Kluczowe zasady realizacji projektu unijnego. Kompendium dla beneficjentów - ebook

Wprowadzenie

Marek Dominik Peda

Do działania często inspiruje nas uświadomienie sobie potrzeby zmiany istniejącej rzeczywistości. Za tą potrzebą pojawia się więc pomysł na wiele działań, które te zmiany wprowadzą. Potrzeba przemienia się więc w projekt. Projekt to powiązane ze sobą, zorganizowane i ułożone w czasie działania, które zmierzają do osiągnięcia konkretnego celu i mierzalnego wyniku. Działania te muszą być skierowane do określonej grupy odbiorców i wymagają zaangażowania określonych zasobów finansowych, osobowych i rzeczowych.

Działania w projekcie są:

• zorganizowane i policzone;

• ułożone w czasie;

• adresowane do ściśle określonej grupy odbiorców;

• dopasowane do konkretnego celu;

• związane z mierzalnym wynikiem;

• realizowane z wykorzystaniem konkretnych zasobów (np. osobowych).

Sztuką jest dopasowanie zaplanowanych działań, ich realizacja i osiągnięcie zamirzonej zmiany. W procesie tym konieczne jest wyznaczenie etapów projektu w celu usystematyzowania poszczególnych działań. W ten sposób można nadzorować jego przebieg.

Poszczególne etapy ustawione od pierwszego do ostatniego określa się cyklem życia projektu. W 1992 roku Komisja Europejska zaadaptowała zestaw narzędzi do planowania i zarządzania, który nosi nazwę Zarządzania Cyklem Życia Projektu (Project Cycle Management – PCM). Według tej metodyki cykl życia projektu dzieli się na pięć faz:

•programowanie,

•identyfikacja,

•formułowanie,

•wdrażanie,

•ewaluacja.

Więcej na temat zasad kontroli projektów przeczytasz w podrozdziale 4.1.

Tabela 1. Fazy zarządzania wyznaczające cykl życia projektu wg metodyki PCM

--------------- --------------- --------------------------------------------------------------------------
Faza projektu Nazwa fazy Na czym polega
Faza 1. Programowanie Tworzenie podstaw programowych do realizacji projektów
Faza 2. Identyfikacja Analiza problemów do rozwiązania
Faza 3. Formułowanie Planowanie poszczególnych czynności w ramach projektu, tworzenie budżetu
Faza 4. Wdrażanie Realizacja projektu
Faza 5. Ewaluacja Ocena efektów projektu, wnioski z projektu
--------------- --------------- --------------------------------------------------------------------------

W realizacji konkretnych projektów beneficjenci programów unijnych pomijają zwykle fazę 1, która odbywa się na poziomie instytucji unijnych i państw członkowskich. W praktyce mamy więc do czynienia z czterema fazami życia projektu.

Każdy etap w projekcie ma swoją dynamikę i poszczególne wymagania wobec realizującego projekt. Potrzeba zmian uzyskuje kształt listy konkretnych celów szczegółowych, poszczególnych działań, które realizuje konkretny zespół, mając do dyspozycji odpowiednie środki finansowe. Potrzeba zmiany realizowana jest więc według konkretnych zasad i wytycznych. Na realizatorów nałożone są konkretne wymogi, które muszą dopełnić, aby pokazać, że przeznaczone środki dobrze spełniły swoją rolę.

W niniejszej publikacji omówiono poszczególne elementy procesu i wskazano wymagania założone przez instytucje unijne odpowiedzialne za wdrażanie programów i projektów przez nie dofinansowane.

Identyfikacja problemu do rozwiązania

Poszerzona analiza problemów ukierunkowuje na poszukiwanie możliwych działań, aby zniwelować problemy. Płynnie z fazy identyfikacji przechodzimy do fazy formułowania projektu, której kluczowym elementem jest analiza poszczególnych programów, ich założeń i oferowanego wsparcia finansowego.

Bardzo istotną kwestią na tym etapie jest dopasowanie działań, a następnie programów do pomysłu na projekt. W przypadku dofinansowania unijnego kluczem jest odnalezienie odpowiedniego programu, a następnie analiza szczegółowego opisu osi priorytetowych (SZOOP).

W procesie tym przyszły beneficjent nie jest sam. Warto pamiętać, że beneficjent może pozyskać wiedzę na temat zasad realizacji funduszy, uczestnicząc w szkoleniach lub odwiedzając najbliższy Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich. Usługi świadczone przez punkty są bezpłatne oraz dostępne dla każdego zainteresowanego. Najbardziej przydatne w tym procesie jest indywidualne podejście i ukierunkowanie działań. Najistotniejsza natomiast jest pomoc w zaklasyfikowaniu pomysłu na projekt do konkretnego priorytetu i działania w programie finansowanym z Funduszy Europejskich i przedstawienie krok po kroku procesu ubiegania się o dofinansowanie.

Formułowanie projektu

Po zdobyciu odpowiedniej wiedzy, wybraniu programu i konkursu, w którym można ubiegać się o dofinansowanie projektu, przychodzi czas na przygotowanie wniosku o dofinansowanie. Wniosek musi być przede wszystkim adekwatny do zdiagnozowanych potrzeb i problemów. Oczywiście musi też w jak największym stopniu wpisywać się w założenia konkursu oraz spełniać kryteria wyboru. Bardzo ważne, aby działania ułożone w projekcie były logicznie spójne w dążeniu do głównego celu projektu. Dobrym pomysłem jest przygotowanie biznesplanu na potrzeby dalszych działań. Niejednokrotnie może to stanowić obowiązkowy załącznik do wniosku o dotację. Wysoka jakość przygotowywanego biznesplanu zależy od kompleksowego podejścia do planowanego przedsięwzięcia i uwzględnienia wszystkich możliwych działań podczas jego realizacji. Zwykle cały dokument można podzielić na trzy podstawowe kategorie, które należy szczegółowo rozpatrzyć i opisać. Są to:

•pomysł na biznes oraz założenie, na jakim rynku będzie on realizowany;

•potencjał, zasoby do wykonania tego przedsięwzięcia oraz potrzeby do jego realizacji;

•opłacalność przedsięwzięcia oraz jego efektywność ekonomiczna.

Bardzo ważnym elementem biznesplanu jest analiza finansowa przedsięwzięcia i projekcja źródeł finansowania poszczególnych etapów projektu.

Od tego etapu blisko już do przygotowania studium wykonalności projektu, które jest także często wymaganym elementem wniosku o dofinansowanie. To bardzo istotny dokument, który będzie niejednokrotnie wykorzystywany w procesie realizacji projektu. Wszystkie jego elementy mają wskazać zasadność podjętych działań oraz pokazać innowacyjność projektu. Właśnie na element innowacyjności warto szczególnie zwrócić uwagę i poświęcić czas na jego rzetelne przygotowanie.

Zadaniem wnioskodawcy jest bowiem przekonać ekspertów oceniających wniosek o dofinansowanie wraz ze studium wykonalności o innowacyjności pomysłu, i wykazać, że podobne projekty były już (lub nie) realizowane przez inne konsorcja w kraju czy za granicą. Takie zadanie oznacza pogłębioną analizę obszaru działań różnych podmiotów i dotarcie do materiałów pozwalających porównać proponowane działania z tymi, które już były realizowane. Innowacyjność danego projektu może bazować na modyfikacji i dostosowaniu istniejących już rozwiązań w innych projektach do specyfiki i uwarunkowań lokalnych. Może także oznaczać komplementarność, czyli uzupełnienie propozycji w relacji do już prowadzonych działań.

Biznesplan, czy też przygotowane studium wykonalności, pozwala na realizację kolejnego zadania, jakim jest opracowanie i złożenie konkretnego wniosku o dofinansowanie w wybranym programie i konkursie. To jeden z najistotniejszych procesów w ramach fazy formułowania projektu.

Wniosek o dofinansowanie

Wnioski o dofinansowanie projektów mogą się różnić nie tylko w zależności od programu, ale także od charakteru prowadzonego konkursu. Należy pamiętać, że podstawowym wyznacznikiem wymogów w danym konkursie jest regulamin konkursu oraz odpowiednie wytyczne ogólne i szczegółowe. Dokumenty te określają wymogi wobec beneficjentów oraz narzucają listę załączników, które są konieczne do włączenia do wniosku. Prezentowane narzędzia aplikacyjne muszą tym samym odzwierciedlać wymogi i oczekiwania instytucji prowadzącej konkurs.

Istnieją jednak podstawowe elementy wniosków, które zwykle się pojawiają. Można podzielić je tematycznie na następujące działy:

•dane projektu,

•podmioty zaangażowane w realizację projektu,

•szczegółowy opis projektu,

•zakres rzeczowo-finansowy projektu,

•poziom dofinansowania, montaż finansowy,

•postępowania/zamówienia w projekcie,

•mierzalne wskaźniki projektu,

•załączniki do wniosku,

•oświadczenia beneficjenta,

•załączniki generowane w systemie lub konieczne do dołączenia,

•podsumowanie wniosku.

Każdy z tych elementów niesie za sobą wiele formalnych i mniej formalnych wymagań. Proces opracowania wniosku może być niezwykle pracochłonny i niejednokrotnie czasochłonny. Stąd też istnieje pokusa, a nierzadko konieczność zlecenia tego procesu osobom lub firmom zewnętrznym. W Polsce działa kilkaset firm, które oferują napisanie wniosku. Należy jednak pamiętać, że zlecający napisanie wniosku ma największą wiedzę na temat uwarunkowań samego projektu, na którego realizację zostanie przeznaczona dotacja. Istnieje więc realne ryzyko, że przekazanie wszystkich istotnych informacji i materiałów niezbędnych do opracowania wniosku będzie trwało dłużej niż sporządzenie samego wniosku.

W takiej sytuacji korzystanie z pomocy profesjonalnej firmy będzie stratą czasu i przeznczonych na to środków. Gdy jednak skorzystanie z pomocy firmy zewnętrznej jest konieczne, należy precyzyjne określić oczekiwania i zadania wobec usługodawcy i zapisać je w umowie. Szczegółowe określenie przedmiotu umowy zagwarantuje kompleksową pomoc w ramach umówionego wynagrodzenia.

Wśród wszystkich elementów wniosku o dofinansowanie warto szczególną uwagę zwrócić na:

•prezentację potencjału i doświadczenia wnioskującego;

•wyrównywanie szans i niedyskryminacja osób;

•dodatkowe dokumenty, które należy dołączyć.

Potencjał projektodawcy

Prezentowany we wniosku o dofinansowanie projekt powinien być zgodny z charakterem instytucji i jej doświadczeniem. Zgodność ta pozwala na założenie, że projekt będzie bezpieczny w realizacji zarówno pod względem finansowym, jak i organizacyjnym. Ważne w tym kontekście jest wskazanie możliwości instytucji lub podmiotu ubiegającego się o dofinansowanie w następujących dziedzinach:

• zasoby ludzkie,

• zasoby finansowe i fizyczne,

• doświadczenie w realizacji podobnych projektów,

• partnerstwo z innymi instytucjami.

Wyrównywanie szans i niedyskryminacja osób

Jedną z naczelnych i podstawowych zasad horyzontalnych obowiązujących w całej Unii Europejskiej jest zasada wyrównywania szans kobiet i mężczyzn oraz przeciwdziałania dyskryminacji na rynku pracy.

Kluczowym założeniem jest także uwzględnienie w działaniach projektowych zasady niedyskryminacji osób ze względu na płeć, rasę, wiek oraz niepełnosprawność, jak również zapewnienie osobom niepełnosprawnym równego dostępu do rezultatów projektu oraz jego zasobów.

Stąd też wszyscy beneficjenci środków unijnych, a także instytucje zaangażowane w ich wykorzystanie, zobowiązani są do przestrzegania zasady równości szans kobiet i mężczyzn oraz przeciwdziałania wszelkim formom dyskryminacji.

W praktyce projektowane działania wymagają, aby wszystkie rezultaty projektów, a więc zaplanowane w nich usługi, produkty, towary czy infrastruktura, były dostępne dla wszystkich osób, z uwzględnieniem dostosowania także do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Warto więc w pracach nad wnioskiem poświęcić trochę czasu na analizę wpływu działań projektowych na ten aspekt.

Załączniki konieczne do przedstawienia

Do składanych wniosków zawsze należy dołączyć zestaw niezbędnych załączników. Stanowią one uzupełnienie informacji zawartych we wniosku. Obok wspomnianych już studium wykonalności czy biznesplanu pojawiają się także:

•harmonogram projektu,

•ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ).

Warto zwrócić uwagę, że wiele dokumentów, które należy dołączyć, opiera się na wzorach przygotowanych przez instytucje prowadzące konkursy i przygotowujące szablon wniosków o dofinansowanie, np. harmonogramy projektu.

Harmonogram projektu

Harmonogram to jedna z najważniejszych części projektu, przynajmniej z punktu widzenia jego realizacji. Pozwala nie tylko na właściwe zaplanowanie działań, ale może być także narzędziem kontroli poprawnej realizacji projektu.Dobrze zaplanowany harmonogram pozwoli nie tylko rozłożyć działania w czasie, ale też właściwie oszacować budżet projektu. Generatory wniosków o dofinansowanie zwykle oferują model harmonogramu projektu konieczny do przestawienia. Warto jednak, zanim się przełoży plan działań na formę graficzną harmonogramu, przejść poszczególne etapy budowania harmonogramu. Oto kilka podstawowych działań koniecznych do przeprowadzenia:

•określenie wszystkich zadań realizowanych w ramach projektu;

•podzielenie głównych zadań projektowych na mniejsze części składowe;

•określenie czasu trwania wszystkich zadań projektu;

•określenie zależności czasowych między poszczególnymi zadaniami projektu;

•wyznaczenie krytycznego ciągu zadań w projekcie;

•określenie terminów rozpoczęcia i zakończenia zadań projektu;

•określenie czasu realizacji projektu, terminu jego rozpoczęcia i zakończenia jako całości realizowanych w nim zadań i czynności;

•określenie możliwości terminowej realizacji projektu jako całości.

Szczególną uwagę należy zwrócić na ocenę oddziaływania na środowisko (OOŚ). Wiele realizowanych projektów, szczególnie inwestycyjnych, ma istotny wpływ na otoczenie. Ważne jest zatem przedstawienie we wniosku o dofinansowanie wpływu projektu na uwarunkowania lokalne. Beneficjenci zobowiązani są do przedstawienia kompletu dokumentacji o prawidłowo przeprowadzonej procedurze oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ). Badanie to wynika z przepisów oraz obowiązku prowadzenia inwestycji zgodnie z wymogami zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego. W tym kontekście warto pamiętać, że instytucje mają prawo odstąpić od podpisania umowy o dofinansowanie projektu lub też odstąpić od umowy już podpisanej, jeśli nie zostanie przedstawiona pełna dokumentacja środowiskowa.

Procedura odwoławcza po otrzymaniu wyników konkursu

Nie zawsze się udaje otrzymać dofinansowanie. Projekt może zostać negatywnie oceniony, kiedy:

•nie uzyskał wymaganej liczby punktów lub nie spełnił kryteriów wyboru projektów;

•kwota dofinansowania projektów w konkursie nie wystarcza na wybranie go do dofinansowania pomimo uzyskania pozytywnej oceny.

Warto po otrzymaniu wyników przeanalizować strukturę przyznanych punktów i uzasadnienie oceny wniosku. Pierwsza sytuacja uprawnia do odwołania się od decyzji. Zwykle uważa się, że procedura odwoławcza jest skazana na niepowodzenie i może bardziej zaszkodzić niż pomóc. Wnioskodawcy są przekonani, że składanie protestu do tej samej instytucji, która oceniła projekt, nie przyniesie pozytywnych rezultatów, a sama ocena zostanie podtrzymana. Tymczasem postępowania odwoławcze i sądowe mogą mieć korzystnie dla wnioskodawcy zakończenie. Warto więc powalczyć o swój wniosek.

Umowa o dofinansowanie

Zwieńczeniem fazy formułowania projektu jest uzyskanie dofinansowania i podpisanie umowy o dofinansowanie, która przekazuje środki na realizację projektu. W momencie podpisywania umowy konieczne jest dostarczenie dodatkowych dokumentów, których celem jest udowodnienie, że nie ma żadnych przeciwwskazań, aby przyznać firmie dofinansowanie.

Instytucja przedstawiająca umowę z odpowiednim wyprzedzeniem informuje o zestawie dokumentów koniecznych do przedstawienia. Zwykle wymagane są: dokumenty rejestrowe firmy (w tym np. wyciąg z Ewidencji Działalności Gospodarczej bądź Krajowego Rejestru Sądowego, akt założycielski w przypadku spółek), zaświadczenia o niezaleganiu z daninami publicznymi (np. potwierdzenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, urzędu skarbowego).

Warto pamiętać także o różnych formach zabezpieczenia umów o dofinansowanie w postaci np. weksla in blanco.

Wdrożenie projektu

Od momentu podpisania umowy o dofinansowanie rozpoczyna się proces realizacji projektu (faza wdrożenia). Całość działań odbywa się na podstawie założeń przedstawionych w fazie formułowania. Realizacja projektu skupić się więc powinna na szczegółowym wypełnianiu zobowiązania.

W fazie wdrożenia szczególną uwagę zwróciłbym na następujące aspekty:

•wskaźniki produktu i rezultatu,

•wniosek o płatność,

•kontrolę, ewaluację, monitoring i audyt.

Wskaźniki produktu i rezultatu

Mierzalność wpływu projektu na otaczającą nas rzeczywistość polega na sprawdzaniu osiągnięcia odpowiednich wskaźników założonych we wniosku o dofinansowanie projektu. Aby wiedzieć, czy osiągamy założone rezultaty, każdy projekt powinien być monitorowany pod kątem uzyskania wskaźników w zakresie:

•produktu,

•rezultatu,

•oddziaływania.

Wszystkie wymienione wskaźniki pozwalają na kontrolowanie stanu realizacji celów, jakie niesie za sobą wykonywany projekt. Pozwalają również ocenić efekty jego wdrażania na poszczególnych etapach realizacji projektu. To na nich będzie się skupiać każda kontrola projektu i z wypełnienia założonych wskaźników beneficjent będzie rozliczany. Należy pamiętać, że samo wpisanie wskaźników do umowy o dofinansowanie (za wnioskiem o dofinansowanie) jest jednoznaczne z deklaracją ich osiągnięcia. O ile jednak wpisanie do umowy wskaźników nie wymaga żadnego udowodnienia takich, a nie innych wartości, o tyle już realizacja przyjętych liczb związana jest z okazaniem konkretnych dokumentów, które jednoznacznie wykażą ich wykonanie.

Wniosek o płatność

Wniosek beneficjenta o płatność to szczególny dokument, który obok wniosku o przekazanie kolejnych środków na realizację zadań projektowych odgrywa również rolę sprawozdawczą i kontrolną projektu dofinansowanego ze środków unijnych.

Od poprawnego i sprawnego wypełnienia wniosku o płatność zależy dynamika realizacji projektu przede wszystkim ze względu na płynność przepływów finansowych w projekcie.

Przygotowanie i złożenie wniosku to kluczowy proces w trakcie realizacji projektu. Od nich zależy dynamika i ciągłość oraz płynność przepływów finansowych w projekcie pomiędzy partnerami i wykonawcami. Warto więc przeprowadzić je ze szczególną starannością.

Kontrola, ewaluacja monitoring i audyt

Sprawozdawczość odzwierciedla postęp rzeczowy i finansowy na każdym z realizowanych etapów w projekcie dofinansowanym ze środków UE. Jest ona nieodzownym elementem procesu zarządzania projektem. Każdy grantodawca chce mieć cykliczny wgląd w sposób zarządzania powierzonymi środkami finansowanymi. Stąd też wypracowano odpowiednie narzędzia monitorowania działań w projekcie.

Obok wspomnianego już wniosku o płatność służą do tego narzędzia: monitoringu, kontroli, ewaluacji i audytu. Część z tych narzędzi, szczególnie monitoring i ewaluacje, stosuje sam beneficjent i poprzez raportowania przedstawia rezultaty tych procesów. Instytucje grantodawcze mogą jednak na swój wniosek przeprowadzić kontrolę czy też audyt.

Do każdego typu sprawdzenia postępów w projekcie warto się przygotować. Właściwie warto zawsze być przygotowanym poprzez staranne prowadzenie dokumentacji projektowej zarówno finansowej, jak i związanej z samymi działaniami. Konieczne jest więc rzetelne i uporządkowane zgromadzenie i opisanie wszystkich dokumentów. Na przykład w dokumentacji finansowej warto dbać o: dowody zapłaty, dokumenty finansowe oraz źródłowe, załączniki oraz wszelkie informacje, które stanowią w projekcie potwierdzenie i zasadność poniesionych oraz wykazanych w zestawieniu finansowym wydatków. Efektem kontroli może być, niestety, stwierdzenie nieprawidłowości, uchybień i ewentualne nadużycia finansowe. Należy pamiętać, że wiąże się to z konsekwencjami i wpływa znacząco na dalsze losy realizacji projektu.

Zamykanie projektu

Ostatnią fazą realizacji projektu jest zamykanie działań projektowych i ostateczne raportowanie instytucji nadzorujących (faza ewaluacji). W tym czasie procesy monitoringu i ewaluacji wchodzą w ostatnią fazę i dają wgląd już w całość procesów, bo analizują wszystkie działania projektowe.

W odpowiednich procedurach (ostatni wniosek o płatność czy też raport końcowy) wyniki trzeba przedstawić wszystkim instytucjom zaangażowanym. W wyniku analizy przedstawionych dokumentów instytucje podejmują decyzje o zamknięciu i rozliczeniu projektu. Zwróciłbym uwagę na dwa aspekty tego procesu:

•regułę proporcjonalności,

•trwałość projektu.

Reguła proporcjonalności

Przy realizacji projektu należy pamiętać o regule proporcjonalności, która dotyczy etapu rozliczania projektu. Na podstawie analizy wskaźników rezultatu i produktu instytucja zarządzająca interpretuje zrealizowanie celu projektu. Odniesieniem jest w tym wypadku cała dokumentacja konkursowa.

W zależności od stopnia ich niespełnienia przez beneficjenta, proporcjonalnie do tego może zostać obniżona wysokość wydatków w dotychczas zatwierdzonych wnioskach o płatność. To oznacza, że kwota dofinansowania, która była przewidziana w umowie o dofinansowanie, zostanie zmniejszona. Jeżeli projekt został niezrealizowany w wysokim stopniu, równie wysoko zostanie pomniejszone jego dofinansowanie.

Aby uniknąć konsekwencji zastosowania tej reguły, w trakcie realizacji projektu warto analizować i wyciągać wnioski z prowadzonych procesów monitoringu i ewaluacji. Gdy wykażą one zagrożenia w realizacji niektórych wskaźników z konkretnych przyczyn, można poinformować instytucję zarządzającą i próbować uzgodnić zamiany w założeniach.

Trwałość projektu

Warto zwrócić uwagę także na zasady związane z trwałością projektu. Z definicji trwałość projektu jest to czas, w którym konieczne jest zachowanie w niezmienionej formie i wymiarze efektów projektu, których osiągnięcie zostało zadeklarowane we wniosku o dofinansowanie i potem w umowie. Trwałość projektu musi być zachowana przez okres trzech lat w odniesieniu do mikro-, małych i średnich przedsiębiorców. Natomiast w przypadku dużych przedsiębiorców okres ten wynosi pięć lat od daty płatności końcowej na rzecz beneficjenta.

Instytucje zarządzające funduszami unijnymi kontrolują wypełnianie zasady trwałości projektu przez beneficjentów. W wyniku kontroli może nastąpić stwierdzenie naruszenia zasady trwałości, co docelowo może oznaczać konieczność zwrotu środków otrzymanych na realizację projektu wraz z odsetkami liczonymi jak dla zaległości podatkowych. Dzieje się tak proporcjonalnie do okresu niezachowania obowiązku trwałości.Rozdział 1. Przygotowanie wniosku o dofinansowanie

 Uważnie czytaj wytyczne

 Gdy nie rozumiesz wymagań, dopytuj

 Weryfikuj, czy Twój pomysł na pewno pasuje do działania

 Do wniosku dołącz kluczowe dokumenty

 Zadbaj, by wniosek zawierał odniesienie do najważniejszych unijnych reguł

1.1. Wniosek o dofinansowanie przygotuj w sposób czytelny i zgodny z założeniami konkursu (Małgorzata Podgórska)

Istnieje kilka reguł, jakimi powinieneś kierować się podczas przygotowywania wniosku o dofinansowanie. Przede wszystkim projekt musi być adekwatny do zdiagnozowanych potrzeb i problemów, musi w jak największym stopniu wpisywać się w założenia konkursu oraz spełniać kryteria wyboru, musi być logicznie spójny, czytelny i wiarygodny, a także w pełni zgodny z instrukcją jego wypełniania.

Jakość wniosku o dofinansowanie decyduje o ocenie projektu i jego zakwalifikowaniu do dofinansowania. Na etapie pisania projektu pamiętaj również o tym, że jest on podstawą do późniejszej realizacji inwestycji. Dlatego powinien być przede wszystkim zgodny z rzeczywistymi potrzebami beneficjenta i adekwatny do posiadanego przez niego potencjału oraz moż-liwości.

Schemat 1. Trzy kluczowe zasady tworzenia wniosku o dofinansowanie

Zgodność z założeniami konkursu

Żeby osiągnąć sukces rozumiany jako uzyskanie dofinansowania, niezbędne jest w jak największym stopniu wpisanie się w kryteria oceny stosowane dla danego konkursu. Ocena projektów dokonywana jest na podstawie kryteriów, które są jawne i stanowią zawsze załącznik do regulaminu konkursu.

Wiesz zatem, na co w szczególności eksperci oceniający projekty zwrócą uwagę. Musisz zadbać, aby kluczowe informacje były dobrze opisane i nie pozostawiały żadnej wątpliwości, że spełniasz dane kryterium i zasługujesz na maksymalną liczbę punktów.

Logiczna spójność projektu

Ważne jest zachowanie spójności wpisywanych informacji. Zdarza się, że na etapie definiowania projektu podmiot ubiegający się o dofinansowanie wprowadza korekty do koncepcji i założeń. Pamiętaj, żeby aktualizacje uwzględnić w każdym miejscu dokumentacji aplikacyjnej.

PRZYKŁAD

Nie liczy się ilość, ale jakość. Nie ma sensu wpisywać wszystkich możliwych danych, jakie posiadasz, opisywać genezy pomysłu ani jego tła, jeśli nie są one wymagane instrukcją wypełniania wniosku o dotację. Dokumentacja aplikacyjna i tak jest dosyć opasła. Musisz pamiętać o tym, aby przede wszystkim była ona czytelna, jednoznaczna, przejrzysta i spójna. Zatem ściśle stosuj się do instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie i odpowiedz dokładnie na zadane pytania.

Projekt musi się „dobrze czytać”

Przygotowując wniosek o dotację, zadbaj również o styl i poprawność językową. Wnioski czytają „ludzie”. Muszą zachować pełen obiektywizm w ocenie, ale jeśli zdobędą sympatię do projektu, to łatwiej będzie im przyznać większą liczbę punktów, jeśli w którymkolwiek kryterium pojawią się wątpliwości. Dotyczy to również wiarygodności wpisywanych danych i informacji. Projektodawcy, którzy uzależniają realizację inwestycji od otrzymania dofinansowania, kiedy piszą projekt, nie mają wiedzy, czy go będą musieli realizować, czy też nie. Mają więc dość dużą swobodę w przyjmowaniu utopijnych założeń bądź kreowaniu sytuacji pomagających projektowi w otrzymaniu dotacji. Po pierwsze, eksperci oceniają, czy przyjmowane założenia są osiągalne, a po drugie, jeśli już dotację dostaniesz, musisz zrealizować projekt dokładnie tak, jak to opisałeś we wniosku.

Podstawa opracowania:

•Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/3013 z 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (Dz.Urz. UE L 347/320).

1.2. Możesz uzyskać pomoc w interpretacji regulacji, gdy ubiegasz się o dotację (Paulina Sawicka)

Zawiłość oraz wielość regulacji dotyczących zasad ubiegania się o dofinansowanie, a następnie realizowania projektu z wykorzystaniem środków unijnych powoduje, że wielu beneficjentów ma problemy z właściwą interpretacją obowiązujących przepisów oraz wytycznych. Unijny oraz krajowy ustawodawca, widząc potrzebę pomocy, przewidział wiele rozwiązań mających ułatwić beneficjentom proces uzyskiwania oraz dysponowania dofinansowaniem.

Beneficjenci poszukujący odpowiedzi na zagadnienie, które w ich ocenie wydaje się problematyczne lub nieoczywiste, w pierwszej kolejności powinni zapoznać się z informacjami zamieszczonymi na stronie internetowej: www.funduszeeuropejskie.gov.pl.

Schemat 2. Pięć sposobów ułatwiających rozumienie wytycznych konkursowych

Na portalu zostały zamieszczone informacje na temat zasad ubiegania się o udzielenie dofinansowania. Na wspomnianej stronie internetowej są zamieszczane aktualne przepisy prawne oraz wytyczne.

Najczęściej zadawane pytania

Beneficjent, poruszając się po wspomnianej stronie internetowej, ma możliwość zapoznania się z informacjami oraz rozwiązaniami, o które najczęściej pytają podmioty ubiegające się o dofinansowanie. Aby zapoznać się z najczęściej zadawanymi pytaniami, wejdź w zakładkę „O funduszach”, a następnie „Poznaj zasady działania funduszy” (www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/czesto-zadawane-pytania). Podzakładka zawiera odpowiedzi na pytania dotyczące możliwości odwołania się od decyzji instytucji finansującej po odmowie przyznania dofinansowania.

Czytanie fachowych publikacji

Kolejnym źródłem, z którego podmiot zainteresowany uzyskaniem środków unijnych może skorzystać w celu poszerzenia wiedzy na temat funduszy europejskich, są publikacje zamieszczone we wspomnianym portalu. Beneficjent ma możliwość zapoznania się z broszurami oraz ulotkami, które zawierają informacje na temat zasad wykorzystania środków unijnych na określony cel.

Udział w szkoleniach

Beneficjent może pozyskać wiedzę na temat zasad realizacji funduszy, uczestnicząc w szkoleniach. Podobnie jak w przypadku publikacji na stronie funduszy europejskich znajduje się baza planowanych szkoleń. Osoba zainteresowana skorzystaniem z tego rodzaju rozwiązania może za pomocą dostępnych filtrów wyszukać odpowiednie szkolenie.

Wizyta w punktach informacyjnych

Na terenie całego kraju funkcjonują Punkty Informacyjne Funduszy Europejskich. Usługi świadczone przez punkty są bezpłatne oraz dostępne dla każdego zainteresowanego i świadczą usługi obejmujące m.in.:

•diagnozę klienta – zaklasyfikowanie pomysłu na projekt do konkretnego priorytetu i działania w programie finansowanym z Funduszy Europejskich;

• informowanie o warunkach, kryteriach i procedurach przyznania dotacji;

• przedstawienie krok po kroku procesu ubiegania się o dofinansowanie;

• przekazanie danych kontaktowych do instytucji, które przyznają dotacje zgodnie ze zdiagnozowanym pomysłem na projekt;

• pomoc beneficjentom ostatecznym w znalezieniu odpowiedniego pro-jektu;

• usługi informacyjne i szkoleniowe przy przygotowywaniu wniosków lub projektów – obejmuje wsparcie w zakresie przygotowywanego wniosku/projektu oraz szkolenia organizowane przed przeprowadzonym konkursem w ramach danego działania;

• pomoc w realizacji projektów – zakres tej usługi obejmuje pomoc przy problemach pojawiających się w trakcie realizacji projektów, np. zasady konkurencyjności przy ponoszeniu wydatków, zasady dokumentowania realizowanych przedsięwzięć;

• wstępną pomoc w rozliczaniu projektów, zakres tej usługi obejmuje informowanie o etapach, procedurach, wymaganych dokumentach, terminach związanych z procesem rozliczania projektu, informowanie o wymogach przy opisywaniu dokumentów finansowo-księgowych, oraz wstępne doradztwo dla beneficjentów przy wypełnianiu wniosków o płatność pod względem formalnym poprzez objaśnianie instrukcji wypełniania i przygotowania dokumentu.

Pytania do punktów informacyjnych można kierować:

• telefonicznie,

• za pomocą poczty elektronicznej i tradycyjnej lub

• w formie konsultacji indywidualnej podczas wizyty w placówce.

Punkty informacyjne mogą wprowadzić zapisy na konsultacje indywidualne. Termin udzielenia odpowiedzi na pytanie zadane pocztą elektroniczną wynosi trzy dni robocze. W szczególnych przypadkach okres przygotowania odpowiedzi może się wydłużyć.

Informacje podane przez punkt informacyjny nie stanowią oficjalnego stanowiska instytucji zarządzających poszczególnymi programami operacyjnymi. Nie mogą stanowić podstawy do formułowania jakichkolwiek roszczeń, a także nie stanowią oferty w rozumieniu prawa polskiego.

Najbliższe punkty informacyjne wraz z ich adresem, numerem kontaktowym oraz godzinami otwarcia można znaleźć pod adresem: www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/punkty.

Interpretacje indywidualne w zakresie wytycznych

Każdy zainteresowany podmiot może zwrócić się na piśmie z prośbą o dokonanie indywidualnej interpretacji postanowień Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014–2020 dla konkretnego stanu faktycznego.

PRZYKŁAD

Aby uzyskać interpretację indywidualną wytycznych

W pierwszej kolejności pytania skieruj do właściwej instytucji, która jest stroną umowy lub instytucji i ogłosiła konkurs lub przyjmuje do dofinansowania projekty pozakonkursowe. W przypadku wątpliwości dotyczącej rozstrzygnięcia danej kwestii, przed udzieleniem odpowiedzi instytucja ta powinna zwrócić się odpowiednio do instytucji pośredniczącej lub instytucji zarządzającej.

W sytuacji gdy zainteresowany podmiot nie zgadza się z interpretacją wydaną przez instytucję na niższym poziomie zarządzania, a dana instytucja odmówiła skierowania pytania do instytucji nadrzędnej, może on zwrócić się bezpośrednio do instytucji nadrzędnej w systemie realizacji programu operacyjnego w stosunku do właściwej instytucji będącej stroną umowy (lub instytucji, która ogłosiła konkurs/prowadzi nabór projektów pozakonkursowych).

Wówczas instytucja, do której wpłynęło zapytanie o interpretację, powinna o tym poinformować odpowiednią instytucję na niższym poziomie, a następnie przekazać jej do wiadomości udzieloną odpowiedź.

1.3. Chcesz dopasować pomysł do działania – poznaj sposoby, jak zrobić to najszybciej (Joanna Toczyńska)

Projekty unijne są realizowane z konkretnych programów operacyjnych (PO), które w dalszej kolejności dzielą się na osie priorytetowe, a te na działania, te z kolei ewentualnie na poddziałania. Jeśli chcesz pozyskać środki unijne, to startuj do konkretnego programu operacyjnego.

Dopasowanie działania do pomysłu na projekt wymaga, abyś w programie wybrał właściwą oś priorytetową, dalej dopasował konkretne działanie i poddziałanie oraz wybrał typ projektu z wymienionych w szczegółowym opisie osi priorytetowych (SZOOP). Przy doborze działania możesz skorzystać z kilku sposobów wyszukiwania informacji.

W działaniu lub poddziałaniu są też określone konkretne typy projektów, do których można aplikować. Startujemy po środki unijne według ścieżki:

• wybór programu operacyjnego,

• wybór osi priorytetowej,

• wybór działania,

• wybór poddziałania,

• wybór typu projektu.

Schemat 3. Przebieg procesu aplikowania o dotacje unijne w perspektywie finansowej 2014–2020

Typ projektu powinien pasować do Twojego pomysłu na projekt, a cel działania pasować do celu planowanego przedsięwzięcia.

Osie priorytetowe, działania, poddziałania oraz typy projektów opisane są w dokumencie SZOOP. Do każdego programu operacyjnego jest odrębny taki dokument.

Jeśli masz już pomysł na projekt, to dopasuj do niego działanie/poddziałanie, a w poddziałaniu wybierz jeden z dostępnych typów (rodzajów) projektów.

Jest to jednak trudne zadanie, ponieważ:

•masz do wyboru sześć ogólnokrajowych programów operacyjnych oraz jeden z 16 regionalnych programów operacyjnych;

•każdy z nich ma dosyć szczegółowy podział na osie/działania/poddziałania/typy projektów.

Sposób 1. Metoda szybka „na już”

Jeśli zależy Ci na czasie i chcesz jak najszybciej złożyć wniosek aplikacyjny, skorzystaj z wyszukiwarki. Wejdź na stronę Portalu Funduszy Europejskich pod adresem www.funduszeeuropejskie.gov.pl, odszukaj zakładkę „Zobacz ogłoszenia o naborach wniosków”. Po kliknięciu tej zakładki otwiera się lista zakończonych, aktualnych oraz planowanych w najbliższym czasie konkursów. Użyj filtrów, aby zawęzić wyszukiwanie.

PRZYKŁAD

Wejdź na www.funduszeeuropejskie.gov.pl. Kliknij „Zobacz ogłoszenia o naborach wniosków”. Zaznacz filtry: „Ogłoszenia o naborach wniosków”, dalej – „planowany”, „aktualny”. Wybierz województwo (np. śląskie), dalej zaznacz temat projektu (np. ochrona zdrowia).

W wyszukiwarce można też zaznaczyć program operacyjny, ale tego raczej nie rób, aby nie zawężać wyszukiwania dostępnych dla aplikacji działań z różnych PO.

W wyniku wyszukiwania wyświetli się lista aktualnych lub planowanych w najbliższym czasie konkursów w tym obszarze.

Przedstawiony w przykładzie 1 sposób pokazuje, jak odnaleźć działanie dla przedmiotu projektu. Możesz też wykorzystać wyszukiwarkę według podmiotów mających zamiar realizować projekt.

PRZYKŁAD

Wejdź na www.funduszeeuropejskie.gov.pl. Kliknij zakładkę „Skorzystaj”. Po otwarciu nowej strony kliknij w zakładkę „Znajdź dofinansowanie”. Wybierz grupę podmiotów, do których należysz, np. „Małe i średnie przedsiębiorstwa”. Użyj dostępnych tam filtrów, np. „Ochrona zdrowia” i „Tylko planowane”. W wyniku tych działań otrzymasz listę najbliższych pasujących do Twojego projektu konkursów. Zobaczysz też krótki opis każdego z tych konkursów, m.in. na co jest dofinansowanie, ile stanowi wsparcie, dane do kontaktu i in.

Wyniki obydwu metod wyszukiwania się nie pokrywają. Trik polega na tym, że jeśli nie będzie Ci pasował żaden przedmiot (obszar) wsparcia w najbliższych konkursach kierowanych do wszystkich podmiotów, to możesz trafić na pasujący konkurs skierowany do pewnych podmiotów jako beneficjentów środków unijnych.

Sposób 2. „Aplikowanie w ciągu najbliższego roku”

Co roku do końca listopada zostaje opublikowany harmonogram konkursów na następny rok. Gdy korzystasz z harmonogramu, możesz przejrzeć planowane konkursy i wybrać pasujące działanie, dla którego w harmonogramie będą zaznaczone terminy (lub jeden termin) planowanych konkursów.

PRZYKŁAD

Wejdź na www.funduszeeuropejskie.gov.pl. Kliknij „Zobacz ogłoszenia o naborach wniosków”. Po otworzeniu się strony u góry kliknij na podświetlony link „Harmonogram naboru wniosków”. Wybierz opcje „Harmonogramy na … rok”. Z listy harmonogramów wybierz interesujący Cię harmonogram. Otwórz plik z harmonogramem i dopasuj działanie do swojego projektu, i zobacz planowany termin naboru wniosków dla określonych typów projektów.

Sposób 3. Przeszukiwanie „ręczne”

Sposób polega na wyszukiwaniu działania podczas przeglądania SZOOP. Jest to najbardziej czasochłonny, ale i najbardziej dokładny sposób dopasowania działania do pomysłu na projekt.

Polega na przeglądaniu kolejnych SZOOP-ów, które zawierają opisy wszystkich działań/poddziałań według osi priorytetowych. Dokumenty te znajdziesz w zakładce „Zapoznaj się z prawem i dokumentami” na stronie każdego PO.

W SZOOP możesz przejrzeć kolejne działania, poddziałania i typy projektów. Oczywiście przy takim przeglądzie wiele projektodawców niektóre działania od razu odrzuca, ponieważ, jak sugerują ich nazwy, w ogóle nie nadają się tematycznie na planowany projekt. Mimo to warto przejrzeć i rozważyć inne działania.

Przy takim ręcznym wyszukiwaniu nie będziesz jednak wiedział, czy jest obecnie lub będzie w najbliższym czasie ogłoszony konkurs na to działanie.

Po wytypowaniu pasującego PO i działania – dopiero należałoby sprawdzić, kiedy lub czy w ogóle w najbliższym czasie/roku będzie ogłoszony konkurs na to działanie. Można to sprawdzić na www.funduszeeuropejskie.gov.pl. Kliknąć w zakładkę „Serwisy programów”, wybrać wytypowany program, potem na stronie programu wejść w zakładkę „Zobacz ogłoszenia i wyniki konkursów”, w filtrach zaznaczyć wytypowane działanie, na koniec poszukać konkursu na to działanie w aktywnych/planowanych konkursach lub w harmonogramie, jak to było opisane w przykładzie 3.

PRZYKŁAD

Wejdź na www.funduszeeuropejskie.gov.pl, kliknij w zakładkę „Serwisy programów”, wybierz program, np. Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Mazowieckiego. Znajdź i kliknij zakładkę „Zapoznaj się z prawem i dokumentami”, a następnie plik SZOOP RPO WM 2014–2020. Otwórz plik i przeglądaj osie priorytetowe i działania (rozdział II).

Trik polega na tym, że jeśli nie odnajdziesz w pewnym obszarze czy przedmiocie odpowiedniego działania, to możesz odszukać się jako określony podmiot (beneficjent funduszy unijnych).

Masz pomysł na innowacyjne rozwiązanie energetyczne. Możesz zakwalifikować projekt do przedmiotu (obszaru) jako działanie 4.2 RPO WM 2014–2020 – Efektywność energetyczna, typ projektu 3 Wysokosprawna kogeneracja – budowa, rozbudowa jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w wysokosprawnej kogeneracji, w tym również z OZE; lub jako działanie 4.1. RPO WM – Odnawialne źródła energii. Możesz też zakwalifikować projekt jako podmiot wsparcia (np. MŚP) do działania 3.3. RPO WM Innowacje w MŚP. Jednocześnie warto poszukać odpowiedniego działania również w SZOOP-ach programów operacyjnych Inteligentny Rozwój (np. działanie 3.2.2 dotyczy wdrożenia prac naukowo-badawczych własnych lub na zlecenie) lub Infrastruktura i Środowisko (działanie 1.3, 1.7.1).

Sposób 4. Reorientacja celów projektu

Może się zdarzyć, że w wyniku wyszukiwania dostępnych działań (sposoby 1–3):

•żadne działanie nie pasuje do Twojego pomysłu na projekt;

•chociaż działanie jest niby odpowiednie, to akurat żaden z wymienionych w SZOOP typów projektów w tym działaniu nie pasuje;

•wybrane przez Ciebie działanie jest kierowane do innych podmiotów – beneficjentów;

•w najbliższym czasie nie przewiduje się w ogóle konkursu na pasujące działanie/poddziałanie (ani w obecnych konkursach, ani w harmonogramie);

•terminy konkursów są zbyt odległe.

Jeśli wystąpi jeden ze wskazanych przypadków, możesz zastosować niektóre „triki”, aby pomóc sobie w poszukiwaniach. Poprzednie sposoby dopasowania działań do Twojego projektu polegały na tym, że do celu projektu chciałeś dopasować cel działania. Teraz zrób odwrotnie: do celu działania dopasuj cel projektu.

Wsparcie finansowe jest udzielane:

•pewnym podmiotom i grupom docelowym (np. MŚP, samorządy, uczelnie, placówki oświatowe czy szkoleniowe, kobiety itd.) lub

•na konkretny przedmiot działań, obszar interwencji (np. ochrona środowiska, innowacje, odnawialne źródła energii, kultura, ochrona zdrowia, sport, informacyjne technologie, rewitalizacja terenów zmarginalizowanych itd.).

Jeśli nie zdecydujesz się na wybór przedmiotu (np. informacyjne technologie), to spróbuj dopasować ten sam projekt do podmiotu (np. przedstaw projekt jako innowacja dla MŚP). Możesz również zmodyfikować cele projektu. Dopasuj je do celów działań w już ogłoszonych konkursach. Dopasujesz projekt pod te działania, jeśli zmienisz cele swojego projektu.

Jeśli wybierasz działanie, z którego będziesz ubiegał się o dofinansowanie projektu, musisz osiągnąć cel tego właśnie działania poprzez określone dla niego wskaźniki produktu i wskaźniki rezultatu. Projekt (cel projektu) powinien być zdefiniowany i powinien uwzględnić wybrane do aplikacji działanie oraz cel tego działania.

PRZYKŁAD

Projekt „Remont i modernizacja pawilonów spółdzielni mieszkaniowej” można zakwalifikować do takich obszarów (poprzez zmianę celu projektu), jak:

•„Rewitalizacja obszarów zdegradowanych” – projekt przyczyni się do poprawy wizerunku miasta;

•„Poprawa warunków do rozwoju MŚP” – spółdzielnia mieszkaniowa będzie wynajmować wyremontowane pomieszczenia dla przedsiębiorców pod biura i magazyny;

•„Rozwój ekonomii społecznej” – spółdzielnia w wyremontowanych pomieszczeniach będzie wspomagać powstanie spółdzielni socjalnych dla osób trwale bezrobotnych i udzielać im wsparcia w prowadzeniu działalności gospodarczej, w szczególności jeśli SM uczestniczy już w takich inicjatywach;

•„Integracja osób z niepełnosprawnościami i dostosowanie warunków architektonicznych do ich potrzeb” – w trakcie remontu powstaną dojazdy, windy, WC dla osób z niepełnosprawnościami;

•„Poprawa zdolności do zatrudnienia” – w sali konferencyjnej, powstałej po remoncie, będą organizowane szkolenia, konferencje, usługi doradcze, warsztaty, a pomieszczenia będą wynajmowane dla start-upów;

•„Aktywna integracja, wzmocnienie potencjału edukacyjnego, kulturalnego i zawodowego lokalnych społeczności” – w nowo powstałych odremontowanych pomieszczeniach zorganizowane zostaną skuteczne działania przeciwdziałające marginalizacji, wykluczeniu osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, np. z rodzin dotkniętych ubóstwem, młodzieży ze środowisk zaniedbanych, osób przemocy domowej, osób zwolnionych z zakładów penitencjarnych, osób dyskryminowanych, w podeszłym wieku i samotnych, bezdomnych, w tym celu powstaną: Centrum Integracji Społecznej, Klub Integracji Społecznej, Zakład Aktywności Zawodowej, Warsztaty Terapii Zajęciowej i in.

Do każdego z tych obszarów można odnaleźć odpowiednie działania, jednak w tym przypadku różny będzie cel projektu dla różnych działań, inne wskaźniki produktu i rezultatu, inaczej będzie projekt realizowany i rozliczany, a jednak budynki spółdzielni zostaną wyremontowane i zmodernizowane.

Sposób 5. Korzystanie z PIFE

Jeśli sposoby 1–4 okażą się dla Ciebie nieskuteczne lub zbyt trudne, to możesz skorzystać z punktów informacyjnych funduszy europejskich (PIFE). Ich dane teleadresowe znajdują się na portalu www.funduszeeuropejskie.gov.pl w zakładce „Punkty Informacyjne” oraz na stronach poszczególnych Programów Operacyjnych. Usługi sieci PIFE są bezpłatne. Można skontaktować się osobiście, e-mailowo lub telefonicznie, a także w trakcie dyżurów mobilnych punktów informacyjnych w mniejszych miejscowościach poza stałymi siedzibami PIFE. Wsparcie obejmuje diagnozę potrzeb beneficjenta oraz wskazanie odpowiedniego działania do aplikowania, jak również uzyskania informacji o warunkach i kryteriach przygotowania wniosku i rozliczania projektu. Organizowane są również tematyczne spotkania i szkolenia, w których udział jest otwarty i bezpłatny. Jak pokazują doświadczenia i opinie beneficjentów, działalność punktów informacyjnych jest fachowa, przyjazna dla potencjalnych beneficjentów i skuteczna.

1.4. Przygotowujesz wniosek o dofinansowanie, skompletuj różne dokumenty (Agnieszka Pogorzelska)

Jeśli zamierzasz skorzystać z dofinansowania unijnego, powinieneś być przygotowany na konieczność opracowania bądź dostarczenia wielu dokumentów na różnych etapach aplikowania o środki. Część z nich powinna zostać przekazana instytucji wraz z wnioskiem o wsparcie, a kolejne wymagane są w momencie podpisywania umowy o dofinansowanie.

Dokumenty, jakie musisz złożyć wraz z wnioskiem, są różne dla poszczególnych programów operacyjnych i każdorazowo określone są w regulaminie konkursu.

Rozpoczynasz od wniosku o dofinansowanie

Na etapie składania wniosku o dofinansowanie z funduszy europejskich zwykle wymagane są tylko podstawowe dokumenty. Dotyczy to zarówno dotacji, jak i pożyczek. Zawsze konieczny jest wypełniony formularz wniosku o wsparcie. Zwykle dokument ten wypełnia się w generatorze wniosków aplikacyjnych – programie dostępnym online bądź do zainstalowania na komputerze.

Często potrzebne jest dołączenie jeszcze kilku dokumentów uzupełniających, np. biznesplanu realizacji dofinansowanego projektu, oświadczeń na wzorach przygotowanych przez instytucję przyznającą wsparcie (np. w zakresie wielkości firmy, niekaralności za przestępstwa skarbowe).

Darmowy fragment