Mandala w arteterapii - ebook
Mandala w arteterapii - ebook
Książka z założenia jest przeznaczona do realizacji programów arteterapeutycznych, ćwiczeń twórczego rozwoju tak do indywidualnej praktyki jak i pracy grupowej. Mam nadzieję, że z książki tej, jak z przewodnika, korzystać będą mogli wszyscy, którzy chcą pracować nad swoim JA i którzy prowadząc grupy poszukują metody pracy, dającej uczestnikom możliwość poszukiwania dróg rozwoju podmiotowego.
Kategoria: | Inne |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-8041-014-5 |
Rozmiar pliku: | 1,8 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Książka „MANDALA” to trzecia pozycja wydawnicza poświęcona tej tematyce i metodzie pracy. W 1997 roku w wydawnictwie RAVI ukazała się „Twoja MANDALA” a roku 2004 w wydawnictwie WSHE w Łodzi „MANDALE Twoje MANDALE”.
Napisanie książki „MANDALA” wyniknęło z chęci podzielnia się z innymi moimi najnowszymi doświadczeniami z zakresu pracy tą metodą i techniką.
Książka „MANDALA” składa się z trzech części. Część pierwsza to rozważania teoretyczne związane z istotą mandali; rys historyczny, praca z mandalą, interpretacje. Część druga to 24 konspekty ćwiczeń, warsztatów, które powstałych, zostały wielokrotnie zrealizowane na przestrzeni ostatnich kilku lat. Trzecia część to 32 idee — inspiracje, strony do rysowania i malowania mandali.
Książka z założenia jest przeznaczona do realizacji programów arteterapeutycznych, ćwiczeń twórczego rozwoju tak do indywidualnej praktyki jak i pracy grupowej. Mam nadzieję, że z książki tej, jak z przewodnika, korzystać będą mogli wszyscy, którzy chcą pracować nad swoim JA i którzy prowadząc grupy poszukują metody pracy, dającej uczestnikom możliwość poszukiwania dróg rozwoju podmiotowego.
Bardzo dziękuję wszystkim osobom, które przyczyniły się do powstania tej książki. Wszystkim uczestnikom zajęć, na których opisane tu projekty były realizowane. Szczególnie dziękuję mojej żonie Barbarze, która skrupulatnie opisywała wszystkie realizacje, przeprowadzała ewaluację, notowała refleksje uczestników. Dziękuję bardzo mojej córce Oldze, która poświeciła wiele czasu na zbieranie literatury o MANDALI i podjęła się próby przybliżenia tej idei na poziomie teoretycznym.
Wiesław KAROLAK, Łódź marzec 2005Bujanie w obłokach
Mówi się „Słowa znaczą to co znaczą”, ale wiemy że fantazja pozwala nam przedstawić sytuacje, osoby, przedmioty, zjawiska zgodnie z własną wolą. Wyobrażenie te możemy potraktować jako emocjonalny posmak wspomnień. Często jednak wybiegamy myślami w przyszłość, opracowujemy scenariusze przyszłych zdarzeń, nadajemy im kształt, zapach, smak, lub tworzymy w wyobraźni sytuację „tu i teraz”. Wszystkie te wyobrażenia działają na nas z niezwykłą siłą, choć są tymczasowe, ulotne, przemijające.
Przebieg ćwiczeń
Część I
Przygotuj kartonową kartkę z okrągłym otworem pośrodku. Połóż się lub usiądź wygodnie, uporządkuj myśli, zrelaksuj się.
Przyglądaj się chmurom na niebie przez otwór w kartonie. Podaruj sobie przyjemność obcowania z nimi. Skup się na „przelotnych obrazach”, które tworzą. Twórcą tych „obrazów” jest wiatr. Interpretacja należy do Ciebie. Upajaj się tą iluzją świadom tego, że ona ulatuje z wiatrem. Może chcesz to zatrzymać? Czy jest to niemożliwe? A może przesuwające się chmury układają ciąg dalszy Twojego wyobrażenia?
Podobne ćwiczenia możesz wykonać obserwując dym unoszący się z komina, czy z palącego się ogniska.
Częć II
Proponuję spacer. Zastanów się czy ogarnia Cię uczucie nostalgii za czymś co bezpowrotnie odeszło, skończyło się? A może świadomość przemijania jest motorem do dalszego działania, powoduje dopływ energii i chęć wykorzystania jej do poszukiwania nowych możliwości, sensu życia, zaznaczenia swojej obecności? Snujesz nowe plany, mozolnie budujesz przyszłość.
A może budzi się w Tobie chęć życia dniem dzisiejszym, tym co przynosi każda chwila, pragniesz spełniać swoje marzenia i kolorowe sny bo wiesz, że nie można śnić zbyt długo?
Każde z tych przemyśleń wywołuje inne emocje: zadumę, smutek, radość, śmiech.
Przedstaw swoje emocje związane z tymi przemyśleniami.
Do tego ćwiczenia wykorzystaj materiały nietrwałe np.: śnieg, lód, oszroniony płot, zaparowaną szybę, piasek nad brzegiem morza, kurz, pył, pianę, bańki mydlane.
Konfrontacja
Porównanie doznań, refleksji.
Cele:
— medytacja i kontemplacja
— kreowanie wizji
— „obrazy chwilowe”
Uczestnicy: dzieci, młodzież, dorośli.
Miejsce: park, las, plaża.
Materiały: kartka kartonowa z okrągłym otworem pośrodku.
Czas: w zależności od zaangażowania od kilku do kilkudziesięciu minut na jedną czesć ćwiczenia.Sztuka milczenia
Każdy potrzebuje czasami odrobinę głębokiej, głuchej ciszy. Pogrąża się wtedy w milczeniu, ignoruje wszystko co dzieje się wokół. Umysł staje się nieruchomy, bierny, następuje spowolnienie czynności kontrolnych. Ruchy stają się automatyczne, wolne. Pogrążamy się we „własnym wnętrzu”. Myśli, które się pojawiają są lekkie, dyskretne, słychać tylko harmonijne dźwięki piękna. Milczenie – bezsłowna cisza.
Przebieg ćwiczeń
Ćwiczenie I
Wylej na talerz odrobinę czystej wody, tworząc maleńką kałużę. Wpatruj się w nią przez chwilę. Potem zacznij się bawić tą wodą. Bezcelowo, bezmyślnie. Staraj się myśleć jak najmniej. Maksymalnie wycisz swój umysł. Kreśl w tej „kałuży” palcem rysunki, które zupełnie nic nie znaczą. Nie przejmuj się logiką.
Ćwiczenie II
Wlej na talerz łyżkę czystej wody. Wpuść do niej kroplę oliwy. „Wprowadź” te substancje w interaktywny ruch. Baw się z nimi. Spokojnie obserwuj ich łagodny taniec. Poczuj się tak wolny i niezależny jak one.
Ćwiczenie III
Wsyp na talerz garść piasku. Wpatruj się w piasek przez chwilę. Uwolnij się od nadmiaru dręczących Cię myśli, nie przysłuchuj się otaczającym Cię dźwiękom. Kreśl na piasku palcem rysunki mimowolnymi ruchami nie zastanawiając się nad ich sensem.
Ćwiczenie IV
Weź garść piasku i bardzo powoli, bez określonego celu wysypuj go, krusz, posypuj nad talerzem.
Pomyśl, że jesteś małym ziarenkiem piasku, które lekko przenosi wiatr, lub muska czyjąś stopę.
Konfrontacja
Jeśli wykonywałeś ćwiczenie sam, przemyśl jeszcze raz cały proces, doznania, osiągnięcia.
Jeśli ćwiczenie wykonywane było w grupie, podzielcie się uwagami z procesu. Wymieńcie poglądy.
Cele:
— wyciszenie
— kontemplacja
— uważność
Uczestnicy: dzieci, młodzież, dorośli.
Miejsce: dowolne pomieszczenie.
Materiały: talerze, woda, olej, piasek.
Czas: każde ćwiczenie po około 10 minut.Pachnąca i smaczna
Dom, a szczególnie kuchnia to królestwo zapachów. Jesteśmy kolekcjonerami zapachów i smaków, dlatego w naszej kuchni gromadzimy przyprawy, które są najszlachetniejszą oprawą smakową i zapachową potraw.
Zapach subtelny, upajający, ziołowy pobudza apetyt, wyobraźnię, daje impuls do działania.
Wielokrotnie zapach kojarzy nam się z określoną sytuacją, miejscem, osobą. Z czułością wspominamy zapach pieczonego ciasta, smażonych konfitur. Kojarzy się on z ciepłem domowego ogniska. Taki zapach nęci, pociąga, wzrusza.
Nie wszystkie kompozycje zapachowe wywołują w nas pozytywne odczucia. Niechętnie upajamy się zapachem mdłym, duszącym, drażniącym nasze zmysły.
Często też korzystamy z przypraw bezwonnych, które poprawiają smak i barwę potraw.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Okruchy natury
Otaczamy się gigantyczną ilością przedmiotów, sprzętów, które są wytworem pracy ludzkiej. Międzynarodowe korporacje prześcigają się w udoskonalaniu starych i tworzeniu nowych technologii. Wszystko po to, aby nam ułatwić, urozmaicić życie. Otaczamy się przedmiotami, które wydają się nam niezbędne. Skupiają one naszą uwagę, wymagają zabiegów, starań, troski, aby właściwie spełniały swoją funkcję. Pochłonięci rozszyfrowaniem zagadkowych instrukcji obsługi nie zauważamy, że jest coś, co je przerasta.
To dary natury, źródła energii, siły życia, zjawiska, które tworzą wszechświat bez wytworów ludzkich. To prawdziwa doskonałość.
Przechodzimy obok nich, skupiamy się na ich fragmencie, pozostawiamy w pamięci przelotne obrazy.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Liczby, numery, cyfry
Liczba to wyrażenie języka matematyki służące do oznaczania liczebności zbiorów. Liczba to podstawowe pojęcie matematyczne, którego treścią jest wynik liczenia, wyrażane najczęściej za pomocą znaków zwanych cyframi.
Żyjemy w świecie pełnym liczb. Zdawać by się mogło, że żyjemy w świecie racjonalnym (policzalnym), ale jakże często zdajemy sobie sprawę z tego, że żyjemy w świecie nieobliczalnym (niepoliczalnym).
Świat wokół nas wypełniony jest liczbami, numerami, cyframi.
Liczymy i odliczamy od dzieciństwa do późnej starości, śmierci. Liczymy upływający czas oraz to co nas otacza i dzieje się. Dostosowujemy do tego odpowiednie formy gramatyczne, aby mocniej uwypuklić znaczenie liczb.
Codziennie mamy do czynienia z numerami domów, telefonów, autobusów, butów, koszul, itd... Liczymy przedmioty, odczucia, zjawiska stosując często skalę ocen. Tutaj też pojawiają się cyfry. Otaczamy się przedmiotami, które rejestrują i ułatwiają nam liczenie: termometry, barometry, wagi, zegary, kalendarze, kasy, liczydła, liczniki, palce.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Słowa, słowa, słowa…
Słowo to znak językowy nazywający przedmioty, stany, cechy, czynności. Słowo jest środkiem do wyrażania naszych doświadczeń i komunikowania się. Uważa się, że ludzie o ubogim słownictwie prowadzą ubogie życie emocjonalne. Natomiast ludzie posiadający duży zasób słów z łatwością przekazują innym swoje emocje, doświadczenia. Potrafią słowa ważyć, dobierać, świadomie kontrolować swoje wypowiedzi i w konsekwencji kontrolują swoje życie emocjonalne.
Fundamentalne znaczenie ma dobór słów, których używamy. Nie wolno zapomnieć, że słowa niosą określoną intensywność emocjonalną. Są słowa banalne, zdawkowe, cierpkie, takie które ranią i takie które koją. Słowa mogą nas rozgrzewać bądź uspokajać.
Istnieją słowa o szczególnym ładunku emocjonalnym, „naładowane pozytywnie” i „naładowane negatywnie”. Słowem można zabić.
Jest też wiele słów bez treści, bez znaczenia, słowa próżne – „gadanina”.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Supełki, supły
Życie to splot zdarzeń, sytuacji. Łączymy je i przeplatamy faktami, które przewijają się w naszej pamięci.
Rodzimy się, dorastamy, łączymy się węzłami małżeńskimi, rodzinnymi, braterskimi, nawiązujemy nowe znajomości, zawiązujemy związki, więzi i więzy silne, dozgonne lub nietrwałe. Oplatamy siebie i innych pajęczyną zdarzeń. Wikłamy się w sytuacje w których nie chcielibyśmy się znaleźć. Na naszej drodze tworzą się supełki i supły. Niektóre są łatwe do zawiązania i rozwiązania, inne odwrotnie. Zaplatamy dwa, kilka lub więcej sznurków. Z przerażeniem zauważamy, że z małych pętelek powstają zaciskające się pętle, które tworzą skomplikowane supły, węzły trudne do rozwiązania. Robimy węzełki w których kryjemy coś bardzo dla nas ważnego i oplatamy je naszą uwagą, czułością, aby w tym chaosie nic nie wydostało się z tego zawiniątka. W natłoku węzłów, supłów zaplątujemy się. Plącze nam się język, plączą się nogi, myśli. Nie możemy się uwolnić. Czujemy się jak mucha w pajęczej sieci. Splatamy dłonie w modlitwie, bo nie możemy sami w sposób stanowczy, radykalny przeciąć tego węzła.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Przydasie
Każdy dom, mieszkanie wypełnione są wspomnieniami. Są to stare meble, fotografie, bibeloty, książki, księgi, pamiętniki, zabawki. Przywiązujemy się do nich, ponieważ przywołują wspomnienia. Darzymy je szacunkiem.
Obok tych tak bardzo cennych dla nas przedmiotów są też inne, niezbędne, ale mniej ważne. Korzystamy z nich wtedy, gdy spełniają swoją funkcję lub nasze zachcianki. Potem odchodzą w zapomnienie. Nie pozbywamy się ich jednak. Gromadzimy w różnych zakamarkach domu z nadzieją, że „ kiedyś się przydadzą”. Posiadamy więc guziki, koraliki, monety, muszelki, koronki, kapsle, zepsute zegarki, śrubki, nakrętki i wiele innych przedmiotów, które kiedyś były nam bliskie i niezbędne. Są to tzw. „przydasie” odsunięte przez nas z pola widzenia.
One też mają swoją moc i wartość.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Koncentracja uwagi
Uwaga utrudnia docieranie do nas nadmiaru informacji. Ich nadmiar przekracza nasze możliwości poznawcze. Jesteśmy w stanie przetworzyć i przyswoić sobie tylko ułamek tego co jest nam potencjalnie dostępne.
Dzięki koncentracji uwagi odbieramy tylko część docierających do nas zjawisk i informacji, co pozwala na uruchomienie tylko jednego z wielu możliwych procesów myślenia, dzięki temu wykonujemy tylko jedną z wielu możliwych czynności. Istotne jest, aby w danym momencie kontrolować procesy odbioru i przetwarzania informacji, żeby uniknąć przeładowania.
Czynność wykonywana z zaangażowaniem, poddana świadomej kontroli, a więc skoncentrowanej uwadze pozbawiona jest „bylejakości”.
Umiejętność koncentrowania uwagi pozwala uwolnić i pokierować niewykorzystaną potęgę umysłu. Ta aktywność naszego umysłu kieruje naszym świadomym działaniem.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Ulotność
„Minionych dni nie znajdziesz już, choć przejdziesz świat w szerz i wzdłuż”, Krzysztof Klenczon
Mówimy: Nie cofniemy czasu.
„To już było i nie będzie więcej”, Maryla Rodowicz.
Jednak minione zdarzenia, przeżycia, to czego doświadczyliśmy pozostawiły ślad w naszej pamięci. Świadomie przywołujemy obrazy z przeszłości po to, aby jeszcze raz je przeżyć, odszukać sens, gdzie go brak. Są to wspomnienia dobre i złe.
Czas niedokładnie „zaciera ślad”. Niezwykłe, tajemnicze zjawiska, przypadkowe zdarzenia, dźwięki, zapachy, słowa uruchamiają naszą wyobraźnię, największą potęgę ludzkiej natury. Nadajemy wspomnieniom nowy kształt, analizujemy minione zdarzenia, wyciągamy wnioski. Rozpoznajemy osobiste, intymne symbole z przeszłości, doszukujemy się ich znaczenia. Przywołują one już raz przeżyte emocje lub doświadczamy nowych. Znikają one jak sen, aby kiedyś powrócić być może z innym przesłaniem, lub pragnieniem aby zniknęły bezpowrotnie.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Emocje
Otaczający nas świat dostarcza nam wiele bodźców z przeszłych lub przyszłych zdarzeń, do których ustosunkowujemy się wewnętrznie. Przeżywamy uczuciowo i reagujemy wszystkimi zmysłami na elementy otaczającego nas świata. Łatwo ulegamy emocjom i kierujemy się nimi bardziej niż rozumem.
Są emocje negatywne związane z przykrą sytuacją, zmęczeniem, bólem, strachem, głodem, brakiem czegoś. Niechętnie do nich powracamy.
Obrazy i sytuacje pozytywne chcemy przywracać naszej pamięci i wielokrotnie je przeżywać.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Wierszem pisane
Myśli biegną szybciej, niż jesteśmy w stanie je wypowiedzieć. Pod wpływem emocji wyrzucamy z siebie pojedyncze słowa , wykrzykujemy lub zapisujemy fragmenty naszych myśli, słowa, których nie możemy powiedzieć, wymyślone, przekręcone, wytwory naszej wyobraźni, słowa, które dla osób postronnych nie mają ze sobą żadnego związku, nic nie znaczą. Jest to tylko dla nas czytelny kod. Dla nas mają znaczenie.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Moje JA
Odszukać „siebie w sobie” nie jest łatwym zadaniem. Stanąć „oko w oko” ze sobą i dotrzeć do własnego wnętrza to poważne wyzwanie. Mimo wielkich wysiłków, aby być szczerym, logika narzuca nam subiektywny obraz naszego „Ja”
Można jednak uchwycić prawdę bez pomocy rozumowania uruchamiając twórczą wyobraźnię, dzięki której dajemy wyraz naszych przeżyć wewnętrznych. Używając gestów, kolorów, które nie mają nic wspólnego z logiką uwalniamy nasze emocje.
Nasze działanie staje się odruchowe, mimowolne, „bezmyślne” ale szczere.
Głębokie zadowolenie dają te chwile cichej twórczości.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...MANDALE ekspresywne
Rysowanie ekspresywne. Spontaniczne. „Prosto z podświadomości”. Nie uświadamiane. Rysowanie swobodne, nie ilustrujące.
Jaki sens ma taka czynność? Jest jedna prosta odpowiedź – ogromne. I można tę odpowiedź rozbudować.
Współczesny człowiek oznacza się ciągłym myśleniem. Myśleniem konstruktywnym ale i czasem destruktywnym. Czasem warto oderwać się od myślenia o czym często zapominamy. Warto oddać się na chwilę działalności stricte podświadomościowej. Na przykład niezobowiązującemu rysowaniu czystych emocji, uczuć, nastrojów. Rysowaniu ciszy, muzyki, śpiewu ptaków, wiatru. Czasem warto zwrócić uwagę na pojęcia abstrakcyjne. Wspaniałym zajęciem może być rysowanie pojęć abstrakcyjnych.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...MANDALA analityczna
Mandala analityczna to taki specyficzny rodzaj tworzenia, w którym to dość dużą wagę przykłada się do analizy pewnych faktów; tak w trakcie tworzenia jak i w stosunku do gotowego wytworu.
To taki rodzaj mandali, w którym istotną rolę odgrywa analiza tego, co powstaje, jak powstaje, kiedy powstaje i tego, co powstało. Taka analiza może odbywać się na kilku różnych poziomach, w dość różny sposób. Ta analiza może odbywać się w naszym umyśle — dość luźno, bez szczególnego werbalizowania, lub może być dokładnie werbalizowana — opisywana.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Żółto, czerwono, niebieska MANDALA
Motto:
Ten w świecie znajduje najwięcej, kto szuka w sobie.
Przebieg ćwiczenia.
Część I
Przygotowanie masy solnej.
Sposób przyrządzania masy solnej:
Składniki podstawowe
— 1 szklanka mąki pszennej
— 1 szklanka soli
— 3 łyżki mąki ziemniaczanej
— 1 łyżka cukru
— ½ szklanki wody
— 2 łyżki oleju
Składniki dodatkowe:
— farba w proszku kolory: czerwony, żółty, niebieski
Zagniatamy ciasto z podstawowych składników. Otrzymaną masę dzielimy na trzy części. Do każdej części dodajemy jeden kolor. Każdą część ciasta wyrabiamy osobno.
Część II
Odpręż się, doprowadź swój umysł do spokoju i równowagi.
Zastanów się nad swoją tożsamością, osobowością, temperamentem. Zastanów się nad swoim Ja – tu i teraz.
Zastanów się nad symboliką, znaczeniem, istotą kolorów: żółtego, czerwonego, niebieskiego. Zastanów się „ile jest w Tobie” żółtego, czerwonego, niebieskiego. Jak tymi kolorami, w jakich ich proporcjach i w jakich kształtach możesz przedstawić siebie?
Wykorzystując przygotowaną masę solną stwórz na talerzu kompozycję, Moje Ja — Tu i Teraz. Możesz wykorzystać myślenie symboliczne, metaforyczne, abstrakcyjne. Nie tłum emocji.
Miejsca łączenia masy zwilżaj wodą. Niewykorzystaną masę zamknij w szczelnym naczyniu
(będziesz mógł wykorzystać ją w przyszłości do innej pracy).
Konfrontacja
Przyjrzyj się swojej pracy. Możesz nadać jej tytuł.
Jeśli działanie realizowane jest w grupie warto porównać wszystkie prace. Podzielić się uwagami. Wymienić poglądy.
Cele:
— poszukiwanie istoty własnego Ja
— moje JA tu i teraz
Uczestnicy: dzieci, młodzież, dorośli.
Miejsce: dowolne miejsce np. kuchnia, szkolna klasa, sala labolatoryjna.
Materiały: mąka pszenna, mąka ziemniaczana, sól, cukier, woda, olej, barwniki, talerze.
Czas: 1 godzina przygotowanie masy solnej. 1 godzina tworzenie obrazów — mandal.Terapia ciała i umysłu
Tworząc mandalę, tworzymy osobisty symbol, który pokazuje nam, kim jesteśmy w danym momencie. Często ten symbol może nam ukazać serię konfliktów tkwiących w naszym wnętrzu. Jednak, nie powinniśmy bać się tego odkrywania siebie. W tym przypadku nawet ciemna strona naszej postaci nie jest straszna, ponieważ tworzenie mandali jest w jakimś sensie rzutowaniem naszych konfliktów na zewnątrz siebie — a więc niejako uwalnianiem się od nich.
Poprzez samo rysowanie w obrębie koła osiągamy spokój i poczucie jedności w nas samych a koło, które rysujemy jest naszą sakralną przestrzenią, jest miejscem ochronnym i bezpiecznym dla naszej psychiki.
Tworzenie mandali jest jakby budowaniem mostów nad, z pozoru nie dającymi pogodzić się przeciwnościami i pozornie beznadziejnymi konfliktami i rozłamami. I to właśnie te wszystkie wspomniane cechy powodują, że mandala ma często tak istotne działanie terapeutyczne
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Czas
Żyjemy zgodnie z określonym rytmem. Planujemy dni, tygodnie, miesiące, lata. Jest to nieprzerwany ciąg chwil, maleńkich cząsteczek czasu.
Bywają chwile dobre, złe, odpowiednie i nieodpowiednie na coś. Robimy „coś” od czasu do czasu, lub żyjemy z zegarkiem w ręku nie zakłócając następstwa określonych, zaplanowanych czynności. Nasze działanie poddane jest świadomej kontroli. Często są to sytuacje przejściowe, tymczasowe i nie zawsze są wynikiem naszego dobrowolnego wyboru.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...OGIEŃ i WODA — rozmowa żywiołów
Rysunek, malarstwo afirmatywne. Celem takiego rysowania czy też malowania jest ekspresja naszych afirmacji. Malujemy nie stan w którym się rzeczywiście znajdujemy, ale ten wyimaginowany, związany z wizjami (afirmatywny). Takie działanie pomaga nam oderwać się od rzeczywistości, czasem nieprzyjemnej, nie akceptowalnej. Pozwala przenieść się w świat wyobrażony, świat wizji, dążeń, marzeń. Posiadanie wizji jest jednym z warunków osiągnięcia zmian.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Cztery pory roku
Pory roku to czas w którym coś trwa i coś się dzieje. Każda pora roku to czas odpowiedni na „coś”. Różnią się temperaturą powietrza, wilgotnością, nasłonecznieniem, barwą. Wszystkie żywe organizmy ulegają tym zmianom i dostosowują się do nich. I choć każdy z nas posiada własne i bardzo osobiste wyobrażenia pór roku, podstawowe skojarzenia na ich temat pozostają podobne.
Przebieg ćwiczenia
WERSJA DEMO...Literatura:
Bourbonnais J. (2005), Sztuka przekonywania, Warszawa, Bauer-Weltbild Media Sp.z.o.o.
Branden N. (1994), 6 filarów poczucia własnej wartości, Łódź, Wydawnictwo RAVI
Buzan T. (2001), Siła duchowej inteligencji, Warszawa, Wydawnictwo MUZA S.A.,
Epstein G., (1996), Uzdrawianie przez wizualizację, Poznań, Wyd. Zyski i S-ka
Gozdek-Michaelis K. (1997), Rozwiń swój genialny umysł, Warszawa, J&BF
Dryden, G.,Vos,J. (2000), Rewolucja w uczeniu, Poznań, Moderski i S-ka Ltd.
Doman G. (1996), Jak postępować z dzieckiem z uszkodzeniem mózgu, Poznań, Wydawnictwo Proteź
Heidi Kaduson, Charles Schaefer (2005), „Zabawa w psychoterapii”, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Konieczna E. J. (2003), Arteterapia w teorii i praktyce, Kraków, Oficyna wydawnicza IMPULS
Maruszewski T. (2005) Pamięć autobiograficzna, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Santorski Jacek, (1997), Zacznij od siebie, Warszawa, Jacek Santorski&CO
Moris D. (1993), Magia ciała, Warszawa, Fundacja Buchnera,
Żądło L. (1994), Tajemne moce umysłu, Łódź, Wyd. RAVI