Mała księgarnia samotnych serc - ebook

Z „London Gazette”

NEKROLOG

Lavinia Thorndyke,
Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego,
ur. 1 kwietnia 1930, zm. 14 lutego 2015

Księgarka, mentorka i niezmordowana mistrzyni literatury Lavinia Thorndyke zmarła w wieku 84 lat.

Lavinia Rosamund Melisande Thorndyke urodziła się 1 kwietnia 1930 roku jako najmłodsze dziecko i jedyna córka Sebastiana Marjoribanksa, trzeciego lorda Drysdale i jego żony Agathy, córki wicehrabiego i wicehrabiny Cavanagh.

Najstarszy brat Lavinii, Percy, zginął w walce z lojalistami w Hiszpanii w 1937 roku. Bliźniacy Edgar i Tom służyli w RAF-ie i obaj zginęli w czasie obrony Wielkiej Brytanii. Lord Drysdale zmarł w 1947 roku, a jego tytuł i rodzinną posiadłość w Północnym Yorkshire odziedziczył jego kuzyn.

Lavinia i jej matka zamieszkały w Bloomsbury. Bookends, księgarnia, którą Agatha dostała w 1912 roku w prezencie na dwudzieste pierwsze urodziny od rodziców mających nadzieję, że praca odciągnie ją od działalności na rzecz sufrażystek, znajdowała się tuż za rogiem.

W artykule napisanym dla „The Bookseller” w 1963 roku Lavinia wspominała: „Pośród półek znalazłyśmy z matką pocieszenie. Brak rodziny kompensowała nam adopcja przez Bennetów z Dumy i uprzedzenia, Mortmainów ze Zdobywam zamek, Marchów z Małych kobietek i Pocketów z Wielkich nadziei. To, czego szukałyśmy, znalazłyśmy na stronach naszych ulubionych książek”.

Lavinia uczyła się w Camden, w miejscowej szkole dla dziewcząt, a następnie studiowała filozofię w Oxfordzie, gdzie poznała Peregrine’a Thorndyke’a, trzeciego i najmłodszego syna księcia i księżnej Maltby.

Pobrali się w kościele św. Pawła w Covent Garden 17 maja 1952 roku i zamieszkali w apartamencie nad Bookends. Gdy Agatha zmarła w 1963 roku, Thorndyke’owie przeprowadzili się do jej domu przy Bloomsbury Square, gdzie wielu młodych pisarzy znalazło wsparcie, rozwijało się i pożywiało przy ich kuchennym stole.

Lavinia została odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego w 1982 roku za zasługi w dziedzinie sprzedaży książek.

Peregrine zmarł w 2010 roku po krótkiej walce z rakiem.

Lavinia nadal była obecna w Bloomsbury. Z domu do Bookends jeździła rowerem. Tydzień temu zderzyła się z innym rowerzystą i choć z wypadku wyszła z lekkimi stłuczeniami i zadrapaniami, zmarła nagle w swoim domu.

Osierociła swoją jedyną córkę, Marianę contessę di Reggio d’Este, i wnuka Sebastiana Castillo Thorndyke’a, przedsiębiorcę internetowego.1

Konsolacja odbywała się w prywatnym klubie dla pań o literackich zamiłowaniach, przy Endell Street w Covent Garden. Lavinia należała do niego przez ponad pięćdziesiąt lat.

W wyłożonym boazerią salonie na drugim piętrze, z którego okien rozciągał się widok na tętniące życiem ulice, ludzie zebrali się, by ją wspominać. Mimo że żałobnicy przybyli tu prosto z jej pogrzebu, wśród gości można było obserwować feerię barw. Kobiety miały na sobie kwieciste letnie sukienki, mężczyźni białe garnitury i świeżo wyprasowane koszule w różnych odcieniach oranżu, a jeden z nich miał nawet żółtą marynarkę, jakby obrał sobie za cel nadrobić brak słońca w ten szary lutowy dzień.

Lavinia pozostawiła list z precyzyjnymi wskazówkami dotyczącymi tego, czego sobie życzy na swoim pogrzebie – „Żadnej czerni. Tylko wesołe kolory” – i może z tego właśnie powodu atmosfera nie była pogrzebowa, a raczej kojarzyła się z przyjęciem w ogrodzie. Bardzo głośnym.

Posy Morland miała na sobie taki sam odcień różu jak ukochane róże Lavinii. Wygrzebała sukienkę z głębi szafy, gdzie wisiała przez blisko dekadę, schowana za sztucznym lamparcim futerkiem. Nie nosiła go od czasów studenckich.

Przez te wszystkie lata pochłonęła masę pizzy, co nieco ciast i mnóstwo wina. Nic dziwnego, że sukienka pękała w szwach na biuście i biodrach, ale Lavinia byłaby zadowolona, że ją włożyła. A teraz Posy raz po raz naciągała zbyt obcisłą różową sukienkę i sączyła szampana (życzenie Lavinii), który lał się strumieniami, a rozmowy w pokoju osiągały ogłuszające apogeum.

– Każdy głupi potrafi wystawić Sen nocy letniej, ale trzeba mieć jaja, żeby zrobić to w togach – ryknął ktoś tubalnym, egzaltowanym głosem.

Siedząca obok Posy Nina zachichotała. Usiłowała zamaskować ten fakt delikatnym kaszelkiem.

– Nie przejmuj się. Możemy się wszyscy śmiać – zwróciła się do niej Posy w momencie, kiedy dwaj mężczyźni w kącie rechotali tak głośno, aż jeden z nich się popłakał. – Lavinia zawsze powtarzała, że najlepsze pogrzeby przekształcają się w najlepsze imprezy.

Nina westchnęła. Zestawiła kraciastą sukienkę z kolorem włosów. Tym razem miały żywy odcień pruskiego błękitu.

– Boże, tak bardzo będzie mi jej brakowało.

– Księgarnia bez Lavinii nie będzie już taka sama – zauważyła Verity. Siedziała z drugiej strony Posy ubrana w szarości; upierała się, że szarość to nie czerń i że nie ma odpowiedniej cery ani usposobienia, by nosić wesołe kolory. – Nadal czekam, aż wpadnie podekscytowana i zacznie opowiadać o książce czytanej przez pół nocy.

– A piątą po południu w piątek zawsze nazywała godziną szampana – dodał Tom. – Nigdy nie miałem sumienia powiedzieć jej, że go nie lubię.

Trzy kobiety i Tom, personel Bookends, stuknęli się kieliszkami. Posy była pewna, że każde z nich sięgało teraz do swoich ulubionych wspomnień związanych z Lavinią.

Mówiła pełnym uniesienia dziewczęcym głosem, doskonałą angielszczyzną z lat trzydziestych dwudziestego wieku, jak bohaterka powieści Nancy Mitford.

Przeczytała wszystko, znała każdego, ale nadal ekscytowała ją myśl o nowych książkach i ludziach.

W wyszczerbionym szklanym wazonie kupionym w Woolworths w latach sześćdziesiątych układała beztrosko, acz z artyzmem róże w odcieniu sukienki Posy. Kupowała je w poniedziałkowe i czwartkowe poranki.

Do każdego zwracała się per kochanie, a słowo to potrafiła wypowiedzieć czule, z wyrzutem lub z przekorą.

Och, Lavinia. Urocza, zabawna Lavinia i setki drobnych życzliwości, którymi zasypywała Posy. Gdy jej rodzice zginęli w wypadku samochodowym siedem lat temu, nie tylko zatrudniła ją w księgarni, ale też pozwoliła, by razem z bratem została w mieszkaniu nad Bookends, które od zawsze było ich domem. Posy czuła dotkliwy smutek, jakby wypełniał każdą komórkę jej ciała. Nie ma Lavinii. Tak nagle odeszła.

Ale jednocześnie pojawiał się lęk. Mdliło ją ze strachu, co się stanie z nią i Samem. Co się stanie z Bookends?

Było wysoce mało prawdopodobne, niemal niemożliwe, by nowy właściciel pozwolił jej i Samowi mieszkać nad księgarnią za darmo. Z biznesowego punktu widzenia nie byłoby to przecież rozsądne.

Za skromną pensję księgarki nie będą mogli wynająć nic większego od mieszkanka wielkości pudełka po butach gdzieś daleko, bardzo daleko od Bloomsbury. Sam być może będzie musiał zmienić szkołę, a jeśli w ogóle zabraknie im pieniędzy, niewykluczone, że będą musieli wyprowadzić się z Londynu do Walii, do Merthyr Dyfan, gdzie Posy mieszkała ostatnio jako dziecko, i koczować w czteropokojowym piętrowym domu dziadków. Będzie musiała postarać się o pracę w którejś z miejscowych księgarń, o ile wszystkich jeszcze nie zamknięto.

Zatem tak, Posy była smutna, rozpaczliwie smutna, i ubolewała nad stratą Lavinii, ale też jednocześnie dręczył ją lęk, aż mdliło ją ze zmartwienia co do przyszłości.

Rano nie zdołała nawet przełknąć ani kęsa tostu. Miała wyrzuty sumienia, że się tak bardzo martwi o przyszłość, bo przecież powinna w tym momencie wyłącznie ubolewać nad utratą Lavinii.

– Wiecie może, co się stanie z księgarnią? – zapytała ostrożnie Verity, a do Posy w tym momencie dotarło, że cała ich czwórka siedzi od jakiegoś czasu w milczeniu, zatopiona w myślach.

Pokręciła głową.

– Na pewno niebawem się czegoś dowiemy – próbowała się uśmiechnąć pokrzepiająco, ale przypominało to raczej rozpaczliwy grymas.

Verity miała identyczną minę.

– Gdy Lavinia dała mi pracę, przedtem szukałam jej prawie przez rok. Jak twierdziła, w Bookends zatrudniła mnie wyłącznie dlatego, że Verity Love¹ było dla niej najwspanialszym imieniem i nazwiskiem, z jakim kiedykolwiek się spotkała. – Przysunęła się bliżej do Posy, żeby szepnąć jej do ucha: – Nie jestem zbyt śmiała w towarzystwie. Kiepsko sobie radzę z rozmowami związanymi ze staraniem o pracę.

– Nigdy nie byłam na tego rodzaju rozmowach – wyznała Posy. Pracowała w Bookends od zawsze. Dwadzieścia pięć, z dwudziestu ośmiu lat życia, spędziła w Bookends, gdzie jej ojciec był kierownikiem, a matka prowadziła przyległą do księgarni herbaciarnię. Nauczyła się alfabetu, ustawiając książki na półkach, i liczyć, wydając resztę przy kasie. – Nie mam CV – ciągnęła. – A gdybym miała, zmieściłoby się na jednej stronie.

– Lavinia nawet nie spojrzała do mojego CV. Pewnie dobrze się stało, bo z trzech poprzednich miejsc mnie wyrzucono… Chciała tylko obejrzeć moje tatuaże i na tym poprzestała. – Nina wyciągnęła przed siebie ręce.

Na jednej ręce znajdował się rysunek przedstawiający opadające płatki róż i ciernie okalające cytat z Wichrowych wzgórz: „Nasze dusze są jednakowe, niezależnie od tego, co w nich tkwi”². Na całej drugiej widniała dla odmiany scenka przedstawiająca herbatkę u Szalonego Kapelusznika z Alicji w Krainie Czarów.

Trzy dziewczyny spojrzały wyczekująco na Toma. Przyszła jego kolej.

– Robię doktorat – przypomniał im. – Mógłbym z łatwością wrócić do uczenia lub prowadzenia badań, ale nie chcę. Chcę pracować w Bookends. W poniedziałki jemy ciasto!

– Jemy ciasto codziennie – zauważyła Posy. – Nikt z nas nie wie, co się stanie, więc pewnie powinniśmy zachowywać się, jakby nigdy nic do czasu… aż przestaniemy. Poświęćmy ten dzień na wspominanie, jak bardzo kochaliśmy Lavinię i…

– A! Tu jesteście! Wyrzutki i przybłędy Lavinii! Jej wesoła gromadka odmieńców! – usłyszeli głos głęboki i przyjemny; można by go nazwać nawet atrakcyjnym, gdyby wypowiadane słowa nie brzmiały jak zwykle sarkastycznie i uszczypliwie.

Posy spojrzała na twarz Sebastiana Thorndyke’a. Byłaby bardzo atrakcyjna, gdyby nie wykrzywiał jej wiecznie szyderczy uśmieszek.

– Ach, Sebastian – burknęła. – Samozwańczy, rzekomo najbardziej obcesowy człowiek w Londynie.

– Żaden samozwańczy czy rzekomy – odparł Sebastian zadowolonym z siebie, aroganckim tonem, doprowadzonym do perfekcji już w wieku dziesięciu lat, na którego dźwięk Posy zawsze zaciskała pięści. – Nazwano mnie tak w „Daily Mail” i w „Guardianie”, więc pewnie jest to prawda.

Sebastian spojrzał z góry na Posy i zatrzymał wzrok na jej piersiach – szczerze mówiąc, w maksymalnym stopniu testowały one wytrzymałość guzików sukienki. Jakikolwiek gwałtowny ruch mógłby doprowadzić do tego, że wszyscy zobaczyliby jej biustonosz w słodki wzór z Marks&Spencer, co byłoby niestosowne w każdej chwili, ale podczas stypy w szczególności. Zwłaszcza w obecności Sebastiana. Ten jednak przestał się już gapić na jej biust i rozglądał po pokoju – pewnie sprawdzał, czy jest tu jeszcze ktoś, kogo nie obraził.

Sebastian, jedyny wnuk Lavinii, był nieprzewidywalny. Posy natychmiast się w nim zakochała, już kiedy pojawiła się w Bookends w wieku lat trzech i poznała wyniosłego ośmiolatka o uroczym uśmiechu i oczach tak ciemnych, jak najbardziej gorzka czekolada. Kochała się w Sebastianie i snuła za nim po księgarni jak oddany, wierny szczeniak, do czasu gdy skończyła dziesięć lat, a on zamknął ją w wilgotnym podziemnym schowku na węgiel, gdzie mieszkały pająki, żuki, szczury i wszelkiej innej maści potworne, pełzające stworzenia.

Upierał się, że nie wie, co się z nią stało, i przyznał się dopiero wtedy, gdy jej rozgorączkowana matka zamierzała zadzwonić na policję.

Posy z czasem doszła do siebie po aferze ze schowkiem na węgiel – choć po dziś dzień co najwyżej wtyka tam tylko głowę przez drzwi – ale Sebastian pozostał dla niej wciąż jak Nemezis, nieubłagane przeznaczenie. W czasie posępnych, ponurych lat dorastania, potem jako buńczuczny dwudziestolatek, który zarobił fortunę na tworzeniu okropnych stron internetowych (Zinger or Minger? była szczególnie podła, nawet jak na niego), i teraz, gdy był rozpustnym trzydziestolatkiem ciągle pojawiającym się w gazetach, zazwyczaj w towarzystwie jakiejś pięknej blond modelki-aktorki-kogokolwiek przyklejonego do jego boku.

Szczyt złej sławy osiągnął podczas swojego pierwszego i ostatniego wystąpienia w programie BBC zatytułowanym „Question Time”, kiedy powiedział czerwonemu na twarzy posłowi, który wściekał się na wszystko od imigrantów po podatki ekologiczne, że dobrze by mu zrobiło porządne pieprzenie i cheeseburger. Potem, gdy jakaś kobieta z widowni przystąpiła do długiego, zawiłego wywodu na temat płac nauczycieli, Sebastian powiedział przeciągle: „Boże, jak ja się nudzę. Nie przeżyję tego na trzeźwo. Mogę już iść do domu?”.

Właśnie wtedy gazety zaczęły go nazywać najbardziej obcesowym człowiekiem Londynu, a Sebastian starał się postępować zgodnie z tą etykietką– chociaż wcale nie potrzebował do tego żadnej zachęty. Posy podejrzewała, że gen odpowiedzialny za tak ohydne i obraźliwe zachowanie stanowi co najmniej siedemdziesiąt procent jego DNA.

Dość łatwo było go nienawidzić, ale też bardzo, bardzo łatwo podziwiać. Kiedy jego ust nie wykrzywiała drwina, nadal miał uroczy uśmiech i nadzwyczaj ciemne oczy; odziedziczył je po hiszpańskim ojcu (jego matka Mariana zawsze miała słabość do mężczyzn z basenu Morza Śródziemnego). Włosy, równie ciemne, zwijały się w loczki cherubina – kobiety pewnie z rozkoszą zanurzały w nich palce.

Był długonogi i gibki (metr osiemdziesiąt osiem centymetrów wzrostu według „Tatlera”, utrzymującego wbrew wszelkim przesłankom, że jest jedną z najlepszych partii w kraju), nosił szyte na miarę garnitury cudownie opinające jego ciało, i tylko o centymetr szersze od obscenicznie obcisłych.

Dzisiaj, ze względu na ostatnie życzenie Lavinii, ubrał się w garnitur w odcieniu francuskiego błękitu, zestawiając go z czerwoną koszulą w białe grochy i taką samą chusteczką w kieszonce…

– Morland, przestań się na mnie gapić. Zaczynasz się ślinić – rzucił.

Twarz Posy zrobiła się równie czerwona jak koszula Sebastiana. Zamknęła rozchylone usta, po czym znowu je otworzyła.

– Nie gapię się na ciebie. Marzenie ściętej głowy!

Jej protest po prostu spłynął po teflonowej powłoce Sebastiana. Usiłowała wymyślić jakąś naprawdę miażdżącą ripostę, o ile to możliwe, by zadziałała, ale w tym momencie Nina wymierzyła jej kuksańca.

– Posy, miej serce – burknęła przez zaciśnięte zęby. – Właśnie wróciliśmy z pogrzebu jego babki.

To prawda.

Lavinia zawsze potrafiła przebić się przez szytą na miarę zbroję bezczelności Sebastiana. „No, babciu, zabieram cię na koktajl”, oznajmiał, gdy wpadał do księgarni. Nigdy nie wchodził do niej ot tak, po prostu, musiał wtargnąć do środka. „Co byś powiedziała na martini większe od twojej głowy?”, pytał.

Uwielbiała wnuka pomimo jego wielu wad. „Na każdego trzeba brać poprawkę”, mawiała czule, gdy przyłapywała Posy na czytaniu o jego najnowszych dzikich wybrykach, czy był to jakiś romans z mężatką, czy też opis jego bezdusznej aplikacji randkowej HookUpp, która przyniosła mu miliony. „Mariana zawsze rozpieszczała tego biedaka”, twierdziła.

Wcześniej, w kościele, Sebastian odczytał mowę pogrzebową. Zebrani prawie pospadali z ław ze śmiechu. Podczas gdy większość kobiet i część mężczyzn wyciągali szyje, żeby mu się lepiej przyjrzeć, on odmalował żywy, barwny obraz Lavinii, jakby stała tuż obok niego. Zakończył cytatem z Kubusia Puchatka, książki, którą babka rzekomo wiele razy mu czytała, gdy był dzieckiem.

„Jestem bardzo szczęśliwy, bo mam kogoś, kto sprawia, że ciężko jest powiedzieć »do widzenia«”, powiedział i tylko ktoś, kto znał go tak dobrze jak Posy, mógł usłyszeć w jego głosie lekkie, ale tak naprawdę potworne załamanie. Popatrzył na kartkę, wcześniej nie zerknął na nią ani razu, a potem posłał wszystkim cudowny beztroski uśmiech i tamta chwila prysła.

Do Posy dotarło, że choć ona cierpiała, on z pewnością cierpiał jeszcze bardziej.

– Przepraszam – odezwała się. – Przykro nam z powodu twojej straty, Sebastianie. Wiem, jak bardzo będziesz za nią tęsknił.

– Dziękuję, to bardzo miłe z twojej strony. – Głos znowu mu drgnął, uśmiech przygasł, ale przywołał go z powrotem, zanim Posy zdążyła zamrugać. – Przykro nam z powodu twojej straty? Boże, co za banał. Przecież to nic nie znaczy, prawda? Nienawidzę banałów.

– Ludzie tak mówią, bo bardzo ciężko jest wymyślić, co powiedzieć, gdy ktoś umie…

– Zrobiłaś się bardzo poważna, Posy. To takie nudne. Zdecydowanie wolę, kiedy jesteś zołzą – stwierdził.

Verity, która nie znosiła wszystkiego, co choćby śladowo kojarzyło się z konfrontacją, zakryła usta chusteczką, a Nina znowu syknęła. Tom spojrzał wyczekująco na Posy, jakby liczył na to, że porazi Sebastiana swoim ciętym, ostrym jak rapier dowcipem; jeśli tak, będzie musiał poczekać bardzo długo.

– Nieładnie. To nie było zbyt grzeczne – powiedziała. – Myślałam, że w takim dniu zrezygnujesz ze swoich ohydnych odzywek. Wstydź się!

– Tak, wstydzę się. A ja myślałem, że w takim dniu wyszczotkujesz sobie włosy. – Sebastian ośmielił się unieść jej kosmyk, zanim zdążyła dać mu po łapach.

Tak bardzo marzyła, żeby mieć pukle lub loki, czy choćby jedwabiste fale. Tymczasem jej brązowe włosy z rudawym połyskiem, w pewnym określonym oświetleniu mogłyby uchodzić za kasztanowe, puszyły się i kołtuniły. Jeśli je wyszczotkowała, zamieniały się w gigantyczną puszystą kulę wokół głowy, a gdy próbowała je zebrać, stawało się to bolesnym i skazanym na porażkę zadaniem. Więc w rezultacie spinała je czymkolwiek, co znalazła pod ręką. Zazwyczaj były to ołówki, ale dzisiaj się postarała i użyła spinek do włosów, mimo że każda była w innym kolorze. Miała nadzieję, że efekt będzie eklektyczny i w stylu boho. Najwyraźniej nie udało jej się tego osiągnąć.

– Moich włosów nie da się wyszczotkować – odparła na swoją obronę.

– To prawda – zgodził się z nią Sebastian. – W takich włosach ptaki lubią sobie wić gniazda. A teraz wstawaj!

Jak zwykle mówił rozkazującym tonem i Posy była gotowa zerwać się z miejsca, ale się powstrzymała, gdy dotarło do niej, że nie musi. Siedziało się jej wygodnie, a poza tym wypiła już dwie lampki szampana na pusty żołądek i miała nogi jak z waty.

– Zostanę tu, gdzie jestem, jeśli nie robi ci to różnicy… Co robisz?

Sebastian wsunął dłonie pod jej pachy, usiłując ją podnieść z krzesła i przenieść, ale że była mocno zbudowana i silniejsza od kobiet, z którymi się zazwyczaj spotykał, została na miejscu. Do chwili kiedy jego wysiłki i jej opór doprowadziły do tego, co było nieuchronne: dwa guziki na górze sukienki nie wytrzymały. Prysnęły na podłogę, potoczyły się w kąt pokoju, i nagle Posy pokazywała biustonosz każdemu, kto zechciał spojrzeć w jej stronę.

A przyglądała się im większość gości, bo nieczęsto się zdarza, by dwie osoby niemal się biły podczas stypy.

– Puść mnie! – wrzasnęła Posy, a Verity cisnęła w jej stronę serwetkę, żeby mogła się zasłonić. – Patrz, co narobiłeś! – Sebastian patrzył na nią i nawet nie starał się ukryć pożądania.

– Gdybyś wstała, kiedy cię o to prosiłem…

– Nie prosiłeś. Rozkazywałeś mi. Nawet nie użyłeś słowa „proszę”!

– Ta sukienka była za ciasna. Nie dziwię się, że guziki wybrały wreszcie wolność po mękach, na jakie je skazałaś.

Posy przymknęła oczy.

– Odejdź. Nie mam do ciebie siły. Nie dzisiaj.

Jej słowa nie dotarły do niego, teraz ciągnął ją za ramię.

– Nie zachowuj się jak dziecko. Prawnik chce się z tobą widzieć. Chodź, migusiem.

Pragnienie, by dopaść Sebastiana i wyrządzić mu poważną krzywdę, opuściło ją. Poczuła nieprzyjemny ucisk w żołądku, i zadowolenie, że na szczęście nie była w stanie niczego zjeść.

– Teraz? Chce mnie widzieć teraz?

Sebastian odrzucił głowę do tyłu i wrzasnął:

– Tak! Jak rany! W czasie potrzebnym na ściągnięcie cię z krzesła można by rozpętać i wygrać wojnę.

– Nic nie powiedziałeś na ten temat. Odezwałeś się rozkazująco i mnie szarpnąłeś.

– No to mówię teraz. Serio, Morland: zaczyna mi się odechciewać być tu dłużej.

Posy znowu zamknęła oczy, żeby nie musieć patrzeć na zalęknione twarze personelu z Bookends.

– Dlaczego chce się ze mną widzieć? Jesteśmy na stypie Lavinii. Czy to nie może poczekać?

– Najwyraźniej nie. – Tym razem to Sebastian przymknął oczy i uszczypnął się w czubek swojego szlachetnie ukształtowanego orlego nosa. – Jeśli nie zaczniesz się ruszać, przerzucę cię sobie przez ramię i Bóg jeden wie, czy nie skończy się to u mnie przepukliną.

Na te słowa Posy zerwała się na równe nogi.

– Nie ważę aż tak dużo! Dziękuję – zwróciła się do Niny, która wyciągnęła z odmętów torebki agrafkę i wymachiwała nią przed jej twarzą.

Potem, kiedy próbowała połączyć dwie części sukienki, ponaglana przez Sebastiana ściskającego ją za łokieć, bo nie potrafił utrzymać rąk przy sobie, wyszła z pokoju.

Szli – to znaczy Sebastian szedł, a ona dreptała szybko, żeby za nim nadążyć długim korytarzem, gdzie wisiały portrety szacownych zmarłych członkiń klubu. Gdy dotarli do drzwi opatrzonych plakietką „Pomieszczenie prywatne”, nagle się otworzyły i stanęła w nich drobna postać odziana na czarno. Zawahała się, po czym rzuciła na Posy.

– Och, Posy! Czy to nie okropne?

To była Mariana, matka Sebastiana i jedyne dziecko Lavinii. Wbrew woli swojej matki była ubrana na czarno od stóp do głów. Dopełnieniem jej surowego stroju była piękna długa mantyla z czarnej koronki (trąciło to już lekką przesadą), ale Mariana nie potrafiła się oprzeć dramatycznym gestom.

Posy objęła starszą kobietę, która przywarła do niej, jakby była ostatnim kołem ratunkowym na Titanicu.

– Tak, to okropne – zgodziła się Posy z westchnieniem. – Nie miałam okazji porozmawiać z tobą w kościele, ale jest mi bardzo przykro z powodu twojej straty.

Mariana nie skomentowała tej wyświechtanej frazy. Zamiast tego mocno uścisnęła dłonie Posy, a po jej gładkim jak u dziecka policzku spłynęła powoli łza. Trochę nad tym musiała popracować, ale nawet wykonane umiejętnie i dyskretnie wypełnienia oraz odrobina botoksu nie mogły przyćmić subtelnej, naturalnej urody matki Sebastiana.

Kojarzyła się Posy z peonią, która rozkwitła pięknie i teraz w słoneczny dzień zrzuca delikatnie i z wdziękiem płatki; dopiero gdy ktoś przyjrzy im się uważnie, dostrzeże, że lekko przywiędły.

– Co ja pocznę bez mamusi? – spytała ponuro. – Rozmawiałyśmy codziennie i zawsze mi przypominała, kiedy jest kumulacja w loterii EuroMillions, żebym mogła posłać kamerdynera po los.

– Będę do ciebie dzwoniła, gdy będzie kumulacja – zapewniła ją Posy, mimo że Sebastian skrzyżował ręce i oparł się o drzwi z udręczonym westchnieniem, jakby też miał zostać zmuszany do pomagania w grze w EuroMillions.

Ludzie uważali Marianę za głupią kobietę, bo pielęgnowała w sobie ową subtelną bezradność, dzięki której złowiła czterech mężów. Każdy był bogatszy i bardziej utytułowany od poprzedniego. Była też tak samo dobra jak Lavinia, ale też i słodsza, bo Lavinia nie współczuła głupcom, podczas gdy Mariana miała tak miękkie serce, że cierpiała z każdym, kto cierpiał.

Kiedy rodzice Posy zginęli, Lavinia i jej mąż Peregrine byli dla niej opoką, ale to Mariana przyleciała z Monaco i zabrała Posy i jej brata Sama na Regent Street. Zaprowadziła ją – nadal ogłuszoną świadomością, że nagle została sierotą w wieku dwudziestu jeden lat i prawnym opiekunem zrozpaczonego ośmiolatka – do Jeagera, żeby kupić jej płaszcz i sukienkę na pogrzeb. Gdy Posy mechanicznie rozbierała się i ubierała we wszystko, co jej podawano, weszła do przymierzalni, ujęła twarz Posy w dłonie i powiedziała: „Wiem, że uważasz mnie za głupią, próżną kobietę, ale na pogrzebie będzie ci ciężko. To pewnie będzie najtrudniejszy dzień w twoim życiu, kochanie. Piękna sukienka i dobrze skrojony płaszcz są jak zbroja. Będziesz miała o dwa zmartwienia mniej, a wiem przecież, że dźwigasz na swoich biednych młodych barkach ciężar całego świata”.

Po nabyciu sukienki i płaszcza Mariana zabrała ich do Hamleys Toy Shop i kupiła dla Sama wielki zestaw kolejki: po złożeniu zajmował cały salon i większą część przedpokoju.

Od tamtego czasu co kilka miesięcy przysyłała Posy piękne markowe ubrania, a Samowi wielkie pudło z zabawkami. Chociaż jej się wydawało, że Posy zdoła się wcisnąć w rozmiar XS, podczas gdy nosiła co najmniej M, i że Sam od siedmiu lat jest ośmiolatkiem, miała jak najlepsze intencje.

W najtrudniejszy dzień dla Mariany Posy chciała zrobić wszystko, co potrafiła, by ulżyć jej w cierpieniu. Ścisnęła jej dłonie.

– Jeśli mogę zrobić cokolwiek, jeśli trzeba ci czegokolwiek, postaram się pomóc. Nie mówię tego tylko dlatego, że tak się mówi w takich sytuacjach, ale dlatego, że naprawdę tak myślę.

– Och, Posy, nikt nie może mi pomóc – odparła tamta żałosnym tonem.

Posy starała się wymyślić jakieś inne słowa pocieszenia, ale poczuła, że boli ją gardło i pieką oczy, jakby sama miała zalać się łzami. Więc nie powiedziała nic więcej, tylko wpatrywała się w agrafkę spinającą sukienkę. Wreszcie Mariana wysunęła dłonie z jej rąk.

– Muszę pobyć sama ze swoimi myślami – powiedziała.

Sebastian i Posy patrzyli za nią, sunącą korytarzem, aż skręciła za rogiem i zniknęła im z oczu.

– Gwarantuję, że po trzech minutach będzie śmiertelnie znudzona swoimi myślami – oznajmił Sebastian. – Góra po pięciu.

– Na pewno nie – zaoponowała Posy, chociaż też wątpiła w to, by Mariana długo w tym wytrwała. Nie można było oczekiwać, by ktoś, kto miał tylu mężów, znosił dobrze samotność. – Co z tym prawnikiem? – spytała.

– Jest tutaj – odparł.

Otworzył drzwi i popchnął ją mocno, jakby podejrzewał, że może uciec. Istotnie o tym myślała. On jednak zacisnął palce na jej karku i to wystarczyło, żeby ruszyła do przodu, usiłując uwolnić się od dotyku palącego ją przez bawełnianą tkaninę sukienki.

Znaleźli się w małym salonie. Zrezygnowano w nim z wszechobecnej boazerii na rzecz perkalu. Mnóstwa perkalu. Uszyto z niego zasłony i lambrekiny, obito kanapę i fotele. Posy stała niepewnie w progu, a Sebastian usiadł na kanapie i założył nogę na nogę. Skarpetki miał w takim samym odcieniu czerwieni jak koszulę i chusteczkę w kieszonce. Nawet sznurówki wypolerowanych na błysk czarnych półbutów były czerwone.

Zastanawiała się, czy Sebastian miał sznurowadła w różnych kolorach pasujących do koszul i czy codziennie rano poświęcał pięć minut na przewlekanie ich, czy też miał służącego, kogoś, kto robił to za niego…

– Tu Ziemia, Morland! Tylko mi nie mów, że ty też musisz zostać sam na sam ze swoimi myślami.

Zamrugała.

– Słucham? Nie! Twoje buty.

– Słucham? – powtórzył rozdrażnionym tonem. – Wydaje mi się, że mogłabyś się przywitać z panem Powellem. Pomyśleć, że to ty zawsze mnie oskarżasz o to, że jestem niegrzeczny.

Posy oderwała wzrok od Sebastiana i zauważyła, że w pokoju siedział mężczyzna w średnim wieku. Miał na sobie szary garnitur i okulary połówki. Poruszył palcami w wymuszonym geście powitania.

– Jeremy Powell, notariusz zmarłej pani Thorndyke – przedstawił się i spojrzał na stos papierów na kolanach. – Pani Morland?

– Posy. Dzień dobry. – Wzięła głęboki wdech i złączyła dłonie. – Chodzi o księgarnię? Zastanawialiśmy się… Ale nie sądziłam, że dowiemy się wszystkiego tak szybko. Sprzedajecie ją?

Tak wiele z Samem stracili: matkę i ojca, Peregrine’a, Lavinię, a teraz Bookends – coś więcej niż księgarnię. Była ich domem. Miejscem, do którego zawsze wracali. Nie będą mieli nawet tego.

– Siadaj, Morland – warknął Sebastian, wskazując na kanapę. Nikt nie lubi tych, którzy wiszą im nad głową.

Rzuciwszy Sebastianowi złowrogie spojrzenie, Posy ominęła kanapę i usiadła na fotelu naprzeciwko pana Powella. Sebastian wyciągnął butelkę szampana ze stojącego obok wiaderka z lodem. Zdjął folię, odkręcił drucik i powoli wyjął korek sprawnym ruchem wirtuoza, dzięki czemu otworzył ją z cichym, acz znaczącym wystrzałem. Posy nie zauważyła delikatnych kieliszków stojących na stoliku, ale Sebastian wziął jeden z nich, nalał do niego musującego wina i jej podał.

– Nie powinnam więcej pić.

Jeśli złe wieści były nieuniknione, może lepiej by się nadawała brandy. Albo filiżanka słodkiej herbaty – pomyślała.

– Rozkaz Lavinii – oznajmił Sebastian.

Obserwował ją. Jego krytyczne spojrzenie i świadomość, że na pewno wygłosi jakąś bezduszną uwagę, były dla Posy nie do zniesienia. Odwróciła wzrok i choć planowała pociągnąć tylko łyczek z grzeczności, opróżniła kieliszek szampana jednym, pozbawionym wdzięku, haustem.

Musiała się bardzo skupić, żeby się jej nie odbiło, podczas gdy Sebastian uśmiechnięty i zadowolony z siebie powiedział do prawnika:

– Panie Powell, czy będzie pan łaskaw?

Posy obawiała się najgorszego, ale miała nadzieję, że zostanie to ujęte krótkimi słowy: „Proszę czym prędzej opuścić nieruchomość i nie pozwolić, żeby drzwi klepnęły panią w tyłek”. Być może pan Powell będzie bardziej powściągliwy. On jednak pochylił się, żeby wręczyć Posy kopertę.

Wzór Smythson’s Cream Wove Quatro³. Lavinia miała ich cały kartonik w biurze, na zapleczu księgarni. Na kopercie widniało imię Posy wypisane piękną kursywą Lavinii, jej ulubionym granatowym atramentem.

Nagle dłonie Posy odmówiły posłuszeństwa. Trzęsła się tak gwałtownie, że nie mogła otworzyć koperty.

– Pozwól, że cię wyręczę, Morland!

Okazało się, że jej ręce były w jak najlepszym stanie, gdy trzeba było odgonić Sebastiana. Otworzyła kopertę i wyjęła z niej dwie kremowe kartki gęsto zapisane charakterem pisma Lavinii.

Moja najdroższa Posy,

Mam nadzieję, że pogrzeb nie był zbyt ponury i że zebrani nie stronili od szampana. Zawsze byłam zdania, że najlepszym sposobem na przetrwanie pogrzebów i wesel jest lekkie wstawienie się.

Mam również nadzieję, że nie jesteś zbyt smutna. Dobrze wykorzystałam swoje życie, jak to się mawia, i nawet na tak późnym jego etapie nadal nie jestem pewna, czy wierzę w życie po śmierci, ale jeśli ono istnieje, znajduję się w otoczeniu ludzi, których kocham i za którymi tak potwornie tęskniłam. Spotkałam się z rodzicami, pięknymi braćmi, zmarłymi przyjaciółmi i, co najważniejsze, z moim kochanym Perrym.

Ale co to znaczy dla Ciebie i Sama, słodka, kochana Posy? Jestem pewna, że moja śmierć, moje zejście, odejście (bez względu na to, jakiego słowa używam, nadal wydaje mi się nie do pomyślenia, groteskowe to, że opuściłam świat śmiertelnych) obudziło w Tobie wspomnienie rodziców. Lecz pamiętaj, co powiedzieliśmy Ci z Perrym owej okropnej nocy po wyjściu policjanta.

Nie musisz się martwić. Bookends była Twoim domem w takim samym stopniu jak naszym, i zawsze nim będzie.

Posy, Kochanie, podtrzymuję to. Bookends jest Twoja. Cały majdan i ten egzemplarz książki Mężczyźni są z Marsa, kobiety z Wenus. Nigdy nie udało nam się go sprzedać przez piętnaście lat!

Wiem, że księgarnia nie funkcjonuje najlepiej. Od śmierci Perry’ego byłam bardzo uparta i opierałam się zmianom, ale wierzę głęboko, że odmienisz los Bookends. Zapewnij jej sukces, jak w czasach, gdy kierowali nią Twoi rodzice. Nie wątpię, że wymyślisz ekscytujące sposoby na przekształcenie tego starego miejsca. Gdy staniesz u steru, Bookends wkroczy w nowy rozdział swojego życia, a ja wiem, że nie mogłabym przekazać swojego ukochanego sklepu w lepsze ręce.

To dlatego, moja Droga, że kto jak kto, ale Ty wiesz, jakim magicznym miejscem może być księgarnia i że każdy potrzebuje w życiu odrobiny magii.

Nie potrafię wyrazić, jak bardzo się cieszę z tego, że Bookends zostanie w rodzinie – zawsze uważałam Ciebie i Sama za rodzinę. Poza tym jesteś jedyną osobą, jakiej mogę zaufać. Wiem, że będziesz chroniła tę spuściznę i zachowasz ją dla przyszłych pokoleń wielbicieli książek. Liczę na Ciebie, kochana Posy, więc mnie nie zawiedź! Bardzo ważne jest dla mnie – możesz to nazwać moim ostatnim życzeniem – żeby Bookends żyła dalej po mojej śmierci. Jeśli jednak nie chcesz takiego obciążenia lub, przykro mi to pisać, księgarnia nie będzie przynosiła zysku przez dwa lata, przejdzie w ręce Sebastiana. Obarczanie Cię czymś, co by Cię przygniotło, jest ostatnią rzeczą, jakiej pragnę, ale wiem, że nie dojdzie do tego.

Nie bój się prosić Sebastiana o pomoc. Jestem pewna, że będziecie się widywać znacznie częściej, bo odziedziczy resztę Rochester Mews, więc zostaniecie sąsiadami i, mam nadzieję, przyjaciółmi. Już czas zostawić za sobą urazę związaną ze schowkiem na węgiel. Owszem, Sebastian potrafi być trochę kłótliwy, ale naprawdę ma dobre intencje. Aczkolwiek nie musisz znosić jego gadaniny. Uważam, że ostre słowo od czasu do czasu dobrze mu zrobi.

Żegnaj, moja kochana dziewczyno. Bądź dzielna, silna i odnieś sukces. Pamiętaj, by zawsze iść za głosem serca, a nie zejdziesz na manowce.

Z wyrazami miłości,

LaviniaZapraszamy do zakupu pełnej wersji książki

1. Prawdziwa miłość (ang.) (przyp. red.).

2. Emily Brontë, Wichrowe wzgórza, Warszawa 1997, Prószyński i S-ka, przekład Janina Sujkowska (s. 83) (przyp. tłum.).

3. Smythson’s Cream Wove Quatro – marka luksusowej papeterii (przyp. red.).

4. Jay Z (dawniej Jay-Z), właściwie Shawn Corey Carter – amerykański raper i biznesmen (przyp. red.).

5. Georgette Heyer (1902–1974) – angielska pisarka specjalizująca się w romansach historycznych i powieściach detektywistycznych (przyp. red.).

6. Regency Buck (ang.) – Dandys z epoki regencji (przyp. red.).