Geny i edukacja - ebook

Czy geny warunkują nasze szkolne sukcesy i niepowodzenia? Czy źródło talentu tkwi w genach? Czy geniusz można odziedziczyć? Czy i jak geny wpływajà na nasze zachowania i osiągnięcia szkolne? Czy można tak kształtować system edukacji, by odpowiadał predyspozycjom genetycznym uczniów?
Geny i edukacja to książka o tym, skąd pochodzi wiedza na temat genetyki behawioralnej i jak zmieniać system edukacji, by odpowiadał różnicom indywidualnym, jakie występują wśród dzieci.
Jako dzieci dowiadujemy się, że pętelki, zawijasy i wirki na opuszkach naszych palców czynią nas niepowtarzalnymi. Dla większości dzieci wiedza ta jest źródłem zdziwienia i uciechy. Wyjątkowość jest wspaniała i zachwycająca. A mimo to obecny system kształcenia nazbyt często próbuje tę niepowtarzalność stłumić i wyprodukować młodych ludzi, którzy będą tacy, jak cała reszta, na siłę dopasowani do sztywnych schematów. Rozumienie genetyki nawet na najbardziej podstawowym poziomie pokazuje, że szkoły służyłyby uczniom – i społeczeństwu – lepiej, gdyby rozwijały wyjątkowe uzdolnienia i zainteresowania, znajdując sposoby nauczania pozwalające, by Tomek był Tomkiem, a Kasia Kasią, i pomagające im obojgu stać się sprawnymi obywatelami światów, w których zdecydują się zamieszkać. Głębsze zrozumienie interakcji genów i środowiska sugeruje, że kluczem jest zakres możliwych wyborów – wyjaśnimy to w tej publikacji.

Z tekstu

Podziękowania

Część 1. Teoria

1. Genetyka, szkoły i uczenie się

Cele i założenia edukacji
Różnorodne możliwości wydobycia indywidualnego potencjału
DNA w sali lekcyjnej
Podsumowanie

2. Skąd wiemy to, co wiemy

Bliźnięta: eksperyment naturalny
Sekwencjonowanie DNA

3. Wielka trójka: czytanie, pisanie...

Od DNA do ABC
Wpływ środowiska na czytanie
Kłopoty z czytaniem
Genetyczne podstawy pisania

4. ... i liczenie

A zatem, dlaczego jedni są lepsi w matematyce od innych?
Czy zdolności matematyczne podlegają dziedziczeniu?
Czy genetyczny i środowiskowy wpływ na słabe zdolności matematyczne jest tożsamy z wpływem tych czynników na zdolności przeciętne i duże?
Czy różne zdolności matematyczne podlegają tym samym wpływom genetycznym i środowiskowym?
W genach...
Jak wychowanie oddziałuje na zdolności matematyczne?

5. Wychowanie fizyczne: kto, co, dlaczego, gdzie i jak?

Geny, sport i palenie
Otyłość, geny i środowisko
Odziedziczalność sprawności fizycznej
Herosi z sali gimnastycznej
Podsumowanie

6. Nauki przyrodnicze i ścisłe: inny sposób myślenia?

Różnice między płciami
Podsumowanie

7. Gdzie jest miejsce dla ilorazu inteligencji i motywacji?

Iloraz inteligencji + genetyka = kontrowersje
Pewność siebie i motywacja
Podnoszenie pewności siebie i poprawianie funkcjonowania poznawczego w szkole

8. Specjalne potrzeby edukacyjne: pomysły i inspiracje

Rozszerzanie specjalnych potrzeb edukacyjnych
Spersonalizowane nauczanie w praktyce
Podsumowanie

9. Klony w klasie

Pozytywne nastawienie a osiągnięcia
Klony w klasie

10. Uwaga na przepaść: status społeczny i jakość szkoły

Niski SES: jak to wygląda?
Co oznacza odziedziczalność SES?
Jakość szkół

11. Genetyka i uczenie się: przełomowe koncepcje

Przełomowa koncepcja #1: Osiągnięcia i zdolności są zróżnicowane, częściowo za sprawą genów
Przełomowa koncepcja #2: Nienormalność jest normą
Przełomowa koncepcja #3: Ciągłość jest genetyczna, zmiana jest środowiskowa
Przełomowa koncepcja #4: Geny są generalistami, specjalistami środowiska
Przełomowa koncepcja #5: Środowiska podlegają wpływom genów
Przełomowa koncepcja #6: Najważniejsze środowiska to środowiska wyjątkowe dla każdej jednostki
Przełomowa koncepcja #7: Równość szans wymaga różnorodności szans

Część 2. Praktyka

12. Personalizacja w praktyce

A zatem, jak można spersonalizować nauczanie i uczenie się?
„Nastawienie” sprzyjające uczeniu się
Inne sposoby personalizacji nauczania
Podsumowanie

13. Jedenaście pomysłów dla polityki edukacyjnej

1. Zminimalizowanie podstawowego programu nauczania i sprawdzanie podstawowych umiejętności
2. Zwiększenie wyboru
3. Odrzucenie etykiet
4. Nauczanie „indywidualne” i „klasowe”
5. Uczenie dzieci, jak odnosić sukces
6. Promowanie równych szans od najmłodszych lat – fundament przyszłego awansu społecznego
7. Wyrównywanie możliwości wykraczających poza program nauczania
8. Stworzenie dwuetapowego programu nauczania WF
9. Zmiana punktu docelowego
10. Kształcenie nowych nauczycieli w zakresie genetyki i wyposażenie ich w narzędzia pozwalające przełożyć tę wiedzę na praktykę
11. Duże jest piękne
14. Przez jeden dzień być ministrem edukacji

Indeks nazwisk
Indeks rzeczowy