Zdrada małżeńska w dziewiętnastowiecznych pałacach i dworach ziemiańskich - ebook

Dużym walorem pracy jest jej interdyscyplinarność (poza aspektami interesującymi historyka, znaleźć tu można elementy z zakresu socjologii, psychologii, literaturoznawstwa). Takie podejście do tematu otwiera pole szerokich możliwości wnioskowania. Oprócz naukowego warsztatu historycznego, przy szukaniu odpowiedzi na postawione pytania badawcze cenne okazały się zarówno zastosowanie aparatu pojęciowego i metod wypracowanych przez antropologię kulturową, socjologię, gender studies, jak i zaaplikowanie elementów psychohistorii. Zwłaszcza odwołanie się do wiedzy psychologicznej umożliwia przełożenie na minioną epokę współczesnych mechanizmów zdrady małżeńskiej, umożliwia podjęcie próby dociekania motywacji czy uczuć zdradzających i zdradzanych, rekonstrukcji psychologicznej sylwetki bohaterów z przeszłości. Należy też uwzględnić fakt historycznej zmienności psychologicznego funkcjonowania człowieka - psychologia historyczna nie daje gotowych odpowiedzi, jedynie wspomaga poznanie historyczne, na doświadczenie niewierności składały się przecież określone czasoprzestrzeń, atmosfera umysłowa, klimat kulturowy i obyczajowy, normy etyczne. Ziemiaństwo pozostawiło wiele pamiętników, dzienników, korespondencji, które dają wgląd w sferę życia prywatnego, we wzajemne relacje między małżonkami. Oprócz drukowanych materiałów pamiętnikarskich do badań wzięto dotąd niepublikowane, rękopiśmienne materiały z archiwów państwowych i zbiorów bibliotecznych w Polsce oraz na Litwie w Wilnie.

Wstęp

Rozdział I: Pojęcie zdrady małżeńskiej w XIX wieku

Definicja cudzołóstwa

Rodzina ziemiańska – charakterystyka ogólna

Zdrada w świetle nauki Kościoła katolickiego

Zdrada w świetle prawa cywilnego i karnego

Położenie prawne dzieci z cudzołożnych związków oraz dzieci prawych po rozwodzie lub separacji rodziców

Niewierność w zwierciadle społecznej percepcji

Wiarołomstwo w dyskursie emancypacyjnym

Rozdział II: Przyczyny, sposoby przeciwdziałania i konsekwencje małżeńskiej niewierności

Kiedy on szuka przyjemności poza domem?

Dlaczego ona bezcześci świętość domowego ogniska?

Czynniki zewnętrzne sprzyjające niewierności małżeńskiej

Sposoby przeciwdziałania zdradzie małżeńskiej

Jak zachować jego wierność?

Jak zachować jej wierność?

Przezorność a zazdrość

W obliczu zdrady małżeńskiej

Zdradzające, zdradzający

Rozdział III: Niewierni: mężowie i żony

Uwagi wstępne

Niewierni mężowie

Niewierne żony

Rozdział IV: „Ta trzecia”, „ten trzeci” pomiędzy małżonkami

Uwagi wstępne

„Ta trzecia”
„Ten trzeci”

Miłostki z służącymi i włościanami

Kochankowie z rydwanu Melpomeny

Kobiety nierządne

Położenie kochanków w świetle prawa

Zakończenie

Bibliografia

Indeks osobowy

Summary

Spis ilustracji


Spis treści