Starożytności galicyjskie - ebook

GWAL­BER­TO­WI JÓ­ZE­FO­WI PAW­LI­KOW­SKIE­MU, Panu na Medn­ce

CZŁON­KO­WI WIE­LU UCZO­NYCH TO­WA­RZYSTW, GOR­LI­WE­MU MI­ŁO­ŚNI­KO­WI STA­RO­ŻYT­NO­ŚCI KRA­JO­WYCH I SZTUK PIĘK­NYCH

po­świę­ca

ŻE­GO­TA PAU­LI.

WIEL­MOŻ­NY PA­NIE!

Wy­da­jąc obec­ne Sta­ro­żyt­no­ści kra­ju na­sze­go szu­kam spra­wie­dli­wej chlu­by po­świę­ce­nia tego dzie­ła TO­BIE W. PA­NIE, któ­ry pierw­szą sta­łeś się one­góż za­chę­tą. Z wiel­kim na­kła­dem i mo­zol­nie ze­bra­ne licz­ne pa­miąt­ki kra­jo­wej zdo­bią­ce miej­sce TWE­GO po­by­tu któ­re słusz­nie Ga­li­cyj­ską świą­ty­nią Sy­bil­li na­zwa­ne być może, gor­li­we za­mi­ło­wa­nie TWO­JE w na­ukach i sztu­kach pięk­nych, hoj­ne wspar­cie ja­kie­go po­świę­ca­ją­cy się pi­śmien­nic­twu kra­jo­we­mu i sztu­kom na­dob­nymj od CIE­BIE do­zna­ją są już naj­ja­śniej­sze­mi do­wo­da­mi TWYCH zna­ko­mi­tych za­sług i cno­ty oby­wa­tel­skiej. Po­moc TWO­JA w udzie­la­niu mi po­trzeb­nych za­sił­ków bez któ­rych by wła­ści­wie dzie­ło ni­niej­sze na świat wyjść nie­zdo­ła­ło, zro­bi­ła to, że go dziś pu­blicz­no­ści po­da­ję. Racz więc przy­najm­niej ła­ska­wie przy­jąć głę­bo­kie wy­nu­rze­nie wdzięcz­no­ści, na jaką się zdo­być może

WIEL­MOŻ­NE­GO PANA

praw­dzi­wy czcłe­ciel

ŻE­GO­TA PAU­LI.Przed­mo­wa.

Sta­ro­żyt­no­ści jako pierw­sza po­sta­wa dzie­jów każ­de­go na­ro­du, na­le­żą nie­za­przecz­nie do naj­cie­kaw­szych i naj­waż­niej­szych przed­mio­tów na­uko­wych. One to obzna­jo­mia­ja ba­da­cza z nie­jed­nym cie­ka­wym szcze­gó­łem prze­szło­ści i dają czy to pi­sa­rzo­wi, czy to ar­ty­ście wier­ne wy­obra­że­nie ży­cia do­mo­we­go i pu­blicz­ne­go przod­ków. Brak po­dob­ne­go dzie­ła u nas, pod­czas gdy inne na­ro­dy z wiel­ką skrzęt­no­ścią wszyst­kie swe za­byt­ki sta­ro­żyt­ne w pi­smach ze­bra­ły, spo­wo­do­wał mnie tak­że do wy­da­nia STA­RO­ŻYT­NO­ŚCI GA­LI­CYJ­SKICH, któ­re­by dzie­ło w wier­nych ry­sun­kach i do­kład­nem opi­sa­niu przed­sta­wia­ło wszel­kie po­mni­ki, znaj­du­ją­ce się w roz­ma­itych stro­nach kra­ju na­sze­go, jako to: za­byt­ki ma­lar­stwa i rzeź­biar­stwa, wi­ze­run­ki sław­nych osób, sta­rych nad­grob­ków, ubio­rów, zbroi, sprzę­tów i tym po­dob­nych cie­ka­wych rze­czy, do cze­go mi zna­jo­mość kra­ju sto­sow­ną spo­sob­ność strę­czy­ła. Było prócz tego mym za­mia­rem dla lep­sze­go po­zna­nia do­łą­czać do wspo­mnio­ne­go dzie­ła ob­szer­ne roz­pra­wy na­uko­we, ty­czą­ce się po­je­dyń­czych przed­mio­tów sta­ro­żyt­no­ści.

Jed­nak­że dzie­ło ni­niej­sze za­le­d­wie roz­po­czę­te, mimo mych naj­szczer­szych chę­ci, nie mo­gło do­ko­nać swe­go prze­zna­cze­nia. Zbyt mała, licz­ba kil­ku­na­stu świa­tłych oby­wa­te­li, któ­rzy z wro­dzo­ną so­bie gor­li­wo­ścią przez pre­nu­me­ra­tę w czę­ści wspar­li moje przed­się­wzię­cie i za co im tu­taj win­ne skła­dam po­dzię­ko­wa­nie, nie­wy­star­czy­ła na opę­dze­nie znacz­nych kosz­tów, ja­kich na­kład dzie­ła, zwłasz­cza u nas, wy­ma­gał i ja­kich sam po­no­sić nie by­łem w sta­nie. Dla tego też nie­rów­nie znacz­niej­sza część przy­spo­so­bio­nych ma­te­ry­ja­łów aż do in­ne­go cza­su nie­ogło­szo­na mu­sia­ła po­zo­stać.

Mimo tak wą­tłe­go ob­rę­bu, w ja­kim dzieł­ko obec­ne po­zo­sta­ło, znaj­dzie w nim prze­cie uważ­ny czy­tel­nik nie­je­den przed­miot cie­ka­wy i mało zna­ny, mo­gą­cy po­słu­żyć ku wy­świe­ce­niu kil­ku nie­ja­snych miejsc w dzie­jach kra­ju. Przy uło­że­niu wia­do­mo­ści ko­rzy­sta­łem z nie­któ­rych rzad­szych dzieł i rę­ko­pi­smów, wy­strze­ga­jąc się ile moż­no­ści od za­wi­ło­ści i błę­dów. Słu­ży­ło mi za gwiaz­dę pro­wa­dzą­cą przy mych pra­cach owe sław­ne Her­bur­tów go­dło: Praw­da a pra­cą i dla tego też za wiel­ki wy­stę­pek po­czy­tu­ję każ­de lek­ko­myśl­ne ska­że­nie dzie­jów przez ogła­sza­nie pod­ro­bio­nych ra­mot lub utwo­rzo­nych przez sie­bie dat hi­sto­rycz­nych, ja­kie­go so­bie nie­któ­rzy dla nada­nia po­wa­gi swym pi­smom, ze szko­dą ogó­łu po­zwa­la­ją.

Lwów dnia 2. paź­dzier­ni­ka 1840.

ŻE­GO­TA PAU­LI.