Spółdzielnie mieszkaniowe. Komentarz - ebook

Publikacja stanowi trzecie już wydanie obszernego komentarza do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zawiera ona również omówienie przepisów innych ustaw mających związek z funkcjonowaniem tych spółdzielni. Czytelnik będzie mógł zapoznać się z wiodącym aktualnym orzecznictwem (a także konsekwencjami orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego) oraz z wadami obowiązujących przepisów i problemami, jakie mogą w praktyce wystąpić podczas ich stosowania. .. Książka zawiera sugestie dotyczące postępowania spółdzielni podczas zawierania umów o budowę lokali i wskazówki dotyczące zawartości takich umów. Przedstawione rozwiązania mogą być szczególnie przydatne w procesie ustalania przedmiotu odrębnej własności lokali w spółdzielni mieszkaniowej i ich sprzedaży, a także dla późniejszego zarządzania nieruchomościami, w których skład wchodzą lokale zbyte przez spółdzielnię innym osobom. Przybliżono również problematykę własności lokali w spółdzielniach mieszkaniowych, aktywizacji wspólnoty mieszkaniowej w spółdzielni oraz relacji między spółdzielnią a jej członkami i niebędącymi członkami osobami, którym przysługują prawa do lokali. Warto także zwrócić uwagę na analizę wątków dotyczących szczególnych regulacji w zakresie nabywania przez spółdzielnie mieszkaniowe praw do gruntów, na których wzniesione zostały przez nie budynki lub urządzenia. .. Komentarz jest przeznaczony przede wszystkim dla prawników, ale też dla członków organów i zwykłych członków spółdzielni mieszkaniowych. Będzie użyteczny również dla innych osób zainteresowanych ich działalnością, np. właścicieli lokali nabytych od spółdzielni oraz osób mających roszczenia o nabycie lokali od spółdzielni.

Wykaz skrótów 13
Wprowadzenie 19
Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych 21
Rozdział 1. Cele i zadania prac legislacyjnych w latach 2000-2009 23
1.1. Wcześniejsze regulacje prawne dotyczące spółdzielni mieszkaniowych 23
1.2. Cele i założenia ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych prac nad ustawodawstwem spółdzielczym prowadzonych w latach 1998-2001 28
1.3. Cele nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dokonanej w 2002 r. 37
1.4. Cele nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dokonanej w 2005 r. 40
1.5. Cele nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dokonanej w 2007 r. 41
1.6. Nowelizacje ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dokonane we wrześniu i w grudniu 2009 r. 43
1.7. Zmiany dokonane ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 43
1.8. Zmiany dokonane nowelizacją z dnia 27 lipca 2012 r. 45
Rozdział 2. Znaczenie i stosowanie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 46
2.1. Cele i zadania spółdzielni mieszkaniowej 46
2.2. Lokal i dom w rozumieniu ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 57
2.2.1. Definicja lokalu w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych 57
2.2.2. Definicja i podstawowe cechy lokalu w świetle ustawy o własności lokali i ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 61
2.2.3. Ustanawianie odrębnej własności lokali 75
2.2.4. Konsekwencje ustanowienia odrębnej własności lokali - nieruchomość wspólna 80
2.2.5. Stosowanie w spółdzielniach mieszkaniowych definicji lokalu zawartej w ustawie o ochronie praw lokatorów 103
2.2.6. Określenie pojęcia osoby bliskiej dla potrzeb spółdzielni mieszkaniowych 106
2.3. Członkowie spółdzielni mieszkaniowej 109
2.3.1. Członkostwo i rodzaje członków spółdzielni mieszkaniowej 109
2.3.2. Wpisowe, udział i wkłady 119
2.4. Specyficzne relacje między członkiem a spółdzielnią w spółdzielniach mieszkaniowych 124
2.4.1. Opłaty 124
2.4.2. Obowiązki majątkowe członków dysponujących spółdzielczym prawem do lokalu 125
2.4.3. Obowiązki majątkowe właścicieli lokali 134
2.4.4. Obowiązki członków oczekujących na ustanowienie przez spółdzielnię praw do lokali 146
2.4.5. Ewidencje związane z opłatami wnoszonymi na rzecz spółdzielni mieszkaniowej 148
2.4.6. Solidarna odpowiedzialność innych osób za wnoszenie opłat 152
2.4.7. Terminy wnoszenia opłat i zmiana ich wysokości 155
2.4.8. Podwyższanie opłat przez spółdzielnie mieszkaniowe w świetle ustawy o ochronie praw lokatorów 168
2.5. Specyficzne zasady gospodarki spółdzielni mieszkaniowych 181
2.5.1. Przeznaczenie pożytków i przychodów 181
2.5.2. Niektóre zasady gospodarki spółdzielni mieszkaniowej 189
2.5.3. Fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej oraz fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej w spółdzielni mieszkaniowej 203
2.6. Inne obowiązki osób używających lokali objętych działaniem ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 209
2.7. Konsekwencje wygaśnięcia tytułu prawnego do lokalu 225
2.7.1. Obowiązek opróżnienia lokalu po wygaśnięciu tytułu prawnego 225
2.7.2. Eksmisja byłych lokatorów 231
2.7.3. Używanie lokalu przez byłych lokatorów bez tytułu prawnego 238
2.7.4. Wykonywanie wyroków eksmisyjnych 242
2.8. Znaczenie statutów spółdzielni mieszkaniowych 250
2.8.1. Obowiązkowa zawartość statutów spółdzielni mieszkaniowych w świetle ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 250
2.8.2. Zawartość statutów i uprawnienia członków spółdzielni mieszkaniowych w świetle rozdziału 11 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 256
2.8.3. Zawartość statutów spółdzielni mieszkaniowych w świetle prawa spółdzielczego 270
2.9. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego 272
2.9.1. Treść spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego 272
2.9.2. Ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu - umowa o budowę lokalu i wkład mieszkaniowy 281
2.10. Wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu i zwrot wkładu mieszkaniowego 291
2.11. Zamiana lokatorskiego prawa do lokalu na własnościowe prawo do lokalu 304
2.11.1. Warunki przekształcenia prawa lokatorskiego we własnościowe i koszty przekształcenia 304
2.11.2. Wcześniej obowiązujące ograniczenia możliwości przekształcenia praw lokatorskich we własnościowe 319
2.12. Zamiana lokatorskiego prawa do lokalu na własność 321
2.12.1. Warunki nabycia własności mieszkania lokatorskiego 321
2.12.2. Koszty przeniesienia własności lokalu na członka przez spółdzielnię 340
2.12.3. Ograniczenia możliwości przekształcenia praw lokatorskich we własność 344
2.13. Wyjątkowe warunki przekształcenia praw lokatorskich we własnościowe lub we własność na podstawie ustawy o pomocy państwa 349
2.14. Konsekwencje ustania małżeństwa lub śmierci małżonka dla lokatorskiego prawa do lokalu 353
2.14.1. Wspólność małżeńska lokatorskiego prawa do lokalu i jej ustanie 353
2.14.2. Skutki rozwodu 355
2.14.3. Skutki śmierci małżonka 360
2.14.4. Sytuacja domowników 362
2.15. Konsekwencje likwidacji lub upadłości spółdzielni mieszkaniowej dla lokatorskiego prawa do lokalu 368
2.16. Inne regulacje prawne dotyczące lokatorskiego prawa do lokalu 372
2.17. Spółdzielcze własnościowe prawa do lokali po wejściu w życie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 373
2.17.1. Wygaszanie własnościowych praw do lokali 373
2.17.2. Ograniczone prawa rzeczowe do lokali spółdzielczych 384
2.17.2.1. Treść spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego 384
2.17.2.2. Umowa o budowę lokalu w celu ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu 420
2.17.2.3. Ekspektatywa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu 430
2.17.2.4. Własnościowe prawo do lokalu w przypadku likwidacji spółdzielni 433
2.17.2.5. Prawo do miejsc postojowych w garażach wielostanowiskowych i do garaży wolno stojących 438
2.17.2.6. Prawo do domów jednorodzinnych i lokali mieszkalnych budowanych w celu przeniesienia ich własności na rzecz członków 442
2.17.3. Zamiana własnościowych praw do lokali na własność 451
2.18. Niektóre skutki przepisów o ochronie praw lokatorów dla spółdzielczych praw do lokali i spółdzielni mieszkaniowych 464
2.19. Ustanawianie odrębnej własności lokalu w spółdzielniach mieszkaniowych 470
2.19.1. Ustanawianie odrębnej własności lokali w drodze umowy w świetle ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 470
2.19.2. Rozwiązanie umowy o budowę lokalu 482
2.19.3. Ustanawianie własności lokalu w wyniku umowy o budowę lokalu i w innych przypadkach 484
2.19.4. Członkostwo właścicieli lokali w spółdzielni mieszkaniowej 499
2.20. Ekspektatywa odrębnej własności lokalu w spółdzielniach mieszkaniowych 500
2.21. Szczególne uprawnienia właścicieli lokali w spółdzielniach mieszkaniowych 505
2.21.1. Prawo do zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia 505
2.21.2. Likwidacja i przywrócenie możliwości podejmowania decyzji w ważnych sprawach dotyczących własnej nieruchomości 507
2.22. Kres działania ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 514
2.23. Szczególne uprawnienia niektórych najemców do nabycia własności lokali w spółdzielni mieszkaniowej 519
2.24. Szczególne uprawnienia osób pozbawionych własności przez ustawę o spółdzielniach i ich związkach 540
2.25. Odrębna własność lokali w spółdzielniach mieszkaniowych 546
2.25.1. Stosowanie przepisów ustawy o własności lokali w spółdzielniach mieszkaniowych 546
2.25.2. Sprawowanie przez spółdzielnię mieszkaniową zarządu nieruchomością wspólną na podstawie art. 27 ust. 2 u.s.m. 555
2.25.3. Aktywizacja wspólnoty mieszkaniowej w spółdzielni mieszkaniowej na podstawie art. 241 u.s.m. 568
Rozdział 3. Dostosowanie innych ustaw do zmian wprowadzonych ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych 578
3.1. Zmiany prawa spółdzielczego 578
3.1.1. Zmiany w zakresie podziału spółdzielni 578
3.1.2. Inne zmiany prawa spółdzielczego 593
3.2. Zmiany innych ustaw 625
Rozdział 4. Wdrażanie ustawy i przechodzenie do nowego stanu prawnego w świetle przepisów przejściowych ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 633
4.1. Regulacja stanów prawnych gruntów 633
4.2. Spółdzielnia mieszkaniowa jako właściciel nieruchomości 654
4.3. Obowiązki organów spółdzielni związane z wejściem w życie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 659
4.3.1. Podziały i scalenie nieruchomości 659
4.3.2. Oznaczanie poszczególnych lokali 672
4.3.3. Procedury podejmowania uchwały określającej przedmiot odrębnej własności lokali 700
4.4. Zmiany hipoteki na nieruchomościach spółdzielni mieszkaniowych w związku z ustanowieniem odrębnej własności lokali 712
4.5. Wyjątkowe zasady i przypadki przenoszenia własności lokali przez spółdzielnię mieszkaniową na osoby fizyczne 730
4.6. Konsekwencje niewykonania przez spółdzielnię mieszkaniową obowiązków związanych z wejściem w życie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 734
4.7. Zmiany praw członków do mieszkań rotacyjnych 744
4.8. Przepisy karne 746
4.9. Inne zmiany 751
4.9.1. Zmiany statutów spółdzielni mieszkaniowych 751
4.9.2. Wejście w życie przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych 755
Rozdział 5. Problemy prawne i praktyczne, jakie mogą wystąpić w związku z realizacją ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych po nowelizacjach tej ustawy dokonanych w czerwcu 2007 r. i w roku 2009 757
Załącznik. Akty prawne i orzeczenia 763
Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych 765
Fragmenty ustaw zmieniających ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych 807
Ustawa z dnia 19 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw 807
Ustawa z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw 809
Ustawa z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw 811
Ustawa z dnia 18 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw 817
Ustawa z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze 823
Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego 868
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 lutego 1999 r., K 23/98 868
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 maja 2001 r., SK 15/00 881
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 maja 2001 r., K 5/01 890
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 czerwca 2001 r., K 23/00 909
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 marca 2004 r., K 32/03 931
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 2005 r., K 42/02 951
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 listopada 2005 r., P 11/05 970
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 grudnia 2005 r., SK 10/05 984
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 września 2006 r., K 51/05 999
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r., P 16/08 1015
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 lipca 2009 r., K 64/07 1057
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 października 2010 r., P 34/08 1088
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 lutego 2012 r., P 17/10 1098
Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 lutego 2012 r., S 1/12 1109
Literatura 1115
Skorowidz rzeczowy 1117