Bliźnięta z Piolenc - ebook

Prolog

1 września 1989 roku

(…) Rządowe centrum informacji drogowej Bison Futé doradza wszystkim kierowcom unikanie głównych tras między dziesiątką a osiemnastką. Na najbliższą niedzielę natężenie ruchu zostało oznaczone kolorem pomarańczowym.

Aktualności dnia: wciąż nie ma śladu po bliźniętach z Piolenc, dwójce jedenastoletnich dzieci, które zaginęły w zeszłą sobotę podczas lokalnego Święta Czosnku, obchodzonego jak co roku w ostatni weekend sierpnia. Kolejna akcja poszukiwawcza żandarmerii z Orange wyruszy jutro o dziesiątej. Nasz korespondent specjalny Matthieu Boteau rozmawiał z licznymi mieszkańcami, którzy zamierzają wziąć udział w poszukiwaniach…

11 listopada 1989 roku

(…) Dziękujemy za zdjęcia Olivierowi Yannowi i Bertrandowi Cortemu. Z tej okazji Antenne 2 wyemituje dziś wieczorem archiwalny dokument poświęcony budowie muru berlińskiego. Następnie, w programie specjalnym, postaramy się przedstawić państwu wyzwania polityczne i gospodarcze, przed którymi stoją Niemcy.

Przejdźmy do wiadomości: dziś rano sprawa bliźniąt z Piolenc znalazła swój tragiczny finał. Ciało małej Solène odnaleziono na cmentarzu przy kaplicy Saint-Michel du Castellas w Uchaux, niespełna dziesięć kilometrów od miejsca, w którym widziano dziewczynkę po raz ostatni. Ze wstępnych szacunków żandarmerii wynika, że do zgonu dziecka doszło niecałą dobę przed odnalezieniem ciała. Udało nam się porozmawiać z ogrodnikiem parafii, który dokonał tego potwornego odkrycia. Głęboko poruszony mężczyzna porównał małą Solène do anioła: miała na sobie białą sukienkę, a we włosach wianek upleciony z kwiatów. Wyglądała tak spokojnie, że mimo panującego chłodu mężczyzna pomyślał w pierwszej chwili, że dziewczynka po prostu śpi – dopiero później rozpoznał twarz zaginionej, której zdjęcia wciąż są rozwieszane w całej okolicy. Nadal nie znaleziono jej brata bliźniaka, ale nie ulega wątpliwości, że ze względu na to potworne odkrycie śledztwo zostanie wznowione…

1 stycznia 1990 roku

(…) doliczono się stu dziewięćdziesięciu siedmiu samochodów podpalonych tylko w tym departamencie. Prefektura chciałaby jednak podkreślić, że liczba ta jest nieco niższa od zeszłorocznej.

Warto wspomnieć o jeszcze jednym akcie wandalizmu, do którego doszło w noc sylwestrową, ale z powodu innego niż zabawa czy spożycie alkoholu: mieszkańcy Piolenc, miasteczka położonego w Vaucluse, mieli wątpliwą przyjemność oglądać nienawistne napisy na fasadzie swojego merostwa. Te słowa, wymalowane krwistą czerwienią, oskarżały władze o to, że w niedostatecznym stopniu zaangażowały się w poszukiwania Raphaëla, jednego z bliźniąt z Piolenc. Losy chłopca pozostają nieznane. Śledztwo dotyczące zabójstwa jego siostry jest nadal w toku, ale żandarmeria z Orange pośrednio przyznaje, że nie wierzy w pozytywne rozstrzygnięcie tej sprawy. Chodzi tu, przypomnijmy, o chłopca mającego zaledwie jedenaście lat.

14 lutego 1996 roku

(…) To święto, bardzo popularne po drugiej stronie Atlantyku, jest u nas, we Francji, przedmiotem wielu dyskusji. O ile wydaje się, że idea romantycznej kolacji albo drobnego prezentu nie przeszkadza Francuzkom, sonda uliczna, którą zaraz państwu przedstawimy, dowodzi, że mężczyźni nie do końca podzielają ten punkt widzenia i uważają walentynki za przedsięwzięcie czysto komercyjne…

Dziękujemy Alainowi Fauremu. A teraz wróćmy do tematu, którym zajmowaliśmy się na początku tygodnia. W poniedziałek Victor Lessage złoży wniosek o wznowienie śledztwa w sprawie zabójstwa jego córki Solène i zaginięcia syna Raphaëla. Po siedmiu latach od tamtych tragicznych wydarzeń ojciec bliźniąt zdecydował się na ekshumację ciała córki i pobranie próbki DNA. Warto przypomnieć, że ta metoda, od roku coraz częściej stosowana przez policję, pozwoliła rozwiązać wiele spraw. Jest z nami w studio Michel Chevalet, który opowie o technice mitochondrialnego DNA – mam nadzieję, że dobrze wymawiam tę nazwę – i wyjaśni, w jaki sposób to odkrycie stanowi prawdziwą rewolucję w dziedzinie kryminalistyki.

31 sierpnia 2009 roku

(…) Minister edukacji narodowej, który objął stanowisko zaledwie dwa miesiące temu, spodziewa się burzliwego rozpoczęcia nowego roku szkolnego. Pan Luc Chatel będzie jutro rano gościł na naszej antenie i wytłumaczy, co zmieni się w życiu naszych dzieci, odpowie również na pytania słuchaczy.

Dziś o piętnastej odbędzie się pogrzeb Luce Lessage, matki bliźniąt z Piolenc, która odebrała sobie życie w zeszłą środę, we własnym domu, dokładnie dwadzieścia lat po uprowadzeniu dzieci. Przypomnijmy, że ciało małej Solène znaleziono dwa i pół miesiąca po zniknięciu dziewczynki, a okoliczności jej śmierci nigdy nie wyjaśniono. Jej brata Raphaëla do dziś uznaje się za zaginionego. Bezpośrednio po uroczystościach w Piolenc rozpocznie się biały marsz. Organizatorzy spodziewają się ponad dziesięciu tysięcy uczestników, czyli dwa razy więcej niż liczba mieszkańców tej miejscowości. Mają nadzieję, że w ten sposób na nowo przypomną opinii publicznej o tej ponurej sprawie, o której nikt w okolicy nie zapomniał. Victor Lessage, ojciec bliźniąt, prawdopodobnie stanie na czele marszu.

21 czerwca 2018 roku

(…) Mimo trwającej od dwóch dni mobilizacji sił porządkowych wciąż nie ma śladu po małej Nadii Vernois. Jedenastoletnią dziewczynkę widziano po raz ostatni pod La Ròca, szkołą w Piolenc. Nadia, która zwykle wraca do domu w towarzystwie dwóch przyjaciółek, powiedziała im, że idzie do lekarza, i ruszyła w przeciwnym kierunku. Warto zwrócić uwagę, że to zaginięcie rozbudza w mieszkańcach miasteczka bolesne wspomnienia. Równo dwadzieścia dziewięć lat temu uprowadzono bliźnięta z Piolenc, Solène i Raphaëla. Miejmy nadzieję, że mała Nadia nie podzieli losu Solène. Tamtej zbrodni nie wyjaśniono do dzisiaj, a do przedawnienia sprawy dojdzie w przyszłym miesiącu.

Na koniec powróćmy do bardziej radosnych tematów – choć może nie do końca, bo musimy poinformować, że trzydzieste szóste Święto Muzyki większość Francuzów będzie obchodziła w deszczu. Wydaje się jednak, że zła pogoda nie zniechęca młodych, świetnie zapowiadających się muzyków, z którymi rozmowę przeprowadził dla nas Florent Thomas. Florent, oddajemy ci głos…Rozdział 2

Jean od dwóch godzin usiłował wydobyć jakieś informacje od Victora Lessage’a. Bez rezultatu. Człowiek, który siedział naprzeciw niego, wydawał się rozbity i zrezygnowany. „Potępieniec z Piolenc”, jak nazywali go niektórzy mieszkańcy miasteczka, nie reagował już na prowokacje byłego żandarma. Jean Wimez nie oczekiwał jednak, że Lessage przyzna się do zbrodni. Ani przez chwilę nie wierzył w jego winę. Nie, liczył raczej na reakcję, na cokolwiek, co pozwoliłoby mu wyciągnąć Victora z aresztu.

On sam wolałby teraz przebywać jak najdalej stąd. Sprawa bliźniąt z Piolenc była kiedyś „jego” sprawą, a raczej jego klęską, wielkim nieszczęściem. Tuż po awansie, w wieku trzydziestu pięciu lat, stanął nagle na czele centrum kryzysowego, które bardzo szybko przestało panować nad sytuacją. Mówi się, że pierwszych czterdzieści osiem godzin po zaginięciu dziecka ma kluczowe znaczenie. Jean boleśnie szybko zrozumiał trafność tych statystyk.

Doskonale pamiętał poranek 11 listopada 1989 roku. Niewiele spał tamtej nocy, choć tym razem snu z powiek nie spędzało mu śledztwo: zahipnotyzowały go relacje z upadku muru berlińskiego, transmitowane na żywo od dwudziestu czterech godzin. Rostropowicz i jego wiolonczela wzruszyli go do łez. Nie dało się tego jednak w żaden sposób porównać do uczuć, które towarzyszyły mu zaledwie kilka godzin później.

Solène w sukience komunijnej. Wianek z białych kwiatów we włosach. Drobne ciałko ułożone delikatnie na mokrej trawie i dłonie spoczywające na klatce piersiowej. Jean podzielał zdanie ogrodnika, który znalazł dziewczynkę: wyglądała jak anioł.

Autopsja wykazała, że Solène nie padła ofiarą molestowania, nie została też wykorzystana seksualnie. Była to niewielka pociecha, ale właśnie na tym skupiło się całe miasteczko. Dziewczynka została uduszona. Ponieważ nie znaleziono w tchawicy żadnych włókien, przyjęto, że morderca udusił ofiarę, blokując jej drogi oddechowe dłońmi. Nawet niezbyt silna osoba bez trudu zdołałaby tego dokonać.

Ubranie, w którym znaleziono Solène, nie należało do niej. Ponieważ pasowało idealnie, wydedukowano, że zabójca kupił je specjalnie dla dziewczynki. Był to pierwszy trop, na który trafili w ciągu trzech miesięcy. Śledczy sprawdzili każdy sklep z ubraniami dla dzieci w regionie, odwiedzili też wszystkie okoliczne krawcowe – ale nic to nie dało.

Po wielu tygodniach poszukiwań musieli spojrzeć prawdzie w oczy. Odnalezienie ciała Solène w żadnym stopniu nie posunęło dochodzenia naprzód. Ta śmierć pozostawała zagadką i nikt już nie liczył na to, że Raphaël zostanie znaleziony cały i zdrowy. Tylko Jean Wimez nie tracił nadziei. On i Victor Lessage, rzecz jasna. Z tej wspólnej wiary zrodziła się przyjaźń, a przynajmniej znajomość oparta na obopólnym szacunku.

– Sprawdziliście cmentarz?

Słowa Victora zaskoczyły Jeana. To on zadawał pytania od momentu, w którym wkroczył do pokoju przesłuchań.

– Cmentarz Saint-Michel?

– Oczywiście! A jaki inny?

– Victorze, na razie nic nie wskazuje, żeby porwanie Nadii w jakikolwiek sposób wiązało się z uprowadzeniem Solène.

– I Raphaëla.

– Słucham?

– Powiedziałem: „I Raphaëla”! – powtórzył Victor, wyraźnie zirytowany. – Cały świat wydaje się zapominać, że mój mały synek wciąż gdzieś tam jest.

Jean milczał. Co mógł powiedzieć oprócz tego, że tamten mały chłopiec, o ile w ogóle przeżył, musiał mieć teraz czterdzieści lat i z całą pewnością nic go już nie łączyło z dzieckiem, które znał i kochał Victor?

– Nie wiem, czy przeszukali cmentarz – przyznał wreszcie Wimez – ale im to zasugeruję.

– Dziękuję.

– Nie dziękuj, Victorze. Nie mam pojęcia, czy mnie posłuchają. Mogą nie być skłonni do współpracy, dopóki nie wykluczą twojego udziału.

– Ale chyba wznowią teraz śledztwo dotyczące moich dzieci?

– Na twoim miejscu nie liczyłbym na to. Znów jesteś głównym podejrzanym, a większość tych żandarmów była jeszcze w powijakach, kiedy zaginęły bliźnięta. Wiem, że nie to chciałeś usłyszeć, ale Solène i Raphaël z całą pewnością nie są teraz dla nich priorytetem.

– Ten sam wiek, ta sama szkoła, prawie ta sama data… Nie mów, że twoja wiara w przypadki jest tak silna!

– Zgadzam się co do wieku. Jeśli chodzi o szkołę, to pamiętaj, że w Piolenc połowa dzieci uczy się w La Ròca. Pozostaje kwestia daty: to ty układasz tę historię tak, jak ci wygodnie. Jest czerwiec, a twoje dzieci zaginęły pod koniec sierpnia.

– A to, że mała Nadia interesowała się Solène?

– Sam mówiłeś, że nie wspomniałeś o tym żandarmom. Uważam zresztą, że popełniłeś błąd.

Jean wychwycił zmianę w zachowaniu Victora. Iskra w oczach, nieco mniej usztywniona sylwetka – tak jakby Lessage przygotowywał się do dalszej walki.

– Sprowadź tu kretyna, który uważa się za szefa całego tego kramu! – Pewny głos Victora potwierdził przypuszczenia Wimeza.

– Nazywa się Fabregas i z całą pewnością nie jest kretynem.

– Skoro tak twierdzisz.

Zadowolony, że przemówił Victorowi do rozumu, Jean ruszył w stronę drzwi, które w tej samej chwili gwałtownie się otworzyły. Niewiele brakowało, a złamałyby mu nos.

W progu pojawił się młody porucznik. Jean nie pamiętał jego nazwiska, ale widział go u boku Fabregasa podczas pierwszej konferencji prasowej.

– Zjawił się pan w idealnym momencie, poruczniku! Proszę przekazać kapitanowi Fabregasowi, że pan Lessage zdecydował się zeznawać.

Porucznik milczał przez chwilę, zanim odpowiedział.

– Wysłał mnie tu właśnie kapitan Fabregas, panie kapitanie.

– Nie jestem już kapitanem, poruczniku.

Młody człowiek szybko kiwnął głową na znak, że przyjął to sprostowanie do wiadomości, po czym oznajmił:

– Znaleźliśmy ją, proszę pana.

Jean i Victor spojrzeli po sobie, zbici z tropu. Ponieważ porucznik zamilkł, Wimez machnął dłonią, zachęcając go, żeby zdradził nieco więcej szczegółów.

– Nie wiem, czy powinienem podawać kolejne informacje w obecności zatrzymanego.

– Ręczę za niego, poruczniku. Proszę przynajmniej powiedzieć, czy ona żyje.

– Żyje, proszę pana. Dzwonili jej rodzice. Nadia wróciła do domu.

– Czyli to była zwykła ucieczka? – zapytał Victor. W jego głosie słychać było zarówno ulgę, jak i przygnębienie.

– Jeszcze tego nie ustaliliśmy – zastrzegł młodszy mężczyzna. – Ale rodzice twierdzą, że dziewczynka wydaje się… odmieniona.

– Odmieniona? W jaki sposób? – zapytał Jean.

– Od powrotu nie odezwała się ani słowem.

– Coś jeszcze? – naciskał, domyślając się, że porucznik nie wszystko zdradził.

– Chodzi o jej ubiór.

– Co z nim?

– Miała na sobie coś innego niż w dniu zaginięcia. – Porucznik przez chwilę obserwował Victora, po czym dodał, wyraźnie zakłopotany: – Białą sukienkę i wianek we włosach.Rozdział 3

Victor był niespokojny jak lew uwięziony w klatce. Ponieważ Nadia wróciła do domu cała i zdrowa, liczył na to, że zostanie natychmiast wypuszczony z aresztu. Rozkazy były jednak jasne: dopóki dziewczynka milczała, miał pozostać na posterunku, przynajmniej przez ustawowo przewidziany okres, czyli kolejne trzydzieści dwie godziny.

Jean Wimez usiłował wstawić się za przyjacielem u Fabregasa, ale biała sukienka, w której pojawiła się dziewczynka, wzmocniła podejrzenia, które już wcześniej towarzyszyły Victorowi Lessage’owi. Ten element, zamiast dowodzić jego niewinności, siłą rzeczy łączył sprawę Nadii ze sprawą bliźniąt z Piolenc. Chcąc nie chcąc, ojciec Solène i Raphaëla pozostawał w samym centrum intrygi.

Z Awinionu wezwano psycholożkę dziecięcą, która stale współpracowała z policją. Z informacji, jakie zdołał zgromadzić Jean, wynikało, że w trakcie półgodzinnej sesji Nadia nadal nie odezwała się ani słowem.

Victor aż się gotował. Uważał, że to właśnie on powinien teraz rozmawiać z dziewczynką. Zrobiłby wszystko, żeby spotkać się z nią twarzą w twarz. Z jego perspektywy Nadia stanowiła cenne źródło informacji i bardzo zależało mu na wydobyciu z niej jakichkolwiek odpowiedzi.

– Nie rozumiesz, Jean? Ona widziała porywacza moich dzieci!

– Tego nie wiemy, Victorze. Możliwe, że to tylko inscenizacja.

– Jak możesz tak mówić?

– W ciągu ostatnich trzydziestu lat wielu szaleńców opowiadało mi, jak porwało twoje dzieci, albo oskarżało o to sąsiadów. Sprawdzałem te tropy, jeden po drugim. I wiesz, co je łączyło? Wycinki z gazet. Wszyscy świadkowie, którzy zjawili się w moim gabinecie, zbierali pieprzone wycinki. A każdy wie, że nie brakowało ich w tamtym okresie! Pamiętasz? Te artykuły, w których drobiazgowo opisywano przebieg śledztwa… Ciało małej Solène, okoliczności, w jakich ją znaleziono, ubranie, które miała na sobie, a nawet informacje o tym, co jadła dzień wcześniej. Nie brakowało żadnego szczegółu. Można by pomyśleć, że dziennikarze spali w moim łóżku. Nie wspominając o koronerze, który jakby nigdy nic postanowił omawiać tę sprawę podczas wykładów niespełna rok później, choć śledztwo pozostawało w toku. Od tamtego czasu całkowicie wygasiliśmy kontakty z mediami. Wyciągnęliśmy wnioski z naszych błędów… ale za jaką cenę?

– Chcesz powiedzieć, że jakiś wariat porwał Nadię wyłącznie po to, żeby zagrać nam na nosie? Nie żartuj.

– Mówię jedynie, że na razie nic nie wiemy. Nie chciałbym, żebyś sobie zbyt wiele obiecywał.

– Zależy mi tylko na tym, żeby pozwolili mi z nią porozmawiać.

– To nie wchodzi w grę.

– W takim razie ty to zrób. Na pewno pozwolą ci się z nią spotkać.

Wimez wcale nie był tego pewien, ale jego też frustrowała sytuacja, w której się znaleźli. Dziewczynka mogła okazać się kluczem do tej zagadki. Przechodząc na emeryturę, Jean liczył, że uwolni się od demonów przeszłości, wyglądało jednak na to, że sprawa bliźniąt z Piolenc nadal będzie prześladować go po tych wszystkich latach.

Musiał długo negocjować z Fabregasem, zanim ten zgodził się spełnić jego prośbę. Sięgnął po wszelkie dostępne argumenty. Powołał się na zasadę starszeństwa, zgodność takiej decyzji z interesem śledztwa oraz ich wieloletnią znajomość. Fabregas trafił pod jego skrzydła tuż po ukończeniu akademii i to właśnie Jean pomagał mu wspinać się po szczeblach kariery. Fabregas był dobrym, wręcz bardzo dobrym żandarmem, lecz zdawał sobie sprawę, że bez wsparcia Wimeza jego droga zawodowa potoczyłaby się zupełnie inaczej. Kapitan był też człowiekiem honoru, o czym dawny przełożony nie omieszkał mu przypomnieć.

Ostatecznie Jean uzyskał zgodę na obecność podczas rozmowy psycholożki z małą Nadią – pod warunkiem że nie odezwie się ani słowem. Liczył oczywiście na więcej, ale wiedział, że musi przystać na takie warunki, jeśli chce kontrolować przebieg śledztwa.

Siedząc na jednym z foteli w salonie rodziców Nadii, Jean z uwagą obserwował dziewczynkę. Widział ją dotąd tylko na klasowym zdjęciu, które w ciągu ostatnich czterdziestu ośmiu godzin obiegło kraj. Jej figlarny uśmiech poruszył całą Francję. Dziś jednak siedziało przed nim zupełnie inne dziecko. Ponure spojrzenie, zaciśnięte wargi… Wydawało się, że Nadia postarzała się o kilka lat. Nadal miała rysy jedenastolatki, ale coś się w niej zmieniło. Oczy. Jean usiłował w nie zajrzeć i odpowiedzieć na pytanie, co teraz wyrażały. Smutek albo surowość. Nie potrafił stwierdzić. Wiedział natomiast, że dwa ostatnie dni pozbawiły Nadię wszelkich przejawów charakterystycznej dla dzieci beztroski.

Uważnie przysłuchiwał się pytaniom zadawanym przez psycholożkę. Wolałby skoncentrować się na odpowiedziach Nadii, ale dziewczynka nadal milczała. Matka, która siedziała nieco z tyłu, ledwo powstrzymywała łzy, Jean zaś doskonale rozumiał jej smutek. A nawet więcej – współodczuwał go.

Po takim godzinnym monologu doktor Florent zaproponowała wszystkim przerwę. Na Jeanie ogromne wrażenie zrobiła cierpliwość, jaką wykazała się lekarka. Przez całą sesję mówiła łagodnym głosem i choć milczenie Nadii wyprowadziłoby z równowagi wiele osób, doktor Florent zachowała spokój. „Widocznie to częsty przypadek” – pomyślał Jean, jednocześnie usatysfakcjonowany i sfrustrowany faktem, że nie otrzymuje odpowiedzi, na które liczył.

Czy psycholożka zaproponowała przerwę celowo, czy był to zwykły zbieg okoliczności? W momencie, w którym dorośli podnieśli się i ruszyli do drzwi, rozległ się nagle głos Nadii:

– Jest pan przyjacielem pana Lessage’a, prawda?

Jean odwrócił się i spojrzał na dziewczynkę. Nie potrafił z siebie wydusić słowa. To chłodne, rzeczowe pytanie zmroziło mu krew w żyłach. Teraz, kiedy Nadia była gotowa mówić, zaczął instynktownie obawiać się tego, co miała do powiedzenia.

– Jest pan jego przyjacielem czy nie?

Tym razem w jej głosie pobrzmiewało zniecierpliwienie.

– W pewnym sensie – odparł z zakłopotaniem.

– Mam dla niego wiadomość.

– Wiadomość? Od kogo?

– Proszę tylko przekazać, że Solène mu wybacza.