Łódzcy bohaterowie 1918 roku - ebook

W serii powołanej dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku oraz utrwalenia w polskiej świadomości zbiorowej wiedzy historycznej o genezie i przebiegu odbudowy państwa polskiego ukażą się monografie, biografie i źródła, dla których tematyczną klamrą będzie idea polskiej niepodległości oraz walki ojej urzeczywistnienie i kształt z uwzględnieniem zagadnień polskich i międzynarodowych; politycznych, społecznych i ekonomicznych; walki orężnej i działań dyplomatycznych; wreszcie przedsięwzięć na polu kultury.

Książka poświęcona jest wybitnym postaciom związanym z Łodzią - zasłużonym dla wyzwolenia dawnego „polskiego Manchesteru” oraz restytucji Rzeczypospolitej w 1918 roku. Przedstawiono w niej losy polityków, samorządowców, społeczników i wojskowych; narodowców, chadeków, piłsudczyków i socjalistów. Sportretowano ludzi, dla których miasto nad Łódką stało się drogą do wielkiej polityki, pełnienia najważniejszych funkcji państwowych i osiągnięcia wysokich stopni oficerskich w Wojsku Polskim oraz tych, którzy pozostali wybitnymi działaczami politycznymi i społecznymi w skali lokalnej, realizując się w pracach samorządowych. Niektórzy z nich byli rodowitymi łodzianami, inni związali się z miastem nad Łódką na różnych etapach życia. Wszyscy jednak - choć w różnych dziedzinach - odcisnęli piętno na dziejach Łodzi: jej życiu politycznym, społecznym, gospodarczym i kulturalnym.

Wykaz skrótów 7

Zamiast wstępu. Wyzwolenie Łodzi w 1918 r. Stan badań i postulaty badawcze – Witold Jarno, Przemysław Waingertner 9

Eugeniusz Ajnenkiel (1900–1981) – socjalista, społecznik, piewca robotniczej łodzi – Kamil Piskała, Marcin Szymański 23

Franciszek Berezka-Bereszko (1887–1924) – zapomniany uczestnik akcji rozbrajania Niemców w Łodzi – Witold Jarno 41

Alfred Biłyk (1889–1939) – legionista, komendant Miasta Łodzi, adwokat i wojewoda – Witold Jarno 55

Bolesław Fichna (1889–1945) – całe życie w służbie Polsce – Konrad A. Czernielewski 79

Z patriotycznej konspiracji do administracji niepodległej Polski. Pierwszy wojewoda łódzki Antoni Kamieński (1878–1944?) – Przemysław Waingertner 95

Wacław Lipiński (1896–1949) – niezwykły łodzianin. Służba, praca i ofiara dla niepodległej Polski – Krzysztof Lesiakowski 107

Aleksander Napiórkowski (1890–1920) – zapomniany łódzki bohater – Jolanta Daszyńska i Adrianna Czekalska 131

Benedykt Grzymała Pęczkowski (1897–1920) – legionista, peowiak i bohater bitwy radzymińskiej – Konrad A. Czernielewski 145

Antoni Purtal (1895–1943). Karty z życiorysu – Leszek Olejnik 159

Aleksy Rżewski (1885–1939) – działalność niepodległościowa pierwszego prezydenta międzywojennej Łodzi – Jarosław Kita 189

Leopold Skulski (1877–1940) – „Negocjator łódzkiej niepodległości” i premier polskiego rządu – Przemysław Waingertner 211

Roman Starzyński (1890–1938) – działacz niepodległościowy, żołnierz i polityk – Witold Jarno 229

Seweryn Leopold Sterling (1864–1932) – „uzdrowiciel Ziemi Obiecanej” – Przemysław Waingertner 253

Antoni Stanisław Więckowski (1882–1942) – lekarz wojskowy i społecznik – Konrad A. Czernielewski 267

Meandry pamięci o rocznicy odzyskania niepodległości w powojennej Polsce – Krzysztof Lesiakowski 283

ZAKOŃCZENIE 303

BIBLIOGRAFIA 305

SPIS ZDJĘĆ 325