Facebook - konwersja
Czytaj fragment
Pobierz fragment

VAT 2015 z omówieniem zmian przez ekspertów EY - ebook

Wydawnictwo:
Data wydania:
Luty 2015
Format ebooka:
EPUB
Format EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie. Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Produkt niedostępny.  Może zainteresuje Cię

VAT 2015 z omówieniem zmian przez ekspertów EY - ebook

W tej publikacji eksperci z firmy doradczej EY omawiają zmiany w ustawie o VAT, jakie weszły w życie 1 stycznia 2015 roku. Dodatkowo omówione zostały kolejne zmiany w przepisach, które mają wejść w życie w trakcie 2015 roku. Publikacja zawiera ujednoliconą wersję ustawy o VAT (stan prawny na 1 stycznia 2015 roku) oraz wszystkie najważniejsze akty wykonawcze do niej wydane (stan prawny na 1 stycznia 2015 roku).

Spis treści

1. Komentarze ekspertów
2. Ujednolicona ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
3. Rozporządzenie Ministra Finansów z 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych
1. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień
2. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur
3. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 sierpnia 2013 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące
4. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących
5. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika
6. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 maja 2014 r. w sprawie przypadków, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu
7. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom
8. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 grudnia 2014 r. w sprawie wniosków o zwrot podatku od wartości dodanej naliczonego w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej
9. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 listopada 2014 r. w sprawie określenia podatników niemających obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego
10. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług
11. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia... 2014 r. w sprawie wzoru informacji podsumowującej w obrocie krajowym.
12. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych.
Kategoria: Podatkowe
Zabezpieczenie: Watermark
Watermark
Watermarkowanie polega na znakowaniu plików wewnątrz treści, dzięki czemu możliwe jest rozpoznanie unikatowej licencji transakcyjnej Użytkownika. E-książki zabezpieczone watermarkiem można odczytywać na wszystkich urządzeniach odtwarzających wybrany format (czytniki, tablety, smartfony). Nie ma również ograniczeń liczby licencji oraz istnieje możliwość swobodnego przenoszenia plików między urządzeniami. Pliki z watermarkiem są kompatybilne z popularnymi programami do odczytywania ebooków, jak np. Calibre oraz aplikacjami na urządzenia mobilne na takie platformy jak iOS oraz Android.
ISBN: 978-83-269-3583-1
Rozmiar pliku: 2,1 MB

FRAGMENT KSIĄŻKI

Samochody osobowe a VAT w latach 2014–2015

Joanna Perzanowska-Kuśnierek

menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego EY w Zespole Podatków Pośrednich

Rok 2014 upłynął dla podatników VAT pod znakiem zmian w przepisach związanych z użytkowaniem samochodów osobowych. Najpierw przez pierwsze trzy miesiące, w związku z upływem okresu obowiązywania dotychczasowych przepisów i brakiem jednoczesnego wejścia w życie nowych uregulowań, otworzyło się okienko na zakup tzw. samochodów z kratką dających możliwość pełnego odliczenia VAT. Następnie 1 kwietnia 2014 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o VAT stanowiąca próbę kompleksowego uporządkowania systemu opodatkowania samochodów osobowych i wydatków z nimi związanych. Niewątpliwie nowe przepisy zawierają elementy z jednej strony kontrowersyjne, a z drugiej – nie do końca przejrzyste dla podatników. W rezultacie po ich wejściu w życie wielu podatników zdecydowało się na wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Obecnie jesteśmy w trakcie kształtowania rozległej i – w wielu obszarach – dość restrykcyjnej praktyki podatkowej w tym zakresie.

Przepisy dotyczące opodatkowania VAT samochodów osobowych, a w szczególności prawa do odliczenia wydatków z nimi związanych ulegały regularnie zmianom, począwszy od 1 maja 2004 r., włączając w to sam moment wejścia Polski do UE. To właśnie w związku z tymi zmianami klauzula stand still pozwalająca na utrzymanie ograniczeń i wyłączeń z prawa do odliczenia podatku naliczonego, które obowiązywały przed akcesją Polski do UE, została naruszona. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 22 grudnia 2008 r. (sygn. akt C-414/07 Magoora sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Krakowie). To z kolei oznaczało dla Polski konieczność uzyskania zgody na szerszy zakres ograniczenia w prawie do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do samochodów osobowych.

W 2010 roku Komisja Europejska wydała pierwszą decyzję derogacyjną1 dotyczącą odliczenia wydatków związanych z samochodami osobowymi, która obowiązywała do końca 2013 roku. W związku z jej zbliżającym się wygaśnięciem, wnioskiem z 18 czerwca 2013 r. Polska wystąpiła o nową derogację. Ostatecznie nowa decyzja derogacyjna2 została wydana pod koniec 2013 roku. Dlatego też nowe przepisy dotyczące opodatkowania VAT samochodów osobowych zostały ostatecznie opracowane dopiero na początku 2014 roku i weszły w życie z opóźnieniem w stosunku do końca obowiązywania poprzednich przepisów – czyli w kwietniu 2014 roku.

W okresie od 1 stycznia do 31 marca 2014 r. ustawa o VAT utrzymała generalną zasadę ograniczającą prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu samochodów osobowych do 60% kwoty podatku wynikającego z faktury, jednakże nie więcej niż 6 tys. zł. Ograniczenia te dotyczyły, co do zasady, samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, których dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 tony. Niemniej jednak w okresie pierwszych 3 miesięcy 2014 roku istniały wyjątki rozszerzające (w porównaniu do lat 2011–2013) zakres kategorii samochodów, od nabycia których przysługiwało podatnikom pełne prawo do odliczenia (najbardziej znanym przykładem są tzw. samochody z kratką).

Sposób używania samochodów decyduje o wysokości odliczenia

Przepisy obowiązujące od 1 kwietnia 2014 r. wprowadziły nowe zasady odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami dotyczącymi pojazdów samochodowych (zamiennie: samochodów osobowych), których dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 tony.

Najważniejszą zmianę stanowi wprowadzenie założenia, zgodnie z którym w odniesieniu do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi podatnikom przysługuje prawo do odliczenia jedynie 50% kwoty podatku naliczonego wynikającego z otrzymanej faktury. Od tej zasady wprowadzono wyjątki dotyczące pojazdów wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika oraz pojazdów przeznaczonych do przejazdu minimum 10 osób (jeśli wynika to z odpowiedniej dokumentacji). Tym samym obowiązuje domniemanie wykorzystania samochodu osobowego na cele mieszane (czyli związane z działalnością gospodarczą i inne) dające prawo do odliczenia 50% podatku. Wykorzystanie na cele związane całkowicie z działalnością gospodarczą stanowi swoisty wyjątek – wymagający od podatnika dalszych kroków w celu uzyskania prawa do pełnego odliczenia VAT.

Taka konstrukcja przepisu wiąże się w pewnej mierze z brzmieniem decyzji derogacyjnej – pozwoliła ona Polsce na wprowadzenie ograniczenia w odliczeniu VAT w odniesieniu do wydatków związanych z samochodami, jeśli nie są używane wyłącznie do działalności gospodarczej. Jednakże zgodnie z decyzją derogacyjną ograniczenie to nie miało zastosowania do wydatków związanych w całości z działalnością gospodarczą. Natomiast sposób wdrożenia decyzji przez Polskę wyraźnie zmierza do obwarowania 100% odliczenia wieloma warunkami – często natury formalnej – które utrudniają podatnikom skorzystanie z praw wynikających z decyzji derogacyjnej. Co więcej, mamy obecnie do czynienia z kształtującą się bardzo restrykcyjną praktyką podatkową w zakresie określenia, w jakich przypadkach mamy do czynienia z wykorzystaniem samochodu wyłącznie do działalności gospodarczej, a kiedy wchodzi w grę również użytek prywatny.

Wykorzystanie auta wyłącznie na cele działalności gospodarczej

Po pierwsze, podatnik, który chce odliczać cały VAT od wydatków związanych z samochodami, zobowiązany jest do określenia zasad używania samochodów wykluczających ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą – np. poprzez opracowanie odpowiedniej polityki używania samochodów, regulaminu, zarządzenia itp.

Po drugie, ma również obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, która potwierdza brak tego rodzaju użytku, a której obowiązkowe elementy są wymienione w ustawie o VAT (zasady prowadzenia ewidencji są również dość restrykcyjne – patrz przykładowo interpretacja z 30 września 2014 r.3, wykluczająca możliwość pojawienia się pojedynczych błędów w ewidencji prowadzonej przez firmę dysponującą dużą flotą pojazdów).

Wreszcie, po trzecie, ustawa wprowadza obowiązek poinformowania urzędu skarbowego o samochodach wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej, dla których prowadzona jest ewidencja.

Kwestią stanowiącą prawdziwy problem dla podatników jest określenie, jaki sposób wykorzystania pojazdów samochodowych pozostaje w związku z działalnością gospodarczą, a jaki już tego związku nie posiada – a właściwie, jaki sposób wykorzystania samochodów zostanie zaakceptowany przez organy podatkowe jako związany z działalnością gospodarczą, a jaki nie. Restrykcyjne podejście w tym zakresie sugerowane było już w broszurze informacyjnej Ministerstwa Finansów wyjaśniającej nowe zasady odliczania VAT od wydatków związanych z samochodami osobowymi4 i w znacznym stopniu kontynuowane jest w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe.

Należy podkreślić, że organy podatkowe mają tendencję do kwestionowania wyłącznego związku z działalnością gospodarczą wydatków ponoszonych na samochody osobowe, zarzucając podatnikom, że nie wykluczyli oni możliwości użytku prywatnego samochodów. W szczególności elementem typowo kwestionowanym przez fiskusa jest zapewnienie pracownikom możliwości używania samochodów służbowych w celu przejazdu z domu do pracy. Tak właśnie stało się w przypadku podatnika, który nałożył na pracowników obowiązek garażowania samochodów służbowych w ich miejscach zamieszkania oraz traktował przejazdy z miejsca garażowania do miejsca wykonywania obowiązków służbowych i z powrotem jako przejazdy służbowe. W interpretacji z 21 października 2014 r.5 organ podatkowy stwierdził, że w takim przypadku, właśnie ze względu na możliwość dojazdu pracowników z miejsca zamieszkania do miejsca pracy i z powrotem samochodem służbowym, zasady używania pojazdów przewidują ich użycie do celów mieszanych, a w konsekwencji brak jest pełnego prawa do odliczenia6.

Podobne podejście wynika z interpretacji indywidualnej z 24 października 2014 r.7, w której uznano, że zapewnienie przedstawicielom kluczowego personelu zobowiązanym do dyspozycyjności względem pracodawcy na wypadek konieczności nagłego dojazdu do miejsca pracy (np. w przypadku awarii) samochodów służbowych realizuje cele osobiste tych pracowników – i oznacza wykorzystanie samochodów do celów mieszanych. Analogicznie uznano w interpretacji z 18 sierpnia 2014 r.8, gdzie fiskus zarzucił podatnikowi używanie pojazdów samochodowych do celów prywatnych, w przypadku gdy ich garażowanie pod domem pracownika spowodowane było koniecznością rozpoczęcia podróży służbowej poza obowiązującymi godzinami pracy.

Władz skarbowych nie przekonały również argumenty praktyczne dotyczące dostępności adekwatnych miejsc garażowych na terenie przedsiębiorstwa – np. w przypadku braku odpowiedniego garażu na terenie przedsiębiorstwa i związanego z tym parkowania samochodu na terenie garażu wynajętego od właściciela spółki9. Wprowadzenie opłat dla pracowników za używanie samochodów do celów prywatnych również nie zawsze satysfakcjonuje organy podatkowe. Dyskwalifikującym elementem jest w takim przypadku brak wyraźnego określenia, jaki rodzaj przejazdu stanowi użytek prywatny, a jaki służbowy10. Co więcej, nawet w przypadku gdy samochód garażowany był na terenie przedsiębiorstwa, organom podatkowym zdarzało się kwestionowanie pełnego odliczenia VAT poprzez podniesienie zarzutów, że ustalenie zasad używania samochodu nie wystarcza, jeśli brak jest zabezpieczeń gwarantujących ich przestrzeganie11.

Jak widać, podejście organów skarbowych w odniesieniu do określenia, kiedy samochody służbowe wykorzystywane są wyłącznie na cele związane z działalnością gospodarczą, jest bardzo restrykcyjne. Pełne prawo do odliczenia zaakceptowane zostało przez organy jedynie w ograniczonych przypadkach – przykładowo w odniesieniu do podatnika, który zapewnił parkowanie samochodów służbowych na parkingu przy swojej siedzibie, pozwolił na ich używanie jedynie w odniesieniu do podróży służbowych, przewozu towarów handlowych itp. i całkowicie zakazał użytku prywatnego oraz jednocześnie posiadał ewidencję w postaci karty drogowej12.

Inne wyjątki pozwalające na pełne odliczenie

Oczywiście są pewne grupy samochodów (takie jak pojazdy samochodowe mające jeden rząd siedzeń typu van, pojazdy specjalne do przeznaczeń, takich jak prace wiertnicze, koparka, ładowarka itp.), których konstrukcja wyklucza używanie ich do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. W przypadku spełnienia tego rodzaju „przesłanek konstrukcyjnych” oraz dodatkowych warunków określonych ustawą (zazwyczaj w zakresie posiadania odpowiednich dokumentów czy klasyfikacji na gruncie prawa o ruchu drogowym) tego rodzaju pojazdy samochodowe uznawane są za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej.

Kolejny rodzaj wyjątku został przewidziany dla pojazdów samochodowych przeznaczonych wyłącznie do odsprzedaży, sprzedaży czy też oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy dzierżawy najmu, leasingu i podobnych, jeśli ich odsprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie stanowią przedmiot działalności podatnika. W takich przypadkach co prawda brak jest automatycznego założenia wykorzystania ich do celów działalności gospodarczej, ale wprowadzone zostało zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji, a w konsekwencji także z rejestracji pojazdów samochodowych w urzędzie skarbowym. Niemniej jednak podatnicy prowadzący działalność w zakresie sprzedaży czy też wynajmu samochodów również napotykają trudności przy próbie skorzystania z tego uproszczenia. Z wydawanych interpretacji indywidualnych wynika, że ze względu na użycie w przepisie sformułowania „wyłącznie” nawet jednorazowy inny użytek uniemożliwia skorzystanie z tego przepisu. Tak stało się przykładowo w odniesieniu do samochodów przeznaczonych na wynajem w systemie rent a car, które używano również do wyjazdów związanych z ich utrzymaniem i eksploatacją (np. do serwisu, myjni, na przegląd), do przejazdów do innego punktu wynajmu samochodów czy też jazd związanych z dostarczeniem (lub odbiorem) samochodów na wskazany przez klienta adres13. Podobnie negatywne podejście dotyczyło samochodów przeznaczonych do odsprzedaży, które używane były do jazd próbnych, testowych oraz demonstracyjnych14. Co ciekawe, w kolejnej broszurze informacyjnej15 resort finansów uznał, że w odniesieniu do samochodów sprzedawanych w komisach jazda próbna nie wyklucza uznania ich za przeznaczone „wyłącznie” do odsprzedaży w odróżnieniu od pojazdów samochodowych przeznaczonych do jazd demonstracyjnych, które już przeznaczone wyłącznie do odsprzedaży nie są. Wydaje się, że nadal jest to podejście nazbyt formalistyczne i celowościowo nieuzasadnione. Zapewne więc wiele z takich spraw doczeka się swojego finału w sądach.

Rodzaje wydatków objętych nowymi regułami

Nowe przepisy zmieniły obowiązujące dotychczas limity odliczeń podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. Przy nabyciu czy też leasingu samochodów wcześniejszy limit w wysokości 6 tys. zł (nie więcej jednak niż 60% podatku naliczonego wynikającego z faktury) zastąpiono ograniczeniem wynoszącym 50% podatku naliczonego bez wprowadzania dodatkowych kwotowych ograniczeń. Należy jednak podkreślić, że ograniczenie odliczenia do wysokości 50% obejmuje teraz wszelkie wydatki związane z samochodami nieużywanymi wyłącznie do działalności gospodarczej. Limitowane odliczenie uwzględnia nie tylko ich nabycie, wytworzenie, używanie na podstawie umowy najmu, leasingu, dzierżawy i podobnych, ale także wszelkie inne usługi związane z używaniem i eksploatacją tych pojazdów. Niekorzystna zmiana objęła m.in. wydatki na naprawy lub konserwacje, które wcześniej (nawet jeśli samochód nie dawał pełnego odliczenia VAT) umożliwiały odliczenie 100% VAT.

Co prawda przepisy nie zawierają precyzyjnego katalogu wydatków związanych z użytkowaniem/eksploatacją samochodów, niemniej jednak z praktyki interpretowania tych przepisów przez władze podatkowe wynika szerokie rozumienie kategorii wydatków objętych tym przepisem. Włączane są tu m.in. usługi związane z naprawą i eksploatacją samochodów, np.: przeglądy okresowe, mycie czy nabycie towarów eksploatacyjnych, takich jak opony czy płyny do spryskiwaczy. Co więcej, organy podatkowe kwestionują również pełne odliczenie podatku od wydatków dotyczących samochodów osobowych używanych do celów mieszanych, ale związanych całkowicie z działalnością gospodarczą, takich jak opłaty za autostrady płatne w trakcie podróży służbowych.

Restrykcyjne podejście fiskusa wynika w pewnym stopniu z konstrukcji polskich przepisów, zgodnie z którymi wydatki, od których przysługuje 50% prawo do odliczenia, obejmują koszty związane z pojazdami samochodowymi, które nie są w całości wykorzystywane do działalności gospodarczej bez względu na to, czy dany wydatek związany jest w całości z czynnością służbową (np. przejazd autostradą do klienta), czy też z mieszaną (np. nabycie opon, na których odbywają się jazdy prywatne i służbowe). Organy podatkowe traktują tego rodzaju wydatki jako związane z konkretnym samochodem, który wykorzystywany jest do działalności mieszanej, a nie jako ogólne wydatki związane z działalnością gospodarczą podatnika16.

Takie podejście wydaje się niezgodne z uzyskaną przez Polskę decyzją derogacyjną. Zgodnie z art. 1 pkt 3 tej decyzji ograniczenie odliczenia do wysokości 50% nie ma zastosowania do podatku naliczonego przy wydatkach, które są w całości związane z działalnością gospodarczą podatnika. Zarzuty te podnoszone są przez podatników we wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnych, niemniej jednak nie są one uwzględniane przez organy podatkowe17. Prawdopodobnie – przynajmniej w części tego typu spraw – należy oczekiwać na dalszy rozwój wydarzeń na drodze sądowej. Pewien wyjątek w zakresie kosztów związanych z samochodami może stanowić traktowanie wydatków na miejsca parkingowe, w przypadku gdy nie są one przypisane do konkretnego samochodu. W interpretacji indywidualnej z 25 lipca 2014 r. (nr IPPP1/443-442/14-4/ISZ) organ podatkowy zaakceptował pełne odliczenie VAT naliczonego w związku z wynajmem miejsc parkingowych, które nie są przypisane do konkretnego samochodu i z których mogą korzystać m.in. klienci umówieni na spotkania w biurze spółki.

W związku ze zmianą również podatnicy używający samochodów osobowych na podstawie umowy leasingu, którzy wyczerpali limit lub byli w trakcie korzystania z limitu odliczenia wynikającego z wcześniejszych przepisów (6 tys. zł), nie mieli pewności co do przysługującego im zakresu prawa do odliczenia pod nowymi przepisami – w szczególności co do możliwości odliczania 50% podatku naliczonego z otrzymywanych na bieżąco faktur. Na takie podejście wskazywał brak przepisów przejściowych w tym zakresie. Co ciekawe, taka była też interpretacja przepisów dokonana przez Ministerstwo Finansów w broszurze informacyjnej, a także w wydawanych interpretacjach indywidualnych18. Zgodnie z nią nowe zasady odliczenia stosują się do faktur otrzymywanych w związku z leasingiem bez względu na to, czy limit 6 tys. zł został wcześniej wykorzystany, czy też nie.

Odliczenie podatku od paliwa

Omawiane ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego obejmują również wydatki związane z nabyciem paliw silnikowych, oleju napędowego lub gazu – wykorzystywanych do napędu pojazdów samochodowych. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na przepis przejściowy, który specyficznie reguluje kwestię tego odliczenia VAT. W okresie do 30 czerwca 2015 r. (czyli pomiędzy 1 kwietnia 2014 r. a 30 czerwca 2015 r.) podatnikom nie przysługuje nawet ograniczone prawo do odliczenia VAT od nabycia paliwa do samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych (jeśli nie są wykorzystywane wyłącznie do celów działowości gospodarczej podatnika). Tym samym Polska zdecydowała się na czasowe wprowadzenie całkowitego zakazu odliczania VAT od paliwa.

Prawo do odliczenia VAT związanego z wydatkami dotyczącymi pojazdów samochodowych

+----------------------------------------------------------------------------------+-------------------+------------+-----------------------+-----------------------+--------------------+
| Sposób użytkowania pojazdu | Nabycie samochodu | Raty | Koszty eksploatacyjne | Paliwo | Paliwo |
| | | | | | |
| | | leasingowe | (np. myjnia, opony) | do 30 czerwca 2015 r. | od 1 lipca 2015 r. |
+----------------------------------------------------------------------------------+-------------------+------------+-----------------------+-----------------------+--------------------+
| Cele związane i niezwiązane z działalnością gospodarczą (wykorzystanie mieszane) | 50% | 50% | 50% | Brak odliczenia* | 50% |
+----------------------------------------------------------------------------------+-------------------+------------+-----------------------+-----------------------+--------------------+
| Wyłącznie cele związane z działalnością gospodarczą | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% |
+----------------------------------------------------------------------------------+-------------------+------------+-----------------------+-----------------------+--------------------+

* Na potrzeby określenia katalogu pojazdów, których nie obejmuje przepis przejściowy zakazujący w całości odliczenia VAT od paliwa w okresie do 30 czerwca 2015 r., użyta została nieco odmienna definicja „pojazdu samochodowego”.

Z praktycznego punktu widzenia ciekawe jest również to, że zakres samochodów nieobjętych całkowitym zakazem odliczenia jest nieco szerszy niż kategoria pojazdów osobowych używana w nowelizacji. W przypadku samochodów nieobjętych ograniczeniem odliczenia z przepisów przejściowych, a jednocześnie wykorzystywanych do celów mieszanych – odliczenie podatku z tytułu nabycia paliwa w okresie do 30 czerwca 2015 r. możliwe będzie w 50% na zasadach ogólnych.

Co więcej, również sposób implementacji przepisów dotyczących ograniczenia odliczenia podatku od wydatków związanych z paliwem prowadzi do znacznych wątpliwości co do ich zgodności z decyzją derogacyjną. Podatnicy próbowali podejmować argumentację, zgodnie z którą objęcie wydatków na paliwo całkowitym zakazem odliczenia stanowi przekroczenie uprawnień wynikających z derogacji. Niemniej jednak w wydawanych interpretacjach19 organy podatkowe utrzymują, że całkowity zakaz odliczenia dotyczy wyłącznie samochodów objętych klauzulą stand still i jako taki jest dopuszczalny.

Sprzedaż samochodów – koniec zwolnienia

Zmiany w przepisach dotyczących samochodów osobowych nie ominęły również zasad związanych z ich sprzedażą. Co najważniejsze, od 1 kwietnia 2014 r. z rozporządzenia ministra finansów z 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz.U. z 2013 r. poz. 1722 ze zm.) usunięte zostało zwolnienie dla dostawy samochodów, przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia 50 lub 60% kwoty podatku, nie więcej niż 5 tys. lub 6 tys. zł.

Oznacza to, że sprzedaż samochodów używanych jest – zgodnie z obecnymi zasadami – opodatkowana VAT. W szczególności może to mieć wpływ na podatników sprzedających samochody osobowe swoim pracownikom czy też bardziej ogólnie – osobom fizycznym, które nie są podatnikami VAT i nie mają prawa nawet do częściowego odliczenia podatku. W przypadku takich odbiorców cena samochodu automatycznie wzrasta o 23%.

Niemniej jednak wydaje się że resort finansów postanowił zostawić podatnikom furtkę pozwalającą na ograniczone opodatkowanie sprzedaży używanych samochodów, przy nabyciu których nie przysługiwało im prawo do odliczenia. Mianowicie w interpretacjach indywidualnych20 organy podatkowe aprobują zastosowanie w takich przypadkach procedury VAT-marża. Takie rozwiązanie może budzić pewne wątpliwości. Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy o VAT procedura VAT-marża stosowana jest m.in. w odniesieniu do dostawy towarów używanych, nabytych uprzednio w celu odsprzedaży. Wydaje się natomiast, że w wielu przypadkach samochody nabywane były nie bezpośrednio w celu sprzedaży, ale w celu wykorzystania do bieżącej działalności gospodarczej.

Niemniej jednak obecnie takie podejście akceptowane jest przez organy podatkowe w wydawanych indywidualnych interpretacjach podatkowych. W związku z tym w przypadku sprzedaży samochodów, które potencjalnie mogłyby zostać objęte procedurą VAT-marża, warto rozważyć wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w tym zakresie.

Jednocześnie wprowadzony został specjalny mechanizm korekt przy zmianie sposobu wykorzystania samochodów. Jeśli w ciągu 60 miesięcy od miesiąca nabycia auta nastąpi zmiana sposobu wykorzystania pojazdu samochodowego z wykorzystania w całości do działalności gospodarczej na wykorzystanie do działalności mieszanej – podatnik ma obowiązek dokonania odpowiedniej korekty kwoty podatku naliczonego, odliczonego przy jego nabyciu (czyli w praktyce do jej proporcjonalnego zmniejszenia). Odpowiednio, jeśli ma miejsce odwrotna zmiana – z wykorzystania do działalności mieszanej na wykorzystanie w pełni na cele związane z działalnością gospodarczą – podatnik ma prawo skorygować odliczoną wcześniej kwotę VAT (czyli w praktyce – proporcjonalnie ją zwiększyć). W szczególności opodatkowana sprzedaż samochodu wiąże się z uznaniem, że w okresie pozostałym do końca korekty samochód używany jest wyłącznie na cele sprzedaży opodatkowanej i w konsekwencji sprzedawca jest uprawniony do zwiększenia kwoty VAT, odliczanego w związku z jego zakupem. Zasady te dotyczą tylko w ograniczonym stopniu samochodów o wartości początkowej do 15 tys. zł. W ich przypadku okres korekty trwa bowiem tylko 12 miesięcy.

Opodatkowanie użytku prywatnego

W związku z ograniczeniem odliczenia VAT w odniesieniu do wydatków związanych z nabyciem, użytkowaniem i eksploatacją samochodów ustawodawca wprowadził – podobnie jak miało to miejsce do końca 2013 roku – wyłączenie z obowiązku naliczenia podatku z tytułu nieodpłatnego użytkowania pojazdów samochodowych, do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W praktyce dotyczy to w szczególności wykorzystania tych samochodów przez pracowników do celów prywatnych. Wyłączenie to dotyczy zarówno samochodów nabytych (czy też wziętych w leasing) w okresie po 31 marca 2014 roku, jak i tych nabytych/leasingowanych w okresie wcześniejszym – tj. w odniesieniu do których pierwotnie przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia (60%/6 tys. zł).

Co więcej, w związku z tym, że w okresie przed wejściem w życie nowelizacji (czyli pomiędzy 1 stycznia a 31 marca 2014 r.) brak było przepisów regulujących tę kwestię, omawiane wyłączenie stosuje się do rozliczeń VAT za okresy rozliczeniowe rozpoczynające się od 1 stycznia 2014 r. Dla pełności obrazu warto w tym miejscu zwrócić uwagę na fakt, że wyłączenie z opodatkowania prywatnego użytku nie obejmuje samochodów z pełnym odliczeniem (np. „z kratką”, kupionych pomiędzy 1 stycznia a 31 marca 2014 r., a także vanów, busów itp.). Jeśli w odniesieniu do takich pojazdów użytek prywatny występuje, to wówczas należy stosować art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

------------------------------------------------------------------------

11 Decyzja wykonawcza Rady z 27 września 2010 r. upoważniająca Rzeczpospolitą Polską do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: decyzja derogacyjna z 2010 r.).

22 Decyzja wykonawcza Rady z 17 grudnia 2013 r. upoważniająca Polskę do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: decyzja derogacyjna; derogacja).

33 Interpretacja indywidualna nr IPPP3/443-618/14-2/ISZ.

44 Dostępna w serwisie finanse.mf.gov.pl.

5 Interpretacja indywidualna nr ILPP2/443-734/14-4/MR.

6 Co ciekawe, ale i niepokojące – jest to podejście nieco inne niż funkcjonujące do celów podatku dochodowego od osób fizycznych – gdzie przy odpowiednich przesłankach akceptowane bywało umowne ustalenie miejsca garażowania samochodu przy miejscu zamieszkania pracownika.

7 Interpretacja indywidualna nr IPTPP4/443-586/14-4/OS.

8 Interpretacja indywidualna nr IPTPP4/443-361/14-6/ALN.

9 Interpretacja indywidualna z 30 września 2014 r., nr IPTPP4/443-433/14-7/MK.

10 Interpretacja indywidualna z 23 września 2014 r., nr IPTPP4/443-447/14-4/MK.

11 Interpretacja indywidualna z 23 września 2014 r., nr ITPP2/443-849/14/KT.

12 Interpretacja indywidualna z 24 października 2014 r., nr ITPP2/443-984/14/RS.

13 Interpretacja indywidualna z 3 września 2014 r., nr IPPP3/443-486/14-4/KT.

14 Interpretacja indywidualna z 19 sierpnia 2014 r., nr IPTPP4/443-359/14-6/JM.

15 „Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi odnośnie zasad odliczania podatku VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi obowiązujących od 1 kwietnia 2014 r.” – broszura dostępna w serwisie finanse.mf.gov.pl.

16 Interpretacja indywidualna z 28 sierpnia 2014 r., nr IBPP2/443-482/14/AB.

17 Przykładowo interpretacja indywidualna z 5 września 2014 r., nr ITPP2/443-824/14/AP; interpretacja indywidualna z 3 września 2014 r., nr IPPP1/443-760/14-2/EK, czy też interpretacja indywidualna z 8 sierpnia 2014 r., nr IPTPP4/443-370/14-2/JM.

18 Zob. interpretację indywidualną z 3 września 2014 r., nr ITPP2/443-769/14/AK.

19 Zob. interpretację indywidualną z 22 września 2014 r., nr IPPP1/443-759/14-2/AS, czy też interpretację indywidualną z 15 września 2014 r., nr ITPP2/443-785/14/AK.

20 Zob. interpretację indywidualną z 5 września 2014 r., nr ITPP2/443-745/14/AD, czy interpretację indywidualną z 11 sierpnia 2014 r., nr ITPP2/443-655/14/AK.
mniej..

BESTSELLERY

Kategorie: