Don Vito. Prawdziwa historia życia głowy rodu Corleone - ebook
Don Vito. Prawdziwa historia życia głowy rodu Corleone - ebook
Spowiedź członka mafii!
Prawdziwa opowieść o funkcjonowaniu ogromnej i przerażająco sprawnej machiny, jaką jest mafia. Opowieść człowieka, któremu mafia towarzyszyła cała życie, stając się jego domem i przekleństwem zarazem.
Wstrząsająca relacja syna mafiosa spisana przez włoskiego dziennikarza. Massimo oskarżony o obracanie brudnymi pieniędzmi, które odziedziczył po ojcu – „burmistrze corleonesi”, zdecydował się na współpracę z prokuraturą i zeznawanie przeciwko mafii. Opowiada o funkcjonowaniu tej ogromnej i przerażająco sprawnej machiny. Mając 10 lat został wybrany przez ojca na pomocnika od „wszystkiego”, i odtąd mafia towarzyszyła mu przez 40 lat, stając się jego domem i przekleństwem zarazem. Massimo opowiada nie tylko o działaniach mafii, przestępczych powiązaniach własnej rodziny, ale i o trudnej relacji z autorytarnym ojcem, prowadzącym podwójne życie. Znakomita lekcja mechanizmów zbrodni.
Kategoria: | Biografie |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-7881-214-2 |
Rozmiar pliku: | 6,2 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Massima Ciancimina spotkałem na początku 2008 roku. Przyszedł do redakcji dziennika „La Stampa” w Rzymie, aby mi opowiedzieć o swoich „niedolach”, czyli o problemach z prawem. Jego zdaniem trafił do więzienia jedynie dlatego, że był synem don Vita, mafijnego burmistrza Palermo. Zwracał uwagę na serię nieprawidłowości, które miały miejsce podczas jego procesu, i niepokoił się wpływem tej sytuacji na swoje małżeństwo. Obawiał się utraty „jedynego, co uważał za dobre w życiu”: syna Vita Andrei, który wówczas nie miał jeszcze czterech lat.
Nie zważając na mój sceptycyzm w kwestii prawdziwych powodów chęci „współpracy” z jego strony i na moją nieufność, którą wzbudzało jego nazwisko, zaczął mi opowiadać o swoim burzliwym życiu u boku ojca. Kilka z tych historii zdawało się pochodzić prosto ze scenariusza jakiegoś amerykańskiego filmu. Zapytał, czy można na tej podstawie napisać książkę, którą obiecał ojcu przed jego śmiercią. Nie ukrywam, że mnie zaintrygował. Jego życie samo w sobie przypominało gotową powieść, której bohaterami były mafia, tajne służby i skorumpowana policja i gdzie wszystko miało miejsce na tle Sycylii. Na dodatek można było dokonać rekonstrukcji niemal patologicznych stosunków między synem a ojcem panem (padre padrone). Massimo nie potrafił się przeciwstawić don Vitowi w żaden inny sposób, jak tylko poprzez autodestrukcyjny bunt, który nie przerwał łańcucha ciągłego przymusu. Całkiem nieźle jak na szkic fabuły.
Był jednak jeden problem – Massimo mówił o rzeczywistych mimo wszystko zdarzeniach, prawdziwych osobach i poważnych przestępstwach. Wytłumaczyłem mu, że zanim pomyślimy o książce, powinien „uwolnić” się od tego bagażu w odpowiednim miejscu – prokuraturze. Szczerze mówiąc, nie sądziłem, że do tego dojdzie. Myliłem się – między końcem lutego a początkiem kwietnia 2008 roku Ciancimino rozpoczął współpracę z prokuratorami Palermo i Caltanisetty.
W ten sposób narodziła się książka, którą mają Państwo w rękach. Fakty i postacie, które się w niej znalazły, pochodzą z bezpośredniej spowiedzi Massima, a także z informacji rozsianych po aktach trzech lub czterech prokuratur. Zestawiliśmy je z relacją Giovanniego Ciancimina, którego szczegółowe wspomnienia o tym, co działo się przed udziałem brata w wydarzeniach, okazały się bezcenne. Jeszcze nie wszystko podano do publicznej wiadomości i zapewne nie wszystko znajdzie potwierdzenie na salach sądowych. Ale jednego nie sposób podważyć – emocjonalnego ładunku opowieści, która właśnie poprzez poddanie jej biurokratycznej sile fragmentaryzującej prawo jawi się jako dramatyczny epizod naszej najnowszej historii.
Nie można więc tej książki traktować jedynie jako opisu wydarzeń, za których autentyczność ręczy Massimo, ponieważ uczestniczył w nich osobiście lub też dowiedział się o nich od ojca, Vita Ciancimina. Jest to raczej wielki fresk sycylijskiej i włoskiej rzeczywistości, która – jak wiadomo – czasami przyćmiewa nawet najśmielsze wyobrażenia. I właśnie do takiego spojrzenia, także krytycznego, zachęcam czytelników podczas lektury.
F.L.L., Rzym, 11 marca 2010 rokuDramatis personae
ALAMIA, FRANCESCO PAOLO
Sycylijski biznesmen, bardzo aktywny w latach siedemdziesiątych. Był wspólnikiem Vita Ciancimina. Przez pewien czas dużo inwestował w Mediolanie.
BADALAMENTI, GAETANO
Boss mafijny z mandamento (rejonu) Cinisi, położonego na rogatkach Palermo. Silnie związany z mafią amerykańską, zajmował wysokie stanowiska w mafii rodzinnej. Uznany za winnego zabójstwa dokonanego w 1978 roku na Peppinie Impastacie, młodym bojówkarzu skrajnie lewicowej partii Demokracja Proletariatu (Democrazia Proletaria – DP). Zmarł w więzieniu w Stanach Zjednoczonych.
BANDA DELLA MAGLIANA
Rzymska organizacja przestępcza działająca w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Jej działalność opisano jako świadczenie pewnego rodzaju usługi na rzecz wpływowych grup – mafii, masonerii, tajnych służb, faszystów i finansjery (Roberto Calvi, Bank Watykański).
BIONDINO, SALVATORE
Mafioso z okręgu San Lorenzo, zatrzymany 15 stycznia 1993 roku na rondzie w Palermo, razem z Salvatorem (Totò) Riiną. Biondino siedział za kierownicą samochodu, którym wiózł szefa na spotkanie mafijne.
BONTADE, STEFANO
Capo (szef) mafii palermitańskiej w latach siedemdziesiątych. Był synem don Paolina, bossa mającego duże wpływy polityczne na Sycylii. Przeciwstawił się władzy klanu z Corleone i stał się jedną z pierwszych ofiar Wielkiej Wojny Klanów, która wybuchła w 1981 roku.
BONURA, FRANCO
Przedsiębiorca budowlany z Palermo, ukryty wspólnik Vita Ciancimina w wielkiej aferze rozbudowy miasta w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. Aresztowany w trakcie operacji antymafijnej „Gotha”. W więzieniu od 2006 roku.
BRUSCA, GIOVANNI
Były mafioso z mandamento San Giuseppe Jato (prowincja Palermo), obecnie świadek koronny, objęty ochroną. Prawa ręka Totò Riiny. Został pentito (skruszonym członkiem mafii, który zgodził się na rolę informatora) i jako jeden z pierwszych zdecydował się mówić o tak zwanych negocjacjach (Trattativa) ze Specjalną Grupą Operacyjną karabinierów (Raggruppamento Operativo Speciale – ROS) oraz o słynnym papello – „papierze”.
BUSCEMI, ANTONINO i SALVATORE
Bracia, spekulanci budowlani z Palermo, blisko powiązani z grupą nacisku Salva Limy i Vita Ciancimina. Obaj byli członkami mafii, zmarli z przyczyn naturalnych w więzieniu, odsiadując długoletni wyrok. Salvatore został skazany za zabójstwo.
BUSCETTA, TOMMASO
Słynny pentito mafii palermitańskiej: opisał strukturę cosa nostry sędziemu Falcone, a jego zeznania dały początek pierwszemu z maksiprocesów. Wróg Riiny i przedstawiciel tak zwanego skrzydła umiarkowanego mafii. Zmarł w Miami po długiej chorobie.
CALÒ, GIUSEPPE (PIPPO)
„Kasjer” mafii. W latach siedemdziesiątych przeprowadził się do Rzymu, żeby doglądać finansów cosa nostry. Był zamieszany w najbardziej zawikłane tajemnice Italii. Skazany za udział w zamachu na pociąg pospieszny nr 904 (Strage del Rapido 904) 23 grudnia 1984 roku. Obecnie przebywa w więzieniu.
CALVI, ROBERTO
„Bankier Boga”, nazywany tak ze względu na swoje powiązania z Instytutem Dzieł Religijnych (Istituto per le Opere di Religione – IOR) oraz aferę, która prowadziła do kardynała Marcinkusa, prezesa IOR (potocznie nazywanego Bankiem Watykańskim). Calviego znaleziono powieszonego pod mostem Blackfriars w Londynie. Vito Ciancimino znał go przez swoje związki z IOR.
CANNELLA, TOMMASO (MASINO)
Szef mafii z terytorium Madonii, powiązany z władzami Palermo w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Brał udział w podziale „puli kontraktów” w imieniu mafii z Corleone.
CAPITANO ULTIMO (Ostatni Kapitan)
Naprawdę nazywa się Sergio De Caprio. Jako kapitan karabinierów dokonał aresztowania Totò Riiny. Został przeniesiony do innych zadań i odsunięty od walki z mafią.
CASSINA, ARTURO
Biznesmen, przez długi okres – od końca lat pięćdziesiątych – wykonawca kontraktu komunalnego na utrzymanie dróg w Palermo. Miał ogromną władzę, także poprzez związki z Zakonem Rycerskim Grobu Bożego w Jerozolimie.
CINÀ, ARTURO
Lekarz i mafioso z „rodziny” z Corleone. Massimo Ciancimino twierdzi, że był pośrednikiem w „negocjacjach” między rządem a mafią w 1992 roku i dostarczył kopertę zawierającą papello z żądaniami Totò Riiny. W więzieniu od 2006 roku.
COSTANZO, CARMELO
Cavaliere del lavoro¹ z Katanii, działający w okresie rozdzielania kontraktów przez Limę i Ciancimina.
D’ACQUISTO, MARIO
Członek partii Chrześcijańska Demokracja (Democrazia Christiana – DC) z frakcji związanej z Andreottim, był przewodniczącym regionu sycylijskiego w latach „mafijnej jatki” (1981–1985), ale piastował także stanowiska na szczeblu ogólnokrajowym.
DE DONNO, GIUSEPPE
Oficer ROS, miał poprosić Vita Ciancimina o pomoc w nawiązaniu kontaktów między karabinierami a mafią z Corleone w celu przerwania zamachów. Z powodu udziału w „negocjacjach” objęty śledztwem przez prokuraturę Palermo.
DELL’UTRI, MARCELLO
Senator i założyciel partii Forza Italia, skazany w pierwszej instancji za współpracę z mafią. Trwa postępowanie apelacyjne.
DI MICELI, PIETRO
Doradca biznesowy i rzeczoznawca, stanął przed sądem w związku z domniemaną zmową ze środowiskami mafijnymi w sprawie zajęcia mienia Vita Ciancimina. Uniewinniony.
FERRARO, LILIANA
Przejęła stanowisko w Ministerstwie Sprawiedliwości po Giovannim Falconem. Miała zostać poinformowana przez Moriego i De Donna, że zabiegano o współpracę Vita Ciancimina. Jej zeznania są kluczowe w śledztwie dotyczącym działań tych dwóch oficerów.
FIDANZATI, GAETANO
Boss mafijny najwyższego szczebla, bardzo szanowany w Palermo, w „latach dobrobytu” przyjmowany nawet w tak zwanych dobrych domach. Przez długi czas zajmował się międzynarodowym przemytem narkotyków. Obecnie w więzieniu.
GIAMMANCO, PIETRO
Szef prokuratury w Palermo w momencie zabójstwa Giovanniego Falconego. W swoich dziennikach zamordowany sędzia wskazuje na Pietra Giammarca jako jednego z odpowiedzialnych za swoje odosobnienie. Po zamachu w Capaci (23 maja 1992 roku zginęli sędzia Falcone i jego żona oraz trzech funkcjonariuszy) został usunięty z prokuratury na wniosek swoich zastępców.
GIOIA, GIOVANNI
Członek Chrześcijańskiej Demokracji z frakcji związanej z Giuseppem Fanfanim, był jedną z wpływowych postaci okresu porozumienia między mafią a władzami. Komisja antymafijna, powstała po zamachu w Ciaculli w 1963 roku, wystawiła bardzo krytyczny raport dotyczący tej epoki.
GRECO, LEONARDO
Szef mafii z Bagherii, właściciel I.c.re., przedsiębiorstwa produkującego pręty żelazne stosowane w budownictwie, którego pomieszczenia służyły za bazę logistyczną rady starszych (zwanej Kopułą, la Cupola) cosa nostry przy spotkaniach, na jakich rozdzielano haracze i kontrakty.
LIGGIO, LUCIANO (Luciano Leggio)
Ojciec chrzestny mafii z Corleone i poprzednik Totò Riiny na szczycie cosa nostry. Bezskutecznie próbował wykorzystać swoje znajomości z politykami i prawnikami, by doprowadzić do unieważnienia wyroku skazu-jącego go na dożywocie. Zmarł w więzieniu w Nuoro w 1993 roku.
LIMA, SALVATORE (SALVO)
Szef frakcji popierającej Andreottiego w Palermo. Pełnił funkcję burmistrza miasta i podsekretarza w rządzie kraju. Był podejrzewany o zmowę z mafią, ale nigdy nie został skazany. Zakończył swoją karierę tragicznie – zamordowany w roku 1992, kiedy pełnił funkcję posła w Parlamencie Europejskim.
LIPARI, GIUSEPPE (PINO)
Rzeczoznawca w ANAS (Azienda Nazionale Autonoma delle Strade)² i wierny doradca Bernarda Provenzana, przez lata pomagał zaprzyjaźnionemu bossowi w ukrywaniu się, ułatwiając mu przeprowadzki i przekazując potajemną korespondencję. Odsiedział wyrok więzienia za przynależność do organizacji mafijnej i obecnie znajduje się na wolności.
MANCINO, NICOLA
Zastępca przewodniczącego najwyższej rady sądowniczej (Consiglio Superiore della Magistratura – CSM), według Massima Ciancimina był – jako minister spraw wewnętrznych w 1992 roku – jednym z polityków, którzy wiedzieli o umowie między rządem a mafią. Zaprzeczył, jakoby był w jakikolwiek sposób powiązany ze sprawą.
MANNINO, CALOGERO (LILLO)
Pochodzi z Agrigento. Jeden z najważniejszych polityków Pierwszej Republiki Włoskiej (1947–1992). Objęty śledztwem na fali zeznań niektórych świadków koronnych. Po trwającym ponad piętnaście lat procesie został definitywnie uniewinniony.
MARTELLI, CLAUDIO
Minister sprawiedliwości w okresie zamachów i negocjacji. Jego zeznania, wraz z relacją Liliany Ferraro, mają kluczowe znaczenie w nadal trwającym śledztwie.
MERCADANTE, GIOVANNI
Lekarz, obecnie w więzieniu. Według oskarżenia był jednym z łączników Bernarda Provenzana poprzez swoje pokrewieństwo z Masinem Cannellą, namiestnikiem bossa. Sędziowie podają go jako przykład członka tak zwanej mafii mieszczańskiej.
MESSINA DENARO, MATTEO
Szef mafii z prowincji Trapani. Ukrywa się od ponad dwudziestu lat, jest ostatnim ocalałym członkiem mafii z pokolenia ojców chrzestnych, który nie został zamordowany albo nie trafił do więzienia. W swojej korespondencji z Bernardem Provenzanem wielokrotnie wspomina Vita Ciancimina.
MORI, MARIO
Prefekt i były dowódca karabinierów, zakończył karierę jako dyrektor cywilnych służb specjalnych. On i Giuseppe De Donno byli podejrzani o pertraktacje z mafią (za pośrednictwem Vita Ciancimina) podczas służby w ROS.
NAVARRA, MICHELE
Boss z Corleone w latach czterdziestych i pięćdziesiątych. Zamordowany przez nową gwardię mafii (Liggia, Riinę i Provenzana) w sierpniu 1958 roku. Mówi się, że zlecił zabójstwo trzynastoletniego chłopca, który był świadkiem zabójstwa związkowca – Placida Rizzotty.
NICETA, MARIO
Jeden z najbardziej znanych i zamożnych handlowców w Palermo. Według Massima Ciancimina w biurze Nicety miały odbywać się spotkania Provenzana i Vita Ciancimina.
NICOLETTI, ROSARIO
Członek Chrześcijańskiej Demokracji, świadek strasznej fali morderstw podczas „rzezi palermitańskiej” i epoki władzy mafii w polityce. W 1984 roku popełnił samobójstwo z powodu wyrzutów sumienia po tym, jak zmuszony był bezradnie obserwować tragiczne zgony Michelego Reiny, sekretarza regionu Palermo, zamordowanego przez mafię w 1979 roku, oraz Piersantiego Mattarelli, który został zabity w 1980 roku.
PAPPALARDO, SALVATORE
Kardynał Palermo, który podczas pogrzebu generała Dalla Chiesy w 1982 roku wygłosił bardzo krytyczne kazanie (Dum Romae consulitur Saguntum expugnatur³) skierowane przeciwko władzy. W odpowiedzi mafia nakazała skazanym bojkot celebrowanej przez niego wielkanocnej mszy w palermitańskim więzieniu Ucciardone.
POZZA, MICHEL
Adwokat włosko-kanadyjski, spekulant i przyjaciel mafii. W Montrealu zajmował się także inwestycjami Vita Ciancimina w nieruchomości, które zostały później odkryte w wyniku śledztwa Giovanniego Falconego. Zamordowany w Kanadzie w 1982 roku.
PURPI, PIETRO
Funkcjonariusz oddziału specjalnego z Palermo, a następnie szef drugiego okręgu policji. Jego osoba budziła wiele kontrowersji, a niektórzy świadkowie koronni wskazywali na jego bliskie powiązania z mafią z Santa Maria di Gesù.
PURPURA, SEBASTIANO
Poplecznik Andreottiego, silnie związany z liderem tej frakcji w Palermo Salvem Limą.
ROGNONI, VIRGINIO
Członek Chrześcijańskiej Demokracji, były minister obrony. Według opowieści Massima Ciancimina był kolejnym politykiem, który wiedział o negocjacjach rozpoczętych po zamachu w Capaci. Podobnie jak Nicola Mancino zaprzeczył swojemu udziałowi w jakichkolwiek mediacjach.
ROS
Specjalna grupa operacyjna karabinierów (Raggruppamento Operativo Speciale), powstała w 1990 roku. Miała za zadanie zwalczanie terroryzmu i przestępczości zorganizowanej. Udało jej się ująć Totò Riinę, ale operacja ta wywołała kontrowersje i pociągnęła za sobą postępowanie sądowe dotyczące zaniedbań podczas przeszukania kryjówki bossa.
RUFFINI, ATTILIO
Członek Chrześcijańskiej Demokracji, wielokrotny minister. Wszystko wskazuje na to, że pozostawał w bardzo dobrych stosunkach z wpływową grupą Limy i Ciancimina. Zdaniem Massima to on poinformował Vita Ciancimina o przyczynach katastrofy lotniczej w pobliżu wyspy Ustica.
SALVO, NINO i IGNAZIO
Kuzyni pochodzący z miejscowości Salemi, właściciele prywatnej firmy zbierającej podatki. Obydwaj sądzeni za przynależność do mafii. Szczodrzy sponsorzy partii Chrześcijańskiej Demokracji za czasów Limy i Ciancimina, przez lata uchodzili za nietykalnych. Nino zmarł na raka w roku 1986. Ignazio został zamordowany w 1992 roku.
SCAGLIONE, PIETRO
Główny prokurator Republiki w Palermo, zamordowany 5 maja 1971 roku – w zamach na Scaglionego zaangażowano wielu ludzi i ogromną ilość środków. Zdyskredytowany, a następnie zrehabilitowany. Zginął, ponieważ „Liggio chciał go widzieć martwym” – jak Buscetta wytłumaczył tę śmierć.
SCIACCHITANO, GIUSTO
Prokurator, obecnie działający w krajowej prokuraturze antymafijnej. Przez długi czas zastępca prokuratora w Palermo. Massimo Ciancimino twierdzi, że pozostawał w orbicie kręgów politycznych Vita Ciancimina.
TERESI, GIROLAMO (MIMMO)
Boss mafijny, szwagier Stefana Bontadego. Przedsiębiorca budowlany w okresie „grabieży Palermo”. Zginął w 1981 roku, wpadł w pułapkę zorganizowaną przez klan cor-leończyków. Jego śmierć zalicza się do kategorii tzw. lupara bianca – „białej flinty”, czyli egzekucji, po której nie odnaleziono zwłok.
TESSITORE, BENIAMINO
Sędzia w Trybunale do spraw Środków Zapobiegawczych. Według Massima Ciancimina znajdował się w grupie osób, które zmobilizowano do pomocy Vitowi Cianciminowi w rozwiązaniu jego problemów z prawem, zwłaszcza w sprawach zajęcia mienia.
VASELLI, ROMOLO JUNIOR
Rzymski hrabia (1933–2006), przedsiębiorca i bliski przyjaciel Vita Ciancimina, który zagwarantował mu trwały kontrakt na utrzymanie dróg w Palermo. Po przeprowadzce do Rzymu don Vito spotykał się z nim praktycznie do końca swoich dni.
VASSALLO, FRANCESCO (CICCIO)
Były woźnica, a potem świetnie prosperujący spekulant budowlany. Wzbogacił się dzięki pozwoleniom budowlanym z łatwością otrzymanym od urzędu miasta Palermo w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. Wybudował niemal całą nową część Palermo. Był częstym gościem w domu Ciancimina.
VIOLANTE, LUCIANO
Kiedy Violante był przewodniczącym komisji antymafijnej, Vito Ciancimino podobno chciał się z nim spotkać w cztery oczy, wysyłając w 1992 roku na rekonesans Moriego i De Donno. Violante odmówił, proponując zwrócenie się z prośbą o oficjalne spotkanie.
ZANGHÌ, ENZO
Kuzyn Vita Ciancimina, jego „człowiek do wszystkiego” i sekretarz. W zamian otrzymywał przysługi i synekury – na przykład stanowisko przewodniczącego wodociągów miejskich.