Rosyjski. Superkurs (kurs + rozmówki). Wersja mobilna - ebook

Wstęp

Intensywny kurs w 30 lekcjach

Samouczek języka rosyjskiego przeznaczony jest dla osób, które chcą samodzielnie rozpocząć naukę tego języka. Dla nich, przede wszystkim, przeznaczone jest pięć pierwszych lekcji, w których mogą zapoznać się z alfabetem rosyjskim oraz podstawowymi zasadami wymowy, akcentu i intonacji rosyjskiej.

Z samouczka mogą też korzystać ci, którzy kiedyś rozpoczęli naukę, jednak długa przerwa i brak kontynuacji spowodowały utratę nabytych umiejętności.

Zasadniczym celem, który założyli autorzy, jest ukształtowanie u uczących się podstawowych umiejętności w zakresie posługiwania się językiem rosyjskim w wybranych sytuacjach, w których mogą i będą kontaktować się z osobami posługującymi się tym językiem.

Jak się uczyć?

Przed przystąpieniem do nauki należy zapoznać się ze strukturą podręcznika, co w znacznym stopniu ułatwi efektywne korzystanie z niego.

Materiał poszczególnych lekcji to uporządkowany zbiór ćwiczeń, ułożonych w optymalnej, naszym zdaniem, kolejności, w której należy je wykonywać.

Prezentacji nowego materiału dokonujemy w dialogach wstępnych lub krótkich tekstach, którym towarzyszy zazwyczaj polecenie: posłuchaj, powtórz, przeczytaj. Kolejność tych czynności ma duże znaczenie:

- Dialog powinien być najpierw wysłuchany z nagrania (najlepiej 2 lub 3-krotnie). Zrozumienie treści ułatwi podane słownictwo oraz tłumaczenie całości tekstu w końcu rozdziału (lekcji).
- Następnie dialogi powinny być powtórzone z towarzyszeniem nagrania, a później samodzielnie, małymi fragmentami. Ważnym elementem umożliwiającym komunikację w języku rosyjskim jest wymowa, akcent i intonacja. Żeby je opanować w stopniu nie zakłócającym porozumiewania się, nie wystarczy teoretyczna znajomość ich zasad. Właśnie powtarzanie głośne zapewni nam niezbędne ćwiczenie wymowy, akcentu i intonacji rosyjskiej.
- Ciche oraz głośne odczytanie tekstu dialogów służy rozpoznawaniu liter, kojarzeniu ich z dźwiękami i kształtowaniu podstaw techniki czytania. Czytaniu w pierwszej fazie powinno towarzyszyć równoczesne odsłuchiwanie nagrania.
- Ćwiczenia występujące bezpośrednio po dialogach są z nimi ściśle związane i ich wykonanie nie wymaga znajomości innych form językowych niż zastosowane w dialogach.
- Kolejne ćwiczenia służą zastosowaniu zwrotów i wyrażeń językowych z dialogów w innych, podobnych sytuacjach z życia codziennego. Niezbędny do tego materiał słownikowy i gramatyczny podawany jest w podrozdziałach „To trzeba wiedzieć” i „To ważne”. Autorzy prezentują materiał gramatyczny tylko w takim zakresie, jaki jest w danej chwili niezbędny do zastosowania w ćwiczeniach i potrzebny na danym etapie nauczania. Tak, na przykład, przy określaniu czasu liczebniki podawane są tylko do 30 i tylko w formach niezbędnych do realizacji tego celu, natomiast przy określaniu wieku ich zakres zostaje rozszerzony do 100. Objaśnienia gramatyczne podawane są w języku polskim. Wzory koniugacyjne i deklinacyjne zamieszczone są w całości, aby uczący mógł poznać całokształt zagadnienia i wykorzystać tylko to, co jest mu aktualnie niezbędne. Prezentacji materiału gramatycznego towarzyszą ćwiczenia utrwalające i kontrolujące jego stosowanie.
- Zawsze po kilku lekcjach pojawia się krótki rozdział „To już potrafisz! Sprawdź się!”, zawierający zestaw ćwiczeń kontrolujących nabyte umiejętności.
- Rozwiązania ćwiczeń, zarówno ze wspomnianego rozdziału, jak i z poszczególnych lekcji znajdzie uczący się na końcu każdej lekcji „Klucz do ćwiczeń”. Te ćwiczenia, które wymagają indywidualnej wypowiedzi uczącego się, nie mają rozwiązań w kluczu.
- W niektórych lekcjach wprowadzono krótkie teksty do czytania bez ich tłumaczenia na polski. Dotyczą one najczęściej zagadnień związanych z kulturą Rosji. Zawierają poznane wcześniej słownictwo, a w przypadku trudności uczący się może skorzystać z zamieszczonego na końcu podręcznika słowniczka rosyjsko-polskiego.

W trakcie uczenia się wskazany jest również stały kontakt z „żywym” językiem. Najlepszy i najłatwiejszy obecnie kontakt z językiem zapewnia internet. Dlatego też w samouczku w wielu lekcjach znajdują się odsyłacze do konkretnych rosyjskich stron www, związanych tematycznie z daną lekcją.

Życzymy sukcesów w nauce języka rosyjskiego!

AutorzyGłoski akcentowane oznaczono podkreśleniem.

Русский алфабит

+-----------------------------------+-----------------------------------+
| А а А а | а |
| | |
| Б б Б б | бэ |
| | |
| В в В в | вэ |
| | |
| Г г Г г | гэ |
| | |
| Д д Д д | дэ |
| | |
| Е е Е е | йэ |
| | |
| Ё ё Ё ё | йо |
| | |
| Ж ж Ж ж | жэ |
| | |
| З з З з | зэ |
| | |
| И и И и | и |
| | |
| Й й Й й | и кpаткое |
| | |
| К к К к | ка |
| | |
| Л л Л л | элЬ |
| | |
| М м М м | эм |
| | |
| Н н Н н | эн |
| | |
| О о О о | о |
| | |
| П п П п | пэ |
| | |
| Р р Р р | эр |
| | |
| С с С с | эс |
| | |
| Т т Т т | тэ |
| | |
| У у У у | у |
| | |
| Ф ф Ф ф | эф |
| | |
| Х х Х х | ха |
| | |
| Ц ц Ц ц | цэ |
| | |
| Ч ч Ч ч | че |
| | |
| Ш ш Ш ш | ша |
| | |
| Щ щ Щ щ | ща |
| | |
| Ъ ъ | твёрдЫй знак (znak twardy) |
| | |
| Ы ы | Ы |
| | |
| Ь Ь | мягкийзнак (znak miękki) |
| | |
| Э э Э э | э оборотное |
| | |
| Ю ю Ю ю | йу |
| | |
| Я я Я я | йа |
+-----------------------------------+-----------------------------------+

Czy wiesz, że

... nazwa alfabetu rosyjskiego – cyrylica – pochodzi od imienia Cyryl. Imię to nosił mnich, który wraz ze swym towarzyszem Metodym w IX wieku szerzył chrześcijaństwo na Rusi i opracował alfabet słowiański. Alfabetem tym, opartym na greckim, posługują się do dzisiaj Słowianie wschodni i południowi.Głoski akcentowane oznaczono podkreśleniem.

1. Кто это? Что это?

Litery rosyjskie drukowane:

А, а– a

Э, э– e

О, о– o

К, к– k

Т, т– t

Н, н– n

Ч, ч– cz

П, п– p

Б, б– b

Litery rosyjskie pisane:

А а Э э О о К к Т т Н н Ч ч П п Б б

1. Przeczytaj:

Klucz

А: Кто это?

В: Это Анна.

А: А это кто?

В: Это Ната.

А: А кто это?

В: Это кот.

А: Это почта?

В: Почта.

А: А это что?

В: Это банк.

Zapamiętaj

– W języku rosyjskim w odniesieniu do zwierząt, ryb i ptaków stosujemy pytanie кто ?

– W zdaniach rosyjskich czasownik posiłkowy być w czasie teraźniejszym jest pomijany. Rzeczownik ma formę mianownika.

Porównaj: Это почта? – To jest poczta?

2. Uzupełnij dialogi

Klucz

– .........................................

– Это Ната.

– .........................................

– Это Анна.

– .........................................

– Это банк.

– .........................................

– Это почта.

3. Zapytaj kto to jest lub co to jest?

Klucz

Это почта. Это кот. Это Анна. Это банк.

To trzeba wiedzieć

Bardzo ważny jest w języku rosyjskim akcent, który (inaczej niż w języku polskim) jest ruchomy. Znaczy to, że w różnych formach tego samego wyrazu może on się przemieszczać, na przykład:

окно (mianownik l. poj.) окна (mianownik l. mn.).

1. Wymowa niektórych samogłosek zależy od pozycji akcentu, szczególnie samogłoski o. Jeżeli samogłoska o znajduje się przed akcentem, wymawiamy ją jak a, np.: окно (akno), natomiast, gdy znajduje się w pozycji po akcencie wymawiamy ją jak krótki dźwięk pośredni między a i y, np.: это.

2. Samogłoskę o wymawiamy jak o jedynie jeśli jest ona akcentowana, np.: почта. Wymawiamy ją jednak nieco inaczej niż w języku polskim: dłużej i mocniej, z większym zaokrągleniem ust.

Dla ułatwienia w samouczku akcent oznaczany będzie ukośną kreską nad samogłoską akcentowaną.

3. Spółgłoska ч należy do spółgłosek, które w języku rosyjskim wymawiamy zawsze miękko, np.: почта.

Jednak w niektórych wyrazach, jak na przykład что, spółgłoskę tę wymawiamy jako sz (szto).

4. W języku rosyjskim zdania pytające wypowiadamy z intonacją wznoszącą na sylabie akcentowanej, np.:

Кто это? А это кто? Это Анна? Это почта?

Natomiast zdania oznajmujące wypowiadamy z intonacją opadającą (zob. ćw. 4),

np.: Это Анна. Это банк.

4. Przeczytaj:

Klucz

окно(m. l. poj.) – окна (m. l. mn.); почта, что.

Кто это? А это кто? Это Анна? Это почта? Это Анна. Это банк.

5. Przeczytaj tekst pisany.

Klucz

Кто это? Это Анна. Это Ната. Это кот. Что это? Это почта. Это банк.Głoski akcentowane oznaczono podkreśleniem.

2. Где он? Где онa? Где они?

Litery rosyjskie drukowane:

Е, е – ie (je)

Ё, ё – io (jo)

Ю, ю – iu(ju)

Я, я – ia (ja)

И, и – i

Г, г– g

Д, д– d

М, м – m

Р, р– r

Litery rosyjskie pisane:

Е е Ё ё Ю ю Я я И и Г г Д д М м Р р

1. Przeczytaj:

Klucz

А: Где Катя?

В: Катя дома.

А: А Юра?

В: Юра на почте.

А: А тётя и дядя?

В: Тётя и дядя на работе.

Słówka i zwroty

дома – w domu

на работе – w pracy

тётя– ciocia

дядя – wujek

2. Odpowiedz na pytania:

Klucz

Где Юра? Где Катя? А где тётя и дядя?

3. Uzupełnij dialog:

Klucz

– .........................................

– Катя дома.

– .........................................

– И Юра дома.

– .........................................

Тётя и дядя на работе.

4. Zapytaj, gdzie są te osoby.

Klucz

Katia

Jura

ciocia i wujek

Anna i Nata

5. Powiedz po rosyjsku, gdzie są osoby wymienione w ćwiczeniu 4.

Klucz

To trzeba wiedzieć

Litery rosyjskie е, ё, ю, я, nazywane również samogłoskami jotowanymi, mogą odpowiadać różnym głoskom, zależnie od pozycji, w której wystepują:

- po spółgłosce odpowiadają samogłoskom e, o, u, a, jednocześnie oznaczając miękkość spółgłoski, która je poprzedza, na przykład: ( w transkrypcji: znak ’ oznacza miękkość)
д ядя – d’ad’a метрo – m’etro тётя – t’ot’a бюрo – b’uro
- po samogłosce lub na początku wyrazu litery te odpowiadają połączeniom głosek je, jo, ju, ja i tak je wymawiamy, na przykład:
едет– jed’et Юра– Jura моя – maja роет (ryje – czynność) – rojet моё дерево (moje drzewo) – majo d’er’ewo

! Samogłoska ё jest zawsze akcentowana.Głoski akcentowane oznaczono podkreśleniem.

3. Как тебя зовут? Как вас зовут?

Litery rosyjskie drukowane:

В, в – w

З, з – z

Й, й – j

С, с– s

Ф, ф– f

Ш, ш– sz

Х, х– ch

У, у– u

Litery rosyjskie pisane:

В в З з Й й С с Ф ф Ш ш Х х У у

1. Przeczytaj:

Klucz

А: Девочка, как тебя зовут?

В: Меня зовут Катя.

А: А брата Ани как зовут?

В: Брата Ани зовут Дима.

А: А как зовут сестру Ани?

В: Сестру Ани зовут Нина.

А: Как вас зовут?

В: Меня? Меня зовут Андрей Петрович.

А: А как зовут шефа дяди?

В: Его зовут Борис Андреевич.

Słówka i zwroty

Как тебя зовут?– Jak masz na imię?

Меня зовут... – Mam na imię...

Как вас зовут?– Jak pan (pani) ma na imię?

Как зовут шефа? – Jak szef ma na imię?

2. Odpowiedz na pytania:

Klucz

Как тебя зовут?

Как зовут брата Ани?

Как зовут сестру Ани?

Как зовут шефа дяди?

3. Uzupełnij dialogi.

Klucz

– Как ............................... зовут?

– Меня зовут Федя.

– А как зовут сестру Ани?

– ......................... зовут Нина.

– Как .................................... зовут?

– ........... зовут Вадим Фёдорович.

– А ................................. как зовут?

– .......... зовут Максим Антонович.

4. Przetłumacz na język rosyjski:

Klucz

Mam na imię Piotr.

Ona ma na imię Renata, a on – Jacek.

A jak ty masz na imię?

Jak pan ma na imię?

Jak pani ma na imię?

To trzeba wiedzieć

1. W języku rosyjskim pytając o imię używamy konstrukcji językowej

Как тебя ( его, её , вас , их ) зовут ?

Odpowiada to polskiej konstrukcji

Jak ty (on, ona, wy, oni) masz (macie) na imię?

Na pytanie

Как тебя ( его , её , вас , их ) зовут ?

Odpowiadamy następująco:

Меня зовут Виктор. Ja mam na imię Wiktor.

Тебя зовут Ирина. Ty masz na imię Irina.

Васзовут Ирина. Pani ma na imię Irina.

Его (wym. „jewo”) зовут Сергей. On ma na imię Sergiej.

Её зовут Наташа. Ona ma na imię Natasza.

Zwracając się oficjalnie do innych osób lub mówiąc o osobach, z którymi nie jesteśmy po imieniu, używamy obok imienia tzw. imienia odojcowskiego (otcziestwa). Jest to forma grzecznościowa. Imię odojcowskie tworzy się od imienia ojca, na przykład:

Борис Петрович (tzn. Borys syn Piotra)

Анна Викто=ровна (tzn. Anna córka Wiktora)

Pytamy więc:

Васзовут Борис Викторович? Pan ma na imię Borys Wiktorowicz?

Ихзовут Мария Ивановнаи Юрий Петрович? Oni mają na imię Maria Iwanowna i Jurij Pietrowicz?

Oficjalną formą grzecznościową jest zwracanie się do osób w liczbie mnogiej.

O imię pytamy: Как вас зовут? Odpowiada to polskiej formie – Jak pan (pani) ma na imię?

2. Rosyjską spółgłoskę ш wymawia się zawsze twardo. Pisane po niej samogłoski jotowane, czyli е, ё, ю, я oraz samogłoska и nie powodują jej zmiękczenia, np.: шеф, Саша – Саши, Маша – Маши.

5. Przeczytaj:

Klucz

шеф, Саша – Саше – Саши, Маша – Маше – Маши. Наташа – Наташе – Наташи, наш – наше – наши.

6. Przeczytaj tekst pisany.

Klucz

Как тебя зовут? Меня зовут Катя. Как зовут брата Ани? Его зовут Дима. Как зовут сестру Ани? Её зовут Нина. Как вас зовут? Меня зовут Андрей Петрович.Głoski akcentowane oznaczono podkreśleniem.

Klucz

Урок 1

Powrót

2. a) Это Анна. b) Это Ната. c) Это почта. d) Это банк. 3. Кто это? А это кто? Что это? А эт очто? 4.Что это? Кто это? Кто это? Что это?

Урок 2

Powrót

2.Юра на почте. Катя дома. Тётя и дядя на работе. 3. Где Катя? Где Юра? Где тётя и дядя? 4. Где Катя? Где Юра? Где тётя и дядя? А где Анна и Ната? 5.Катя дома. Юра на почте. Тётя и дядя на работе. А Анна и Ната дома.

Урок 3

Powrót

2.Меня зовут... . Брата Ан изовут Дима. Сестру Ани зовут Нина. Шефа дяди зовут Борис Андреевич. 3. Как тебя зовут? Её (Сестру Ани) зовут Нина. Как вас зовут? Меня зовут Вадим Фёдорович. А его как зовут? Его зовут Максим Антонович. 4.Меня зовут Пётр. Её зовут Рената, а его – Яцек. А как тебя зовут? Как вас зовут? Как вас зовут?