wystarczy tylko otworzyć drzwi... Przedmioty w twórczości Tadeusza Kantora - ebook

Kantor – scenograf, Kantor – autor przedstawień, performansów, cricotagów i ambalaży domaga się wielorakiego oglądu, Kantor – teatr autorski, w którym od pewnego momentu Kantor wszystko robił osobiście; był jego demiurgiem, sprawcą, kreatorem. „Scenografia”, stanowiące ją przedmioty, nie są dla autorki dziełami plastycznymi, obiektami sztuki, lecz przede wszystkim dekoracją przedstawienia, teatralnymi rekwizytami, mającymi swoją funkcję w spektaklu. Zajmuje się „przedmiotami” Kantora, dzieli je na nieantropomorficzne (to, co istnieje również jako zwykły przedmiot w realności, np. krzesło, parasol) i antropomorficzne (ludzkopodobne kukły, manekiny – specyficzne dla Kantora). Opisuje „działania” Kantora (słynne wydarzenia na Foksal), prowokacje, zaskakujące pomysły (np. „multipart” – rozesłanie dzieł wraz z warunkami użyczenia i późniejsze żądanie ich zwrotu). Ukazuje je w szerokim kontekście kulturowym, pokazuje ich rodowód i pokrewieństwa, dowodząc znajomości literatury przedmiotu (szeroko pojmowanej) i umiejętności wykorzystania źródeł. Dla kantorowskich „rzeczy” szuka pokrewieństw w sztuce światowej i polskiej, w filmie, rodowodów w myśli filozoficznej, estetycznej XX w. Z książki dowiemy się nie tylko, kto inspirował Kantora (Stanisław Wyspiański, Stanisław Ignacy Witkiewicz, E. G. Craig), ale również, kto się twórczo Kantorem inspirował (Bob Wilson, Teatr Ciemna, Tadeusz Słobodzianek), jak jego twórczość została odebrana, zinterpretowana i przetworzona.

Wstęp. Zanim otworzymy drzwi  7

Złapać przedmiot in flagranti  29

Przedmioty nieantropomorficzne  69

Deska  69

Krzesło  76

Parasol  105

Drzwi i szafa  111

Przedmiot środkowy – ambalaż  127

Przedmioty antropomorficzne  145

Tintagiles  145

Goplana  165

Manekiny, lalki  177

Piękna Pani – Śmierć, Matka i Infantka  190

Reifikacje postaci autora czyli Sprawcy Wszystkiego  207

Zakończenie. Zamykanie drzwi  223

Bibliografia  231

Wykaz ilustracji  241

Indeks  243

Od redakcji  251