Odpowiedź - ebook

PODZIĘKOWANIA

Poniżej przedstawiamy zaledwie częściową listę osób, które wniosły świadomie bądź nieświadomie wkład w niektóre z naszych koncepcji i historii. Są to: profesor Susan Greenfield, dr David Buss, Darrin Cassidy, Ray i Ruth Pease, Bill i Beat Suter, Anthony Robbins, Brian Tracy, dr Gennady Polonsky, Kath McConnell, Vicky Cook, Jim Cathcart, Jack Canfield, Loren Wimhurst, Raelene Boyle, John Fenton, Tony Earle, dr Helen Fisher, John Hepworth, dr Henning Kukenrenken, dr Patch Adams, profesor Alan Garner, The Junipers, Dorie Simmonds, Glenda Leonard, Gerry Hatton, Rita Hartney, Jerry Seinfeld, Grant Sexton, Anatoly Sobchak, dr James Moir, dr Mark Bowman, dr Denis Waitley, profesor Phillip Stricker i Fiona Hedger.WSTĘP

Życie nie powinno być podróżą do grobu z myślą, by przybyć na miejsce w ładnie zachowanym ciele, lecz raczej ślizgiem bokiem w chmurze dymu, po którym docierasz kompletnie wykończony, całkowicie zużyty i wrzeszczysz na całe gardło: „Ale jazda!”.

Hunter S. Thompson

Kiedy sięgnąłeś po Odpowiedź, wykonałeś pierwszy krok na szlaku prowadzącym do miejsc, których być może nigdy nie brałeś pod uwagę albo wręcz nie wiedziałeś o ich istnieniu. Zanim przeczytasz tę książkę do połowy, zrozumiesz, dlaczego znalazłeś się w tym właśnie punkcie i masz to, co masz, na tym etapie życia. Poznasz odpowiedzi, które pomogą ci dotrzeć wszędzie, dokąd zechcesz.

W Odpowiedzi pokażemy ci, jak ustalić, czego naprawdę oczekujesz od życia i jak to zdobyć. Nauczysz się, jak szeregować pod względem znaczenia swoje pomysły, odzyskać własne życie, radzić sobie z przeszkodami i uchronić się przed manipulacjami innych, szczególnie członków rodziny i przyjaciół. Pomożemy ci wybrać własną drogę zamiast tej, na którą popychają cię inni. Pokażemy, jak przejąć kontrolę nad własnym życiem i stać się osobą, jaką pragniesz być. Nauczysz się, jak radzić sobie w każdych okolicznościach, nawet jeśli w pierwszej chwili wydają się trudne, przytłaczające lub wręcz beznadziejne.

Dowiesz się, jak się dostać z miejsca, gdzie teraz jesteś, do tego, w którym chciałbyś być. Przedstawimy ci sprawdzone zasady sukcesu, wykorzystywane od wieków, by osiągnąć wielkość lub przezwyciężyć porażkę. W ciągu minionych pięćdziesięciu lat Barbara i ja nauczyliśmy się wielu tych zasad bezpośrednio od mistrzów i stanowiły one główną siłę napędową naszych osobistych sukcesów. Omówimy też nowe badania mózgu, pokazujące, dlaczego jedni odnoszą ogromne sukcesy, a inni nie. Zapoznamy się z systemem operacyjnym mózgu, który możesz zaprogramować tak, by zabrał cię wszędzie, dokąd zechcesz się udać. Naukowcy, począwszy od Giuseppe Moruzziego i H.W. Magouna, odkryli i prowadzą badania nad obszarem mózgu decydującym o tym, jak wiele sukcesów lub porażek doświadczymy w życiu. Omówimy ten układ w pierwszym rozdziale, a korzyści płynące z jego wykorzystywania będą stanowiły podstawę wszystkiego, o czym mowa w tej książce.

Odpowiemy też na twoje pytania dotyczące wszystkiego, co przeczytałeś lub usłyszałeś na temat wyznaczania celów, wizualizacji, afirmacji, modlitwy, myślenia w stanie alfa i prawa przyciągania. Książka zawiera tak dużo informacji, że zachęcamy cię, żebyś co pewien czas ją odkładał i zastanawiał się nad tym, co przeczytałeś, oraz wprowadzał to w życie. Miejsca, gdzie sugerujemy przerwę, zaznaczamy symbolem . Nie musisz ściśle tego przestrzegać, bo to tylko wskazówka.

Omówimy proste, ale bardzo przydatne umiejętności, które pomagają poradzić sobie niemal ze wszystkim, co nas spotyka w życiu – dobrym i złym. Odpowiemy też na ważne pytania związane z tym, jak zdobyć to, czego pragniesz, nawet jeśli okoliczności wydają ci się początkowo beznadziejne.

Koncepcje, które tu omówimy, odmieniły życie uczestników naszych seminariów i podobnie mogą zmienić twoje. Ta książka nosi tytuł Odpowiedź, bo to właśnie w niej znajdziesz.

Zatem, jeśli życie jest grą, to obowiązują w nim pewne reguły.

Wiele ważnych kwestii powtarzamy kilkakrotnie w różnych formach w całej książce – i jest to zamierzone. Badania wykazują, że najskuteczniej przyswajamy informację, kiedy jest ona sześciokrotnie powtórzona w pewnych odstępach czasu. Kiedy po raz pierwszy przeczytasz lub usłyszysz jakieś stwierdzenie, twój umysł może je odrzucić jako sprzeczne z założoną z góry opinią. Dlatego większość szkoleń motywacyjnych nie daje rezultatu. Natomiast po usłyszeniu danego komunikatu sześciokrotnie twój umysł go akceptuje i przyswaja.

W każdym rozdziale umieściliśmy zadania i zachęcamy, żebyś pisał bezpośrednio w książce, co jednocześnie będzie dla ciebie łatwiejsze i pozwoli ponownie przeczytać zapiski, jeśli postanowisz wrócić do tekstu.

Na koniec, na wypadek gdyby cię to interesowało, Odpowiedź napisaliśmy wspólnie, ale narracja prowadzona jest głównie w pierwszej osobie przez Allana, by łatwiej się czytało.

Allan i Barbara PeaseRozdział 1

UJAWNIENIE SEKRETÓW RAS-u

Człowiek może osiągnąć wszystko, cokolwiek wymyśli i w co uwierzy*.

Napoleon Hill, 1937

Kiedy Napoleon Hill zamieszczał to przełomowe stwierdzenie w 1937 roku w swojej książce Myśl! ...i bogać się, nie miał do dyspozycji wiedzy medycznej, metod obrazowania mózgu i innych zdobyczy technologicznych, dzięki którym dziś możemy udowodnić to przekonanie. Twierdził, że jeśli potrafisz jasno o czymś pomyśleć i naprawdę mocno tego pragniesz, to potrafisz też to osiągnąć. Obecnie wiemy, że nie kryje się za tym żadna magia, i poznaliśmy naukowe podstawy procesów związanych z osiągnięciami, wyznaczaniem celów, samospełniającymi się przepowiedniami, modlitwą i prawem przyciągania. Nauka potrafi nam pokazać, jakie obszary mózgu i w jaki sposób pracują na nasz sukces. Za chwilę poznasz interesujące informacje na temat niezwykłego układu, który każdy z nas ma w mózgu. Jest to układ siatkowaty pobudzający, w skrócie RAS (z ang. reticular activating system).

RAS jest częścią układu siatkowatego umiejscowionego w pniu mózgu, będącego siecią neuronów. Uczestniczy w wielu ważnych funkcjach organizmu, w tym rytmie snu i czuwania, oddychaniu, pracy serca i motywacji. Odgrywa też rolę w regulacji pobudzenia seksualnego, apetytu, eliminacji wydzielin ciała, utrzymywaniu świadomości oraz kierowaniu uwagi na pewne rzeczy. Uszkodzenie tego układu może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym narkolepsji.

UKŁAD SIATKOWATY POBUDZAJĄCY

RAS funkcjonuje jako sieć neuronów biegnących przez pień mózgu i łączących się z innymi jego częściami. Dzieli się na układ wstępujący, przewodzący impulsy między innymi do kory mózgowej, wzgórza i podwzgórza, oraz układ zstępujący, łączący się z móżdżkiem i nerwami odpowiedzialnymi za różne zmysły.

W połowie XX wieku fizjolodzy stwierdzili, że głęboko wewnątrz mózgu znajduje się struktura kontrolująca czuwanie, świadomość i motywację.

Świat naukowy dowiedział się o istnieniu układu siatkowatego w 1949 roku w wyniku badań mechanizmu snu i czuwania przez dwóch badaczy z Uniwersytetu w Pizie, H.W. Magouna i Giuseppe Moruzziego. Badali oni części układu nerwowego odpowiadające za ten mechanizm, a swoje odkrycia ogłosili w inauguracyjnym wydaniu czasopisma „Electrocephalography and Clinical Neurophysiology”. Dało to początek dalszym badaniom i doprowadziło do odkrycia, że układ siatkowaty jest bramą, przez którą przechodzą do mózgu niemal wszystkie informacje (wyjątkiem są zapachy – sygnały węchowe są przesyłane bezpośrednio z receptorów do mózgu). RAS filtruje napływające informacje – decydując, które z nich nie dotrą do mózgu – a zatem ma wpływ na to, co zauważasz, i na twój stopień pobudzenia.

RAS łączy się z rdzeniem kręgowym i pobiera informacje czuciowe bezpośrednio z dróg wstępujących. Każda informacja z otoczenia dostaje się do mózgu za pośrednictwem jednego lub więcej narządów zmysłów i jest rozszyfrowywana przez receptory specyficzne dla tego zmysłu. Następnie płynie nerwami do rdzenia kręgowego i przez układ siatkowaty pobudzający do części mózgu przetwarzającej informacje pochodzące z tego konkretnego zmysłu.

RAS to centrum dowodzenia i kontroli mózgu

RAS jest obszarem, gdzie spotykają się twoje myśli, uczucia i wpływy zewnętrzne, oddziałującym na ośrodki aktywności motorycznej w mózgu i aktywność kory mózgowej, na przykład płatów czołowych. Stanowi sieć dróg nerwowych filtrującą niemal wszystkie informacje zmysłowe, które mózg otrzymuje ze świata zewnętrznego. Cokolwiek widzisz, słyszysz, czujesz czy smakujesz, przechodzi przez RAS. Ujmując to prosto, RAS odgrywa kluczową rolę we włączaniu twojego mózgu i jest jego głównym centrum motywacyjnym.

Jak działa RAS

Mózg przetwarza 400 milionów bitów informacji w ciągu sekundy, ale tylko 2 tysiące świadomie. Z przetwarzania pozostałych nie zdajesz sobie sprawy. Innymi słowy, 99,999 procent informacji docierających do ciebie codziennie przechodzi niezauważone. Tylko dzięki temu możemy radzić sobie z codziennym życiem i milionami zalewających nas danych. Gdybyśmy musieli poświęcać im wszystkim uwagę, takie przeciążenie doprowadziłoby nas do śmierci. Zatem ewolucja zadbała o nas, dając nam RAS – narzędzie do filtrowania wszystkich tych informacji i wydobywania z ich natłoku tego, co jest nam niezbędne w danym momencie.

Twój RAS działa jak sortownia, oceniając napływające informacje i szeregując je według ważności, a twojej uwadze przekazuje tylko potrzebne komunikaty. Stanowi filtr pomiędzy świadomością i podświadomością. Pobiera instrukcje z pierwszej i przekazuje je drugiej. Następnie mózg zleca organizmowi wykonanie fizycznych działań zgodnych z instrukcją RAS-u. Poszukuje w twoim środowisku wzorców informacji najlepiej pasujących do twoich przekonań lub rzeczy dla ciebie znajomych. Potem łączy twoje myśli i uczucia z podobnymi rzeczami w otoczeniu. Kiedy znajdzie dopasowanie, alarmuje twoją świadomość.

Warianty RAS-u

Również inne naczelne mają RAS. Szympans na przykład ma 99 procent DNA człowieka i, podobnie jak u nas, prawie wszystkie informacje zmysłowe docierają do jego mózgu przez RAS. Układ ten przegląda je i szereguje zgodnie z tym, jak jest to zaprogramowane w jego mózgu, tak jak u ludzi. U szympansa steruje podstawowymi funkcjami, takimi jak tętno, sen i czuwanie, świadomość, trawienie i działanie układu sercowo-naczyniowego, tak jak u ludzi. Różnimy się od niego znacznie lepiej rozwiniętym poczuciem tożsamości. Kieruje nami nienasycone pragnienie dowiedzenia się, kto, co, dlaczego, gdzie i kiedy. RAS szympansa działa jak prymitywny komputer z prostymi programami, a nasz jak najnowocześniejszy, niezwykle dynamiczny system operacyjny.

W mózgach niektórych osób RAS nie wysyła komunikatów do kory mózgowej tak skutecznie, jak powinien. Powoduje to trudności z nauką i zapamiętywaniem oraz obniżenie samokontroli. Nadmierna stymulacja RAS-u prowadzi do zwiększonej czujności, nadwrażliwości czuciowej, słowotoku, niepokoju i nadaktywności. U osób cierpiących na zespół deficytu uwagi (ADD i ADHD) wstępujący RAS ma do dyspozycji zbyt mało norepinefryny, żeby pobudzić korę mózgową. Norepinefryna to ten sam związek chemiczny, który przyspiesza nam tętno lub oddech. Osoby, u których rozpoznano ADD/ADHD, mogą przyjmować leki przejściowo poprawiające wykorzystanie dostępnej norepinefryny. Dzięki temu poprawia się ich koncentracja oraz zdolność postrzegania i zapamiętywania, a tym samym lepiej się uczą.

RAS uczestniczy też w kontaktach społecznych, a wówczas u introwertyków widoczna jest w nim większa aktywność niż u ekstrawertyków. Naukowcy są zdania, że u introwertyków szybciej następuje jego pobudzenie, bo rozmowy często sprawiają im trudność i kiedy są do nich zmuszeni, ich mózg wykazuje silną reakcję, zbliżoną do paniki.

RAS ma GPS i wyszukiwarkę

RAS reaguje na twoje imię, na wszystko, co zagraża twojemu przeżyciu, oraz na informacje natychmiast ci niezbędne. Na przykład, jeśli szukasz w komputerze pliku, co do którego jesteś pewien, że gdzieś go masz, RAS pobudza mózg, żeby szukał nazwy tego pliku – powiedzmy, „plan podróży zagranicznej” – albo skupia się na jednym słowie z nazwy, tak żeby pomóc ci go odnaleźć. Do funkcji RAS-u należy też realizacja tzw. prawa przyciągania.

Marek Aureliusz twierdził, że mężczyzna staje się tym, o czym przez cały dzień myśli. Gdyby to była prawda, byłbym kobietą.

Steve Martin

Twój RAS ma wbudowany system GPS. Mając GPS, nie musisz wiedzieć, gdzie znajdują się konkretne ulice w danym mieście. Wystarczy, że zdecydujesz, dokąd chcesz dojechać. Wprowadzasz dane, a GPS udziela ci wskazówek. Jeśli źle skręcisz, naprowadza cię z powrotem na właściwą drogę. Oprogramowanie oparte na współpracy z satelitami pracuje nad tym, jak doprowadzić cię do celu – i dokładnie tak działa też twój RAS. Kiedy korzystasz z GPS-u, musisz wiedzieć, dokąd chcesz dojechać, a nie jak tam dotrzeć. Tak samo, kiedy podejmiesz decyzję na temat swojego celu, twój RAS zaczyna dostrzegać wszystko, co ma z nim związek. Jeśli zboczysz z kursu, naprowadzi cię na niego z powrotem. Więcej na ten temat później.

RAS przypomina też rakietę naprowadzaną termicznie – nadajesz kierunek, naciskasz przycisk wyrzutni i rusza do celu. Po drodze odfiltrowuje wszystkie nieprzydatne ci informacje, a wychwytuje te potrzebne. Jeśli na przykład instrukcja brzmiała: „Słuchaj, czy padnie moje nazwisko”, to jeśli w zatłoczonym centrum handlowym lub porcie lotniczym wywołają twoje nazwisko przez megafon, zdołasz je usłyszeć.

RAS działa w taki sam sposób jak rakieta naprowadzana termicznie.

Jak działa twój system przekonań

Naukowcy odkryli, że RAS kontroluje też nasz system przekonań i rozpoznaje lub wybiera tylko te informacje, które są z nim zgodne. Oznacza to, że zależnie od tego, w co wierzymy, nasz RAS będzie temu poświęcał więcej uwagi i odfiltrowywał inne otaczające nas informacje, tak żeby łatwiej nam było dotrzeć do tego, co nauczyliśmy się sądzić. Dlatego właśnie niektórzy widzą wszędzie możliwości, a inni problemy. Także dlatego niektórzy wierzą w rzeczy, o których reszta z nas wie, że są niezgodne z prawdą.

W języku chińskim słowo „kryzys” składa się z dwóch liter, z których jedna oznacza niebezpieczeństwo, a druga szansę.

Jest oczywiste, że twoje odczucia na temat każdego zdarzenia zależą od tego, jak je interpretujesz. Innymi słowy, twój system przekonań określa, czy RAS pracuje z korzyścią czy ze szkodą dla ciebie. Jeśli uważasz, że możesz zarabiać, tylko coraz ciężej pracując, będziesz dostrzegać jedynie informacje potwierdzające ten pogląd i postępować, jakby to była prawda. Twój RAS będzie odfiltrowywał wszelkie szanse zarobienia większych pieniędzy bez cięższej pracy.

RAS może działać na twoją korzyść albo wręcz przeciwnie. Zależy to całkowicie od twoich poglądów na daną sprawę.

Jeśli chcesz, żeby RAS działał z pożytkiem dla ciebie, musisz go zaprogramować tak, żeby wyszukiwał to, czego pragniesz, a nie to, czego nie chcesz. Kiedy zaprogramujesz RAS na konkretny pomysł lub cel, to nawet jeśli będziesz spał albo wcale nie będziesz o tym myślał, on znajdzie ci dokładnie to, co mu zleciłeś, tak jak wyszukiwarka internetowa. Z milionów zalewających cię danych wybierze te właściwe. Kiedy tworzysz jasny, wyrazisty obraz tego, czego pragniesz, twój RAS ostro bierze się do pracy i nie ustaje, dopóki tego nie znajdzie. Omówimy to bardziej szczegółowo później.

Jak RAS wybiera, które informacje do ciebie dotrą

Wyobraź sobie, że idziesz w hałaśliwym tłumie na lotnisku. Pomyśl o wszystkich otaczających cię dźwiękach – rozmowach setek ludzi, muzyce i komunikatach dobiegających co chwilę z głośników. Słyszysz w tle hałas, ale twój RAS nie wsłuchuje się w poszczególne dźwięki. A teraz powiedzmy, że przez system nagłaśniający wyczytują twoje nazwisko lub numer lotu. Nagle nadstawiasz uszu, bo RAS natychmiast skupia twoją uwagę na tej przydatnej informacji. Zatem RAS działa jak filtr, który tłumi oddziaływanie wszystkich powtarzających się bodźców, chroniąc cię przed przeciążeniem, i na tym wyciszonym tle podsuwa ci twoje nazwisko.

Dlaczego wszędzie widzisz swój samochód

Czy zauważyłeś, że kiedy już wybierzesz konkretny model samochodu, który chcesz kupić, masz wrażenie, jakby po drogach jeździły głównie takie auta? Widzisz je też na parkingach, w telewizji i centrach handlowych. Twój przyszły samochód jest wszędzie. Dzieje się tak dzięki pracy RAS-u, który odfiltrowuje inne samochody (jako nieprzydatne informacje) i wysuwa na czoło twoich myśli wymarzony pojazd. Liczba egzemplarzy tego modelu nie wzrosła, od kiedy postanowiłeś go kupić, to tylko efekt pracy twojego RAS-u. Jeśli stracisz zainteresowanie tym samochodem, przestaniesz go widzieć na drogach.

To dzięki RAS-owi widzisz wybrany samochód, dokądkolwiek się udasz.

Kiedy kobieta zajdzie w ciążę, wydaje jej się, że co druga napotkana kobieta jest w ciąży. Jeśli masz w domu noworodka, możesz być tak zmęczony, że twardo śpisz, pomimo hałasu dobiegającego z ulicy lub od sąsiadów, ale budzisz się natychmiast, gdy dziecko zacznie płakać.

Biorąc zupełnie inny przykład: jeśli postanowisz wierzyć, że świat i ludzie są źli, to ilekroć włączysz telewizor lub przeczytasz gazetę, wszędzie będziesz widział tragedie, wojnę i śmierć. RAS nie zwraca uwagi, czy coś ci się podoba, tylko szuka w twoim środowisku wzorców pasujących do twoich dominujących myśli i przekonań.

Jeśli stale rozmyślasz o tym, z czego jesteś niezadowolony, programujesz RAS tak, by zwracał twoją uwagę na rzeczy, które ci nie odpowiadają. Wówczas widzisz ich wokół siebie tyle, że można odnieść wrażenie, jakbyś toczył wojnę ze swoim środowiskiem. Dlatego poprosimy cię, żebyś koncentrował się tylko na tym, czego pragniesz, a nie na tym, czego nie chcesz.

Podsumowanie

Okazuje się, że Napoleon Hill miał rację – a teraz mamy też dowody naukowe na poparcie jego twierdzeń. Programujesz swój RAS za pomocą monologu wewnętrznego i oczekiwań. Jeśli masz pozytywne oczekiwania, automatycznie zaprogramowujesz RAS na wyszukiwanie informacji o pozytywnych rzeczach i odrzucanie tych o negatywnych. Ten biologiczny filtr powoduje, że to, o czym myślisz lub na czym się skupiasz, przesącza się do twojej podświadomości i wypłynie ponownie w przyszłości.

Ekscytujące jest odkrycie, że możesz celowo programować swój RAS, wybierając konkretne komunikaty wysyłane do niego przez świadomą część umysłu. Dzięki temu możesz teraz tworzyć własną rzeczywistość. Nic, o czym mowa w tej książce, nie ma związku z siłą woli. Wszystko dzieje się w tej niewielkiej wiązce włókien nerwowych przebiegających przez pień twojego mózgu – w układzie siatkowatym pobudzającym, w skrócie RAS.

Z następnego rozdziału dowiesz się, jak go programować.

(…) nie ma rzeczy dobrych ani złych, a jedynie myślenie czyni je takimi**.

Wiliam Szekspir

------------------------------------------------------------------------

* https://pl.wikiquote.org/wiki/My%C5%9Bl_i_boga%C4%87_si%C4%99, dostęp 18 stycznia 2017.

** Hamlet, w przekładzie Macieja Słomczyńskiego.