MERITUM Ubezpieczenia społeczne 2017 - ebook

Poradnik omawia zagadnienia związane z systemem ubezpieczeń społecznych i świadczeniami ubezpieczeniowymi, mając na uwadze przede wszystkim praktyczne, przystępne przedstawienie tematu. Nie jest to więc komentarz do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ale swoisty poradnik przybliżający w sposób przystępny zasady funkcjonowania w praktyce systemu ubezpieczeń społecznych, jak i wszystkich związanych z nim świadczeń. Zaprezentowane zagadnienia mają szerokie ujęcie, gdyż dotyczą również świadczeń emerytalno-rentowych, świadczeń znajdujących się poza ubezpieczeniami społecznym, tj. świadczeń rodzinnych. Omówiono także zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego państw UE.

Wydanie 2017 uwzględnia zmiany dotyczące m.in.:
? dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w trakcie urlopu wychowawczego;
? wstrzymania wypłaty świadczeń rodzinnych;
? dokumentacji składanej do ZUS niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku chorobowego i jego wypłaty (nowe wzory formularzy, zaświadczenia, formularze elektroniczne);
? zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego;
? wymiaru zasiłku macierzyńskiego (nowe regulacje zilustrowane przykładami wariantowymi, z obliczeniami);
? podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w związku z nowymi regulacjami dotyczącymi wynagrodzenia minimalnego;
? kwot emerytur wolnych od potrąceń (omówienie przepisów, które wejdą w życie z dniem 1 lipca 2017 r.);
? zasad (pierwszeństwa) potrącania z zasiłków kwot należności z tytułu zbiegu egzekucji;
? obniżenia wieku emerytalnego (omówienie przepisów, które będą obowiązywać od 1 października 2017 r.);
? konsekwencji wejścia w życie ww. przepisów o obniżeniu wieku emerytalnego dla emerytur pomostowych oraz nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych;
? gwarancji otrzymania najniższego świadczenia emerytalnego po wejściu w życie ww. ustawy o obniżeniu wieku emerytalnego;
? prawa do świadczenia przedemerytalnego dla osób, które utraciły prawo do świadczeń opiekuńczych (np. zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna);
? zmniejszenia wysokości świadczeń w trakcie roku rozliczeniowego.

Tekst wzbogacono ponadto o liczne nowe wariantowe przykłady ilustrujące wybrane zagadnienia oraz wybór najnowszego orzecznictwa.
Publikacja jest przeznaczona dla pracowników działów kadr, księgowości, biur księgowo-rachunkowych oraz terenowych oddziałów ZUS i jednostek pomocy społecznej.

Słowo wstępne 11
Wykaz skrótów 13
Rozdział I. System ubezpieczeń społecznych 17 1. Podstawowe pojęcia 22 2. Zasady ogólne 23 3. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym 25 4. Zbieg tytułów do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych 115 5. Dobrowolne ubezpieczenia społeczne 131 6. Zasady ustalania składek na ubezpieczenia społeczne 136 7. Składka na Fundusz Emerytur Pomostowych 165 8. Ulgi w spłacie należności z tytułu składek 173 9. Zasady zgłaszania danych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 188 10. Zasady rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne 219 11. Konto ubezpieczonego i konto płatnika składek 237 12. Dokumenty ubezpieczeniowe 243 13. Sądowa kontrola decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 252 14. Kontrola wykonywania obowiązków z zakresu ubezpieczeń społecznych 257 15. Sankcje za uchybienie obowiązkom z zakresu ubezpieczeń społecznych 260 16. Zwrot nienależnie pobranych świadczeń 263 17. Wiążące interpretacje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 265 18. Ubezpieczenie zdrowotne 269 19. Składka na Fundusz Pracy 300 20. Składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 306
Rozdział II. Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego w razie choroby i macierzyństwa 311 1. Zagadnienia ogólne 314 2. Zasiłek chorobowy 323 3. Świadczenie rehabilitacyjne 372 4. Zasiłek wyrównawczy 382 5. Zasiłek macierzyński 384 6. Zasiłek opiekuńczy 423 7. Podstawa wymiaru zasiłków dla pracowników 432 8. Podstawa wymiaru świadczeń dla ubezpieczonych niebędących pracownikami 482
Rozdział III. Świadczenia w razie choroby z ubezpieczenia wypadkowego 505 1. Podmioty uprawnione do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego oraz zakres świadczeń 506 2. Definicja wypadku przy pracy i choroby zawodowej 507 3. Zasady ustalania prawa do świadczeń 521 4. Wysokość świadczeń oraz dokumentacja 531 5. Podstawa wymiaru świadczeń 534
Rozdział IV. Zasady wypłaty świadczeń 541 1. Podmioty zobowiązane do wypłaty świadczeń 542 2. Terminy wypłaty świadczeń 544 3. Świadczenia pobrane nienależnie oraz wypłacone bezpodstawnie 551 4. Potrącenia 564 5. Tryb odwoławczy 567 6. Przedawnienie roszczeń 576 7. Finansowanie wypłacanych świadczeń 576
Rozdział V. Świadczenia rodzinne z budżetu państwa 581 1. Zagadnienia ogólne 583 2. Zagadnienia szczegółowe dotyczące zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku rodzinnego 599 3. Zagadnienia szczegółowe dotyczące świadczeń opiekuńczych (zasiłek pielęgnacyjny oraz świadczenie pielęgnacyjne) 610 4. Pozostałe świadczenia związane z urodzeniem dziecka 617 5. Postępowanie w sprawie przyznawania i wypłacania świadczeń rodzinnych 620 6. Wzory dokumentów 636
Rozdział VI. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego państw członkowskich UE/EOG 661 1. Zagadnienia ogólne 663 2. Zasady ustalania właściwego ustawodawstwa 666 3. Praca najemna w więcej niż jednym państwie członkowskim 685 4. Działalność na własny rachunek w więcej niż jednym państwie członkowskim 687 5. Elementy służące ustaleniu miejsca zamieszkania 688 6. Działalność na własny rachunek i praca najemna w kilku państwach członkowskich 688 7. Personel kontraktowy Wspólnot Europejskich 689 8. Artykuł 16 rozporządzenia 883/2004 wyjątkiem od postanowień zawartych w art. 11-15 690 9. Obywatele państw trzecich 691 10. Osoby zatrudnione przez podmioty zagraniczne z państw członkowskich UE/EOG 692 11. Przejęcie obowiązków płatnika składek przez pracownika 694 12. Zasady wypełniania formularza A1 696
Rozdział VII. Prawo do emerytur ustalanych na dotychczasowych zasadach 705 1. Wprowadzenie 706 2. Prawo do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r. 707 3. Prawo do emerytury przewidzianej w art. 46 i 50 u.e.r. oraz art. 88 ustawy - Karta Nauczyciela dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r. 721
Rozdział VIII. Renty z FUS 763 1. Renta z tytułu niezdolności do pracy 764 2. Renta rodzinna 819
Rozdział IX. Obliczanie wysokości emerytur ustalanych na dotychczasowych zasadach oraz rent 857 1. Czynniki kształtujące prawo i wysokość emerytur przyznawanych na dotychczasowych zasadach oraz rent z tytułu niezdolności do pracy 860 2. Ustalanie wysokości emerytury obliczanej na dotychczasowych zasadach oraz renty z tytułu niezdolności do pracy 960 3. Zawieszanie prawa do świadczeń lub zmniejszanie ich wysokości w związku z osiąganiem przychodów 1016
Rozdział X. Przyznawanie i wypłata emerytur i rent 1057 1. Powstanie i ustanie prawa do emerytury i renty 1058 2. Wypłata świadczeń 1063 3. Decyzje organów rentowych 1076 4. Nienależnie pobrane świadczenia 1089 5. Niezrealizowane świadczenia 1109 6. Postępowanie odwoławcze 1115
Rozdział XI. Postępowanie w sprawach o emeryturę ustalaną na dotychczasowych zasadach i rentę 1119 1. Wniosek o emeryturę lub rentę 1122 2. Dokumenty przedkładane wraz z wnioskiem o emeryturę lub rentę 1133 3. Środki dowodowe 1136 4. Sposób wypełniania wniosków 1138 5. Decyzja organu rentowego 1197 6. Możliwość ubiegania się o inne świadczenie 1198 7. Postępowanie w sprawie świadczeń przyznawanych w drodze wyjątku przez Prezesa ZUS 1199 8. Sposób obliczania świadczeń i okresów uwzględnianych przy ustalaniu świadczeń 1202 9. Wznowienie postępowania 1205
Rozdział XII. Nowe emerytury oraz ich wysokość 1219 1. Emerytura dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. 1220 2. Wysokość nowej emerytury 1257
Rozdział XIII. Okresowa emerytura kapitałowa 1309 1. Okresowa emerytura kapitałowa 1311 2. Wysokość okresowej emerytury kapitałowej 1314 3. Postępowanie o okresową emeryturę kapitałową 1319 4. Wypłata okresowej emerytury kapitałowej 1321 5. Pojęcie członka OFE 1324
Rozdział XIV. Emerytury pomostowe 1325 1. Warunki wymagane do nabycia prawa do emerytury pomostowej 1327 2. Szczególne przypadki ustalania uprawnień do emerytury pomostowej 1344 3. Wysokość emerytury pomostowej 1361 4. Powstanie prawa do emerytury pomostowej 1363 5. Postępowanie w sprawie emerytury pomostowej i zasady jej wypłaty 1364 6. Ustanie prawa do emerytury pomostowej 1374 7. Zawieszenie prawa do emerytury pomostowej lub zmniejszenie jej wysokości w związku z osiąganiem przychodu 1374
Rozdział XV. Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego 1377 1. Zakres podmiotowy ustawy wypadkowej 1379 2. Zakres przedmiotowy ustawy wypadkowej 1380 3. Rodzaje wypadków 1381 4. Elementy definicji wypadków 1385 5. Choroba zawodowa 1396 6. Wyłączenie prawa do świadczeń 1408 7. Jednorazowe odszkodowanie 1417 8. Renta z tytułu niezdolności do pracy 1423 9. Renta szkoleniowa 1443 10. Renta rodzinna 1444 11. Obowiązki płatnika składek 1446 12. Przypadki, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. i wcześniejsze 1468 13. Postępowanie w sprawach świadczeń 1474
Rozdział XVI. Świadczenia i zasiłki przedemerytalne 1477 1. Świadczenia przedemerytalne przyznawane na zasadach i w wysokości określonych w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu 1479 2. Zasiłek przedemerytalny przyznawany na zasadach określonych w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu 1480 3. Przejęcie wypłaty świadczeń i zasiłków przedemerytalnych przez ZUS 1480 4. Warunki wymagane do przyznania świadczenia przedemerytalnego na podstawie ustawy o świadczeniach przedemerytalnych 1481 5. Wysokość świadczeń i zasiłków przedemerytalnych 1500 6. Ustanie prawa do świadczenia i zasiłku przedemerytalnego, zawieszenie prawa do tego świadczenia oraz zbieg prawa do świadczenia z rentą rodzinną 1502 7. Zbieg prawa do świadczenia i zasiłku przedemerytalnego z prawem do renty rodzinnej 1506 8. Zasady wstrzymywania wypłaty świadczenia i zasiłku przedemerytalnego wynikające z ustawy o emeryturach i rentach z FUS 1507 9. Zawieszenie lub zmniejszenie wysokości świadczeń (zasiłków) przedemerytalnych 1507 10. Postępowanie o świadczenie przedemerytalne 1519
Rozdział XVII. Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne 1531 1. Wprowadzenie 1532 2. Warunki wymagane do nabycia prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego 1532 3. Wysokość nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego 1537 4. Powstanie, ustanie oraz zawieszenie prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego 1538 5. Postępowanie w sprawach o nauczycielskie świadczenia kompensacyjne i wypłata tych świadczeń 1547
Indeks rzeczowy 1549