Polska dywizja w tajgach Syberii - ebook

Słowo od redakcji

Oddajemy do rąk Czytelnika opis dziejów jednej z mniej znanych formacji z czasów walki o niepodległość Polski – V Syberyjskiej Dywizji Strzelców Polskich. Jej żołnierze na przekór chaosowi wywołanemu załamaniem się carskiej Rosji w wyniku klęsk na froncie Wielkiej Wojny, a przede wszystkim bolszewickiej rewolucji, pragnęli z dalekiej Syberii dotrzeć do kraju, tym bardziej że dochodziły do nich wieści o zdobytej po latach zaborów niepodległości. Ich potwierdzeniem były rozkazy dowództwa polskiego mówiące, że oddziały polskie na Syberii są częścią odrodzonego Wojska Polskiego.

Syberia stała się olbrzymią areną walk między białymi a czerwonymi armiami rosyjskimi i oddziałami narodów syberyjskich, które chciały się wyzwolić spod władzy zarówno carskiego, jak i bolszewickiego imperium. Symbolem tej batalii został pociąg pancerny. Na olbrzymich, skutych mrozem przestrzeniach syberyjskich mknęły „pancerniki” najeżone lufami dział i karabinów maszynowych, by wesprzeć starą lub nową władzę. Między nimi były też polskie pociągi pancerne V Dywizji: „Warszawa”, „Kraków” i „Poznań”. Jednak ich głównym zadaniem było torować drogę polskim eszelonom do Ojczyzny.

Niestety, nie wszystkim żołnierzom dywizji było dane spełnić marzenie przekroczenia granic Polski. Większość zginęła w walce lub jako jeńcy w bolszewickich łagrach. Klęska, jak to zawsze bywa w takich sytuacjach, łamała ludzkie charaktery, ale i powodowała czyny bohaterskie. Jeden z nich pięknie symbolizuje walkę i ofiarę żołnierzy Sybiraków. Mianowicie, gdy po kapitulacji dywizji przed bolszewikami, któryś z żołnierzy załamał się i chciał za pomocą rewolweru popełnić samobójstwo, jego kolega wstrzymał mu dłoń i powiedział, by się nie przejmował, gdyż nic się nie stało, że to tylko jedna porażka, która nie przekreśli tego, że Polska już istnieje¹…