Ja - ebook

MIESZKANIE

Jesteś na akademii sztuk pięknych, nienawidzisz studiów, rzucasz je, przeprowadzasz się do Nowego Jorku. Dla większości ludzi przeprowadzka do Nowego Jorku jest kwestią ambicjonalną. Dla ciebie to oznaka porażki: tutaj się wychowałaś, więc po prostu wracasz do domu, bo nie poradziłaś sobie w wielkim świecie. W wymiarze duchowym to krok wstecz.

Przez pewien czas mieszkasz w śródmieściu – u brata i jego dziewczyny, w ciasnym pokoiku gościnnym; łóżko jest wepchnięte pomiędzy regał z butami a kilka gitar brata w futerałach, całą ścianę zajmują półki z książkami z czasów, gdy jego dziewczyna studiowała na Brown. Dostajesz pracę dzięki tejże dziewczynie. Pracy nie kochasz ani nie nienawidzisz, ale nie możesz narzekać, bo nie jesteś lepsza od innych, a pod pewnymi względami o wiele, wiele gorsza. Przyjmujesz do wiadomości, że to przywilej, i zabierasz się do obowiązków.

Zaczynasz zarabiać pieniądze. Znajdujesz mały, zakurzony, zrujnowany loft w podłej nabrzeżnej dzielnicy Brooklynu. Jest w nim jedno okno sięgające od podłogi do sufitu, pięknie ujmujące w ramy wznoszący się w oddali maleńki Empire State Building. Wszyscy twoi bliscy oddychają z ulgą. Teraz jest bezpieczna, myślą. Ludzie nigdy cię nie pytają: A więc przestałaś uprawiać sztukę? – dlatego że albo nie chcą znać odpowiedzi, albo ich to nie obchodzi, albo boją się pytać, bo boją się ciebie. Niezależnie od przyczyny wszyscy są wspólnikami w tej nowej, pozbawionej sztuki fazie twojego życia. Chociaż sztuka była tym, co kochałaś najbardziej.

Masz jednak mały sekret: wprawdzie nie uprawiasz Sztuki przez duże S, ale codziennie rysujesz. Gdybyś komuś o tym powiedziała, przyznałabyś, że w twoim życiu jest wyrwa, a o tym wolałabyś nie mówić głośno, chyba że na terapii. Tak więc codziennie, ciągle od nowa, rysujesz to samo: przeklęty Empire State Building. Wstajesz rano (albo po południu w weekendy, to zależy od natężenia kaca), robisz sobie kawę, siadasz przy stoliku do kart pod oknem i rysujesz, zwykle ołówkiem. Jeśli masz czas, poprawiasz tuszem. W te dni, gdy boisz się spóźnić do pracy, robisz to wieczorem i do szkiców dodajesz kolor, by przedstawić wiecznie zmieniające się światła budynku. Czasami rysujesz sam budynek, czasem też inne otaczające go wieżowce; czasami rysujesz niebo, czasem most na drugim planie, czasami East River, czasem okienną framugę wokół całej sceny. Masz szkicowniki pełne takich rysunków. Uświadamiasz sobie, że można w nieskończoność rysować tę samą rzecz. „Żaden człowiek nigdy nie wchodzi do tej samej rzeki, albowiem to nie jest ta sama rzeka i on nie jest tym samym człowiekiem”, przeczytałaś kiedyś. Empire State Building jest twoją rzeką. Nie musisz opuszczać mieszkania, żeby do niej wejść. Sztuka znowu wydaje ci się bezpieczna, choć zdajesz sobie sprawę, że nie doskonalisz swoich umiejętności, że twoje prace nadają się najwyżej do tego, żeby w słoneczną sobotę sprzedać je turystom na chodniku przed Central Parkiem. Nie ma w tym wyzwania, nie ma przesłania, jedynie powtarzany w nieskończoność widok z okna. Ale tylko tyle potrafisz robić, tylko tyle masz do zaoferowania – i to wystarczy, żebyś poczuła się wyjątkowa.

Tak to wygląda przez sześć lat. Brooklińskie mieszkanie w zmieniającej się dzielnicy; po co się przeprowadzać, skoro czynsz jest niski? Nieciekawa, ale dobrze płatna praca, w której świetnie sobie radzisz i nawet powoli pniesz się po szczebelkach kariery. od czasu do czasu zajmujesz się wolontariatem. Bierzesz udział w marszach, w których każe ci wziąć udział twoja matka aktywistka. Na najniższej półce regału rośnie stos bezsensownych szkicowników. Są czymś na kształt drapania swędzącego bąbla. Pijesz sporo, przez długi czas także bierzesz, głównie kokę i ecstazy, niekiedy tabletki, żeby dotrwać do rana. To inna forma drapania. W twoim łóżku i świecie są mężczyźni, dość niewyraźni, ale ciebie mniej interesują oni, a bardziej stłumienie głosu w twojej głowie, który mówi, że nie robisz absolutnie nic ze swoim życiem, że jesteś dzieckiem, że akcesoria dorosłości to kupa bzdur, nic nie znaczą, a ty utknęłaś między jednym miejscem a drugim i już na zawsze tu pozostaniesz, o ile coś nie zmusi cię do zmiany. A poza tym brakuje ci sztuki.

Odnosisz wrażenie, że ludzie, których znasz, zmieniają się z łatwością. Nie mają najmniejszych problemów z robieniem kariery, kupowaniem mieszkań, przeprowadzaniem się do innego miasta, zakochiwaniem się, braniem ślubu, dodawaniem drugiego nazwiska do pierwszego, adoptowaniem uratowanych kotów, wreszcie z rodzeniem dzieci i starannym dokumentowaniem tego wszystkiego w internecie. Naprawdę wydaje się, że nie wkładają w to najmniejszego wysiłku. Ich życie jest konstruowane jak budynki, każda cenna, choć kompletnie niezaskakująca cegła na twoich oczach trafia na swoje miejsce.

Najbardziej lubisz, kiedy przyjaciółka proponuje ci spotkanie na drinku, przyjaciółka, z którą wypiłaś milion drinków, ale teraz w knajpie wpatruje się w menu i nic nie zamawia, zmuszając cię, byś ją zapytała: „Nie pijesz?”, na co odpowiada: „Chciałabym”, robi dramatyczną przerwę i już doskonale wiesz, co będzie dalej – zaraz ci powie, że jest w ciąży. Kryje się w tym podtekst, że jesteś szczęściarą, ty nadal możesz pić, a ona ma pecha, bo nie może, ma w sobie to głupie dziecko. Co za pieprzone głupie dziecko. W sobie.

W końcu żona twojego brata zachodzi w ciążę i nie możesz się o to wściekać, bo chodzi o rodzinę, poza tym oboje byli dla ciebie niewiarygodnie dobrzy, z bratem połączyła cię szczególna więź po śmierci ojca, który w młodym wieku przedawkował. Urządzasz przyjęcie z prezentami dla jeszcze nienarodzonego dziecka, wypijasz na nim za dużo koktajli mimosa i płaczesz w łazience, choć jesteś pewna, że nikt tego nie zauważył. Nie w tym rzecz, że pragniesz dziecka, chciałabyś wyjść za mąż i tak dalej. To nie twój cyrk. Z jakiegoś powodu jesteś zmęczona. Zmęczona światem. Zmęczona próbami dopasowania się do miejsca, do którego nie pasujesz. Wieczorem wracasz do domu, rysujesz Empire State Building i robienie rzeczy, którą uwielbiasz, napełnia cię nadzieją do tego stopnia, że w sieci sprawdzasz, co oznaczają dzisiejsze kolory – światła są zielone i niebieskie – a kiedy się dowiadujesz, że chodzi o uczczenie Dnia Zaburzeń Łaknienia, znowu wpadasz w przygnębienie, mimo że nigdy w życiu nie miałaś zaburzeń łaknienia.

Dziewięć miesięcy mija jak z bicza strzelił, dziecko może się urodzić w każdej chwili. Dzwonisz do brata, żeby poznać dokładny termin, ale korzystają z hippisowskiej położnej i w odpowiedzi słyszysz:

– Na razie nie wiemy. Może w przyszłym tygodniu.

Nagle zalewa cię entuzjazm. To będzie dziewczynka.

– Zadzwoń, kiedy będziesz coś wiedział, cokolwiek – mówisz mu.

Potem masz trzy z rzędu niesamowicie nudne popołudniowe spotkania, od których dusza ci umiera, przenoszą cię do nowego boksu i musisz go dzielić z nowo przyjętą pracownicą, młodszą od ciebie o trzynaście lat, zabawną, hałaśliwą i śliczną; dziewczyna pewnie zarabia połowę tego, co ty, ale i tak wszystko wydaje na obcisłe sukienki. Jest piątek. Wychodzisz na drinka niedaleko domu. Upijasz się. Później dzwonisz do swojego dilera, z którym od kilku lat się nie kontaktowałaś. W głowie ci się nie mieści, że numer wciąż działa.

– Minęło trochę czasu, odkąd ostatni raz się spotkaliśmy – mówi.

– Byłam zajęta – odpowiadasz, jakbyś musiała się usprawiedliwiać, dlaczego już nie bierzesz. Nie kupujesz zbyt dużo, tak w sam raz, ale potem w barze spotykasz faceta (oboje udajecie, że już się znacie, chociaż to nieprawda, ale z jakiegoś powodu wydaje się, że tak jest bezpieczniej), a on ma aż nadto dla was obojga. Wracacie razem do domu, do twojego mieszkania z miniaturowym Manhattanem w oknie, do stosów szkicowników, po czym zaczynacie ćpać. Trwa to godzinami. Trochę seksu też w tym jest, ale nie jesteście sobą wzajemnie jakoś szczególnie zainteresowani. Kumple od prochów, o to w tym chodzi. Nie potrafisz nawet sprawić, żeby mu stanął. W końcu on wychodzi, ty wyłączasz telefon i kładziesz się spać. Budzisz się w niedzielę wieczorem. Włączasz telefon. Masz osiem wiadomości od brata i mamy. Przegapiłaś narodziny bratanicy.

Później już nigdy więcej nie bierzesz. Odwyk nie jest potrzebny. Zaczynasz patrzeć na świat nowymi oczami, ale świat wygląda tak samo. Praca, mieszkanie, przyjaciele, rodzina, widok. Przez kilka tygodni wszystko wskazuje na to, że mogą ci dać poważny awans w pracy, kiedy jednak sobie uświadamiasz, że będzie to oznaczać większą odpowiedzialność, wymigujesz się. Awans zatrzymałby cię w firmie na dłużej. Okłamujesz siebie: Powinnam sobie zostawić otwarte możliwości. Nigdy nie wiadomo, co się wydarzy.

Nadal rysujesz. To najlepsza pora twojego dnia. To twoja najpiękniejsza, najbardziej czysta chwila. Wtedy powietrze opuszcza twoje ciało i masz wrażenie, że nieznacznie unosisz się nad ziemią. W Nowy Rok, ten dzień nowych początków, pozwalasz sobie przejrzeć stare szkicowniki. Dostrzegasz, że udoskonaliłaś swoje umiejętności. Nie jesteś pozbawiona talentu. Ta myśl cię wypełnia. Pozostaje z tobą. Ty pozostajesz z samą sobą. Pozwalasz sobie na przyjemność lubienia siebie. A jeśli to wystarczy?

Tydzień później wychodzisz z domu i po drugiej stronie ulicy widzisz płot, a na nim tablicę z pozwoleniem na budowę. Dziesięciopiętrowy apartamentowiec. Zaczynają za miesiąc. Mieszkasz na piątym piętrze, budynek zasłoni ci widok, to pewne jak dwa razy dwa. Przez sekundę się zastanawiasz, czy to nie jest żart. Oglądasz się za siebie, żeby zobaczyć, czy nie filmuje cię jakaś kamera w oczekiwaniu na twoją reakcję, ale nie, to się dzieje naprawdę, twoje życie niedługo się zmieni. W końcu coś cię zaskakuje.

Budowa trwa rok; codziennie obserwujesz postępy. Cegła za cegłą. Nie potrafisz stwierdzić, kiedy dokładnie ją sfinalizują i ostatecznie utracisz swój widok, ale postanawiasz urządzić imprezę, żeby to zaznaczyć. Zapraszasz wszystkich znajomych, pozwalasz nawet, żeby przyprowadzili dzieci. Przyjaciele wznoszą toast na cześć Empire State Building i twoją.

– To był dobry widok – mówi jedna z twoich długoletnich współpracownic, która przyszła z narzeczonym.

– Nie za milion dolarów – odpowiadasz. – Ale kosztował półtora tysiąca miesięcznie.

– Masz rewelacyjny czynsz – mówi jej narzeczony. – Nie możesz się przeprowadzić, nawet gdy stracisz widok. Nigdy nie wyprowadzisz się z tego mieszkania. – Wzrusza ramionami.

W dniu, gdy cementują ostatnią cegłę, kupujesz butelkę wina, zamawiasz pizzę i siadasz przy stole. Wpatrujesz się w powietrze, w nic i w cegły. To, co czyniło cię wyjątkową, zniknęło. Nigdy nie odzyskasz widoku ani tamtego czasu. A jedyne, czym możesz się pochwalić, to szkicowniki, tak czy owak, kompletnie bezużyteczne. Myślisz, żeby je spalić, ale co dobrego by z tego przyszło? Są jedynym dowodem na to, że istniałaś na tej ziemi. Dociera do ciebie, że próbowałaś po prostu udowodnić sobie, że wciąż żyjesz. Więc gdybym tego nie miała, byłabym martwa? Z pewnością nie. Błagam, nie. Odgryzasz kawałek pizzy, pijesz łyk wina i zadajesz sobie pytanie, na które wreszcie jesteś gotowa: Co dalej?

CIĄG DALSZY DOSTĘPNY W PEŁNEJ, PŁATNEJ WERSJI

PEŁNY SPIS TREŚCI:

MIESZKANIE

ANDREA

INDIGO WYCHODZI ZA MĄŻ

CHARLOTTE

CHLOE

SIGRID

INDIGO MA DZIECKO

EVELYN

OSTATNI FACET NA ZIEMI

FELICIA

BETSY

KOLACJA

NINA

INDIGO SIĘ ROZWODZI

DZIEWCZYNA

GRETA

AKTORKA

CAŁKIEM DOROSŁA

POŁĄCZENIE

PODZIĘKOWANIA