów miast            356

14.3. Analiza rankingu miast                359

14.4. Wnioski i rekomendacje. Nowe oczekiwania wobec przestrzeni publicznej centrum miasta     363

Bibliografia 373

Aneks. Jakość przestrzeni publicznej miast średnich 391

Quality of public space of town center. The example of medium-sized towns of Łódź region (Summary) 395