Proces Jezusa w świetle prawa rzymskiego. Studium prawno-historyczne - ebook

Książka przedstawia opis i analizę procesu Jezusa w świetle norm rzymskiego prawa karnego materialnego i procesowego. Analizując materiał źródłowy, autorka poszukuje odpowiedzi na pytania:

• Kto skazał Jezusa na śmierć - Żydzi czy Rzymianie?
• Z jakiego powodu Jezus został w rzeczywistości skazany? Religijnego czy politycznego?
• Czy wyrok skazujący (a może i decyzja Sanhedrynu) został wydany zgodnie z regułami proceduralnymi, czy proces może być określony jako proces nielegalny?
• Czy wina Jezusa została wystarczająco udowodniona, czy Jezus był raczej ofiarą ogromnego błędu procesowego?


"Analizując źródła i literaturę przedmiotu, przedstawiła [Autorka] próbę odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu wypracowane przez jurystów starożytnego Rzymu zasady prawne znalazły odzwierciedlenie w toku postępowania sądowego przed Poncjuszem Piłatem, a także - jaki był rzeczywisty przebieg wydarzeń poprzedzających wydany w tym procesie wyrok skazujący. Dzięki temu otrzymaliśmy wartościowe, świadczące o dużej erudycji Autorki i jej umiejętnościach badawczych, studium historyczno-prawne, stanowiące jednocześnie niezwykle interesujący przyczynek do odnośnych opowieści ewangelicznych".

Prof. dr hab, Janusz Sondel


"Autorka nie wchodzi w problematykę teologiczną, trzyma się interpretacji jurydycznej, nie stawia też pytania o odpowiedzialność za zabicie Jezusa ani o winę Żydów, jednak jej praca daje solidne, naukowe podstawy debacie, która naprawia wielowiekowe nieporozumienie. A są to sprawy niekiedy dość trudne, przez wielu autorów analizowane, jak choćby interpretacja procesu Jezusa przed Sanhedrynem. Tu znajdujemy zarówno przegląd najważniejszych interpretacji, jak i argumenty za tą, którą Autorka uznała za najtrafniejszą".

ks, Adam Boniecki

Słowo wstępne 9
Z recenzji ks. A. Bonieckiego 11
Wykaz skrótów stosowanych w tekście 13
Wprowadzenie: Proces w sprawie Jezusa - temat aktualny 25
Część I Źródła historyczne dotyczące procesu Jezusa 35
Rozdział 1 Źródła potwierdzające historyczność wydarzeń 39
1.1. Ewangelie kanoniczne 42
1.2. Apokryfy 64
1.3. Wzmianka Tacyta 68
1.4. List Pliniusza Młodszego 71
1.5. Józef Flawiusz i Testimonium Flavianum 72
Rozdział 2 Źródła do odtworzenia sytuacji politycznej i społecznej w prowincji Judei oraz do rekonstrukcji rzymskiej procedury karnej w prowincjach w okresie wczesnego pryncypatu 77
Część II Tło historyczno-prawne procesu 91
Rozdział 1 Judea jako rzymska prowincja 93
Rozdział 2 Organizacja prowincji 106
Rozdział 3 Imperium prowincjonalne 112
Rozdział 4 Sądownictwo w prowincjach 128
Rozdział 5 Cognitio extra ordinem w sprawach karnych 136
Część II Postępowanie sądowe w sprawie Jezusa z Nazaretu 143
Rozdział 1 Aresztowanie i sformułowanie zarzutów 150
1.1. Aresztowanie 156
1.2. Właściwość sądowa 165
Rozdział 2 Analiza poszczególnych elementów postępowania 177
2.1. Zasady procesowe 180
2.1.1. Zasada jawności postępowania 180
2.1.2. Zasada ustności postępowania 183
2.1.3. Zasada bezpośredniości postępowania 184
2.2. Ramy organizacyjne procesu 185
2.2.1. Czas postępowania 185
2.2.2. Miejsce 188
2.2.3. Język 192
Rozdział 3 Postępowanie rozpoznawcze 196
3.1. Tryb postępowania 196
3.2. Zarzuty 202
3.3. Sąd - kształt i skład organu decyzyjnego 209
3.4. Strony postępowania 210
3.5. Postępowanie dowodowe 211
3.5.1. Środki dowodowe 212
3.5.2. Interrogatio i prawo do obrony 213
3.5.3. Confessio i absolutio? 219
3.5.4. Fustium castigatio 226
3.5.5. Problem privilegium paschale 229
3.6. Wydanie wyroku 237
3.6.1. Si hunc dimittis, non es amicus Caesaris! 238
3.6.2. Crimen laesae maiestatis - Piłat czy Jezus? 240
3.6.3. Formuła wyroku 253
3.6.4. Skutki wyroku 261
3.6.5. Ocena wyroku 262
3.6.6. Czy Piłat mógł wydać inny wyrok? 265
Rozdział 4 Postępowanie wykonawcze 269
Część IV "Proces" przed Sanhedrynem i jego prawna relacja do procesu rzymskiego 287
Rozdział 1 Sanhedryn jako żydowska Najwyższa Rada polityczno-religijna 293
Rozdział 2 Legalność postępowania przed Sanhedrynem 297
Rozdział 3 Jurysdykcja w sprawach zagrożonych karą śmierci 306
3.1. Pełnia władzy jurysdykcyjnej 307
3.2. Konieczność zatwierdzenia w celu wykonania 318
3.3. Wyłączenie kompetencji w sprawach zagrożonych karą śmierci 326
3.4. Wykonywanie wyroków śmierci 328
Zakończenie 329
Zestawienie opisów wydarzeń według Ewangelii kanonicznych 333
Index Locorum / Wykaz cytowanych źródeł 339
Index librorum / Wykaz cytowanej literatury 353
Rias unto / Stresz czenie 389