Pozycja płatnika składek w ubezpieczeniu społecznym i zdrowotnym - ebook

Opracowanie ma na celu przybliżenie płatnikom oraz ich pracownikom informacji na temat pozycji płatnika w systemie ubezpieczeń społecznych, charakteru relacji pomiędzy płatnikiem a Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i ubezpieczonym. W sposób kompleksowy omówiono obowiązki płatnika w zakresie naliczania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz przekazywania do ZUS dokumentacji. Poradnik obejmuje również procedury wypłat świadczeń zasiłków z ubezpieczenia chorobowego, ubezpieczenia wypadkowego oraz świadczeń rodzinnych. Zawiera oficjalne interpretacje właściwych organów, przede wszystkim ZUSu.

Wykaz skrótów 11
Wprowadzenie 13
Rozdział 1. Charakterystyka płatnika składek 15
Pojęcie płatnika składek 15 Obowiązki i prawa płatnika składek w zarysie 18
Rozdział 2. Relacje płatnik składek - Zakład Ubezpieczeń Społecznych 24
Funkcje i kompetencje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 24 Osoby objęte ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym 34 Obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne 37 Dobrowolne ubezpieczenie społeczne 56 Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne 59 Miejsce zamieszkania 59 Zawarcie umowy 59 Ubezpieczenie zdrowotne członków rodzin 60 Osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym 60 Wyłączenie członka rodziny 61 Ubezpieczenie zdrowotne rolników, domowników, emerytów i rencistów rolniczych oraz członków ich rodzin 62 Treść więzi płatnik składek - Zakład Ubezpieczeń Społecznych 63
Rozdział 3. Zgłoszenie i wyrejestrowanie z ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego 69
Zgłoszenie płatnika 69 Obowiązek zgłoszenia płatnika do ZUS 69 Wniosek o zgłoszenie i zmiany w zgłoszeniu 69 Treść zgłoszenia 71 Konto płatnika 72 Wyrejestrowanie płatnika 73 Zgłoszenie ubezpieczonego 74 Obowiązek zgłoszenia 74 Osoby obowiązane do samodzielnego zgłoszenia siebie do ubezpieczenia 76 Terminy dokonania zgłoszenia 77 Miejsce i forma zgłoszenia 78 Potwierdzenie zgłoszenia 78 Treść zgłoszenia 78 Wniosek o zgłoszenie 79 Zgłoszenie członka rodziny 79 Zmiany w zgłoszeniu 79 Konto ubezpieczonego 80 Wyrejestrowanie ubezpieczonego 81 Wyrejestrowanie członka rodziny z ubezpieczenia zdrowotnego 83
Rozdział 4. Obowiązki w zakresie opłacania składek 86
Wprowadzenie 86 Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne 87 Wysokość i podział składek 87 Ustalenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe 88 Podmioty zobowiązane do opłacania składki 94 Płatnik i ubezpieczony 94 Ubezpieczony 96 Duchowni 97 Finansowanie składki z budżetu państwa lub przez inne podmioty 97 Osoby niepełnosprawne 99 Składka na Fundusz Pracy 102 Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 105 Składka na ubezpieczenie zdrowotne 106 Wysokość składki 106 Podmioty zobowiązane do opłacania składki 106 Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne 110 Roczna podstawa wymiaru składek 110 Ubezpieczenie społeczne emerytalne i rentowe 113 Pracownicy, osoby wykonujące pracę nakładczą, członkowie spółdzielni oraz funkcjonariusze Służby Cywilnej 113 Pozostałe grupy ubezpieczonych 127 Zmniejszanie podstawy wymiaru składki 134 Zwrot nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe 134 Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i ubezpieczenie wypadkowe 137 Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 137 Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne 139 Zasady obliczania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne 139 Wielość źródeł przychodu 145 Finansowanie składki z budżetu państwa 147 Składka w wymiarze obniżonym do wysokości zaliczki na podatek 147 Ubezpieczenie zdrowotne rolników, domowników, emerytów i rencistów rolniczych oraz członków ich rodzin 150
Rozdział 5. Dokumenty rozliczeniowe 158
Zasady wypełniania dokumentów rozliczeniowych 158 Dokumenty korygujące 162 Zasady rozliczania składek 164 Terminy przekazywania dokumentów rozliczeniowych i opłacania składki 166 Obowiązek przekazu elektronicznego dokumentów 168 Rachunek bankowy i dokument płatniczy 168 Skutki braku złożenia deklaracji 170 Przechowywanie dokumentów 171 Prawo ubezpieczonego do informacji - obowiązki płatnika 171 Rejestracja do przekazu elektronicznego 174 Płatnik zagraniczny 176 Mechanizmy ułatwiające płatnikowi zapłatę składki 180 Odroczenie terminu lub rozłożenie na raty 180 Umorzenie zaległych należności 182
Rozdział 6. Odpowiedzialność płatnika składek 187
Odsetki za zwłokę 187 Opłata dodatkowa 188 Zabezpieczenia należności z tytułu składek 189 Odpowiedzialność osób trzecich za zaległości z tytułu składek 192 Odpowiedzialność rozwiedzionego małżonka płatnika 194 Odpowiedzialność członków rodziny płatnika 194 Odpowiedzialność nabywcy określonych składników majątku płatnika 196 Odpowiedzialność firmującego 197 Odpowiedzialność wspólników spółek niemających osobowości prawnej 197 Odpowiedzialność członków zarządów spółek kapitałowych, członków zarządów (wspólników) spółek kapitałowych w organizacji oraz członków organów zarządzających innych osób prawnych 198 Odpowiedzialność osób prawnych powstałych w wyniku podziału innej osoby prawnej 199 Odpowiedzialność karna płatnika składek 200 Odpowiedzialność za wykroczenia 200 Odpowiedzialność za popełnione przestępstwa 201
Rozdział 7. Obowiązki płatnika składek w zakresie realizacji krótkoterminowych świadczeń pieniężnych 204
Ustalanie uprawnień, wypłata i rozliczanie świadczeń z ubezpieczenia chorobowego 204 Podmioty zobowiązane do realizacji świadczeń z ubezpieczenia chorobowego 204 Zakres świadczeń realizowanych przez płatnika składek 206 Ustalenie prawa do zasiłku chorobowego 207 Dokumenty niezbędne do ustalania prawa do zasiłku chorobowego 212 Wyłączenia i utrata prawa do zasiłku chorobowego 215 Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego 219 Ustalenie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego i wymagane dokumenty 228 Ustalenie prawa do zasiłku macierzyńskiego i wymagane dokumenty 229 Ustalenie prawa do zasiłku opiekuńczego i wymagane dokumenty 232 Ustalenie prawa do zasiłku wyrównawczego i wymagane dokumenty 233 Rola i zadania płatnika składek w zakresie ustalania prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego 234 Postępowanie w sprawach zasiłków z ubezpieczenia chorobowego 234 Prawo do kontrolowania ubezpieczonych przebywających na zwolnieniach lekarskich 236 Wypłata świadczeń z ubezpieczenia chorobowego 236 Obowiązki płatnika składek w zakresie prowadzenia dokumentacji 238 Zadania płatnika składek w sytuacji przejęcia wypłaty zasiłków z ubezpieczenia chorobowego przez ZUS 239 Zwrot nienależnie wypłaconych świadczeń z ubezpieczenia chorobowego 240 Przedawnienie roszczeń o świadczenia z ubezpieczenia chorobowego 243 Rozliczanie wypłaconych świadczeń chorobowych 244 Obowiązki płatnika składek w zakresie świadczeń rodzinnych 247
Rozdział 8. Przygotowywanie dokumentacji dla ustalenia kapitału początkowego 253
Pojęcie kapitału początkowego 253 Dokumenty niezbędne do ustalenia kapitału początkowego 255 Obowiązki płatnika składek w zakresie ustalania kapitału początkowego 257
Rozdział 9. Obowiązki płatnika składek w zakresie przygotowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe 265
Zakres obowiązków płatnika składek 265 Dokumentacja niezbędna do wystawienia zaświadczeń dotyczących zatrudnienia i wynagrodzenia 267 Formularz ZUS R p-7 269 Legitymacja ubezpieczeniowa 272 Inne dowody 273 Przygotowanie wniosku o świadczenia emerytalne i rentowe 274
Rozdział 10. Kontrola nad realizacją zadań płatników składek sprawowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych 280
Organy przeprowadzające kontrolę 280 Zakres kontroli i czynności kontrolne 282 Prawa i obowiązki kontrolowanych płatników składek 289 Protokół kontroli 292