Ostatni samuraj - ebook

Przedmowa

Szes­na­sty czerw­ca 2012 roku, so­bo­ta. Je­ste­śmy z żoną u przy­ja­ciół na imie­ni­nach. Oko­ło osiem­na­stej dzwo­ni te­le­fon, zer­kam – nu­mer Sław­ka. Wy­cho­dzę, żeby ode­brać, i sły­szę głos zroz­pa­czo­nej Agniesz­ki: „Sła­wek chy­ba po­peł­nił sa­mo­bój­stwo. Co ro­bić?”. „Dzwoń na­tych­miast na sto dwa­na­ście, we­zwij po­go­to­wie ra­tun­ko­we, ja za­wia­do­mię po­li­cję” – mó­wię. Uru­cha­mia­my służ­by, po­wia­da­miam wspól­nych przy­ja­ciół, a po­tem roz­ma­wiam z Agniesz­ką, pró­bu­jąc ją uspo­ko­ić. Szok, re­flek­sja. Wra­ca­ją wspo­mnie­nia. Dla mnie to ko­niec im­pre­zy.

Z ge­ne­ra­łem Sła­wo­mi­rem Pe­te­lic­kim po­zna­li­śmy się w 1992 roku w Mi­ni­ster­stwie Spraw We­wnętrz­nych. Kie­ro­wa­łem wte­dy z ra­mie­nia po­li­cji gru­pą ope­ra­cyj­ną Ma­ra­ton, któ­ra roz­pra­co­wy­wa­ła naj­więk­sze gan­gi w Pol­sce, przy­go­to­wu­jąc stra­te­gię wal­ki z prze­stęp­czo­ścią zor­ga­ni­zo­wa­ną. Sła­wek for­mo­wał Jed­nost­kę Woj­sko­wą GROM, za­bie­gał o jej wy­po­sa­że­nie, po­zy­cję. Już wte­dy się za­sta­na­wia­li­śmy, jak wy­ko­rzy­stać po­ten­cjał GROM-u w wal­ce z nie­bez­piecz­ny­mi prze­stęp­ca­mi. W 1994 roku jed­nost­ka re­ali­zo­wa­ła już pierw­szą mi­sję za­gra­nicz­ną na Ha­iti.

Szyb­ko przy­pa­dli­śmy so­bie do gu­stu. Obaj całe ży­cie upra­wia­li­śmy ja­kiś sport. Mi­sja stwo­rze­nia eli­tar­nych for­ma­cji, któ­ry­mi mo­gli­by­śmy do­wo­dzić, była na­szym prio­ry­te­tem. Osią­ga­li­śmy suk­ce­sy. Nie by­li­śmy ko­niunk­tu­ral­ni, za­wsze sta­ra­li­śmy się jak naj­le­piej słu­żyć Pol­sce. Ta zna­jo­mość, póź­niej przy­jaźń, trwa­ła po­nad dwa­dzie­ścia lat.

W 1995 roku Sła­wek od­szedł z GROM-u (wy­glą­da­ło to tro­chę dziw­nie, ode­bra­no mu jego uko­cha­ne dziec­ko), ale po­nie­waż był zbyt po­pu­lar­ny, zo­stał peł­no­moc­ni­kiem pre­mie­ra do spraw zwal­cza­nia prze­stęp­czo­ści zor­ga­ni­zo­wa­nej. Wów­czas spo­ty­ka­li­śmy się znacz­nie czę­ściej. Ja już kie­ro­wa­łem od­po­wied­nią struk­tu­rą w po­li­cji, a on miał two­rzyć coś po­nadre­sor­to­we­go, jesz­cze szer­sze­go. Nie­ste­ty, nig­dy nie do­stał żad­nych upraw­nień, de­le­ga­cji do dzia­ła­nia i po krót­kim cza­sie zre­zy­gno­wał.

Na szczę­ście po nie­speł­na dwóch la­tach i zmia­nie wła­dzy Sła­wek, ku ogrom­nej ra­do­ści swo­ich żoł­nie­rzy, wró­cił do GROM-u. Da­lej roz­wi­jał jed­nost­kę, któ­ra dzię­ki nie­mu sta­ła się jed­ną z naj­lep­szych w świe­cie. Była za­wsze oto­czo­na nim­bem ta­jem­ni­czo­ści, a służ­ba w niej do tej pory jest ma­rze­niem więk­szo­ści mło­dych męż­czyzn w Pol­sce. W 1998 roku w uzna­niu za­sług otrzy­mał z rąk pre­zy­den­ta Alek­san­dra Kwa­śniew­skie­go sto­pień ge­ne­ra­ła bry­ga­dy, a ban­kiet w pa­ła­cu w He­le­no­wie prze­szedł do hi­sto­rii.

We wrze­śniu 1999 roku, kie­dy wy­wo­ła­no sztucz­ną afe­rę wo­kół rze­ko­mych nie­pra­wi­dło­wo­ści w GROM-ie, po­cie­sza­łem Sław­ka: „Nie przej­muj się, ja kil­ka ta­kich za­wi­ro­wań już prze­ży­łem”. Wie­rzy­łem w jego uczci­wość. Sła­wek był czło­wie­kiem z pa­sją, pew­nym swo­jej mi­sji, pa­trio­tą, a nie ja­kimś hochsz­ta­ple­rem.

W 2001 roku na moim ban­kie­cie ge­ne­ral­skim był jed­nym z go­ści ho­no­ro­wych, mimo iż nie­któ­rym mi­ni­strom mo­gło się to nie po­do­bać. Sła­wek funk­cjo­no­wał już wte­dy w biz­ne­sie, ja by­łem za­stęp­cą ko­men­dan­ta głów­ne­go po­li­cji i kie­ro­wa­łem pra­cą ca­łej po­li­cji kry­mi­nal­nej. Do­syć re­gu­lar­nie spo­ty­ka­li­śmy się w gro­nie sze­fów służb i mi­ni­strów. Roz­ma­wia­li­śmy o spra­wach bie­żą­cych, za­gro­że­niach dla bez­pie­czeń­stwa go­spo­dar­cze­go, pa­to­lo­giach w ży­ciu pu­blicz­nym. Póź­niej każ­dy na swo­im od­cin­ku pró­bo­wał coś ro­bić. Po pew­nym cza­sie nie­któ­re me­dia na­zwa­ły nas „gru­pą trzy­ma­ją­cą wła­dzę”, choć nig­dy ta­kich za­pę­dów nie mie­li­śmy.

W 2006 roku, kie­dy po raz trze­ci zo­sta­łem od­wo­ła­ny ze sta­no­wi­ska (za brak dys­po­zy­cyj­no­ści po­li­tycz­nej) i zde­cy­do­wa­łem się odejść ze służ­by, pierw­szy za­pro­po­no­wał mi po­moc Sła­wek. Po­wie­dział: „Przyjdź do nas, je­steś wo­jow­ni­kiem, masz gło­wę na kar­ku, pen­sję bę­dziesz miał jak ko­men­dant głów­ny”. Mak­sy­ma, iż praw­dzi­wych przy­ja­ciół po­zna­je się w bie­dzie, zno­wu oka­za­ła się słusz­na.

Biz­nes w spół­ce chy­ba nie naj­le­piej mu się udał, ale w tym cza­sie bar­dzo dużo ener­gii Sła­wek po­świę­cał na za­pew­nia­nie za­jęć żoł­nie­rzom, któ­rzy opusz­cza­li GROM. Roz­krę­cił fun­da­cję, dbał o to, aby prze­cho­dzą­cy na eme­ry­tu­rę mie­li do­dat­ko­wą uczci­wą pra­cę. Nie­mal do koń­ca pro­wa­dził pro­jek­ty, w któ­rych chciał wy­ko­rzy­stać umie­jęt­no­ści swo­ich lu­dzi. Zde­cy­do­wa­nie le­piej ra­dził so­bie póź­niej jako do­rad­ca stra­te­gicz­ny w Ernst & Young, dzia­ła­jąc w ob­sza­rach zwią­za­nych z bez­pie­czeń­stwem i woj­sko­wo­ścią. Czę­sto po­świę­ca­li­śmy dłu­gie wie­czo­ry na dys­ku­sje w gro­nie eks­per­tów i przy­ja­ciół. Był or­ga­ni­za­to­rem tych spo­tkań, du­szą to­wa­rzy­stwa. Za­wsze zaj­mo­wał jed­no­znacz­ne sta­no­wi­sko, cza­sa­mi zbyt ra­dy­kal­ne. W ostat­nich la­tach ten ra­dy­ka­lizm po­glą­dów gło­sił w prze­sy­ła­nych wszyst­kim zna­jo­mym SMS-ach – to pew­nie nie­któ­rych tro­chę do nie­go zra­zi­ło, ale przy­ja­cie­le po­zo­sta­li.

Ni­niej­sza pu­bli­ka­cja to wspo­mnie­nia człon­ków ro­dzi­ny oraz in­nych osób, któ­re ge­ne­ra­ła Sła­wo­mi­ra Pe­te­lic­kie­go zna­ły naj­le­piej. A przy­ja­ciół i zna­jo­mych miał ty­sią­ce. W Pol­sce i za gra­ni­cą. Wśród ar­ty­stów, po­li­ty­ków, lu­dzi biz­ne­su, w służ­bach. Trud­no zna­leźć dru­gą tak barw­ną i twór­czą po­stać. Po­zo­sta­nie w na­szej pa­mię­ci na za­wsze.

Ge­ne­rał Adam Ra­pac­ki