Nie wpadaj w złość - ebook

Wstęp

Spójrzmy prawdzie w oczy: gdyby techniki radzenia sobie ze złością były skuteczne, nie czytałbyś tej książki. Prawdopodobnie próbowałeś już wszystkiego: pozytywnego myślenia, uderzania pięściami w poduszkę i przypominania sobie, że z gniewu nie wynika nic dobrego. Kiedy zatem następnym razem poczujesz, że burzy się w tobie krew albo że zaraz wpadniesz w furię, sprawdź, czy liczenie do dziesięciu to dla ciebie dobre rozwiązanie.

Te wszystkie nieporadne próby zachowania spokoju są zazwyczaj daremne i bywają wyczerpujące emocjonalnie. Poradniki traktujące o radzeniu sobie z gniewem zazwyczaj przedstawiają stosowane powszechnie, acz nieskuteczne metody oraz ogólne przypadki, osobiste anegdoty i banały. Rzecz w tym, czy coś nas dręczy (wywołuje niepokój, lęk, napięcie albo gniew), czy nie. Owszem, naszym celem jest zachowanie spokoju, ale będziemy bardziej skuteczni, gdy nie poddamy się wzburzeniu już na samym początku. Kiedy zwalczamy impuls wybuchnięcia gniewem lub furią, walczymy tak naprawdę z własną naturą.

PYTANIE ZA MILION DOLARÓW

Co sprawia, że niektórzy ludzie radzą sobie z życiowymi wzlotami i upadkami? Jak udaje im się zapanować nad trudnościami, zachowaniem niezachwianego spokoju i kontroli, podczas gdy innych drażni najmniejsza zniewaga i z tego powodu popadają we frustrację i nie umieją zachować odpowiednich proporcji nawet w związku z niewielkim rozczarowaniem, które ich spotkało?

Odpowiedź brzmi: perspektywa.

Wyobraź sobie małą dziewczynkę bawiącą się zabawką, która nagle się psuje. Cały świat tej małej nagle się rozpada. Dziewczynka zaczyna płakać, jest przygnębiona, smutna, nawet zła. W tym momencie nie docenia i nie rozpoznaje dobra, które jest w jej życiu: tego, że ktoś ją ubiera, karmi, kocha i się o nią troszczy, nie mówiąc o tym, że przecież cały świat kręci się wokół niej. Rodzice dziewczynki wiedzą, że zepsuta zabawka nie ma żadnego znaczenia, ponieważ mają perspektywę, której brakuje ich córeczce.

Na poziomie intelektualnym jesteśmy w stanie rozpoznać błahość tego, co nas złości i denerwuje. Jednakże pozytywne przymioty, które usiłujemy przywołać – na przykład obiektywność lub cierpliwość – przepadają, gdy w pośpiechu natrafiamy na kasjera z plakietką „praktykant”, patrzącego na kasę, jakby była pulpitem promu kosmicznego. Usiłujemy zachować spokój, ale negatywne emocje biorą górę – już uruchomione, rozognione – i teraz musimy się zmierzyć z trudnym zadaniem.

Sednem sprawy jest perspektywa, dzięki której rozumiemy, dlaczego w stresującej sytuacji zaczynamy się denerwować. Po kilku chwilach gniew ustępuje. Po paru godzinach czujemy jeszcze mniejszą złość, a po kilku dniach się zastanawiamy, dlaczego tak się denerwowaliśmy. Czas daje nam perspektywę i pozwala jasno spojrzeć na daną sytuację. Podobnie się dzieje, gdy dorastamy i dojrzewamy. Spoglądamy wstecz i zdajemy sobie sprawę, że letni obóz, na który musieliśmy pojechać, kolega, z którym musieliśmy się zaprzyjaźnić, lub praca, którą musieliśmy zdobyć, już nie jest tym, co koniecznie musimy mieć. Bez perspektywy na zawsze pozostaniemy dziećmi, które rozpaczają z powodu zepsutej zabawki.

ODPOWIEDŹ ZA MILION DOLARÓW

Mark Twain powiedział: „Komedia to tragedia plus czas”. Gdy się dowiemy, jak przesunąć perspektywę, spojrzymy na dzisiejsze wydarzenia przez pryzmat jutra w mądrzejszy i bardziej zrównoważony sposób. Kiedy się zorientujemy – w jakimś konkretnym momencie – co naprawdę ma znaczenie, nie przyjdzie już nam się zmuszać do zachowania spokoju. Nasze myśli, uczucia i reakcje w danej sytuacji z czasem się zmieniają. Negatywne emocje, na przykład zniecierpliwienie, brak pewności siebie czy gniew, zanikają – nie dlatego, że je kontrolujemy, ale z tego powodu, że realistycznie postrzegamy konkretną sytuację.

Rzecz jasna nadal musimy się mierzyć z pytaniem: „Ale jak poradzić sobie z tym, co naprawdę jest istotne?”. Wiadomo, że nie powinniśmy się przejmować drobiazgami, a jeśli nadal to robimy, to znak, że brakuje nam perspektywy. A co zrobić z naprawdę poważnymi problemami, takimi jak choroba, niesprawiedliwość czy ciężkie przeżycie? Obiektywnie rzecz biorąc, to są poważne sprawy. By uporać się spokojnie z takimi kryzysami życiowymi, należy skupić się na tym, co będzie dalej, odnaleźć spokój pomimo tego, co się akurat dzieje, oraz zachować przytomność umysłu, by wziąć odpowiedzialność za swoje działania.

Mówiąc metaforycznie, typowe sposoby radzenia sobie ze złością i gniewem przypominają walkę z chwastami. Możesz stale rozpylać różne środki, by chwasty nie wyrastały, ale bez względu na to, jak będziesz czujny, zawsze jakieś ominiesz i tylko się zmęczysz. Ta książka wyjaśnia, jak wyrwać ze swojej rzeczywistości – z naszego życia i związków – chwasty razem z korzeniami przy zachowaniu optymalnej perspektywy i emocjonalnej przejrzystości.

Dzięki wyczerpującemu i całościowemu spojrzeniu na problem gniewu będziemy mogli przedstawić jego przyczyny i komponenty. Ogólnie mówiąc, najczęstszą przyczyną gniewu jest zaniżone poczucie własnej wartości związane z traumatycznym dzieciństwem, nieudanymi związkami lub życiem pozbawionym pasji i radości. To wszystko sprawia, że pytamy, gdzie jest Bóg. Życie jest niesprawiedliwe, więc może On tym wszystkim nie rządzi. Nie zależy Mu na mnie, a może nawet mnie nienawidzi. Jednak poczucie własnej wartości nie zawsze nas wspiera i nie zawsze zmniejsza gniew.

Nawet gdy mamy odpowiednią perspektywę, możemy utknąć w niekomfortowej sytuacji. Intensywne momenty w naszym życiu mogą sprawić, że zapomnimy o racjonalnych przesłankach, ponieważ emocje wezmą górę, nim się zorientujemy, co tak naprawdę się dzieje, aczkolwiek nie musi tak być. Czy na twoim podwórku może wyrosnąć jakiś zbłąkany chwast, jeśli będziesz je kontrolować? Dzięki nowatorskim badaniom w dziedzinie neuroplastyczności mózgu możesz sprawić, by twój mózg przejął kontrolę nawet wtedy, gdy będziesz czuł, że tracisz zmysły.

Powiedzenie mówi, że „do tanga trzeba dwojga”. Wyzwania życiowe to jedna sprawa, ale prawda jest taka, że nie musielibyśmy się zmagać z gniewem, gdyby ludzie, których spotykamy, dawali sobie radę z własnymi słabościami. Niektóre osoby – rodzina, przyjaciele, współpracownicy – źle na nas działają i powodują, że się denerwujemy. Ponieważ mam zamiłowanie do praktyki, dowiesz się krok po kroku, jak ustalić granice, odrzucić konflikty personalne i zmodyfikować trudne relacje, co zapewni ci spokój i wykorzeni gniew oraz frustrację.

DEMASKOWANIE WROGA

Rozmaite techniki pomogą nam poskromić gniew, ale nie sprawią, że zapanujemy nad swoją świadomością. Tylko całkowite rozpoznanie mechanizmu gniewu (jego bezsensu i daremności) w naturalny sposób skłoni nas do zachowania spokoju. W związku z tym pierwsze rozdziały tej książki są opisowe; wyjaśniają psychologiczną dynamikę gniewu i ludzkiej natury. Następne rozdziały mają charakter doradczy; pokazują, jak działać, przedstawiają różne metody postępowania oraz techniki, dzięki którym można wygrać z gniewem. Nie lekceważ jednak wroga, jakim jest gniew. W każdej sytuacji, która może być jego źródłem, zadaj sobie pytanie: Dlaczego wpadam w złość? Wiadomo, że zazwyczaj nie zastanawiamy się nad tym, ponieważ nie myślimy racjonalnie i rządzą nami emocje. W takim momencie nie kierujemy się rozumem, a to jest właśnie największy błąd, jaki popełniamy w walce z gniewem. Jednak gdy zdołamy wyczerpująco odpowiedzieć na to pytanie, angażując całe nasze jestestwo, zanim pojawi się problem (nawet gdy stracimy perspektywę), dowiemy się, że to, co słuszne, tkwi w naszym charakterze, a wtedy spokój i kontrolowane reakcje staną się naszą drugą naturą.

WNIOSKI

Nie wpadaj w złość to poradnik, który pokaże ci, w jaki sposób możesz trwale zmienić swoją perspektywę. Dzięki tej zmianie przestaniesz się przejmować drobiazgami, a poważne życiowe problemy już nigdy nie będą wywoływały niepohamowanego, niekontrolowanego gniewu, nad którym nie da się zapanować. Zaakceptujesz to, co ci się przydarza, poznasz sposoby, dzięki którym uwolnisz się od gniewu i już nigdy nie wpadniesz w złość – jeśli, rzecz jasna, będziesz tego chciał.

Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki