Mamy, wracamy - ebook

O KSIĄŻCE

Każda mama jest mamą pracującą. Czy wychowywanie dzieci i zajmowanie się domem to nie jest już pełen etat¹? Jeśli do tego dodamy pracę zarobkową, to mamy pełen obraz współczesnej mamy pracującej.

To, o czym piszę w tej książce, jest połączeniem mojego własnego doświadczenia, obserwacji tego, co zadziałało u innych mam, oraz tysięcy godzin spędzonych na badaniach tematu, na rozmowach z mamami i uczeniu się od ekspertek i ekspertów z całego świata.

DLA KOGO JEST TA KSIĄŻKA?

TA KSIĄŻKA JEST DLA MAM, KTÓRE:

- przebywają na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim, wychowawczym,
- szukają wymarzonej pracy,
- wierzą, że mogą znaleźć swoją wymarzoną pracę (lub ją sobie stworzyć),
- chcą być blisko dziecka, ale samo to im nie wystarcza, chcą robić coś dla siebie i rozwijać się zawodowo,
- mimo przerwy w pracy nie chcą „wypaść z rynku” i chcą być na bieżąco,
- nie chcą po urlopie wrócić do pracy sprzed urodzenia dziecka,
- spodziewają się zwolnienia po powrocie z urlopu (macierzyńskiego, rodzicielskiego, wychowawczego),
- już jakiś czas szukają pracy marzeń, ale bezskutecznie,
- chcą pracować, ale nie wiedzą, jak to połączyć z byciem mamą bez szkody dla dziecka i dla nich samych,
- są otwarte na nowe idee, pomysły, eksperymenty,
- chcą zmienić swoje myśli, działania, nawyki i przekonania na takie, które będą im lepiej służyły w osiąganiu celów,
- są gotowe zainwestować czas i energię w testowanie pomysłów przedstawionych w tej książce.

TA KSIĄŻKA NIE JEST DLA MAM, KTÓRE:

- są zadowolone z pracy, którą mają, i nie chcą niczego zmieniać,
- nie muszą i/lub nie chcą pracować,
- chcą cały swój czas i uwagę poświęcać wyłącznie dziecku i domowi,
- nie są gotowe na to, by myśleć o powrocie do pracy,
- poszukują jakiejkolwiek pracy (ze względów finansowych lub innych),
- nie wierzą w to, że mogą mieć pracę, którą lubią, a przy tym dobrze zarabiać,
- uważają, że mama nie powinna w ogóle pracować, jeżeli sytuacja finansowa jej do tego nie zmusza,
- sądzą, że praca mamy wpływa negatywnie na dziecko,
- uważają, że pracę można dostać tylko „po znajomości”,
- wierzą, że praca po prostu im się należy i ktoś (np. rząd) powinien im ją zapewnić,
- szukają gotowego rozwiązania, które na pewno się sprawdzi w ich przypadku,
- szukają prostych recept, które można bez wysiłku wdrożyć w życie.

To książka dla mam, które chcą zostać bohaterkami swojego życia.

Jaka jest różnica pomiędzy „chcieć pracować” a „musieć pracować”? To coś więcej niż różnica w jednym słowie. Pomiędzy tymi stwierdzeniami zieje przepaść.

Po jednej stronie jest satysfakcja, po drugiej jej brak.

Po jednej chęć działania, po drugiej opór.

Po jednej decyzja, po drugiej niechęć do poddania się okolicznościom.

Nawet gdy jesteś „zmuszona okolicznościami” (czyli sytuacją finansową) do pracy, a sama podejmujesz decyzję, że chcesz pracować – wszystko się zmienia. Przestajesz być ofiarą, a stajesz się bohaterką swojego życia.

Branie odpowiedzialności za swoje decyzje daje więcej siły na poradzenie sobie z każdą sytuacją. Nie musisz już walczyć z oporem w sobie przeciwko temu, co ma się wydarzyć. Syndrom „nie chcę, ale muszę” zamieniasz na „muszę i chcę”. I to „chcę”, czyli wzięcie odpowiedzialności za swoją decyzję, wiele zmienia. Przestajesz tracić czas na wymówki, usprawiedliwianie, obwinianie, a zaczynasz działać. Zamiast skupiać się na problemach, koncentrujesz uwagę na poszukiwaniu rozwiązań. Przestajesz patrzeć w przyszłość i marzyć „co by było, gdyby”, a zamiast tego zanurzasz się w teraźniejszości i działasz tu i teraz. Ustalasz cele i realizujesz priorytety – swoje, a nie innych osób. A dzięki temu wzmacnia się twoje poczucie kontroli nad życiem, rośnie poczucie własnej wartości i stajesz się bardziej odporna na porażki.

Oczywiście nie zawsze masz wpływ na okoliczności. Niektóre rzeczy, jak pogoda, są takie, jakie są.

To, na co ZAWSZE masz wpływ, to twoja REAKCJA na każdą sytuację. To jest przestrzeń, w której masz WYBÓR. I za ten wybór, wybór swojej reakcji, jesteś odpowiedzialna.

Może myślisz sobie, że przecież w niektórych sytuacjach reagujesz automatycznie. Owszem, rzeczywiście przez większość czasu w ciągu dnia reagujemy nawykowo. I tu pytanie dodatkowe: kto jest odpowiedzialny za twoje nawyki? Kto może je zmienić?

To jest trochę jak z pogodą. Nie masz wpływu na to, czy będzie dziś słonecznie, pochmurnie, czy deszczowo. Od ciebie zależy, czy sprawdzisz temperaturę i prognozę pogody. Podobno w Skandynawii zwykło się mówić, że nie ma złej pogody, jest tylko nieodpowiednie ubranie. I to ty masz wpływ na to, jak się ubierzesz.

W tej książce zachęcam cię, żebyś wzięła życie w swoje ręce. Wzięła za nie odpowiedzialność. I została bohaterką swojego życia.

Zobacz, czy masz więcej cech ofiary, czy bohaterki:

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -----------------------------------------------------------------------------------------------
Ofiara Bohaterka
Życie jej się „przydarza”, jeśli nie jest z niego zadowolona, obwinia za to innych, ma masę wymówek i usprawiedliwień Bierze stuprocentową odpowiedzialność za siebie, swoje decyzje i swoje życie
Skupia się na problemach Skupia się na rozwiązaniach
Ciągle jest zanurzona w przeszłości lub marzeniach o przyszłości Koncentruje się na tym, co może zrobić tu i teraz, aby jej przyszłość była taka, jak ona chce
Nie określa swoich celów, realizuje plany innych osób Ustala swoje cele i priorytety, działa według swoich planów
Narzeka, skupia się na negatywnych stronach każdej sytuacji Skupia się na pozytywach każdej sytuacji
Ma poczucie, że nic od niej nie zależy, na nic nie ma wpływu Ma poczucie, że ma wpływ na coraz więcej spraw w swoim życiu
Próbuje tylko do pierwszej porażki Próbuje wiele razy, z każdej porażki uczy się czegoś, podnosi się i idzie dalej
Porównuje się do innych lub do ideału Porównuje się do samej siebie z przeszłości
Kiedy widzi sukcesy innych – zazdrości im Praktykuje bycie wdzięczną
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -----------------------------------------------------------------------------------------------

CO ZNAJDZIESZ W TEJ KSIĄŻCE?

Część pierwsza to opis procesu – od poznania siebie i określenia, czego chcesz, do planu działania, który pomoże ci zamienić cel w rzeczywistość.

W drugiej części przedstawiam ci całą paletę możliwości dostępnych dla mam, które zdecydują się pracować.

Trzecia część to wskazówki praktyczne. Mogą być niezwykle pomocne. To esencja doświadczeń wielu mam. Nie musisz wynajdywać koła, które już ktoś stworzył. Po prostu z niego skorzystaj. Będzie szybciej i taniej.

ZNAJDZIESZ TU ODPOWIEDZI M.IN. NA NASTĘPUJĄCE PYTANIA:

- Jak się przygotować do rozmowy z szefem o swoim powrocie?
- Jak założyć działalność gospodarczą?
- Jakie mam opcje pracy jako mama?
- Jak się przygotować do powrotu do pracy?
- Kiedy wracać?
- Co zyskują mamy, które wracają do pracy?
- Jakie są sposoby na łączenie pracy i obowiązków domowych?

JAK MOŻESZ KORZYSTAĆ Z TEJ KSIĄŻKI?

A. OPCJA MAKSIMUM:

► Przejrzyj całość pobieżnie w 15 minut.

► Przeczytaj całość.

► Wróć i zaznacz fragmenty, które są dla ciebie szczególnie przydatne.

► Zrób ćwiczenia. Działaj. Trudno nauczyć się jazdy na rowerze, tylko o tym czytając.

► Przekaż książkę innej mamie, która zastanawia się, jak pogodzić pracę i macierzyństwo.

B. OPCJA DLA ZABIEGANYCH:

► Czytaj, gdy masz chociaż chwilę – po kolei lub na „chybił trafił”.

ROBIENIE ĆWICZEŃ

W wielu miejscach tej książki znajdziesz ćwiczenia do wykonania. Możesz wykonać je sama lub w parze z kimś, komu ufasz.

Gdy robisz te ćwiczenia sama, bardzo ważne jest to, żebyś zapisywała wszystkie przemyślenia i odpowiedzi. Samo myślenie, co byś odpowiedziała, nie wystarczy, trzeba te myśli zapisywać. Dopiero wtedy ćwiczenie zadziała w pełni. Samodzielna praca to rozwiązanie najlepsze dla osób, które lubią pracować indywidualnie, i dla tych, które najlepiej porządkują myśli poprzez ich zapisanie lub narysowanie.

W przypadku ćwiczenia w parze najpierw jedna osoba czyta instrukcję, zadaje pytania, aktywnie słucha, powtarza swoimi słowami to, co usłyszała, zapisuje odpowiedzi. Potem zamieniacie się rolami.

Ćwiczenie w parze to rozwiązanie najlepsze dla osób, które lubią rozmawiać z innymi, których motywuje praca z kimś, oraz dla tych, które porządkują swoje myśli, wypowiadając je na głos.

Nie jesteś pewna, który sposób jest lepszy dla ciebie? Przetestuj oba i przekonaj się, który bardziej ci odpowiada.

I jeszcze jedna ważna uwaga: czytanie tej książki bez robienia ćwiczeń to trochę jak czytanie menu bez zamawiania i jedzenia potraw.

Znajdziesz tu zbiór inspiracji i punkt wyjścia do dalszych, własnych poszukiwań. Wskazówki, pomysły, narzędzia i doświadczenia wielu mam, które mają za sobą fragment drogi, który jest dopiero przed tobą.

PO CO CHCESZ PRZECZYTAĆ TĘ KSIĄŻKĘ?

Chcesz najbardziej efektywnie wykorzystać czas zainwestowany w czytanie tej książki? Odpowiedz na trzy pytania:

► Po co czytasz tę książkę?

………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

► Na jakie pytania szukasz odpowiedzi w tej książce?

………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

► Po czym poznasz, że przeczytanie tej książki to był dobrze zainwestowany czas?

………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………WSTĘP Czy i kiedy zacząć pracować

OD CZEGO ZALEŻY DECYZJA O PODJĘCIU PRACY?

To, czy zdecydujesz się pracować, zależy od wielu czynników. Od finansowych, przez te związane z rynkiem pracy i poziomem kwalifikacji, po psychologiczne – dotyczące samooceny oraz przekonań na temat siebie i otaczającego świata.

Z badań „Macierzyństwo a praca zawodowa kobiet”² wynika, że spośród kobiet, które pracowały przed urodzeniem dziecka, większość (74 proc.) planuje powrót do pracy. Głównym powodem powrotu jest konieczność wsparcia budżetu domowego. 55 proc. mam deklaruje chęć powrotu do pracy właśnie ze względów finansowych. Inne aspekty często wymieniane przez mamy to: chęć kontaktu z ludźmi (39 proc.), lubienie swojej pracy (31 proc.) oraz poczucie niezależności (30 proc.). Z kolei mamom, które nie chcą wrócić do pracy, najbardziej zależy na kontakcie z dzieckiem przez jak najdłuższy czas (64 proc.).

Wynika z tego jasno, że decyzję o zatrudnieniu podejmujemy w oparciu o szereg czynników. Sama wysokość pensji nie wystarczy. Po pierwsze, warto zrobić kalkulację przychodów i kosztów, które trzeba ponieść, aby pracować. Finansowych i niefinansowych. Do głównych kosztów należy koszt opieki nad dzieckiem, dojazdów do pracy, ubrań, jedzenia itp. Zdarzają się sytuacje, gdy pochłaniają one większość lub całą pensję. Co wtedy? Decyzja nie musi być jednoznacznie na „nie”. Może się okazać, że korzyści pozafinansowe są równie istotne, jak te finansowe. Wśród nich mogą się znaleźć: kontakt z innymi dorosłymi, bycie docenianą za to, co się robi, odświeżenie wiedzy i umiejętności, uczenie się czegoś nowego, rozwój zawodowy, zdobywanie doświadczenia, powrót na rynek pracy, podniesienie samooceny i odzyskanie pewności siebie, poczucie niezależności, jakie daje praca itd. W dłuższej perspektywie taka decyzja może być także korzystna finansowo, ponieważ im wcześniej zaczynasz pracować, tym szybciej możesz zacząć więcej zarabiać.

+-----------------------------------------------------------------------------------------------------+-----------------------------------------------+
| Co utrudnia powrót | Co ułatwia powrót |
+-----------------------------------------------------------------------------------------------------+-----------------------------------------------+
| - Presja społeczna, żeby mama zajmowała się tym, co najlepsze dla dziecka (zostanie z nim w domu) | - Konieczność finansowa |
| - Chęć bycia z dzieckiem | - Zaufana opieka do dziecka |
| - Brak opieki instytucjonalnej (żłobki, przedszkola) i/lub wysokie ich ceny | - Fascynująca i motywująca praca |
| - Niskie zarobki w początkowym okresie (czasem nawet niestarczające na opiekunkę) | - Wysokie zarobki |
| | - Stabilizacja/bezpieczeństwo finansowe |
| | - Możliwość rozwoju zawodowego i osobistego |
| | - Kontakt z innymi dorosłymi |
+-----------------------------------------------------------------------------------------------------+-----------------------------------------------+

Znaczenie przy powrocie do pracy mają także przekonania dotyczące wpływu rozstania z pracującą mamą na dziecko. Rozpowszechnione jest przekonanie, że dziecko najlepiej rozwija się przy mamie. Czasem uzupełnia się to stwierdzenie drugim: mama powinna spędzić z dzieckiem w domu czas do momentu, gdy ono pójdzie do przedszkola. Wielu mamom i ich dzieciom ta filozofia służy, ale nie wszystkim. W końcu jesteśmy różne. Mama, która w pełni się realizuje, będąc w domu z dzieckiem, skorzysta na tej filozofii. Z kolei mama, która jest aktywna i przedsiębiorcza, może w domu przy dziecku czuć się niespełniona i ograniczona.

Decyzja o pracy zależy także od istnienia innych potencjalnych źródeł dochodu rodziny, możliwości zatrudnienia w miejscu zamieszkania, poziomu wykształcenia, dotychczasowego doświadczenia w pracy i rodzaju pracy podejmowanej przed pojawieniem się dziecka. Niemały wpływ na taką decyzję ma wiara w siebie i swoje możliwości (lub jej brak), poziom życiowego optymizmu i wytrwałości w dążeniu do celów.

Z czynników zewnętrznych wpływ na zatrudnienie może mieć sytuacja gospodarcza i wynikająca z niej skłonność pracodawców do przyjmowania nowych pracowników. Do tego można dodać ich stosunek do zatrudniania mam małych dzieci. Z badań wynika, że firmy, w których pracuje więcej kobiet, deklarują bardziej pozytywny stosunek do zatrudniania młodych matek³. Zatem w naszych poszukiwaniach warto skierować swoje kroki tam, gdzie już pracują kobiety, szczególnie mamy małych dzieci.

Agnieszka, dyrektorka HR, patrzy na to tak: „Wolę zatrudniać mamy małych dzieci, bo w większości są zmotywowane, lojalne i zaangażowane w pracę. Poza tym tak naprawdę przy nich jest mniejsze ryzyko, że ponownie zajdą w ciążę niż w przypadku bezdzietnych kobiet”.

Z kolei Ania, mama trzylatka, opowiada: „Nie chciałam wracać do mojej poprzedniej pracy, bo nie miałam już do czego wracać. Postanowiłam znaleźć nowe zajęcie. Na rozmowach kwalifikacyjnych zawsze swobodnie opowiadałam o tym, że mam małe dziecko. Nie widziałam w tym nic złego. Po jakimś czasie zorientowałam się, że właśnie przez to nie kontynuowano rozmów ze mną. W końcu znalazłam pracę w szwedzkiej firmie, która ma zupełnie inne podejście do mam małych dzieci, i dla nich to nie było barierą w zatrudnieniu mnie”.

CO JESZCZE POMAGA W POWROCIE DO PRACY?

- chęć przebywania wśród ludzi, zarabiania pieniędzy, rozwoju, odzyskania niezależności,
- możliwość pracy w domu i korzystania z elastycznych form zatrudnienia (część etatu, elastyczny czas pracy, praca zdalna itp.),
- wsparcie (psychiczne i w obowiązkach domowych) partnera, rodziny, znajomych i innych osób z „sieci wsparcia”,
- wyższe wykształcenie, wysokie kwalifikacje, długoletnie doświadczenie, bycie ekspertem w swojej dziedzinie, wysokie stanowisko (i zarobki) przed urodzeniem dziecka,
- optymizm i wiara w to, że sobie poradzisz, oraz odwaga do podejmowania nowych wyzwań i wytrwałość w dążeniu do celu,
- przekonanie, że dziecko może zyskać, gdy mama pracuje (mama w lepszym nastroju, lepsza sytuacja finansowa rodziny itd.),
- wysokie poczucie własnej wartości,
- zaufana i dobra opieka dla dziecka,
- bycie aktywną w czasie przerwy na macierzyństwo (realizacja różnych projektów, szkolenia, studia, wolontariat, klub mam),
- znajomość historii innych mam, które wróciły do aktywności zawodowej i są z tego zadowolone,
- zobowiązanie wobec szefa/pracodawcy podjęte jeszcze przed porodem, dobra relacja z przełożonym,
- zobowiązania wobec klientów (gdy jesteś freelancerką lub właścicielką firmy),
- wiara w to, że znajdziesz odpowiednią pracę dla siebie lub ją sobie stworzysz.PRZYPISY

¹ Nie będę zabierać tu głosu w dyskusji, ile jest warta praca domowa, za którą się mamom nie płaci (mniej więcej tyle, ile musiałabyś zapłacić za usługi: niani, kucharce, komuś do sprzątania, pielęgniarce, nauczycielowi, psychologowi, pedagogowi, dietetykowi, osobistej stylistce, taksówkarzowi, coachowi i jeszcze paru innym osobom). Na pewno sporo.

² Raport z badań ilościowych dla Fundacji Świętego Mikołaja w ramach projektu: Macierzyństwo a praca zawodowa kobiet, przeprowadzonych przez MillwardBrown SMG/KRC, listopad 2006, s. 32.

³ Ibidem.