Imaginauci. Pismo wyobraźni w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Nowaka - ebook

Książka przynosi opis XX-wiecznych dziejów kategorii wyobraźni oraz przedstawia jej funkcje w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Nowaka. Zestawiając czterech wskazanych twórców, autorka wytyczyła imaginatywną linię w historii polskiej literatury minionego wieku, biegnie ona w poprzek dotychczasowych uporządkowań. Anita Jarzyna przyjęła, że pierwszym tematem twórczości interesujących ją autorów jest wyobraźnia. Jako że wszyscy oni unikają metarefleksji, badawczemu oglądowi poddała obrazy i tematy, z których wyprowadziła autorską koncepcję pisma wyobraźni, zaświadcza ono o stwórczej, apotropeicznej mocy języka. Autorka ukazuje, jak wiersze w nim zapisane stają się swego rodzaju autotematyczną opowieścią.

Książka zdaje sprawę z badań zakrojonych z rozmachem i rzetelnie przeprowadzonych. Znakomicie poświadcza rozległą erudycję, świetny słuch literacki i nieprzeciętny talent interpretacyjny autorki. Jest świadectwem lektury uważnej i wnikliwej – skoncentrowanej na wierszach, wsłuchanej w ich niepowtarzalną dykcję, wiernej wziętym na warsztat idiomom poetyckiej wyobraźni. Jednocześnie ta zorientowana interpretacyjnie i pozostająca „blisko wiersza” lektura wnosi istotne novum w historycznoliteracką wiedzę o jednym z kluczowych nurtów polskiej liryki nowoczesnej i może okazać się istotnym elementem całościowego obrazu polskiego modernizmu – obrazu, którym wciąż nie dysponujemy.

z recenzji prof. dr. hab. Pawła Próchniaka

Wykaz skrótów

Podziękowania

Część pierwsza. Sto lat wyobraźni

I. Wyobraźnia i ból zębów

Trzy ciągi dalsze, czyli o tym, że łąki są historyczne

Słowa do przekładu (anakruza)

Wyobraźnia w tytule (rytm właściwy)

…i pismo (w tytule)

Ból zębów (i przypis do drugiego epigrafu)

Urodzeni 22 stycznia i inne zbiegi okoliczności

Płyną. Wskazówki nawigacyjne

II. Wynurzenia wyobraźni

Rozdział I. Leśmian, czyli początek

Za duzi

Marzenie i wyobraźnia

Listy (do) marzyciela

Ogród zaniechany

Za duży na marzyciela

Sad i znój

Klechda jako reguła

Rosnący

Leśmian – „patriarcha” wyobraźni?

Rozdział II. Opisanie wyobraźni

Kamień

Mądrość imiesłowu

Poemat z kluczem

Rozdział III. „Wyobraźnia – oskarża(m)” (Baczyński)

Klucz do wyobraźni

W głąb baśń

Rozdział IV. Psalm wyobraźni

Pierwsza strata i proteza

Doświadczenie nawiasu

Mneme

Kulejąc. Psalm wyobraźni

Część druga. (Prze)Moc imienia

Rozdział V. Bez-imię (Dziewczyný)

Rozdział VI. Czechowicz. Czytanie (z) imienia

Rozdział VII. Imiona (Baczyńskiego) czyniące

Przypuszczenie

Baczyński i Basia

„Porom na opak”

Bugaj i Barbaryzm

Dar

Większe imię

Rozdział VIII. Wołanie po imieniu

Imię obce, imię złowróżbne, biedne imię

Jedno imię żydowskiego losu

Związani imieniem

Imię odziedziczone – po trzykroć

Część trzecia. Cztery fiaty

Rozdział IX. Leśmian: „z tamtej strony” wiersza

Rozdział X. Czechowicz: „wszystko, co z liter”

Rozdział XI. Baczyński: zwierzęta na dukcie (pisma)

Rozdział XII. Nowak: „przez kolędę” (wyobraźnia)

Część czwarta. Sekretne stodoły

Epikruza

Stodoła, PL

Hrubieszów, przedświat

Przy ulicy Przestrzelskiej

Lublin, rampa

Stodolenie paralelne

Sikorzyce, „obrzeża (Zagłady)”

„Ten biały szkielet w stodole”, w wierszu

Sto-doły, „ze stu światów”

Zakończenie. Stało się (za) sprawą wyobraźni. Prolegomena

Bibliografia

Streszczenie

Summary

Indeks nazwisk