Rozmyślania - ebook

ROZ­MY­ŚLA­NIA

War­sza­wa – 1929

Na­kła­dem Księ­gar­ni P. Ho­esic­ka

Po­do­bi­zna au­tor­ki we­dle re­lie­fu Sta­ni­sła­wa K. Ostrow­skie­go Czcion­ka­mi Dru­kar­ni Na­ro­do­wej w Kra­ko­wie

1915.

Mo­dlę się do Cie­bie, Boże, o sło­wo tak pro­ste, jak pro­ste­mi są na­ro­dzi­ny wszel­kie­go ży­cia, a tak wier­ne, iż­bym w niem tę­sk­no­tę moją do Cie­bie, tę praw­dę je­dy­ną, od­bić zdo­ła­ła jak w czy­stem zwier­cie­dle.

Mo­dlę się do Cie­bie o tę ła­skę łask, któ­rej do­zna­łam w rzad­kich olśnie­niach mi­ło­ści, wej­rze­niach ma­cie­rzyń­stwa, pod wiel­kich nie­bios Two­ich ko­ścio­łem.

Racz mi ją ze­słać dzi­siaj skroś cha­os lo­sów ludz­kich, uno­szą­cy mię z sobą w obłą­ka­ne męką wid­no­krę­gi.

Aże­bym Cie­bie w za­wie­ru­sze ży­wo­ta doj­rzeć i tę­sk­no­tę moją do Cie­bie, tę praw­dę je­dy­ną, wbrew nie­mo­com doli ludz­kiej od­bić zdo­ła­ła jako w czy­stem zwier­cie­dle – mo­dlę się o naj­prost­sze i naj­wier­niej­sze sło­wo do Cie­bie – o Wie­ku­iste Sło­wo Ży­wo­ta.

* * *

10 VII 1917.

Czło­wie­ko­wi, zła­ma­ne­mu wal­ką i nie­szczę­ściem, tam gdzie tra­cą już wszel­ką wła­dzę po­cie­chy ludz­kie, na­tu­ra uka­zu­je ob­li­cze nie­wy­po­wie­dzia­nej har­mon­ji i spo­ko­ju, są­czą­ce je­dy­ny bal­sam w zbyt umę­czo­ne ser­ca. A prze­cież uśmiech na­tu­ry kry­je gwał­tow­ną, roz­pacz­li­wą wal­kę o byt; cały oce­an gwał­tów, krzywd i męki. Czyż więc har­mon­ja la­sów i chmur, wscho­dów i za­cho­dów, ste­pów kwit­ną­cych i szu­mią­ce­go mo­rza jest tyl­ko pięk­nem kłam­stwem, ob­łu­dą wy­rzu­ca­ną ty­le­kroć na­tu­rze przez roz­go­ry­czo­ne usta po­etów? Czy­li ra­czej od­bi­ciem naj­wyż­szej, szczę­snej ta­jem­ni­cy wszech­świa­ta, po­da­wa­nej nam nie­stru­dze­nie, ocze­ku­ją­cej nas na każ­dym kro­ku, wci­ska­ją­cej się w nas wbrew woli i świa­do­mo­ści na­szej, – tro­skli­wym uśmie­chem mat­ki nad ko­ły­ską spła­ka­ne­go po roz­bi­tej za­baw­ce dziec­ka.

* * *

Każ­dy czyn, każ­dy ruch, każ­da myśl ludz­ka po­cią­ga za sobą nie­prze­rwa­ny łań­cuch skut­ków, gu­bią­cych się czę­sto w ciem­no­ści, poza gra­ni­ca­mi zna­ne­go nam ży­cia. Jed­nym z naj­więk­szych da­rów tego ży­cia jest prze­ja­wie­nie uchwyt­ne­go łań­cu­cha w gra­ni­cach do­stęp­nej nam do­cze­sno­ści. Uświa­do­mie­nie zaś so­bie ta­jem­ni­cy, że je­ste­śmy bu­dow­ni­czy­mi wła­sne­go du­cha, jest dal­szym stop­niem wio­dą­cym nas do Naj­wyż­sze­go Celu, ła­ską Ar­jad­ny.

* * *

Za­rzu­ca­ny czę­sto dzie­łom po­etyc­kim i przy­rod­ni­czym, sto­ją­cym na pew­nej wyż­szej płasz­czyź­nie uczu­cia, czy świa­do­mo­ści, "an­tro­po­mor­fizm" jest może tyl­ko ja­sno­wi­dzą­cem stwier­dze­niem Jed­no­ści na wszyst­kich szcze­blach ży­cia i wy­sił­ku du­cho­we­go, – stwier­dze­niem, nie umie­ją­cem zna­leźć so­bie wy­ra­zu poza osią­gal­ną gra­ni­cą "czło­wie­czeń­stwa".

* * *

Cia­sne, ma­ter­ja­li­stycz­ne twier­dze­nie, że oko­licz­no­ści stwa­rza­ją czło­wie­ka i że gen­ju­sza po­wo­łu­je do ży­cia tyl­ko szczę­śli­wy zbieg wy­pad­ków, zna­la­zło­by może wy­ja­śnie­nie prze­ciw­ne w wie­rze, że duch pew­ne­go, już wyż­sze­go pla­nu cze­kać może wie­ka­mi na chwi­lę od­po­wia­da­ją­cą naj­le­piej tej lin­ji du­cho­wej, jaką w no­wem wcie­le­niu swo­jem pra­gnie roz­wi­nąć.

* * *

Je­dy­nym smut­kiem wia­ry w piel­grzym­kę du­cha skroś sze­re­gi wciąż do­sko­nal­szych wcie­leń jest osła­bie­nie twór­czo­ści ma­cie­rzyń­stwa; po­czu­cie, że kość z mo­jej ko­ści nie jest wy­łącz­nie du­chem z mego du­cha, że mat­ka, śle­dzą­ca ra­do­śnie każ­dą iskrę roz­wo­ju dziec­ka, jest tyl­ko pia­stun­ką, śle­dzą­cą po­wrót rów­ne­go jej du­cha z ob­cych jej, nie­wia­do­mych od­da­li i głę­bin.

* * *