Kompetencje psychospołeczne pełnomocnika i menedżera - ebook
Wydawnictwo:
Rok wydania:
2012
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Produkt niedostępny.
Może zainteresuje Cię
![]()
Kompetencje psychospołeczne pełnomocnika i menedżera - ebook
Kompetencje psychospołeczne rozumiane są jako umiejętności warunkujące sprawne zarządzanie sobą, wysoką skuteczność interpersonalną oraz sukces zawodowy. Efektywne ich wykorzystanie ma kluczowy wpływ na organizowanie współpracy zespołowej, rozwój pracownika i jego odnalezienia się w życiu organizacyjnym. W jaki sposób połączyć te dwa skrajne zagadnienia?
Odpowiedzi na to pytanie udziela niniejsza książka, która szczególną uwagę poświęca kompetencjom społecznym, będącym gwarantem skutecznego wywiązywania się z obowiązków zawodowych. Przekłada się to na skuteczne: zarządzanie zespołami, budowanie autorytetu, zidentyfikowanie własnych słabych i mocnych stron, odwagę, przewodzenie ludziom.
Aż 80 % czasu pracy menadżera, handlowca czy właściciela firmy jest przeznaczone na komunikowanie się z pracownikami, klientami i kontrahentami.
Książka zawiera wiele praktycznych porad adresowanych do pracowników, którzy – chcąc utrzymać miejsce zatrudnienia – muszą odnaleźć się w trudnym i nieustannie zmieniającym się środowisku pracy. Mogą to uczynić poprzez m.in. rozwijanie umiejętności komunikowania się, współpracy, proaktywności i sumienności. To właśnie te czynniki zapewnią ciągłość kariery zawodowej, a nie zdolność do wykonywania konkretnych czynności zawodowych.
Dowiedz się:
• Jakie są przeszkody w skutecznym komunikowaniu się?
• Jaka jest rola w zarządzaniu postawy asertywnej jako kluczowej kompetencji organizacyjnej?
• Jak dobrze przeprowadzić zebranie?
• Jak dokonać właściwej autoprezentacji?
• Jak motywować pracowników, aby zespół był efektywny i skuteczny?
Utrzymanie pracy warunkuje w 70% fachowa wiedza, a w 30% zdolności społeczne. Proporcje w przypadku jej utraty jednak się odwracają – w 70% przypadków pracownicy zwalniani są z powodu braków w zdolnościach społecznych, a w 30% - niewystarczających kwalifikacji. Zatem troska o rozwój własnych kompetencji społeczno – psychologicznych w dużej mierze warunkuje stabilność zatrudnienia.
Outsourcing jest obecnie zjawiskiem powszechnym. Jego ideę stanowi przekazanie wyselekcjonowanych procesów realizowanych w przedsiębiorstwie na rzecz zewnętrznego partnera. To rozwiązanie pozwala w skuteczny sposób ograniczyć koszty działalności, ale jednocześnie niesie ze sobą zagrożenie w postaci wizji obniżenia jakości wydzielonych czynności.
W uniknięciu tego negatywnego zjawiska pozwala niniejsza książka, w której w kompleksowy sposób zostały omówione różne rodzaje outsourcingu i poszczególne etapy ich przeprowadzenia. Największy nacisk położono w niej na działaniach z zakresu samego wydzielania procesów od przekazania do realizacji na zewnątrz organizacji oraz procesu monitorowania ich wykonywania.
O rosnącym znaczeniu outsourcingu świadczy fakt, iż autorzy Normy ISO 9001:2008 zawarli w niej stosowne zmiany odnoszące się do procesu zleconego na zewnątrz.
Niniejsza publikacja pozwoli Czytelnikowi na podjęcie decyzji, jaki rodzaj outsourcingu jest optymalny dla jego przedsiębiorstwa.
Zawarte w książce porady dotyczą m.in. kwestii:
• Jakie są rodzaje outsourcingu?
• W jaki sposób monitorować jakość outsourcingowanego procesu?
• Jakie są faktyczne koszty wdrożenia tej procedury?
• W jaki sposób dokonywać identyfikacji potrzeb w procesie outsourcingu?
• Jak wygląda nadzór nas jakością procesu zarządzania zasobami ludzkimi, realizowanego przez firmę zewnętrzną?
Publikacja zawiera szereg napisanych zrozumiałym językiem artykułów z dziedziny zarządzania jakością w outsourcingu. Przez ich lekturę Czytelnik ma możliwość poznania specyfiki różnorodnych rodzajów outsourcingu i monitorowania jakości w wydzielonych procesach, m.in.: sprzedaży zleconej pośrednikom, występującej na zewnątrz procesu obsługi klienta, logistyce, magazynowaniu czy działaniach marketingowych. Zostały one wyjaśnione na podstawie zamieszczonych w książce przykładów, przeprowadzających przez kolejne etapy tej procedury.
| Kategoria: | Zarządzanie i marketing |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-269-1314-3 |
| Rozmiar pliku: | 2,7 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Stres organizacyjny
STRES ORGANIZACYJNY
Zmiany w środowisku pracy spowodowały przeciążenie naszego tradycyjnego mechanizmu radzenia sobie z sytuacją. Rośnie nacisk na coraz większą produktywność i dłuższe godziny pracy. Istnieje potrzeba przyswajania i stosowania coraz większej ilości informacji. Niskie jest poczucie bezpieczeństwa pracy (groźba zwolnienia). Zmiany demograficzne oraz potrzeba zarówno mężczyzn, jak i kobiet, aby pogodzić pracę z życiem rodzinnym, to dodatkowe czynniki pogarszające sytuację.
Życie w nowoczesnym społeczeństwie oznacza dla przeciętnego człowieka coraz więcej stresu. Statystyki dotyczące chorób powodowanych przez stres są alarmujące. Z badań opinii pracowników wynika, że:
l 40% uważa, że ich praca jest bardzo stresująca,
l 25% uważa pracę za najbardziej stresujący czynnik w ich życiu,
l 75% pracowników uważa, że doświadczają więcej stresu związanego z pracą niż poprzednia generacja,
l pomiędzy 25% a 40% pracowników doświadcza symptomów wypalenia związanego z pracą, którego przyczyną okazuje się stres.
Możemy mówić o „epidemii” stresu. Przewiduje się m.in., że depresja, której przyczyną jest często chroniczny stres, stanie się główną chorobą zawodową XXI stulecia, odpowiedzialną za więcej straconych dni pracy niż inne czynniki.
Czym jest stres?
Stres to fizjologiczne i psychologiczne reakcje na niezwykłe i zazwyczaj nieprzyjemne bodźce lub zagrażające wydarzenia w otoczeniu.
Stres immanentnie związany jest z sytuacją pracy i nie da się go ani uniknąć, ani uciec od skutków jego oddziaływania. W równym stopniu dotyka dyrektorów, menedżerów i szeregowych pracowników. Nie istnieje takie stanowisko, którego wymagania nie stawiają przed nami sytuacji trudnych, nieoczekiwanych. Ważne jest, aby sytuacje te nie dominowały i nie determinowały przebiegu realizacji działań. Wiąże się to oczywiście z wieloma czynnikami, począwszy od świadomego i właściwego wyboru rodzaju pracy, stopnia przydzielonego zakresu odpowiedzialności i obszaru decyzyjności, poprzez umiejętność zarządzania zadaniami, na kierowaniu samym sobą skończywszy.
Stres w miejscu pracy jest również kosztowny, ponieważ obniża produktywność i motywację, zwiększa natomiast liczbę konfliktów w pracy. Wysokiemu stresowi towarzyszy także zamiar odejścia z organizacji oraz wzrost niepożądanych zachowań pracowników, takich jak kradzieże czy uzależnienie od alkoholu i narkotyków. Stres pojawia się na wszystkich szczeblach organizacji i w bardzo różnorodnych zawodach, jest mało prawdopodobne, aby całkowicie udało się nam uniknąć stresu w karierze zawodowej.
Generalnie powstawanie stresu jest kojarzone z przeciążeniem zadaniami. To jeden z podstawowych stresorów. Jednak zbytnie obniżenie działania potencjalnych bodźców stresujących, np. duże zmniejszenie obowiązków, bywa również powodem powstawania stresu. Niedostateczne obciążenie pracą, jeśli oznacza brak możliwości samorealizacji oraz wykazania swoich umiejętności, wyzwala stres, tak samo jak przeciążenie obowiązkami.
Zinterpretowano dwa wymiary: „ilościowe przeciążenie-niedociążenie” i „jakościowe przeciążenie-niedociążenie”:
l Wymiar „ilościowe przeciążenie lub niedociążenie” oznacza zbyt małą liczbę zadań lub przeciwnie, liczbę zadań przekraczającą możliwość ich wykonania w przydzielonym na to czasie.
l Wymiar „jakościowe przeciążenie lub niedociążenie” odnosi się do sytuacji, w której pracownik nie jest w stanie poradzić sobie z zadaniem, a także odwrotnie, gdy zadanie nie wykorzystuje potencjalnych zdolności lub umiejętności pracownika.
Przeciążenie fizyczne czy też umysłowe zawsze oznacza zadanie przerastające możliwości pracownika. Wymóg pracy w ściśle określonej jednostce czasu oraz jej zakończenia przed ostatecznym terminem stanowi oczywiste źródło stresu, a bywa, że praca po tzw. godzinach i tak nie zapewnia odpowiedniej ilości potrzebnego czasu. Błędem jest zatem zarzucanie podwładnych dużą liczbą zadań w przekonaniu, że to może ich zmotywować.
Ilościowe przeciążenie pracą wiąże się ze stresem przez osłabienie motywacji, niską samoocenę, absencję czy brak pomysłów i propozycji. Często dochodzi również do trudności z koncentracją uwagi, pogorszenia się pamięci oraz ogólnej tendencji do szybszego odczuwania zmęczenia. Charakterystyczne jest także rozdrażnienie, objawiające się gwałtownymi wybuchami złości, które są nieproporcjonalnie duże do zaistniałego bodźca – jednym słowem „wszystko nas denerwuje”.
Niedostateczne obciążenie pracą pod względem ilościowym wpływa negatywnie na samopoczucie pracownika. Nuda niekiedy prowadzi do zaniedbywania obowiązków, może powodować uczucie apatii i braku sensu własnych działań oraz oduczać aktywnego sposobu reagowania.
Stres oddziaływuje na firmę tak samo jak na poszczególne osoby w niej pracujące. Podmiot, w którym obserwuje się wysoką absencję, szybką rotację personelu, wadliwą lub wręcz wrogą komunikację, pogarszające się relacje ze współpracownikami lub zwiększoną liczbę wypadków, przeżywa stres organizacyjny.
Istotne znaczenie odgrywa tu również otoczenie fizyczne, w którym pracujemy. Mówi się nawet o syndromie „chorego budynku”, który pojawia się wówczas, gdy brak wentylacji, złe oświetlenie przyczynia się do zwiększonej liczby zwolnień lekarskich pracowników.
Jakie koszty ponosi organizacja w związku z wystąpieniem stresu organizacyjnego?
l Firma pokrywa wydatki związane z szybką rotacją pracowników.
l Aby zastąpić niezadowolonych pracowników, potrzeba czasu na przekwalifikowanie, a jeśli dojdzie do takiej potrzeby – pieniędzy na nową rekrutację.
l Słabnie również wizerunek firmy.
l W organizacji trawionej przez stres nie zechcą pracować najlepsi, konieczne staje się więc zatrudnianie osób słabo wykwalifikowanych, które mogą nie odbudować reputacji firmy.
l Stres organizacyjny odczuwany przez podmiot odbija się na jakości jej usług.
l Strata klientów jest dla firmy poważnym zagrożeniem, a niska jakość usług na pewno się do niej przyczyni.
l Odzyskanie utraconych klientów również wiąże się z kosztami zmian, których wprowadzenie staje się niezbędne w celu odzyskania zaufania klientów do firmy i usług przez nią oferowanych.
Teoretyczne podstawy stresu
Co według Ciebie oznacza określenie „stres”? Dla różnych ludzi słowo „stres” oznacza dziś inne rzeczy. Jest to jeden z wyrazów, których używa się ostatnio w wielu znaczeniach niemających nic wspólnego z ich znaczeniem oryginalnym. Słowu „stres” często towarzyszą takie określenia, jak: ciężar, napięcie, nacisk i presja.
W dzisiejszych czasach jest to termin, pod którym da się przemycić wszystko, co kojarzy się z uczuciem popychania i ściskania, bezsilności i bycia ciągniętym we wszystkich kierunkach. Niemal każdy z nas potrafi bez wysiłku dostrzec w swym życiu coś, co mieści się w obrębie jego znaczenia, coś, co go stresuje. Mimo to stres pozostaje w dalszym ciągu pojęciem niezdefiniowanym w stopniu, który by nas usatysfakcjonował.
Stres to uszkodzenie ciała w odpowiedzi na jakieś doświadczenia. To nie samo wydarzenie, doświadczenie, lecz interpretacja tego wydarzenia i reakcja na nie są przyczyną stresu.
Naciski, obciążenia, presje wywołujące podobne reakcje nazywają się stresorami i często pojawiają się przed nami w formie wyzwania czy decyzji, którą musimy podjąć. Zauważ jednak, że dla każdego z nas istnieją inne przyczyny stresu. To, co dla mnie jest stresujące, dla Ciebie może być przyjemnością i wyzwaniem.
Stres może być zarówno zjawiskiem negatywnym, jak i pozytywnym. Czasami stres jest niezbędny do tego, abyśmy w ogóle funkcjonowali. To, do jakiej kategorii zakwalifikujesz bodziec stresowy, uzależnione jest także od siły i długości działania stresora oraz znaczenia, jakie przypiszesz danej sytuacji. Mówimy wtedy o dwóch formach stresu:
l Eustres – forma niezbędna do utrzymania organizmu w stanie równowagi. Ten poziom stresu odbieramy jako zjawisko emocjonalnie pozytywne.
l Dystres – forma negatywna stresu. Podczas działania tej formy stresu dochodzi do zmęczenia, przeciążenia organizmu (ciągłe wahania ciśnienia krwi, tętna, zmienność nastroju, przeciążenie emocjonalne), ciągłe doświadczanie sinusoidy, wyżów i niżów nastroju i samopoczucia.
Twoja organizacja przechodzi proces zmiany, kierownictwo zadecydowało o wdrożeniu ZSZJ. Zebranie za pół godziny, zespół jest podekscytowany, wszyscy sądzą, że Ty zostaniesz pełnomocnikiem ds. ZSZJ. Przeglądasz materiały, które od tygodnia starasz się z zespołem dopiąć na ostatni guzik. Tak naprawdę nie wiesz, czy będziesz cieszył się z tego awansu, przecież to dodatkowa praca, wielka odpowiedzialność. Twój organizm przeżywa duże emocje, presję emocjonalną, napięcie, możesz powiedzieć, że jesteś w stresie. Ty lubisz takie sytuacje, to dla Ciebie wyzwanie, dzień pełen emocji. Zadaj sobie pytanie, czy ta forma stresu jest negatywna, czy pozytywna, czy ten dzień okaże się dla Ciebie stracony?
Zostałeś pełnomocnikiem ds. ZSZJ w Twojej organizacji. Pracujesz po godzinach, organizacja duża, pracy też mnóstwo, a komunikacja w organizacji ciągle niestabilna, przełożeni też Ci nie pomagają, a wręcz przeciwnie. Decyzyjność w obszarze wdrażania ZSZJ leży wyłącznie w gestii przełożonych, którzy nie do końca rozumieją, że to oni pracują nad procesem. W konsekwencji ciągle jesteś w napięciu, zmęczony przekonywaniem i egzekwowaniem zarówno decyzji, jak i narzędzi do realizacji powierzonych Ci zadań. Efektem i sukcesem Twojej ciężkiej pracy jest certyfikacja systemu za miesiąc. Przed Tobą ostatnie audity wewnętrzne i przegląd zarządzania, którego od tygodnia nie możesz z przełożonymi
ustalić co do terminu. Jak sądzisz, jak długo w tak ciągłym stresie Twój organizm wytrzyma. Pracujesz po godzinach, zarywasz noce, presja czasu i ciągłe niedomówienia w kontaktach z kierownictwem sprawiają, że nerwy masz napięte, jesteś chodzącym wulkanem. Świadomość, że sam proces certyfikacji będzie stresujący dla wszystkich członków organizacji i ciążąca na Tobie odpowiedzialność za jej przygotowanie nie pozwalają Ci myśleć o czymkolwiek innym. Jesteś w tzw. dystresie.
To, w jaki sposób zinterpretujesz powyższe przykłady, pomoże Ci podzielić stres na:
l Stres adaptacyjny – utrzymujący organizm w równowadze biologicznej, pozostający pod kontrolą świadomości, gdyż uzależniony od Twoich możliwości przystosowania się do zmieniających się warunków życia.
l Stres interpretacyjny – w którym stresorem nie są czynniki zewnętrzne, lecz Twoje subiektywne reakcje na pojawiające się problemy. Możesz proces wdrażania systemu jakości w organizacji i wybranie Ciebie na pełnomocnika potraktować jako Twój sukces zawodowy, a przeszkody, które się pojawiły, jak wyzwanie, rozwój zawodowy. Albo możesz to wszystko zinterpretować jako zagrożenie dotychczasowych osiągnięć, wizję porażki i poddać się stresowi (złemu stresowi).
Pamiętaj, gdy nie masz wpływu na samo wydarzenie, możesz oddziaływać na percepcję powstałej sytuacji, wydarzenia. Oczekiwanie na sukces niekiedy działa jak zastrzyk energii, pobudzający do działania, a oczekiwanie na porażkę to jak samospełniająca się przepowiednia.
Stresem określa się wszystkie bodźce, które zmieniają stopień Twojej gotowości do działania. Dzięki nim życie nie jest monotonne czy wręcz nudne. Jeżeli natomiast dociera do Ciebie zbyt wiele bodźców, wówczas zaczynasz odczuwać dyskomfort. Jeżeli wciąż jesteś poddawany silnemu oddziaływaniu bodźców, znacząco obniża się Twoje samopoczucie, zdrowie i wreszcie może dojść do całkowitej dezorganizacji Twojego życia.
Zidentyfikowanie źródeł stresu, źródeł nieprzyjemnych odczuć, tzw. stresorów, jest niezwykle ważnym czynnikiem w procesie redukowania stresu. Wiele osób uświadamia sobie, że pewne aspekty życia czy pracy są przyczyną stresu.
Opracowanie strategii radzenia sobie ze stresem powinno mieć początek w identyfikacji źródła stresu, czyli:
l Stres biologiczny – doświadczasz go w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia. Organizm uwalnia wówczas duże ilości adrenaliny – hormonu, który wywołuje pełną mobilizację „strategicznych” narządów, mających do spełnienia niebagatelną rolę, określaną w języku hormonalnym „walcz lub uciekaj”.
l Stres psychologiczny – pojawia się wskutek lęku przed utratą kontroli lub przed wymaganiami, które postrzegasz jako przerastające Twoje możliwości. Może wywoływać go pośpiech czy problemy w relacjach z innymi.
l Środowisko i praca jako źródło stresu – przykładem bywa hałas, tłok, zanieczyszczenie, bałagan, ale może wynikać również z trudności w pracy.
l Zmęczenie, wyczerpanie – stres jest tu następstwem np. długotrwałego oddziaływania wytężonej pracy. Może pojawić się, kiedy stawiasz sobie wygórowane wymagania lub nieefektywnie/nieracjonalnie zarządzasz czasem.
Fizjologiczna teoria stresu H. Selye’ego
Abyś mógł kontrolować swój stres, musisz zrozumieć jego naturę. Doktor Hans Selye, jeden z najwybitniejszych psychologów XX wieku, tak zdefiniował stres: „stres to nieswoista reakcja organizmu na oczekiwania wobec niego”. Co miał na myśli, mówiąc „nieswoista reakcja organizmu”?
Kiedy stoisz w obliczu jakiejś sytuacji, przeszkody, nieprzyjaznej siły, Twój organizm reaguje w sposób szczególny, zależnie od tego, czy nadepniesz na pinezkę, sparzysz się w palec czy dostaniesz po głowie. Reakcja organizmu na każde z tych trzech zdarzeń jest specyficzna dla określonej sytuacji i miejsca: czujesz ukłucie pinezki, pieczenie palca i ból uderzenia. Ból i dyskomfort są specyficzne i swoiste. Źródło bólu najczęściej pokonujemy za pomocą reakcji specyficznej (zrobisz sobie opatrunek, weźmiesz lek przeciwbólowy). Sytuacja wywołująca zdenerwowanie ma charakter bodźca niespecyficznego, nieswoistego, nieokreślonego. Może prowadzić także do bólu, który przybiera formę stresu. Na przykład ciągły
hałas w pracy, krytyka szefa, presja czasu, obawa, że bank przejmie Twoją własność, czy też myślenie o tym, co będzie, jeśli certyfikacja sytemu się nie powiedzie. Reakcja niespecyficzna na te irytujące, niespecyficzne bodźce, w dłuższej perspektywie wyrządza większą szkodę niż sam bodziec (obciążenie, zmęczenie organizmu).
Według Selye’ego ta niespecyficzna reakcja na stres rozwija się w trzech stadiach:
1. Stadium reakcji alarmowej – następuje mobilizacja sił obronnych organizmu poprzez:
l fazę szoku – obejmuje początkową, bezpośrednią reakcję na działanie czynnika szkodliwego na organizm, przez wystąpienie intensywnego pobudzenia organizmu do obrony (spadek ciśnienia krwi lub obniżenie temperatury ciała),
l fazę przeciwdziałania szokowi, obejmującą reakcje obronne, którym towarzyszą zmiany w funkcjach fizjologicznych organizmu (wzrost ciśnienia krwi, podwyższenie temperatury ciała).
2. Stadium odporności – obejmuje względną adaptację organizmu do działania czynnika szkodliwego.
3. Stadium wyczerpania – charakteryzuje się utratą zdolności obronnych organizmu, wskaźnikiem tego jest rozregulowanie funkcji fizjologicznych, a nawet niekiedy śmierć.
W interpretacji Selye’ego rozróżnienie stresu na dobry (eustres) i zły (dystres) prowadzi do:
l wysiłku, mimo określonego dyskomfortu, prowadzącego do osiągnięć życiowych i rozwoju własnej osobowości, w przypadku dobrego stresu,
l cierpienia i dezintegracji społecznej w przypadku stresu złego.
Zmienną zależną w obu przypadkach jest ocena poznawcza, jaki sens psychologiczny nadasz stresowi.
Symptomy stresu
Oto niekorzystne objawy w zachowaniu się człowieka będącego w sytuacji stresowej, pojawiające się na wielu płaszczyznach życia człowieka:
l Organizacyjne – spadek wydajności i jakości pracy, spadek dyscypliny, wzrost liczby pomyłek, wzrost wypadkowości, nasilenie się oporu wobec zmian, pogorszenie atmosfery w środowisku pracy, kłótnie, antagonizmy, konflikty.
l Behawioralne – senność i ospałość w dzień, bezsenność w nocy, podatność na wybuchy emocjonalne, krytycyzm, agresja, nadużywanie leków, alkoholu, tytoniu, podatność na choroby, brak troski o własny wygląd.
l Percepcyjne – niezdolność koncentracji lub podejmowania decyzji, zawężenie pola percepcji, ograniczenie zasięgu uwagi, utrudnienie właściwej oceny sytuacji, nieradzenie sobie z rutynowymi czynnościami, obojętność na zmiany w otoczeniu.
l Psychiczne – lęk, niepokój, depresja, frustracja, obniżenie motywacji, agresywność, rozdrażnienie i wybuchowość, chaos myślowy, senność, ale też problemy ze spaniem.
l Fizjologiczne – choroby serca, bóle głowy, zaburzenia żołądkowe, wrzody, zawał.
W sytuacji zbyt długo utrzymującego się stresu możesz odczuwać poważne zmiany w organizmie. Jeżeli zaistnieją pojedyncze objawy dyskomfortu, nie musisz odczuwać stresu. W przypadku kumulacji lub nałożenia się kilku z nich, jesteś w stanie stresu i zmiany w Twoim organizmie niekiedy okażą się bardzo niebezpieczne.
Możesz zaobserwować u siebie:
l Krótkotrwałe objawy fizyczne, takie jak: przyspieszone bicie serca, pocenie się, zimna skóra i kończyny, mdłości, suchość w ustach, biegunka, napięcie mięśni, przyspieszony oddech. Są skutkiem zwiększonego wydzielania adrenaliny w sytuacji fizycznego zagrożenia, to typowe objawy stresu biologicznego.
l Krótkotrwałe obniżenie efektywności pracy – trudności w podejmowaniu decyzji, brak satysfakcji z pracy, postrzeganie sytuacji jako zagrożenia, a nie wyzwania, generowanie negatywnych myśli, obniżenie zdolności radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, zmniejszona zdolność koncentracji, utrata pewności siebie, lęk, frustracja i agresja.
l Długotrwałe objawy fizyczne – zmiana apetytu, uczucie zimna, zaburzenia trawienne, wysypka skórna, bóle pleców, głowy, astma, uczucie totalnego zmęczenia. Symptomy te powstają na skutek długotrwałej ekspozycji na poziom wydzielania adrenaliny, czego efektem jest zubożenie innych czynności organizmu.
Zapamiętaj, im dłużej pozostajesz pod działaniem stresu, tym mniejszą masz zdolność jego rozpoznawania. Długo działający stan stresu oraz kumulacja jego symptomów przybierają formę dystresu i jako taki jest niebezpieczny dla Twojego organizmu.
Jeżeli dostrzeżesz u siebie kilka z powyższych objawów lub ich kumulację, pomyśl o opanowaniu paru technik radzenia sobie ze stresem.
Stres a czynniki osobowościowe
Czynniki osobowościowe są jednym z wielu źródeł stresu, mogą działanie stresu zwiększać lub zmniejszać. Nie wszystkie czynniki stresujące wpływają na ludzi w taki sam sposób. Czynnik stresujący, który może zdrowie jednego pracownika zniszczyć, dla drugiego będzie wyzwaniem, radością i nie wywoła negatywnych skutków, a wręcz przeciwnie, będzie napędem do działania.
Zdolność tolerowania stresu zależy od pewnych czynników osobowościowych, łatwo możesz je dostrzec w dwóch typach osobowości typ A i typ B.
Podstawowe właściwości osobowości typu A
To silne rywalizacyjne nastawienie oraz stałe odczuwanie presji czasu. Typ A jest opisywany jako bardzo ambitny, agresywny, zorientowany na osiągnięcia, ścigający się z czasem. Życie osoby zaliczonej do typu A przebiega od jednego wyznaczonego terminu wykonania zadania do kolejnego. Lubi prace ambitne, z elementami stresu, rywalizacji, wymagające szybkiego działania. Kiedy osoba typu A wyznacza sobie jakiś cel, musi być zrealizowany natychmiast, uważa się, że typ A jest w stanie permanentnego napięcia i stresu. Najczęściej są to ekstrawertycy z wysoką samooceną, silnie zaangażowani w pracę z wysoką potrzebą osiągnięć i władzy.
Darmowy fragment
STRES ORGANIZACYJNY
Zmiany w środowisku pracy spowodowały przeciążenie naszego tradycyjnego mechanizmu radzenia sobie z sytuacją. Rośnie nacisk na coraz większą produktywność i dłuższe godziny pracy. Istnieje potrzeba przyswajania i stosowania coraz większej ilości informacji. Niskie jest poczucie bezpieczeństwa pracy (groźba zwolnienia). Zmiany demograficzne oraz potrzeba zarówno mężczyzn, jak i kobiet, aby pogodzić pracę z życiem rodzinnym, to dodatkowe czynniki pogarszające sytuację.
Życie w nowoczesnym społeczeństwie oznacza dla przeciętnego człowieka coraz więcej stresu. Statystyki dotyczące chorób powodowanych przez stres są alarmujące. Z badań opinii pracowników wynika, że:
l 40% uważa, że ich praca jest bardzo stresująca,
l 25% uważa pracę za najbardziej stresujący czynnik w ich życiu,
l 75% pracowników uważa, że doświadczają więcej stresu związanego z pracą niż poprzednia generacja,
l pomiędzy 25% a 40% pracowników doświadcza symptomów wypalenia związanego z pracą, którego przyczyną okazuje się stres.
Możemy mówić o „epidemii” stresu. Przewiduje się m.in., że depresja, której przyczyną jest często chroniczny stres, stanie się główną chorobą zawodową XXI stulecia, odpowiedzialną za więcej straconych dni pracy niż inne czynniki.
Czym jest stres?
Stres to fizjologiczne i psychologiczne reakcje na niezwykłe i zazwyczaj nieprzyjemne bodźce lub zagrażające wydarzenia w otoczeniu.
Stres immanentnie związany jest z sytuacją pracy i nie da się go ani uniknąć, ani uciec od skutków jego oddziaływania. W równym stopniu dotyka dyrektorów, menedżerów i szeregowych pracowników. Nie istnieje takie stanowisko, którego wymagania nie stawiają przed nami sytuacji trudnych, nieoczekiwanych. Ważne jest, aby sytuacje te nie dominowały i nie determinowały przebiegu realizacji działań. Wiąże się to oczywiście z wieloma czynnikami, począwszy od świadomego i właściwego wyboru rodzaju pracy, stopnia przydzielonego zakresu odpowiedzialności i obszaru decyzyjności, poprzez umiejętność zarządzania zadaniami, na kierowaniu samym sobą skończywszy.
Stres w miejscu pracy jest również kosztowny, ponieważ obniża produktywność i motywację, zwiększa natomiast liczbę konfliktów w pracy. Wysokiemu stresowi towarzyszy także zamiar odejścia z organizacji oraz wzrost niepożądanych zachowań pracowników, takich jak kradzieże czy uzależnienie od alkoholu i narkotyków. Stres pojawia się na wszystkich szczeblach organizacji i w bardzo różnorodnych zawodach, jest mało prawdopodobne, aby całkowicie udało się nam uniknąć stresu w karierze zawodowej.
Generalnie powstawanie stresu jest kojarzone z przeciążeniem zadaniami. To jeden z podstawowych stresorów. Jednak zbytnie obniżenie działania potencjalnych bodźców stresujących, np. duże zmniejszenie obowiązków, bywa również powodem powstawania stresu. Niedostateczne obciążenie pracą, jeśli oznacza brak możliwości samorealizacji oraz wykazania swoich umiejętności, wyzwala stres, tak samo jak przeciążenie obowiązkami.
Zinterpretowano dwa wymiary: „ilościowe przeciążenie-niedociążenie” i „jakościowe przeciążenie-niedociążenie”:
l Wymiar „ilościowe przeciążenie lub niedociążenie” oznacza zbyt małą liczbę zadań lub przeciwnie, liczbę zadań przekraczającą możliwość ich wykonania w przydzielonym na to czasie.
l Wymiar „jakościowe przeciążenie lub niedociążenie” odnosi się do sytuacji, w której pracownik nie jest w stanie poradzić sobie z zadaniem, a także odwrotnie, gdy zadanie nie wykorzystuje potencjalnych zdolności lub umiejętności pracownika.
Przeciążenie fizyczne czy też umysłowe zawsze oznacza zadanie przerastające możliwości pracownika. Wymóg pracy w ściśle określonej jednostce czasu oraz jej zakończenia przed ostatecznym terminem stanowi oczywiste źródło stresu, a bywa, że praca po tzw. godzinach i tak nie zapewnia odpowiedniej ilości potrzebnego czasu. Błędem jest zatem zarzucanie podwładnych dużą liczbą zadań w przekonaniu, że to może ich zmotywować.
Ilościowe przeciążenie pracą wiąże się ze stresem przez osłabienie motywacji, niską samoocenę, absencję czy brak pomysłów i propozycji. Często dochodzi również do trudności z koncentracją uwagi, pogorszenia się pamięci oraz ogólnej tendencji do szybszego odczuwania zmęczenia. Charakterystyczne jest także rozdrażnienie, objawiające się gwałtownymi wybuchami złości, które są nieproporcjonalnie duże do zaistniałego bodźca – jednym słowem „wszystko nas denerwuje”.
Niedostateczne obciążenie pracą pod względem ilościowym wpływa negatywnie na samopoczucie pracownika. Nuda niekiedy prowadzi do zaniedbywania obowiązków, może powodować uczucie apatii i braku sensu własnych działań oraz oduczać aktywnego sposobu reagowania.
Stres oddziaływuje na firmę tak samo jak na poszczególne osoby w niej pracujące. Podmiot, w którym obserwuje się wysoką absencję, szybką rotację personelu, wadliwą lub wręcz wrogą komunikację, pogarszające się relacje ze współpracownikami lub zwiększoną liczbę wypadków, przeżywa stres organizacyjny.
Istotne znaczenie odgrywa tu również otoczenie fizyczne, w którym pracujemy. Mówi się nawet o syndromie „chorego budynku”, który pojawia się wówczas, gdy brak wentylacji, złe oświetlenie przyczynia się do zwiększonej liczby zwolnień lekarskich pracowników.
Jakie koszty ponosi organizacja w związku z wystąpieniem stresu organizacyjnego?
l Firma pokrywa wydatki związane z szybką rotacją pracowników.
l Aby zastąpić niezadowolonych pracowników, potrzeba czasu na przekwalifikowanie, a jeśli dojdzie do takiej potrzeby – pieniędzy na nową rekrutację.
l Słabnie również wizerunek firmy.
l W organizacji trawionej przez stres nie zechcą pracować najlepsi, konieczne staje się więc zatrudnianie osób słabo wykwalifikowanych, które mogą nie odbudować reputacji firmy.
l Stres organizacyjny odczuwany przez podmiot odbija się na jakości jej usług.
l Strata klientów jest dla firmy poważnym zagrożeniem, a niska jakość usług na pewno się do niej przyczyni.
l Odzyskanie utraconych klientów również wiąże się z kosztami zmian, których wprowadzenie staje się niezbędne w celu odzyskania zaufania klientów do firmy i usług przez nią oferowanych.
Teoretyczne podstawy stresu
Co według Ciebie oznacza określenie „stres”? Dla różnych ludzi słowo „stres” oznacza dziś inne rzeczy. Jest to jeden z wyrazów, których używa się ostatnio w wielu znaczeniach niemających nic wspólnego z ich znaczeniem oryginalnym. Słowu „stres” często towarzyszą takie określenia, jak: ciężar, napięcie, nacisk i presja.
W dzisiejszych czasach jest to termin, pod którym da się przemycić wszystko, co kojarzy się z uczuciem popychania i ściskania, bezsilności i bycia ciągniętym we wszystkich kierunkach. Niemal każdy z nas potrafi bez wysiłku dostrzec w swym życiu coś, co mieści się w obrębie jego znaczenia, coś, co go stresuje. Mimo to stres pozostaje w dalszym ciągu pojęciem niezdefiniowanym w stopniu, który by nas usatysfakcjonował.
Stres to uszkodzenie ciała w odpowiedzi na jakieś doświadczenia. To nie samo wydarzenie, doświadczenie, lecz interpretacja tego wydarzenia i reakcja na nie są przyczyną stresu.
Naciski, obciążenia, presje wywołujące podobne reakcje nazywają się stresorami i często pojawiają się przed nami w formie wyzwania czy decyzji, którą musimy podjąć. Zauważ jednak, że dla każdego z nas istnieją inne przyczyny stresu. To, co dla mnie jest stresujące, dla Ciebie może być przyjemnością i wyzwaniem.
Stres może być zarówno zjawiskiem negatywnym, jak i pozytywnym. Czasami stres jest niezbędny do tego, abyśmy w ogóle funkcjonowali. To, do jakiej kategorii zakwalifikujesz bodziec stresowy, uzależnione jest także od siły i długości działania stresora oraz znaczenia, jakie przypiszesz danej sytuacji. Mówimy wtedy o dwóch formach stresu:
l Eustres – forma niezbędna do utrzymania organizmu w stanie równowagi. Ten poziom stresu odbieramy jako zjawisko emocjonalnie pozytywne.
l Dystres – forma negatywna stresu. Podczas działania tej formy stresu dochodzi do zmęczenia, przeciążenia organizmu (ciągłe wahania ciśnienia krwi, tętna, zmienność nastroju, przeciążenie emocjonalne), ciągłe doświadczanie sinusoidy, wyżów i niżów nastroju i samopoczucia.
Twoja organizacja przechodzi proces zmiany, kierownictwo zadecydowało o wdrożeniu ZSZJ. Zebranie za pół godziny, zespół jest podekscytowany, wszyscy sądzą, że Ty zostaniesz pełnomocnikiem ds. ZSZJ. Przeglądasz materiały, które od tygodnia starasz się z zespołem dopiąć na ostatni guzik. Tak naprawdę nie wiesz, czy będziesz cieszył się z tego awansu, przecież to dodatkowa praca, wielka odpowiedzialność. Twój organizm przeżywa duże emocje, presję emocjonalną, napięcie, możesz powiedzieć, że jesteś w stresie. Ty lubisz takie sytuacje, to dla Ciebie wyzwanie, dzień pełen emocji. Zadaj sobie pytanie, czy ta forma stresu jest negatywna, czy pozytywna, czy ten dzień okaże się dla Ciebie stracony?
Zostałeś pełnomocnikiem ds. ZSZJ w Twojej organizacji. Pracujesz po godzinach, organizacja duża, pracy też mnóstwo, a komunikacja w organizacji ciągle niestabilna, przełożeni też Ci nie pomagają, a wręcz przeciwnie. Decyzyjność w obszarze wdrażania ZSZJ leży wyłącznie w gestii przełożonych, którzy nie do końca rozumieją, że to oni pracują nad procesem. W konsekwencji ciągle jesteś w napięciu, zmęczony przekonywaniem i egzekwowaniem zarówno decyzji, jak i narzędzi do realizacji powierzonych Ci zadań. Efektem i sukcesem Twojej ciężkiej pracy jest certyfikacja systemu za miesiąc. Przed Tobą ostatnie audity wewnętrzne i przegląd zarządzania, którego od tygodnia nie możesz z przełożonymi
ustalić co do terminu. Jak sądzisz, jak długo w tak ciągłym stresie Twój organizm wytrzyma. Pracujesz po godzinach, zarywasz noce, presja czasu i ciągłe niedomówienia w kontaktach z kierownictwem sprawiają, że nerwy masz napięte, jesteś chodzącym wulkanem. Świadomość, że sam proces certyfikacji będzie stresujący dla wszystkich członków organizacji i ciążąca na Tobie odpowiedzialność za jej przygotowanie nie pozwalają Ci myśleć o czymkolwiek innym. Jesteś w tzw. dystresie.
To, w jaki sposób zinterpretujesz powyższe przykłady, pomoże Ci podzielić stres na:
l Stres adaptacyjny – utrzymujący organizm w równowadze biologicznej, pozostający pod kontrolą świadomości, gdyż uzależniony od Twoich możliwości przystosowania się do zmieniających się warunków życia.
l Stres interpretacyjny – w którym stresorem nie są czynniki zewnętrzne, lecz Twoje subiektywne reakcje na pojawiające się problemy. Możesz proces wdrażania systemu jakości w organizacji i wybranie Ciebie na pełnomocnika potraktować jako Twój sukces zawodowy, a przeszkody, które się pojawiły, jak wyzwanie, rozwój zawodowy. Albo możesz to wszystko zinterpretować jako zagrożenie dotychczasowych osiągnięć, wizję porażki i poddać się stresowi (złemu stresowi).
Pamiętaj, gdy nie masz wpływu na samo wydarzenie, możesz oddziaływać na percepcję powstałej sytuacji, wydarzenia. Oczekiwanie na sukces niekiedy działa jak zastrzyk energii, pobudzający do działania, a oczekiwanie na porażkę to jak samospełniająca się przepowiednia.
Stresem określa się wszystkie bodźce, które zmieniają stopień Twojej gotowości do działania. Dzięki nim życie nie jest monotonne czy wręcz nudne. Jeżeli natomiast dociera do Ciebie zbyt wiele bodźców, wówczas zaczynasz odczuwać dyskomfort. Jeżeli wciąż jesteś poddawany silnemu oddziaływaniu bodźców, znacząco obniża się Twoje samopoczucie, zdrowie i wreszcie może dojść do całkowitej dezorganizacji Twojego życia.
Zidentyfikowanie źródeł stresu, źródeł nieprzyjemnych odczuć, tzw. stresorów, jest niezwykle ważnym czynnikiem w procesie redukowania stresu. Wiele osób uświadamia sobie, że pewne aspekty życia czy pracy są przyczyną stresu.
Opracowanie strategii radzenia sobie ze stresem powinno mieć początek w identyfikacji źródła stresu, czyli:
l Stres biologiczny – doświadczasz go w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia. Organizm uwalnia wówczas duże ilości adrenaliny – hormonu, który wywołuje pełną mobilizację „strategicznych” narządów, mających do spełnienia niebagatelną rolę, określaną w języku hormonalnym „walcz lub uciekaj”.
l Stres psychologiczny – pojawia się wskutek lęku przed utratą kontroli lub przed wymaganiami, które postrzegasz jako przerastające Twoje możliwości. Może wywoływać go pośpiech czy problemy w relacjach z innymi.
l Środowisko i praca jako źródło stresu – przykładem bywa hałas, tłok, zanieczyszczenie, bałagan, ale może wynikać również z trudności w pracy.
l Zmęczenie, wyczerpanie – stres jest tu następstwem np. długotrwałego oddziaływania wytężonej pracy. Może pojawić się, kiedy stawiasz sobie wygórowane wymagania lub nieefektywnie/nieracjonalnie zarządzasz czasem.
Fizjologiczna teoria stresu H. Selye’ego
Abyś mógł kontrolować swój stres, musisz zrozumieć jego naturę. Doktor Hans Selye, jeden z najwybitniejszych psychologów XX wieku, tak zdefiniował stres: „stres to nieswoista reakcja organizmu na oczekiwania wobec niego”. Co miał na myśli, mówiąc „nieswoista reakcja organizmu”?
Kiedy stoisz w obliczu jakiejś sytuacji, przeszkody, nieprzyjaznej siły, Twój organizm reaguje w sposób szczególny, zależnie od tego, czy nadepniesz na pinezkę, sparzysz się w palec czy dostaniesz po głowie. Reakcja organizmu na każde z tych trzech zdarzeń jest specyficzna dla określonej sytuacji i miejsca: czujesz ukłucie pinezki, pieczenie palca i ból uderzenia. Ból i dyskomfort są specyficzne i swoiste. Źródło bólu najczęściej pokonujemy za pomocą reakcji specyficznej (zrobisz sobie opatrunek, weźmiesz lek przeciwbólowy). Sytuacja wywołująca zdenerwowanie ma charakter bodźca niespecyficznego, nieswoistego, nieokreślonego. Może prowadzić także do bólu, który przybiera formę stresu. Na przykład ciągły
hałas w pracy, krytyka szefa, presja czasu, obawa, że bank przejmie Twoją własność, czy też myślenie o tym, co będzie, jeśli certyfikacja sytemu się nie powiedzie. Reakcja niespecyficzna na te irytujące, niespecyficzne bodźce, w dłuższej perspektywie wyrządza większą szkodę niż sam bodziec (obciążenie, zmęczenie organizmu).
Według Selye’ego ta niespecyficzna reakcja na stres rozwija się w trzech stadiach:
1. Stadium reakcji alarmowej – następuje mobilizacja sił obronnych organizmu poprzez:
l fazę szoku – obejmuje początkową, bezpośrednią reakcję na działanie czynnika szkodliwego na organizm, przez wystąpienie intensywnego pobudzenia organizmu do obrony (spadek ciśnienia krwi lub obniżenie temperatury ciała),
l fazę przeciwdziałania szokowi, obejmującą reakcje obronne, którym towarzyszą zmiany w funkcjach fizjologicznych organizmu (wzrost ciśnienia krwi, podwyższenie temperatury ciała).
2. Stadium odporności – obejmuje względną adaptację organizmu do działania czynnika szkodliwego.
3. Stadium wyczerpania – charakteryzuje się utratą zdolności obronnych organizmu, wskaźnikiem tego jest rozregulowanie funkcji fizjologicznych, a nawet niekiedy śmierć.
W interpretacji Selye’ego rozróżnienie stresu na dobry (eustres) i zły (dystres) prowadzi do:
l wysiłku, mimo określonego dyskomfortu, prowadzącego do osiągnięć życiowych i rozwoju własnej osobowości, w przypadku dobrego stresu,
l cierpienia i dezintegracji społecznej w przypadku stresu złego.
Zmienną zależną w obu przypadkach jest ocena poznawcza, jaki sens psychologiczny nadasz stresowi.
Symptomy stresu
Oto niekorzystne objawy w zachowaniu się człowieka będącego w sytuacji stresowej, pojawiające się na wielu płaszczyznach życia człowieka:
l Organizacyjne – spadek wydajności i jakości pracy, spadek dyscypliny, wzrost liczby pomyłek, wzrost wypadkowości, nasilenie się oporu wobec zmian, pogorszenie atmosfery w środowisku pracy, kłótnie, antagonizmy, konflikty.
l Behawioralne – senność i ospałość w dzień, bezsenność w nocy, podatność na wybuchy emocjonalne, krytycyzm, agresja, nadużywanie leków, alkoholu, tytoniu, podatność na choroby, brak troski o własny wygląd.
l Percepcyjne – niezdolność koncentracji lub podejmowania decyzji, zawężenie pola percepcji, ograniczenie zasięgu uwagi, utrudnienie właściwej oceny sytuacji, nieradzenie sobie z rutynowymi czynnościami, obojętność na zmiany w otoczeniu.
l Psychiczne – lęk, niepokój, depresja, frustracja, obniżenie motywacji, agresywność, rozdrażnienie i wybuchowość, chaos myślowy, senność, ale też problemy ze spaniem.
l Fizjologiczne – choroby serca, bóle głowy, zaburzenia żołądkowe, wrzody, zawał.
W sytuacji zbyt długo utrzymującego się stresu możesz odczuwać poważne zmiany w organizmie. Jeżeli zaistnieją pojedyncze objawy dyskomfortu, nie musisz odczuwać stresu. W przypadku kumulacji lub nałożenia się kilku z nich, jesteś w stanie stresu i zmiany w Twoim organizmie niekiedy okażą się bardzo niebezpieczne.
Możesz zaobserwować u siebie:
l Krótkotrwałe objawy fizyczne, takie jak: przyspieszone bicie serca, pocenie się, zimna skóra i kończyny, mdłości, suchość w ustach, biegunka, napięcie mięśni, przyspieszony oddech. Są skutkiem zwiększonego wydzielania adrenaliny w sytuacji fizycznego zagrożenia, to typowe objawy stresu biologicznego.
l Krótkotrwałe obniżenie efektywności pracy – trudności w podejmowaniu decyzji, brak satysfakcji z pracy, postrzeganie sytuacji jako zagrożenia, a nie wyzwania, generowanie negatywnych myśli, obniżenie zdolności radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, zmniejszona zdolność koncentracji, utrata pewności siebie, lęk, frustracja i agresja.
l Długotrwałe objawy fizyczne – zmiana apetytu, uczucie zimna, zaburzenia trawienne, wysypka skórna, bóle pleców, głowy, astma, uczucie totalnego zmęczenia. Symptomy te powstają na skutek długotrwałej ekspozycji na poziom wydzielania adrenaliny, czego efektem jest zubożenie innych czynności organizmu.
Zapamiętaj, im dłużej pozostajesz pod działaniem stresu, tym mniejszą masz zdolność jego rozpoznawania. Długo działający stan stresu oraz kumulacja jego symptomów przybierają formę dystresu i jako taki jest niebezpieczny dla Twojego organizmu.
Jeżeli dostrzeżesz u siebie kilka z powyższych objawów lub ich kumulację, pomyśl o opanowaniu paru technik radzenia sobie ze stresem.
Stres a czynniki osobowościowe
Czynniki osobowościowe są jednym z wielu źródeł stresu, mogą działanie stresu zwiększać lub zmniejszać. Nie wszystkie czynniki stresujące wpływają na ludzi w taki sam sposób. Czynnik stresujący, który może zdrowie jednego pracownika zniszczyć, dla drugiego będzie wyzwaniem, radością i nie wywoła negatywnych skutków, a wręcz przeciwnie, będzie napędem do działania.
Zdolność tolerowania stresu zależy od pewnych czynników osobowościowych, łatwo możesz je dostrzec w dwóch typach osobowości typ A i typ B.
Podstawowe właściwości osobowości typu A
To silne rywalizacyjne nastawienie oraz stałe odczuwanie presji czasu. Typ A jest opisywany jako bardzo ambitny, agresywny, zorientowany na osiągnięcia, ścigający się z czasem. Życie osoby zaliczonej do typu A przebiega od jednego wyznaczonego terminu wykonania zadania do kolejnego. Lubi prace ambitne, z elementami stresu, rywalizacji, wymagające szybkiego działania. Kiedy osoba typu A wyznacza sobie jakiś cel, musi być zrealizowany natychmiast, uważa się, że typ A jest w stanie permanentnego napięcia i stresu. Najczęściej są to ekstrawertycy z wysoką samooceną, silnie zaangażowani w pracę z wysoką potrzebą osiągnięć i władzy.
Darmowy fragment
więcej..
