Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundacje. Studium prawne - ebook

Fundacje nie muszą być tylko instytucjami charytatywnymi, mogą prowadzić z powodzeniem działalność gospodarczą, co im samym daje niezależność, a może też być przydatne w biznesie ze względu na unikalną w prawie polskim kapitałową formę fundacji. W publikacji w szczególności omówiono:
- prawidłowe formułowanie statutu fundacji, zwłaszcza w zakresie relacji celu statutowego do działalności gospodarczej,
- kwestie podatkowe,
- prowadzenie działalności gospodarczej w formie fundacji z przedstawieniem korzyści podatkowych, ale też z zagrożeniami, które mogą powstać w związku z udziałem fundacji w biznesie,
- postępowanie w przypadku połączenia, przekształcenia, likwidacji albo postawienia fundacji w stan upadłości,
- udział fundacji w szerszych strukturach biznesowych: koncernach, holdingach, konsorcjach,
- odpłatną działalność statutową fundacji, które mają status organizacji pożytku publicznego.
W opracowaniu wskazano także rozwiązania dotyczące udziału fundacji w biznesie w innych krajach Unii Europejskiej oraz w USA.
Książka jest skierowana przede wszystkim do członków organów fundacji, fundatorów. Zainteresuje również adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych, a także teoretyków prawa.

Wykaz skrótów 11
Uwagi wstępne 15
Rozdział 1 Istota fundacji a działalność gospodarcza 19 1.1. Podstawowe cechy fundacji 19 1.2. Najważniejsze pojęcia i wyłączenia 23 1.2.1. Pojęcia 23 1.2.2. Wyłączenia 41
Rozdział 2 Otoczenie prawne fundacji 49 2.1. Podstawowe fakty o fundacjach i prowadzonej przez nie działalności gospodarczej w Polsce i na świecie 49 2.1.1. Liczba fundacji w Polsce 49 2.1.2. Źródła przychodów i stopień ekonomizacji fundacji na tle polskiego trzeciego sektora 51 2.1.3. Znaczenie i źródła przychodów fundacji na świecie 56 2.2. Fundacja w systemie prawnym 60 2.2.1. Uwagi wstępne 60 2.2.2. Fundacje a korporacje 61 2.2.3. Fundacje a stowarzyszenia 66 2.2.4. Fundacje a trusty 68 2.2.5. Fundacje a fundusze 69 2.2.6. Fundacje a partie polityczne 74 2.3. Fundacje korporacyjne 78 2.4. Rola fundacji w państwie i społeczeństwie 82 2.5. Rola fundacji w sytuacji ułomności kontraktowej 83 2.6. Podsumowanie 86
Rozdział 3 Działalność gospodarcza a statutowy cel fundacji 90 3.1. Istota i znaczenie statutowego celu fundacji 90 3.2. Określenie celu fundacji w polskim prawie 94 3.2.1. Zgodność celu fundacji z podstawowym interesem RP 94 3.2.2. Społeczna użyteczność jako cel fundacji 95 3.2.3. Cel gospodarczo użyteczny fundacji 99 3.3. Prowadzenie działalności gospodarczej jako statutowy cel fundacji 105 3.4. Działalność gospodarcza a inne rodzaje działalności fundacji 113 3.5. Działalność fundacji a przywileje publiczne 117 3.5.1. Modele zwolnień podatkowych na świecie 117 3.5.2. Model zwolnień podatkowych w Polsce 124 3.5.3. Przywileje podatkowe dla fundacji, które są organizacjami pożytku publicznego 131 3.5.4. Zwolnienia pod warunkiem nieprowadzenia działalności gospodarczej 133 3.5.5. Uwagi podsumowujące 136 3.6. Nadzór nad fundacjami 138 3.6.1. Modele i narzędzia nadzoru 138 3.6.2. Raportowanie i audyt 144 3.6.3. Nadzór i kontrola 147 3.7. Podsumowanie 152
Rozdział 4 Rola działalności gospodarczej w funkcjonowaniu fundacji 154 4.1. Granice dopuszczalności prowadzenia działalności gospodarczej przez fundacje 154 4.2. Działalność gospodarcza jako sposób realizacji celu fundacji 158 4.2.1. Uwagi wstępne 158 4.2.2. Model usługowy działalności gospodarczej 160 4.2.3. Powiązanie działalności gospodarczej ze statutową 163 4.2.4. Zysk z działalności a statutowy cel fundacji 165 4.3. Działalność gospodarcza jako źródło dochodów fundacji 167 4.4. Znaczenie działalności komercyjnej fundacji w gospodarce 173 4.4.1. Działalność gospodarcza fundacji w liczbach 173 4.4.2. Konkurencyjność fundacji w biznesie 178 4.4.3. Preferencje podatkowe a konkurencyjność fundacji 181 4.4.4. Ochrona konkurencji i konsumentów 186 4.5. Destynatariusze fundacji a jej działalność gospodarcza 192 4.6. Podział, łączenie, przekształcenie i zniesienie fundacji a jej działalność gospodarcza 200 4.6.1. Podział, łączenie, przekształcenie fundacji 200 4.6.2. Likwidacja fundacji 207 4.6.3. Likwidacja działalności gospodarczej fundacji 211 4.6.4. Postępowanie w przypadku upadłości fundacji 213 4.7. Podsumowanie 218
Rozdział 5 Prowadzenie działalności gospodarczej wewnątrz fundacji 221 5.1. Uwagi wstępne 221 5.2. Aspekty decyzji o podjęciu działalności gospodarczej 222 5.2.1. Argumenty finansowe 222 5.2.2. Planowanie działalności gospodarczej, postanowienia statutu 223 5.2.3. Firma fundacji-przedsiębiorcy 229 5.3. Środki przeznaczone na działalność gospodarczą 231 5.4. Wyodrębnienie organizacyjne 235 5.5. Wydatki na działalność gospodarczą 238 5.6. Zarząd 241 5.6.1. Skład zarządu 241 5.6.2. Odpowiedzialność odszkodowawcza członków zarządu 246 5.7. Audyt wewnętrzny i nadzór 254 5.8. Majątek, inwestycje 258 5.8.1. Postanowienia statutu co do inwestycji 258 5.8.2. Majątek polskich fundacji 260 5.8.3. Inwestycje kapitałowe a zwolnienia podatkowe 261 5.9. Podsumowanie 268
Rozdział 6 Fundacje w odrębnych strukturach biznesowych 271 6.1. Uwagi wstępne 271 6.2. Formalne aspekty koncentracji 275 6.2.1. Postanowienia statutu 275 6.2.2. Cel fundacji a jej udział w zgrupowaniach gospodarczych 278 6.2.3. Rola nadzoru w fundacji tworzącej zgrupowanie gospodarcze 280 6.3. Fundacja jako wspólnik innego podmiotu prawnego 281 6.3.1. Powiązania kapitałowe a prowadzenie działalności gospodarczej 281 6.3.2. Konsekwencje powiązań kapitałowych fundacji z przedsiębiorcami 284 6.3.3. Udział fundacji w spółce osobowej 286 6.3.4. Fundacja jako komplementariusz w spółce komandytowej 291 6.3.5. Fundacja jako wspólnik w spółce kapitałowej 297 6.4. Fundacja w szerszej strukturze biznesowej 298 6.4.1. Uwagi ogólne 298 6.4.2. Możliwe role fundacji w zgrupowaniach gospodarczych 303 6.4.3. Współpraca fundacji w ramach zgrupowań gospodarczych 308 6.4.4. Fundacja w holdingu i koncernie 316 6.5. Podsumowanie 329
Rozdział 7 Działalność gospodarcza fundacji - wnioski i implikacje 332 7.1. Podsumowanie najważniejszych ustaleń i podstawowe wnioski pracy 332 7.2. Propozycje i uwagi de lege ferenda 343 7.2.1. Odrębna kategoria fundacji gospodarczych 343 7.2.2. Zmiany w preferencjach podatkowych 350 7.2.3. Uwagi do istniejących rozwiązań 356 7.2.4. Alternatywny model - zakaz prowadzenia działalności gospodarczej przez fundacje 360 7.3. Zakończenie 366
Bibliografia 369