Być w mniejszości. Być mniejszością - ebook

Autorzy artykułów reprezentują różne ośrodki naukowe, zróżnicowane dziedziny wiedzy, a zagadnienie mniejszości postrzegają z różnych perspektyw. Pragną zabrać głos w imieniu tych wszystkich, którzy z różnych powodów znajdują się na marginesie grup większościowych. Według Alberta Camusa rolą pisarza jest występowanie w obronie wykluczonych, którym odebrano ów oskarżycielski głos. Harold Pinter chce odkrywać „rzeczywistość przez sztukę” dla odbudowania ludzkiej godności. Działania te mają na celu, jak pisała Emma Goldman w swym eseju o wymownym tytule Mniejszości wobec większości, „rozdzielić i rozbić” to, co większościowe, bowiem „zawsze - niezależnie od epoki - mniejszości niosły sztandar wielkiej idei, wysiłku wyzwolenia. Przeciwnie działa masa, której ciężar uniemożliwia ruch”. Ta orędowniczka praw kobiet i wolności seksualnej nie pragnie bynajmniej wyrazić pogardy dla „tłumu”, lecz zwrócić uwagę na siłę sprawczą myślącej istoty ludzkiej, gotowej do zmiany zmurszałego i niesprawiedliwego systemu na rzecz prawdziwie demokratycznego społeczeństwa składającego się z wolnych ludzi: „żywe jednostki i życiowa prawda społecznego i ekonomicznego dobrobytu mogą się urzeczywistnić jedynie za sprawą gorliwości, odwagi i bezkompromisowej determinacji inteligentnych mniejszości, nie zaś dzięki masom”.

Tomasz Kaczmarek

Tomasz Kaczmarek, Wprowadzenie 9

Mniejszość — płeć — literatura 13

Edyta Janiak, Jak wyrazić siebie w języku? Przypadek szalonej Ofelii 15

Magdalena Dąbrowska, O zapomnianym źródle do studiów nad twórczością rosyjskich pisarek doby oświecenia (rekonstrukcja zamysłu i etapów pracy nad pierwszym w Rosji słownikiem kobiet pióra) 23

Weronika Pawlik-Kwaśniewska, Strach w Zameczku Anny Mostowskiej jako narracja destabilizująca 35

Przemysław Szczur, Retoryka rewolucyjna w zderzeniu z mniejszościami seksualnymi. Analiza czterech pamfletów z okresu Wielkiej Rewolucji Francuskiej 45

Luc Leguérinel, Libertynizm w dziele Jewdokii Nagrodskiej 57

Mateusz Król, Transowe obecności w literaturze ponowoczesnej 69

Marta Szymor-Rólczak, Literatura w krótkich spodenkach…, ale pod krawatem. O niemasowych wy- tworach rynku wydawniczego dla dzieci i młodzieży w kontekście problemów z określeniem adresata intencjonalnego 79

Artysta (post)modernistyczny jako mniejszość 103

Tomasz Kaczmarek, Francuski teatr feministyczny na przełomie XIX i XX wieku 105

Joanna Raźny, Wątki paryskie w twórczości powieściowej Włodzimierza Perzyńskiego (na przykładzie Wiosny) 123

Gabriela Matuszek, Artyści modernistyczni jako mniejszość 151

Lidia Ignaczak, Między asymilacją a wykluczeniem, czyli o paradoksach emigracyjnego życia i twórczości artysty kabaretowego 165

Tomasz Ferenc, Obcość jako kategoria analityczna w badaniach nad polską emigracją artystyczną 187

Mniejszość — polityki — światopoglądy — artykulacje 207

Jean-Luc Sochacki, Polska mniejszość narodowa a prehistoria nauczania języków i kultur rodzimych we Francji (1919–1939) 209

Grażyna Olszaniec, Na marginesie słów Xaviera Gralla: dlaczego kultura francuska jest „macochą” dla Bretończyków? 219

Daria Ławrynow, Kozacy — naród, etnos, stan społeczny? Problem tożsamości Kozaków z terytorium Federacji Rosyjskiej (XX–XXI wiek) 239

Sylwia Szarejko, Lampedusa — drzwi do Europy. Kiedy większość staje się mniejszością… Współczesna emigracja afrykańska na kontynent europejski 257

Sebastian Zacharow, Wpływ deportacji Akadian na estetykę i poetykę francuskojęzycznego teatru w Kanadzie 275

Julita Woźniak, Monika Kopytowska, Jak Polak widzi Innego? Wpływ mowy nienawiści skierowanej do osób odmiennych kulturowo na społeczną percepcję Innych 287

Katarzyna Zawadzka, Specyfika działalności społecznej w obszarze trzeciego sektora na przykładzie LGBT 313

Pytania o wspólnotę 325

Jolanta Kowal, Nieporozumienia i konflikty personalne między Polakami i cudzoziemcami w środowisku naukowym Uniwersytetu Wileńskiego z lat 1803–1825 327

Tomasz Nakoneczny, Inny/Obcy jako kategoria mistyfikacji. Galicja w optyce postkolonialnej 339

Tadeusz Półchłopek, Negocjowanie nowoczesności w dyskursach Leszka Dunina Borkowskiego 361

Michał Krzykawski, Być inaczej — być z innymi? Derrida, Nancy i pytanie o wspólnotę 381

Indeks osób 397

Informacje o Autorach 415