System wynagradzania nauczycieli - ebook

Książka System wynagradzania nauczycieli zawiera omówienie ostatnich nowelizacji Karty Nauczyciela i ustawy o systemie oświaty w zakresie dotyczącym wynagrodzeń. W szczególności omówiono w niej kwestie związane z obowiązkiem wypłaty dodatku uzupełniającego, wynagrodzeniami nauczycieli za pracę podczas matur, wynagrodzeniami za czas odosobnienia związanego z chorobą lub macierzyństwem, prawem do wynagrodzenia w sytuacjach nieświadczenia pracy, ustalaniem wynagrodzenia w miesiącu częściowo przepracowanym oraz potrącaniem z wynagrodzenia.

Specyficzny charakter przepisów prawnych dotyczących wynagradzania nauczycieli prowadzi w praktyce do wielu wątpliwości interpretacyjnych i trudności w ich regulacji. Opracowanie wyjaśnia te kwestie na podstawie aktualnego orzecznictwa sądowego oraz rozstrzygnięć nadzorczych organów nadzoru prawnego nad działalnością samorządu terytorialnego. Wskazane zostały także podstawy prawne wynagrodzeń nauczycieli.

Adresaci:

Publikacja jest adresowana przede wszystkim do nauczycieli i dyrektorów szkół.

Wykaz skrótów 13
Wstęp 19
1. Artykuł 30 Karty Nauczyciela 21
1.1. Pojęcie wynagrodzenia nauczycielskiego 21
1.2. Pojęcie średniego wynagrodzenia nauczycieli 21
1.2.1. Kwota bazowa a średnie wynagrodzenie nauczycieli 22
1.2.2. Składniki średniego wynagrodzenia 23
1.2.3. Źródło finansowania średnich wynagrodzeń 24
2. Kształtowanie wynagrodzeń 28
2.1. Kształtowanie wynagrodzeń na poziomie centralnym 29
2.1.1. Stawki wynagrodzenia zasadniczego w szkołach samorządowych i szkołach rządowych 29
2.1.2. Szkoły i placówki oświatowe prowadzone przez organy administracji rządowej 31
2.2. Kształtowanie wynagrodzeń na poziomie organu prowadzącego szkoły 49
2.2.1. Regulamin wynagradzania o rocznym okresie obowiązywania 51
2.2.2. Wypłata składników wynagrodzenia określanych treścią regulaminu wynagradzania z rocznym terminem obowiązywania 53
2.2.3. Uzgadnianie projektu regulaminu wynagradzania ze związkami zawodowymi 55
2.2.4. Podwyższanie minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego na poziomie organu prowadzącego i szkoły 58
3. Terminy realizacji podwyżek wynagrodzenia nauczycieli 60
4. Wypłata wynagrodzenia nauczycielskiego 61
5. Dodatek uzupełniający 63
5.1. Funkcja kompensacyjna dodatku uzupełniającego 63
5.1.1. Zagadnienia ogólne 63
5.1.2. Charakter prawny 63
5.1.3. Średnioroczna struktura zatrudnienia 64
5.1.4. Wysokość dodatku uzupełniającego 66
5.2. Prawo do dodatku uzupełniającego 66
5.3. Dodatek uzupełniający a wynagrodzenie nauczycielskie 68
5.4. Dodatek uzupełniający a szczególne uprawnienia związane z wynagrodzeniem ("trzynastka" i wynagrodzenie urlopowe) 68
5.5. Dodatek uzupełniający a podstawa zasiłku chorobowego 70
6. Dodatek funkcyjny i motywacyjny 72
6.1. Ogólne przesłanki nabycia dodatku motywacyjnego 72
6.2. Uprawnienie organu prowadzącego do określania szczegółowych warunków przyznawania dodatku motywacyjnego 74
6.3. Ogólne przesłanki nabycia dodatku funkcyjnego 76
6.4. Kwestia uprawnień wychowawców przedszkoli do dodatku funkcyjnego 78
7. Dodatek za wysługę lat 82
7.1. Informacje ogólne 82
7.2. Sposób zaliczania zakończonych okresów zatrudnienia do stażu pracy 83
7.3. Inne okresy podlegające zaliczeniu do stażu pracy 84
7.3.1. Okresy zaliczane na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy 85
7.3.2. Udokumentowane okresy zatrudnienia, przebyte za granicą u pracodawcy zagranicznego 85
7.3.3. Okresy zaliczane na podstawie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej 86
7.3.4. Okresy zaliczane na podstawie ustawy o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy 89
7.3.5. Okresy urlopu macierzyńskiego i urlopu wychowawczego 94
7.3.6. Okresy nieskładkowe podlegające wliczeniu 95
7.4. Zaliczanie okresów zatrudnienia w przypadku nauczyciela zatrudnionego w kilku szkołach 96
7.4.1. Nauczyciel zatrudniony w kilku szkołach w wymiarze przekraczającym jeden etat 96
7.4.2. Nauczyciel zatrudniony w kilku szkołach w wymiarze nieprzekraczającym jednego etatu 98
8. Dodatek za warunki pracy 98
8.1. Informacje ogólne 98
8.2. Praca w trudnych warunkach 99
8.3. Praca w warunkach uciążliwych 101
8.4. Kompetencje organu prowadzącego w zakresie dodatku za warunki pracy 102
8.5. Prawo nauczycieli przedszkoli specjalnych do dodatku za warunki pracy 103
9. Godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw 104
9.1. Informacje ogólne 104
9.2. Kompetencje organu prowadzącego 108
9.3. Prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych w przypadku ich niewypracowania przez nauczyciela 108
9.3.1. Niezrealizowanie godzin ponadwymiarowych przypadających podczas dni wolnych od pracy lub z przyczyn leżących po stronie nauczyciela 109
9.3.2. Niezrealizowanie godzin ponadwymiarowych z przyczyn leżących po stronie pracodawcy 111
9.4. Prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych nauczyciela skierowanego na delegację 113
9.5. Prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych nauczyciela zatrudnionego w zespole szkół 114
9.6. Prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych nauczyciela realizującego zajęcia w ramach tzw. zielonej szkoły 115
9.6.1. Rozliczanie godzin ponadwymiarowych w ramach "zielonej szkoły" tak, jak pracy w szkole 116
9.6.2. Ustalenie prawa do godzin ponadwymiarowych w ramach "zielonej szkoły" na zasadach dotyczących wynagrodzenia podczas przestoju 117
9.6.3. Rozliczanie ponadnormatywnej pracy w ramach "zielonej szkoły" jak za godziny nadliczbowe 119
9.6.4. Rozliczanie godzin ponadwymiarowych podczas "zielonej szkoły" w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy 121
9.7. Prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych nauczyciela wykonującego funkcje kierownicze w szkole 122
9.8. Prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych a dni opieki nad dzieckiem 125
9.9. Prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych a dodatkowe dni wolne od zajęć dydaktycznych 126
9.10. Prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych a korzystanie z urlopu bezpłatnego przez część miesiąca 128
10. Dodatek za pracę w porze nocnej 129
11. Wynagrodzenie w dniu wolnym od pracy 130
12. Nagroda jubileuszowa 131
12.1. Przebywanie na zwolnieniu lekarskim a prawo do nagrody jubileuszowej 134
12.2. Podmiot zobowiązany do wypłaty nagrody jubileuszowej w przypadku zmiany pracodawcy 134
12.3. Wypłata różnicy występującej między nagrodą otrzymaną a nagrodą, do której nauczyciel nabył prawo 135
13. Dodatkowe wynagrodzenie roczne 135
13.1. Informacje ogólne 135
13.2. Prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego nauczyciela zatrudnionego krócej niż 6 miesięcy 137
13.3. Prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego nauczyciela przebywającego na urlopie dla poratowania zdrowia, urlopie wychowawczym i urlopie szkoleniowym 139
13.4. Praca na dwóch stanowiskach w tej samej szkole przez okres całego roku kalendarzowego a prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego 140
13.5. Prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego a praca nauczyciela na podstawie kolejnych, następujących po sobie umów okresowych 142
13.6. Prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego nauczyciela przebywającego w stanie nieczynnym 143
13.7. Umowy cywilnoprawne (umowa zlecenia) a prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego 145
14. Świadczenie urlopowe 146
15. Dodatek mieszkaniowy i tzw. dodatek wiejski 148
15.1. Informacje ogólne 148
15.1.1. Dodatek mieszkaniowy 149
15.1.2. Dodatek wiejski 151
15.2. Miejsce zatrudnienia a prawo do dodatków mieszkaniowego i wiejskiego 151
15.3. Zmiana wysokości dodatku mieszkaniowego 152
16. Zasiłek na zagospodarowanie 154
16.1. Pierwsza praca zawodowa w życiu 154
16.2. Kwalifikacje 156
16.3. Wysokość zasiłku na zagospodarowanie 156
17. Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy i ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy 157
17.1. Informacje ogólne 157
17.2. Obliczanie wynagrodzenia urlopowego na podstawie składników wynagrodzenia w wysokości należnej w miesiącu wykorzystywania urlopu 158
17.3. Obliczanie wynagrodzenia na podstawie średniej z okresu roku szkolnego poprzedzającego miesiąc rozpoczęcia urlopu 159
17.3.1. Obliczanie wynagrodzenia urlopowego z tytułu godzin ponadwymiarowych i godzin zastępstw doraźnych 159
17.3.2. Obliczanie wynagrodzenia urlopowego z tytułu dodatku funkcyjnego 161
17.3.3. Obliczanie wynagrodzenia za jeden dzień urlopu 162
17.3.4. Obliczanie ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy 162
17.4. Proporcjonalność ekwiwalentu pieniężnego w odniesieniu do okresu przepracowanego w roku szkolnym 163
17.4.1. Nauczyciel zatrudniony na czas nieokreślony 163
17.4.2. Nauczyciel zatrudniony na czas określony krótszy niż 10 miesięcy 164
18. Wynagrodzenie za urlop dla poratowania zdrowia 165
18.1. Informacje ogólne 165
18.2. Przebywanie na urlopie dla poratowania zdrowia a kwestia podwyżki stawek wynagrodzenia zasadniczego 166
18.3. Przebywanie na urlopie dla poratowania zdrowia a dodatek uzupełniający 167
18.4. Przebywanie na urlopie dla poratowania zdrowia a dodatkowe wynagrodzenie roczne 167
18.5. Przebywanie na urlopie dla poratowania zdrowia a ograniczenie zatrudnienia 168
19. Praca przy maturach 169
19.1. Kwestie wynagradzania egzaminatorów 170
19.2. Kwestie dotyczące wynagradzania nauczycieli biorących udział w egzaminach ustnych 171
20. Odprawy związane z zakończeniem stosunku pracy 179
20.1. Zagadnienia ogólne: przyczyny wypowiedzenia i nabycie prawa do odprawy 179
20.2. Wysokość odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania 180
20.3. Wysokość odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę 181
20.3.1. Rozwiązanie umowy o pracę na czas nieokreślony zawartej w pełnym wymiarze czasu pracy 181
20.3.2. Rozwiązanie umowy o pracę na czas nieokreślony zawartej w części obowiązkowego wymiaru czasu pracy 183
20.4. Odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy a przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny 184
20.5. Odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 20 KN a odprawa emerytalna 184
20.6. Odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy z powodu niezdolności nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy 185
20.7. Odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 70 ust. 2 KN 185
20.8. Odprawa dla nauczyciela religii z tytułu cofnięcia skierowania (art. 28 ust. 2a KN) 186
20.9. Odprawa dla nauczyciela w związku z przekazaniem szkoły osobie fizycznej lub osobie prawnej niebędącej organem samorządu terytorialnego 186
20.9.1. Odprawa "nauczycielska" 186
20.9.2. Odprawa "pracownicza" 189
20.9.3. Reasumpcja 190
20.10. Odprawa z tytułu śmierci pracownika 191
21. Odprawa emerytalna 193
22. Nagrody 196
22.1. Nagrody organów prowadzących i dyrektora szkoły 197
22.2. Nagrody kuratorów oświaty i organów sprawujących nadzór pedagogiczny oraz nagroda ministra 198
23. Wynagrodzenie za czas odosobnienia związanego z chorobą lub macierzyństwem 200
23.1. Zasiłek chorobowy 201
23.2. Świadczenie rehabilitacyjne 202
23.3. Zasiłek macierzyński 202
23.4. Zasiłek opiekuńczy 202
23.5. Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłków przysługujących ubezpieczonym będącym pracownikami 203
24. Prawo do wynagrodzenia w sytuacjach nieświadczenia pracy 204
25. Ustalanie wynagrodzenia w miesiącu częściowo przepracowanym 205
25.1. Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy, jeżeli pracownik był gotów do jej wykonania 207
25.2. Wynagrodzenie za czas zwolnienia od pracy oraz za czas niewykonywania pracy, gdy przepisy przewidują zachowanie przez pracownika prawa do wynagrodzenia 208
25.3. Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca w związku z nieobecnością pracownika w pracy z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą 209
25.4. Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca w związku z nieobecnością pracownika w pracy z innych przyczyn niż niezdolność do pracy spowodowana chorobą 210
26. Potrącanie wynagrodzenia 211
26.1. Zagadnienia ogólne 211
26.2. Potrącenie świadczeń z funduszu socjalnego w ramach egzekucji komorniczej 213
26.3. Potrącanie innych należności 214
26.4. Potrącenia za strajk 214
Literatura 219