Carroll, Baum, Barrie. (Mito)biografie i (mikro)historie - ebook

Do głębszego zrozumienia współczesnych literackich, komiksowych, filmowych czy serialowych nawiązań do Alicji, Czarnoksiężnika oraz Piotrusia Pana (...), ciągłej sławy tych dzieł oraz roli, którą odgrywały one niegdyś i odgrywają dziś, nieodzowne jest odwołanie się tak do treści oryginałów, jak do innych, nierzadko pomijanych w profesjonalnej refleksji przejawów ich obecności w naszej wyobraźni. Naczelnym zamierzeniem książki jest zatem opisanie, jak klasyka literatury dziecięcej (...) funkcjonowała i wciąż funkcjonuje w kulturowym imaginarium (...). Badanie tego imaginarium – cudownego, ale w pewnej mierze też prawdziwego – może przebiegać na drodze studiowania losów sensotwórczych figur i znaczących tekstów w celu określenia sposobów cyrkulowania wyobrażeń na ich temat w zbiorowej świadomości (...). Studia zawarte w monografii dotyczą więc nie tylko utworów literackich pojmowanych jako zamknięte między kartami książek skończone historie, lecz także „długiego życia” dylogii Carrolla, cyklu Bauma i dzieł Barriego w rozmaitych kulturowych mediach, rejestrach, odmianach gatunkowych (...). Ważne są pytania o to, co poszczególne historie mówiły i wciąż mówią o ludzkich lękach i marzeniach; czym były kiedyś, a czym są dziś dla świata Zachodu dzieciństwo i dorosłość, literatura dla dzieci i dla dorosłych, rzeczywistość i fantazja; co kulturowo zapamiętaliśmy na temat Carrolla, Bauma i Barriego, a o czym już nie pamiętamy.

(fragmenty Wstępu)

Podziękowania

Wstęp

Wyjść poza przerabianie XIX wieku.

Przypadek Zagubionych dziewcząt

Cel, pytania, kluczowe pojęcia

Mitobiografia

Mikrohistoria

Stan badań i materiał badawczy

Struktura książki

1. Literatura dziecięca – wersja „dla dorosłych” z dzieciństwem w tle

Bezpieczna i pożyteczna kraina niedorosłości?

Literatura dziecięca jako konstrukt

Klasyka literatury dziecięcej. Definicje, ideologie, koncepcje teoretyczne

Kulturowe przerabianie i ponowne czytanie dziecięcej klasyki

2. Kroniki Krainy Czarów. O tym, co się przydarzyło Lewisowi Carrollowi i Alicji

Wprowadzenie. Kulturowe przygody

Charlesa Lutwidge’a Dodgsona i dylogii o Alicji

Oksfordzki matematyk i małe dziewczynki

Marzenia i koszmary (różnych) Alicji

Karnawałowa ucieczka z pokoju dziecinnego

Z Oksfordu w świat. Rozmaite wędrówki Alicji

Podsumowanie.

„Dla kogo Alicja?” – i co wynika z różnych odpowiedzi

3. Opowieści ze Szmaragdowego Grodu. Życie i czasy L. Franka Bauma i cyklu o Krainie Oz

Wprowadzenie. Dokąd prowadzi droga z żółtej kostki?

Człowiek za zasłoną

Od „ksiąg zakazanych” do ozomanii. Kilka kart z dziejów recepcji cyklu o Krainie Oz

Geografia i historia krainy zmyślonej

Po drugiej stronie tęczy czy bez szmaragdowych okularów? Oz jako eutopia i dystopia

Podsumowanie. Opowieść, która trwa

4. Z annałów Nibylandii. J.M. Barrie i Piotruś Pan – zawsze pomiędzy

Wprowadzenie. Długie cienie wiecznych chłopców

Odnaleźć i opuścić Nibylandię

Dla dzieci czy dla dorosłych? Różne opowieści o wiecznym chłopcu

W Kensingtonie, w Nibylandii i gdzie indziej. Portrety i metamorfozy Piotrusia (oraz Wendy)

Wcześniej i później. Prequele i sequele Piotrusia Pana

Podsumowanie. Posąg w sercu Ogrodów i inne pomniki

Zakończenie

O czym mówią mitobiografie i mikrohistorie?

Ku strukturom wyobrażeniowym

Mitobiografie i mikrohistorie a badania literatury dziecięcej – dalsze perspektywy

Zagubione dziewczęta raz jeszcze

Nota bibliograficzna

Bibliografia

Indeks nazwisk

Wykaz ilustracji