Stare cywilizacje słynne budowle - ebook

POCZĄTKI LUDZKOŚCI I ROZWÓJ CYWILIZACJI (w skrócie)

Życie na ziemi kształtowało się od około trzech miliardów lat. Prapoczątki jednokomórkowych organizmów, których zarodki mogły przywędrować z meteorami z kosmosu, przechodziły wielokierunkową ewolucję, poprzez algi, twory gąbczaste do różnych odmian owadów, ryb, płazów i gadów. Dinosaury żyły, na scalonym wtedy prakontynencie „Pangea” 140 milionów lat. Wyginęły około 70 milionów lat temu, gdy kontynenty były rozdzielone. Dalsza ewolucja dokonywała się poprzez ptaki i ssaki z różnymi gatunkami małp, łącznie z człekokształtnymi „Apes”. Gdy „zegar genetyczny” ciągle tikał, od kilkunastu milionów lat z linii genetycznej „Apes”, oddzielały się kolejno, w odstępach kilku milionów lat, orangutany, goryle i szympansy (około 5 milionów lat).

Następnie, z tej samej linii „Apes”, których uważa się za praprzodków człowieka wyewolucjonowały się kolejne odmiany ludopodobne Hominidów, jak Astralophitekus (około 4 milionów lat), Homo habilis i Homo erektus chodzący na dwóch nogach (około 2 milionów lat). Wreszcie (około 300 tyś. lat p.n.e.) doszło do Homo sapiens „człowieka rozumnego”, którego pokrewieństwo genetyczne z szympansem (obecnie różnica w genach 1%, mniej niż pomiędzy szympansem i gorylem) potwierdzają najstarsze znaleziska śladów ludzi (bardzo) pierwotnych.

Okres od około 2 milionów lat, kiedy zaczął kształtować się prymitywny człowiek (Hominid) i pojawiały się pierwsze prymitywne narzędzia kamienne, do 5 tysięcy lat p.n.e. nazwano „analfabetycznym” albo „kamiennym”. Epokę tę podzielono na Starą – Epokę kamienną (Paleolit) i Nową (Neolit). Stary okres epoki kamiennej trwał do 10 tyś. lat p.n.e. i zajmował ponad 95% ludzkiej egzystencji. Ludzie pierwotni tego okresu przechodzili różne stadia rozwoju. Odkopywane szczątki pochodzą z różnych okresów historii, przed i polodowcowych liczących miliony lat. Kolebką ludzkości była centralna i północna Afryka (Kenia, Tanzania), skąd ponad 1,750 tyś. lat temu Homo habilis i Homo erektus przedostali się na teren Europy, a ponad milion lat później (około 700 tyś. lat p.n.e.) rozprzestrzenili się na całą północną Azję, co potwierdzają wykopaliska na wyspie Jawie (Javaman), oraz w Chinach (Peking man). Ludzie ci potrafili wyrabiać prymitywne narzędzia i broń tylko przez rozłupywanie kamienia, a ubiór ich mogły stanowić surowe skóry upolowanych zwierząt.

W okresie od 300 do 50 tyś. lat p.n.e. kształtowały się rasy ludzkie i zdobywane były nowe umiejętności (ubrania szyte ze skór zwierzęcych i szałasy), oraz artykułowana mowa. W nowym okresie epoki kamiennej – Neolicie od około 10 tyś. lat p.n.e. ulepszano technikę, obrabiano, polerowano i zdobiono kamienną broń i narzędzia, wykonywano ostrza z kości, groty i oszczepy, oraz wyrabiano garnki gliniane. Trwało to do epoki metalu (brązu i żelaza).

Typy ludzi epoki kamiennej (Jawa, Peking, Neandertal, Cro-Magnon)

W epoce brązu (około 2,500 lat p.n.e.) wynaleziono koło i zaczęto zaprzęgać do pracy konie i inne zwierzęta domowe. W epoce żelaza (około 1,300 lat p.n.e) używano już pojazdów kołowych. W 1856 roku znaleziono w dolinie Neanderthalu koło Duesseldorfu, szczątki ludzkie sprzed 230 do 40 tyś. lat p.n.e., które nazwano Neandertalczykiem I Homo Neanderthalensis). Inne znaleziska z około 40 tyś. lat p.n.e. pochodzą z Dordogne we Francji i nazwane zostały Cro-Magnon”, tak jak poprzednie od miejscowości ich odkrycia. W przeciwieństwie do poprzednich typów ludzkich (niski wzrost, wysunięta kość brwi), człowiek Cro-Magnon Homo sapiens) był wysoki i posiadał cechy fizyczne oraz wielkość mózgu człowieka dzisiejszego. Jest on naszym najbliższym przodkiem. Nie budował jeszcze domów, lecz tylko szałasy w miejscach gdzie nie było jaskiń.

Żył w grupach, ogień znał już od dawna i porozumiewał się prymitywnym językiem. W uproszczony, lecz artystyczny, sposób zdobił ściany jaskiń rysunkami i malowidłami, przedstawiając rzeczy nie takimi jak były, lecz jak dyktowała prekoncepcja naiwnego umysłu. Czynił to w głębokich, ciemnych zakamarkach jaskiń, nie dla zachowania dzieła ale jako zapis wydarzeń, głównie z polowań. W nieznany sposób te pierwotne ludy wyginęły Neandertalczycy około 40 tyś. lat p.n.e.) lub zmieszały się z innymi. W początkowej fazie Neolitu (od około 10 tyś. lat p.n.e.), zaczęły przybywać z Afryki i z Azji do Europy ludy, które uważa się za bezpośrednich przodków człowieka współczesnego. Z wędrowca, myśliwca, plądrownika i zbieracza człowiek stawał się powoli osiadłym producentem żywności (uprawa roli) i hodowcą zwierząt domowych.

W okresie Neolitu, osiadły styl życia i względny dobrobyt przyczyniły się do coraz to większego przyrostu ludności co powodowało podział czynności. Zaczęły tworzyć się wspólnoty, rodziny, instytucje, hierarchie itp. Grupy łączyły się w państewka, z czasem suwerenne z własnym rządem, zwyczajami, a nawet językiem, których terytoria wymagały obrony. W walkach i na polowaniach ginęli mężczyźni. Przewaga kobiet powodowała poligamię, tym bardziej, że udział mężczyzn w rozrodczości był większy. Tworzono haremy, które stawały się symbolem zamożności i znaczenia w hierarchii społecznej. Podobno biblijny Król Salomon miał 300 żon i 700 nałożnic.

Powstawały prymitywne religie jako wyraz potrzeby zależności od siły wyższej, nie tyle z wiary co ze strachu i polegały bardziej na obrzędach (rytuałach) niż na wierze, ówczesny człowiek, całkowicie zależny od sił natury, (deszcze, susze, burze, pioruny, powodzie) widział w jej fenomenach nadprzyrodzone moce, złe i dobre, bogów, od których łaski wszystko mogło zależeć. Dla pozyskania tej łaski i odparcia złych omenów, czyniono krwawe ofiary ze zwierząt i z ludzi połączone z dziwnymi ceremoniami, jak magie, tabu, przesądy i czary.

Z ciągłym, choć niewielkim, wzrostem postępu począwszy od ponad 4 tyś. lat p.n.e., dzięki korzystnej lokalizacji, zaczęły kształtować się pierwsze historyczne cywilizacje i kultury. Najpierw, w dorzeczach wielkich rzek, których urodzajne gleby, łagodny klimat i inne warunki, najbardziej temu sprzyjały. Tak jak dolina Nilu w Afryce (starożytny Egipt) lub dorzecza Eufratu i Tygrysu w Mezopotamii (Babilonia, Asyria, Persia). Natomiast stare cywilizacje w innych częściach świata zaczęły powstawać nieco później, mianowicie: w Indiach około 1,500 lat p.n.e., w Chinach jakoby od 3 tyś. lat p.n.e. ale udokumentowane od około 1500 roku p.n.e., w Grecji okres Egejski (Troja) od około 3 tyś. lat p.n.e., a Hellenistyczny od 800 lat p.n.e. Najstarszym osiedlem ludzkim było odkryte przez brytyjskiego archeologa James Mellaarta w 1958 roku, i następnie stopniowo odkopywane, pierwsze „miasto” w historii zwane Catalhoyuk koło Konya w Turcji sięgające 7,000 lat p.n.e. Zajmowało obszar około 32 akrów (130 km kwadratowych) i liczyło kilka tysięcy mieszkańców pierwszej osiadłej ludności zajmującej się rolnictwem i hodowlą.

W celu obronnym, osiedle to stanowiło zwartą zabudowę poszczególnych mieszkań dostępnych przez otwory w dachu przy pomocy drabin. Budowane z cegieł z błota i bel drewnianych jedne nad drugimi pozostawiły wielopoziomowe ruiny.