Najemnica - ebook

TA­RAS SZEW­CZEN­KO.

Zna­ko­mi­ty po­eta ukra­iń­ski Ta­ras Szew­czen­ko wten-
czas się naj­wy­żej wzno­sił na­tchnie­niem, kie­dy zapo-
mi­na­jąc o nie­na­wi­ści ple­mie­nia i sta­nu, ma­lo­wał ży­cie
i ro­dzin­ne uczu­cia gmi­nu kmie­ce­go. Prze­kład "Na­jem­ni-
cy" po­zna­jo­mi czy­tel­ni­ka z praw­dzi­wą per­łą po­ezji ludo-
wej – ukra­iń­ską sie­lan­ką, peł­ną bi­blij­nej pro­sto­ty i ser-
decz­no­ści rzew­nej. Sta­ra­łem się uczy­nić prze­kład mój
o ile moż­na do­słow­nym. Na­śla­do­wa­łem rów­nież ryt­mi-
czność pier­wo­wzo­ru, nie­zmier­nie ka­pry­śną i naj­czę­ściej
ir­ra­cjo­nal­ną, lecz peł­ną ory­gi­nal­no­ści i wdzię­ku. Rymu nie
trzy­ma się zwy­kle Szew­czen­ko. Na dwa­dzie­ścia wier­szy
zwy­kle dwa albo trzy ry­mu­ją się u nie­go pra­wi­dło­wo;
wszyst­kie zaś inne za­koń­cze­nia da­le­kim są tyl­ko spo­krew­nio­ne spół­dź­wię­kiem. Usi­ło­wa­łem po­pra­wić ten uste­rek
gdzie tyl­ko wier­ność prze­kła­du po­zwa­la­ła na to. Wszyst­ko
co da­ło­by się przy tej zręcz­no­ści po­wie­dzieć o Szew­czen­ce
i cha­rak­te­rze utwo­rów jego, znaj­dzie czy­tel­nik w wyda-
nem przed laty dzie­wię­ciu w Wil­nie stu­dy­um mo­jem
p… t. "Ta­ras Szew­czen­ko."

PRO­LOG.

O po­ran­ku w nie­dzie­lę
Mgła po polu się ście­le,
A tam we mgle, gdzie mo­gi­ła,
Jak to­po­la, się schy­li­ła
Mo­ło­dy­ca roz­ża­lo­na,
I tu­li­ła coś do łona,
I mgle się skar­ży­ła:

"Oj ty mgło roz­po­wia­na –
Dolo moja ła­ta­na!
Tu­ma­nie! tu­ma­nie!
Cze­mu ty mię nie osło­nisz
Na buj­nym tym ła­nie?
Cze­mu ty­mie­nie po­chło­niesz,

Nie wpi­jesz do zie­mi,

Nie roz­łą­czysz z dolą gorz­ką

I łza­mi krwa­we­mi?

O, nie, nie gub, tu­ma­necz­ku!

Scho­waj tyl­ko w polu,
Aby nikt się nie na­trzą­sał

Nad moją nie­do­lą!…
Jam nie jed­na, – jest tam u mnie

Oj­ciec, mat­ka w cha­cie…
Och, jest u mnie… tu­ma­necz­ku,

Tu­ma­necz­ku, bra­cie!
Dziec­ko moje, o mój synu,

Nie­chrz­czo­ne pa­cho­lę!
Nie ja cie­bie ochrzczę, synu,

Na luta nie­do­lę!
Obcy-lu­dzie ochrzczą cie­bie…

Na co mi do­stat­ki?…
Imie na­wet two­je bę­dzie

Dla ro­dzo­nej mat­ki
Nie­wia­do­me… Och, nie łaj mię!

Ja tam, w sa­mem nie­bie,
Dolę łza­mi ci wy­mo­dlę

I po­szlę do cie­bie."

Po­szła po­tem, łka­jąc gorz­ko,
We mgle się cho­wa­ła,

I choć we łzach, po­ci­chut­ku
O wdo­wie śpie­wa­ła,

Jak­to wdo­wa gdzieś w Du­na­ju
Sy­nów po­cho­wa­ła:

"Oj na polu mo­gi­ła;
Do niej wdo­wa cho­dzi­ła,
Kwiat­ki, może, zbie­ra­ła,
Ziół tru­ją­cych szu­ka­ła.
Ziół tru­ją­cych nie było,
A dwóch syn­ków przy­by­ło.
Wdo­wa obu spo­wi­ła
I na Du­naj pu­ści­ła:
"Ci­chy, ci­chy Du­na­ju!
"Nie­chaj dziat­ki pły­wa­ją!
"Ty dzia­tecz­ki umy­jesz,
"Upo­wi­jesz, okry­jesz,
"Pia­skiem zło­tym po­si­lisz,
"Sen pio­sen­ką umi­lisz."