Kultura i twórczość w czasach zarazy. Doświadczenie pandemii a aktywność artystyczna z punktu widzenia twórcy i odbiorcy - ebook

Inicjatywa cyklicznego publikowania prac w ramach serii „Twórczość i Edukacja” wyrosła z potrzeby stworzenia miejsca spotkania badaczy i praktyków zainteresowanych rozwijaniem oraz wspieraniem zdolności twórczych dzieci, młodzieży i osób dorosłych. W serii publikowane są prace poruszające problematykę edukacyjnych oraz społeczno-kulturowych uwarunkowań rozwoju szeroko pojętej aktywności twórczej w różnych dziedzinach.

Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 wpłynęła na wszystkie dziedziny ludzkiego życia. Zmiany, jakie zaszły w życiu kulturalnym i twórczości artystycznej, stały się przedmiotem refleksji autorów tej książki – naukowców uniwersyteckich, czynnych artystów, pracowników instytucji kultury. Dzielą się oni swoimi doświadczeniami i spostrzeżeniami związanymi z brakiem możliwości uprawiania sztuki w dotychczasowym kształcie oraz poszukiwaniami innych środków wyrazu, nowych sposobów kontaktu z publicznością i edukacji artystycznej. Mamy nadzieję, że ta pozycja okaże się ciekawa i wartościowa dla czytelników, a w przyszłości, być może, stanie się jednym ze świadectw tych dziwnych i trudnych czasów, jakie stały się naszym udziałem. Jesteśmy przekonani, że mimo wszelkich trudności kultura i sztuka wyjdą z tej próby obronną ręką – bo bez nich świat i człowiek nie mogliby istnieć.

Książka jest niezwykle wartościową monografią naukową na temat ważnej dla człowieka funkcji sztuki i roli twórczości artystycznej w czasach niesprzyjających tradycyjnej relacji twórca–odbiorca. To bardzo interesujące opracowanie naukowe na temat różnorakich uwarunkowań kreatywności jest tym cenniejsze, że autorzy poszczególnych rozdziałów próbują opisać podjęty temat in statu nascendi, w czasach pandemii i kwarantanny. Brak dystansu czasowego do opisywanych zjawisk – ponieważ epidemia jeszcze się nie zakończyła, a zatem przedstawione warunki twórczości nie uległy zmianie – sprawia, że publikacja ma niezwykle aktualny, „gorący” charakter. Z lektury wszystkich tekstów wyłania się ponadto refleksja dotycząca głębszego znaczenia i rangi opracowania, a mianowicie, że ich autorzy, analizując sytuację w warunkach trwającej pandemii, znajdują się jednocześnie w samym środku potężnej zmiany kulturowej i rejestrują wczesny etap tego procesu.

Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Pankowskiej

Wprowadzenie 7

Krzysztof J. Szmidt, Monika Modrzejewska-Świgulska — Kreatywność w czasach zarazy: od twórczej produktywności do wycofania 13

Magdalena Sasin — #dużeinstytucjekulturywpandemii #filharmonieteatrymuzeawinternecie 43

Agnieszka Janiszewska-Szczepanik — Zbyt wrażliwi, żeby tworzyć? Wpływ wybuchu pandemii na twórczość profesjonalnych artystów 65

Leszek Karczewski — Świat sztuki w czasach pandemii. Antologia strategii 89

Eugeniusz Józefowski — Dobro-wolność – refleksje z czasu pandemii i nie tylko – wypowiedź o charakterze autoetnograficznym 109

Tamara Sass — Wpływ społecznej izolacji na pracę artystów i nauczycieli 127

Martyna Justyńska, Anna Majewska-Owczarek — Jak zanurzyć dziecko w muzyce – czyli media we wspomaganiu akulturacji małego dziecka podczas zajęć opartych na teorii Edwina Eliasa Gordona 149

Anna Grabowska-Nogala — Samotność w procesie twórczym. Twórczość w pandemii 167

Aleksandra Sieczych-Kukawska, Michał Płusa — Beefem w koronawirusa – o tym, jak polski hip-hop ratował świat 179

Agata Dawidowicz — „Kultura na wynos”. Ośrodek Kultury Górna w wirtualnej przestrzeni kultury w okresie pandemii 193

Dobrosław Bilski, Aneta Bilska — W poszukiwaniu zdalnej wersji edukacji kulturalnej 205

Noty o autorach 215