Zrównoważony rozwój miast. Polityka i finanse - ebook

Publikacja poświęcona jest finansom jednostek samorządu terytorialnego, w szczególności miast, w dwóch kontekstach: krajowej polityki miejskiej oraz zrównoważonego rozwoju. Na tym tle omawiane są zagadnienia finansowania rozwoju miast, inwestycji, zadłużenia, rewitalizacji oraz zadań, takich jak polityka mieszkaniowa czy ochrona zdrowia. Opisano w niej wiele wątków podjętej problematyki, co podkreślane jest również w dokumentach strategicznych, takich jak Krajowa Polityka Miejska (polityki rozwoju lokalnego i regionalnego, źródła finansowania zrównoważonego rozwoju miast, rozwój Łodzi i jego uwarunkowania finansowe oraz społeczne aspekty finansowania miast). Duże znaczenie miast i problematyki miejskiej ujęto w perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2014–2020. Miasta będą mogły ubiegać się o fundusze unijne z programów krajowych i regionalnych, a także ze specjalnie dla nich przygotowanego nowego instrumentu – Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. Przewidywane kierunki działań miast to m.in.: wzmacnianie konkurencyjności firm, walka z ubóstwem i dyskryminacją, włączenie społeczne, przechodzenie na gospodarkę niskoemisyjną, wzmacnianie jakości zatrudnienia i transport zrównoważony. Na szeroko rozumiane programy rewitalizacji miast planowane są zarówno miliardowe środki krajowe, jak i europejskie. Zawarte w książce zagadnienia były omawiane na konferencji naukowej zorganizowanej w kwietniu 2015 r. przez Katedrę Finansów Publicznych Uniwersytetu Łódzkiego.

Wprowadzenie (Beata Guziejewska)  7

I. Wybrane aspekty polityki rozwoju lokalnego i regionalnego ze szczególnym uwzględnieniem miast  11

Beata Guziejewska, Krajowa Polityka Miejska a kondycja finansowa miast na prawach powiatu  13

Małgorzata Magdalena Dworakowska, Realizacja inwestycji przez miasta na prawach powiatu jako działanie na rzecz ich zrównoważonego rozwoju  29

Iwona Wojciechowska-Toruńska, Misje i wizje w tzw. smart cities  41

Aneta Tylman, Czy rewitalizacja może stać się kluczowym procesem w rozwoju miast? Założenia dokumentów strategicznych  55

Magdalena Jasiniak, Znaczenie kapitału zagranicznego w rozwoju polskich regionów  67

Radosław Pastusiak, Efektywność samorządów terytorialnych w zakresie stymulowania rozwoju regionalnego. Relacje z inwestorem  81

II. Źródła finansowania zrównoważonego rozwoju miast  93

Beata Zofia Filipiak, Dylematy dotyczące dywersyfikacji źródeł finansowania zrównoważonego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem dużych miast  95

Tomasz Uryszek, Zrównoważone finanse lokalne w praktyce. Przykład dużych miast w Polsce  111

Szymon Bryndziak, Sytuacja finansowa miast na prawach powiatu w Polsce i jej determinanty ze szczególnym uwzględnieniem problemu zadłużenia  125

Dagmara Hajdys, Rynek instrumentów dłużnych Catalyst źródłem kapitału inwestycyjnego jednostek samorządu terytorialnego  139

Zofia Dolewka, Analiza dochodów własnych jednostek samorządowych województwa łódzkiego  153

Magdalena Ślebocka, Podatek od nieruchomości jako źródło finansowania wydatków miast i jego miejsce w procesie prognozy finansowej na przykładzie miast na prawach powiatu województwa łódzkiego  165

III. Rozwój Miasta Łodzi i jego uwarunkowania finansowe  179

Katarzyna Kowalska, Fundusze unijne dla zrównoważonego rozwoju Miasta Łodzi – wczoraj i dziś  181

Kamil Borowski, Problemy i wyzwania Strategii Zintegrowanego Rozwoju Łodzi 2020+  193

Vadim Stasiak, Uwarunkowania rozwoju Miasta Łodzi. Próby ekonomicznego pobudzenia miasta po upadku przemysłu lekkiego  207

IV. Wybrane aspekty społeczne finansowania miast  223

Alina Muzioł-Węcławowicz, Publiczne polityki mieszkaniowe a zrównoważony rozwój miast  225

Katarzyna Miszczyńska, Zdrowie publiczne i wydatki na ochronę zdrowia a rozwój zrównoważony jednostek samorządu terytorialnego  237

Stanisław Wieteska, Wykorzystanie monitoringu wizyjnego do ustalenia sprawców drogowych wypadków komunikacyjnych w Polsce  253

Sharifa Shakirova, Rola ochrony środowiska w procesie zrównoważonego rozwoju w Republice Tadżykistanu  267