„Horyzont dialogu i rozumienia”. W kręgu myśli Józefa Tischnera - ebook

Dwadzieścia lat temu, 19.01.1995 r., Uniwersytet Łódzki nadał ks. prof. Józefowi Tischnerowi tytuł doktora honoris causa. Dziś znaczenie myśli Tischnera w dyskursie naukowym i społecznym wydaje się jeszcze bardziej istotne. Jego głos humanisty – pojmującego relacje z innym jako miejsce spotkania i dialogu, jako obustronne zobowiązanie etyczne – winien brzmieć szczególnie donośnie we współczesnym świecie, którym w coraz większym stopniu rządzą depersonalizujące procesy. „Wiara jest wartością, która wykracza poza wszystko to, co w otaczającym człowieka świecie, ukazuje się jako «coś-do-czegoś-ze-względu-na-coś». Wiara jest sposobem wyrażania i kształtowania samego człowieczeństwa człowieka. […] Łaska wiary jest łaską wyzwolenia. Do świata wiary wkracza się zawsze tylko przez bramę wolności”. Wiara zatem łączy się nierozerwalnie nie z nakazami instytucji, ale z wyzwoleniem i wolnością. Jest bardziej dążeniem i powinnością niż normą. „Trzeba dziś podnosić do poziomu pojęć doświadczenia powrotu do źródeł wiary, rozumu i wolności”, takimi słowy kończy Tischner swój wykład O myśleniu i doświadczeniu w Królestwie wiary. W ten sposób wyznacza także nasz „Horyzont dialogu i rozumienia”. Dlatego wyrażenie stało się głównym tytułem niniejszej książki, wydobywając w ten sposób charakter powinnościowy ludzkiego sposobu istnienia, konstytuowany przez poczucie odpowiedzialności i troski, ale także wynikający z potrzeby łączenia wiary z racjonalnym namysłem nad różnymi wymiarami rzeczywistości.

Zamiast wstępu (Krystyna Pietrych)  7

Ksiądz Profesor Józef Tischner doktorem honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego (wystąpienie promotora prof. Ryszarda Panasiuka)  11

Niestrudzony obrońca wolności (wystąpienie rektora Uniwersytetu Łódzkiego – prof. Michała Seweryńskiego)  17

Józef Tischner – O myśleniu i doświadczeniu w Królestwie wiary  19

Witold P. Glinkowski – Miejsce spotkania w myśli filozoficznej J. Tischnera  29

Tadeusz Gadacz – O wdzięczności  37

Józef Piórczyński – Koncepcja bytu u Mistrza Eckharta  43

Karol Tarnowski – Jean-Luc Marion: teologia w horyzoncie daru  63

Cezary Wodziński – Agathon. Fragmenty epifaniczne  81

Ryszard Kleszcz – Wiara – rozum czy zaangażowanie?  99

Adam Węgrzecki – Doświadczenie obecności wartości w świecie  123

Paweł Pieniążek – Współczesność i historia w metafizyce E. Levinasa  133

Andrzej P. Perzyński – Polska wolność odzyskana. Czytając ks. Józefa Tischnera 155