Dziennik 1943-1948 - ebook

Od tłumaczki

Książka, którą czytelnik bierze do ręki, jest pierwszą z planowanych pięciu części obszernego wyboru zapisków Dziennika Sándora Máraiego. Wydany w 2004 roku poprzedni, skromniejszy wybór powstał na podstawie stosunkowo niewielkiej i opublikowanej w większości jeszcze za życia autora części materiału. Pięciokrotnie w różnych momentach swojego życia autor sam redagował i ogłaszał w osobnych tomach pewne partie zapisków; po raz pierwszy stało się to w 1947 roku, na krótko przed opuszczeniem Węgier na zawsze. Materiał tomu z lat 1984–1989, obejmujący ostatni dramatyczny okres życia pisarza, nie mógł być już przez autora w ten sposób przygotowany, wydawca postanowił więc opublikować całość.

Rękopisy odziedziczyła po śmierci Máraiego kanadyjska oficyna emigracyjna Vörösváry–Weller, z której właścicielem, Istvánem Vörösvárym, pisarz pozostawał w bliskiej przyjaźni w ostatnich latach życia. Po nim wydawnictwo przejął zięć, Csaba Gaál, który zdając sobie sprawę z wielkiej wagi otrzymanego materiału literackiego, podjął próbę przedstawienia czytelnikom nieznanych części Dziennika. Udało mu się opublikować pięć tomów, przedstawiających uzupełnienia do 1955 roku. Nie wiadomo, jakie względy zadecydowały, że pracę tę przerwał – dość, że w 2005 roku przechowywana w skrzyni okrętowej całość rękopisów Sándora Máraiego znalazła się na Węgrzech, w Muzeum Literatury imienia Sándora Petőfiego, gdzie od razu rozpoczęto ich fachową redakcję oraz przygotowanie do druku. Od 2006 roku w węgierskim wydawnictwie Helikon publikowane są systematycznie kolejne tomy pełnego diariusza. Obecnie, w 2016 roku, mamy ich już piętnaście; obejmują zapiski do końca 1973 roku. Reszta ma się ukazać w najbliższych latach. Wybór, którego pierwszy tom czytelnik bierze do ręki, dokonany został tym razem już na podstawie całości Dziennika.