Facebook - konwersja
Czytaj fragment
Pobierz fragment

Obciążenia fiskalne przedsiębiorstw a międzynarodowa konkurencyjność gospodarcza - ebook

Wydawnictwo:
Data wydania:
Listopad 2013
Format ebooka:
EPUB
Format EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie. Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu. Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
, MOBI
Format MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu. Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
(2w1)
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
33,30

Obciążenia fiskalne przedsiębiorstw a międzynarodowa konkurencyjność gospodarcza - ebook

Publikacja wyjaśnia, w jakim stopniu system podatkowy wpływa na decyzje inwestorów oraz tempo wzrostu gospodarczego kraju. Procesy globalizacji i idąca za tym większa mobilność kapitału sprawia, iż inwestorzy, szukając atrakcyjnych lokat do pomnożenia swoich aktywów, wybierają kraje oferujące najlepsze warunki do prowadzenia działalności gospodarczej. W ten sposób rozpoczyna się konkurencja podatkowa zmierzająca do pozyskania jak największej liczby kluczowych inwestorów zagranicznych.

Autor w książce wyjaśnia zjawisko konkurencji podatkowej, udzielając odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu narzędzia fiskalne wpływają na skuteczne przyciągnięcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych. W pracy zastosowano dwie metody badawcze: analizę korelacji danych statystycznych oraz ankietę wypełnioną przez prezesów międzynarodowych koncernów gospodarczych.

Spis treści

Wstęp

Rozdział 1. ISTOTA I ZAKRES OBCIĄŻEŃ FISKALNYCH

1.1. Współczesne teorie podatkowe na temat wpływu podatków na gospodarkę
1.1.1. Przegląd teorii podatkowych od starożytności do XIX wieku
1.1.2. Współczesne teorie podatkowe dotyczące wpływu opodatkowania na sytuację gospodarczą kraju
1.2. System podatkowy a wydajność fiskalna podatków
1.2.1. System podatkowy a obciążenia fiskalne w państwach
1.2.2. Funkcje podatków a rola państwa

Rozdział 2. KONKURENCJA PODATKOWA W UNII EUROPEJSKIEJ

2.1. Konkurencja podatkowa i jej motywy
2.1.1. Zjawisko konkurencji gospodarczej przedsiębiorstw
2.1.2. Istota konkurencji podatkowej
2.1.3. Zalety i wady konkurencji podatkowej
2.2. Istota i znaczenie rajów podatkowych dla osób prawnych
2.3. Harmonizacja podatków w państwach Unii Europejskiej

Rozdział 3. CHARAKTERYSTYKA OBCIĄŻEŃ FISKALNYCH W PAŃSTWACH UNII EUROPEJSKIEJ

3.1. Charakterystyka obciążeń fiskalnych osób prawnych w Unii Europejskiej
3.2. Wpływ reform podatkowych na wysokość opodatkowania przedsiębiorstw w państwach unijnych

Rozdział 4. CZYNNIKI DETERMINUJĄCE POZYCJĘ KONKURENCYJNĄ PAŃSTW W UNII EUROPEJSKIEJ W LATACH 2000–2010

4.1. Ocena atrakcyjności gospodarczej państw unijnych w oparciu o analizę korelacji
4.2. Ankieta na temat czynników decydujących o pozycji konkurencyjnej państw
4.3. Analiza czynników konkurencyjności gospodarczej państw w oparciu o wyniki ankiety

Zakończenie

Załączniki

Bibliografia

Spis tabel

Spis rysunków

Kategoria: Zarządzanie
Zabezpieczenie: Watermark
Watermark
Watermarkowanie polega na znakowaniu plików wewnątrz treści, dzięki czemu możliwe jest rozpoznanie unikatowej licencji transakcyjnej Użytkownika. E-książki zabezpieczone watermarkiem można odczytywać na wszystkich urządzeniach odtwarzających wybrany format (czytniki, tablety, smartfony). Nie ma również ograniczeń liczby licencji oraz istnieje możliwość swobodnego przenoszenia plików między urządzeniami. Pliki z watermarkiem są kompatybilne z popularnymi programami do odczytywania ebooków, jak np. Calibre oraz aplikacjami na urządzenia mobilne na takie platformy jak iOS oraz Android.
ISBN: 978-83-7930-104-1
Rozmiar pliku: 1,7 MB

FRAGMENT KSIĄŻKI

Wstęp

Współ­cze­śnie każ­de pań­stwo zmie­rza­ją­ce do re­ali­za­cji przy­ję­tej przez sie­bie po­li­ty­ki spo­łecz­no-go­spo­dar­czej po­sta­wio­ne jest przed ko­niecz­no­ścią zgro­ma­dze­nia środ­ków bu­dże­to­wych, umoż­li­wia­ją­cych re­ali­za­cje wy­zna­czo­nych ce­lów. Spo­so­bem po­zy­ska­nia środ­ków fi­nan­so­wych jest re­ali­zo­wa­na przez pań­stwo ak­tyw­ność w za­kre­sie po­li­ty­ki fi­skal­nej, w któ­rej ist­nie­ją­ce pra­wo po­dat­ko­we oraz do­stęp­ne in­stru­men­ty ad­mi­ni­stra­cyj­ne de­cy­du­ją o po­zio­mie ży­cia oby­wa­te­li, tem­pie wzro­stu go­spo­dar­cze­go oraz po­zio­mie in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych.

To, w ja­kim stop­niu sys­tem po­dat­ko­wy wpły­wa na kie­run­ki dzia­łań po­dat­ni­ków oraz de­ter­mi­nu­je ska­lę dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej spo­łe­czeń­stwa, sta­ło się prze­słan­ką wy­bo­ru te­ma­tu ni­niej­szej pra­cy i pod­ję­tych ba­dań na­uko­wych.

Wzrost go­spo­dar­czy prze­ja­wia­ją­cy się wzro­stem pro­duk­cji, zwięk­sze­niem kra­jo­wych oszczęd­no­ści oraz na­pły­wem no­wych in­we­sty­cji czę­sto utoż­sa­mia­ny jest z go­spo­dar­ka­mi, w któ­rych sto­so­wa­na jest li­be­ral­na po­li­ty­ka fi­skal­na. Ni­skie staw­ki po­dat­ko­we oraz zwol­nie­nia i ulgi po­dat­ko­we – w opi­nii po­li­ty­ków – mają sty­mu­lo­wać zja­wi­ska eko­no­micz­nie po­żą­da­ne, ge­ne­ru­jąc wzrost do­cho­dów bu­dże­to­wych po­przez po­sze­rze­nie ist­nie­ją­cej bazy po­dat­ko­wej i przy­cią­gnię­cie za­gra­nicz­nych in­we­sto­rów.

Przyj­mu­je się, iż ob­ni­że­nie po­dat­ków przed­się­bior­com po­zo­sta­wi do ich dys­po­zy­cji więk­szą kwo­tę z wy­pra­co­wa­ne­go zy­sku, stwa­rza­jąc tym sa­mym moż­li­wo­ści do na­tę­że­nia in­we­sty­cji i szyb­sze­go roz­wo­ju przed­się­bior­stwa. To, w ja­kim stop­niu pod­mio­ty wy­ko­rzy­sta­ją ob­niż­kę po­dat­ków, uza­leż­nio­ne jest przede wszyst­kim od ko­niunk­tu­ry go­spo­dar­czej, czy­li po­py­tu na wy­twa­rza­ne to­wa­ry/świad­czo­ne usłu­gi. Ni­ski po­pyt ze stro­ny kon­su­men­tów nie­za­leż­nie od wy­so­ko­ści po­dat­ków spo­wo­du­je, że przed­się­bior­stwo nie zre­ali­zu­je za­pla­no­wa­nych in­we­sty­cji i nie zwięk­szy pro­duk­cji. Inne dzia­ła­nie nie mia­ło­by uza­sad­nie­nia, je­śli przed­się­bior­stwo nie znaj­du­je zby­tu na swo­je pro­duk­ty.

Bez wzglę­du na sto­pień ren­tow­no­ści kra­jo­wych przed­się­biorstw, wy­so­kość opo­dat­ko­wa­nia uwa­ża­na jest przez po­li­ty­ków za je­den z pod­sta­wo­wych czyn­ni­ków de­cy­du­ją­cych o po­zy­cji go­spo­dar­czej kra­ju. Z tego też po­wo­du rzą­dy wie­lu kra­jów sta­ra­ją się po­zy­skać za­gra­nicz­nych in­we­sto­rów, re­du­ku­jąc obo­wią­zu­ją­ce staw­ki po­dat­ko­we, li­cząc w ten spo­sób na zwięk­sze­nie atrak­cyj­no­ści kra­ju jako miej­sca pro­wa­dze­nia in­we­sty­cji. Pro­ce­sy glo­ba­li­za­cji i idą­ca za tym więk­sza mo­bil­ność ka­pi­ta­łu spra­wia, że in­we­sto­rzy, szu­ka­jąc atrak­cyj­nych lo­kat do po­mno­że­nia swo­je­go ka­pi­ta­łu, wy­bie­ra­ją kra­je ofe­ru­ją­ce naj­lep­sze wa­run­ki do pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej. W ten spo­sób roz­po­czy­na się kon­ku­ren­cja po­dat­ko­wa – zmie­rza­ją­ca do po­zy­ska­nia jak naj­więk­szej licz­by li­czą­cych się in­we­sto­rów za­gra­nicz­nych. Hi­po­te­tycz­nie re­duk­cja sta­wek po­dat­ko­wych nie musi spo­wo­do­wać spad­ku do­cho­dów bu­dże­to­wych, po­nie­waż wraz z ob­niż­ką po­dat­ków na­stą­pi wzrost atrak­cyj­no­ści kra­ju, na­pływ no­wych in­we­sty­cji oraz zmniej­sze­nie bez­ro­bo­cia. W kon­se­kwen­cji na­stą­pi wzrost bazy po­dat­ko­wej, a tym sa­mym wzrost do­cho­dów.

Po­wyż­sza kon­ku­ren­cja po­dat­ko­wa ma na celu utrzy­ma­nie lub zwięk­sze­nie atrak­cyj­no­ści da­ne­go kra­ju jako miej­sca do pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej. Re­duk­cja sta­wek w po­dat­ku do­cho­do­wym od osób praw­nych uwa­ża­na jest z punk­tu wi­dze­nia sku­tecz­ne­go przy­cią­gnię­cia bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych za klu­czo­wą. Przyj­mu­je się, iż dla mię­dzy­na­ro­do­wych kor­po­ra­cji in­we­stu­ją­cych poza gra­ni­ca­mi swo­je­go ma­cie­rzy­ste­go kra­ju to staw­ka po­dat­ku od osób praw­nych jest jed­nym z istot­nych czyn­ni­ków de­ter­mi­nu­ją­cych wy­bór miej­sca pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści. Oso­by fi­zycz­ne po­dej­mu­ją­ce dzia­łal­ność go­spo­dar­czą na ob­sza­rze in­nych kra­jów Unii Eu­ro­pej­skiej sta­no­wią mniej­sze źró­dło na­pły­wu in­we­sty­cji, gdyż czę­sto nie dys­po­nu­ją środ­ka­mi fi­nan­so­wy­mi, któ­re mo­gły­by prze­zna­czyć na fi­nan­so­wa­nie swo­jej dzia­łal­no­ści poza ma­cie­rzy­stym kra­jem¹. Do­ko­ny­wa­nie bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za gra­ni­cą uzna­wa­ne jest za naj­wyż­szy sto­pień ak­tyw­no­ści go­spo­dar­czej przed­się­bior­stwa. Z tego po­wo­du po­wyż­sze dzia­ła­nia po­dej­mo­wa­ne są przede wszyst­kim przez jed­nost­ki go­spo­dar­cze cha­rak­te­ry­zu­ją­ce się naj­wyż­szą wy­daj­no­ścią i ren­tow­no­ścią na ryn­ku kra­jo­wym. Dla­te­go in­we­sto­wa­nie w for­mie bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych, bu­do­wa­nie za­kła­dów pro­duk­cyj­nych, cen­trów tech­nicz­no-ba­daw­czych oraz sie­ci sprze­da­ży naj­czę­ściej do­ko­ny­wa­ne jest przez oso­by praw­ne.

De­cy­du­jąc o wy­bo­rze miej­sca na zlo­ka­li­zo­wa­nie dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej, przed­się­bior­stwo ana­li­zu­je wie­le róż­nych ele­men­tów – ta­kich jak in­fra­struk­tu­ra, bli­skość ryn­ków zby­tu i za­opa­trze­nia, do­stęp­ność wy­kwa­li­fi­ko­wa­nej ka­dry pra­cow­ni­czej. Wszyst­kie te czyn­ni­ki w okre­ślo­nym stop­niu wpły­wa­ją na po­wo­dze­nie przed­się­wzię­cia i uzy­ska­nie zy­sków fi­nan­so­wych. Jed­nym z uwzględ­nia­nych czyn­ni­ków de­cy­du­ją­cym o atrak­cyj­no­ści in­we­sty­cyj­nej da­ne­go kra­ju – poza bodź­ca­mi fi­skal­ny­mi – są kosz­ty pra­cy. Do kosz­tów pra­cy za­li­cza się kosz­ty pra­cow­ni­ka (wy­so­kość jego wy­na­gro­dze­nia) oraz po­za­pła­co­we ob­cią­że­nia pra­cy, na któ­re skła­da­ją się skład­ki na obo­wiąz­ko­we ubez­pie­cze­nie eme­ry­tal­no-ren­to­we, ubez­pie­cze­nie zdro­wot­ne, opie­kuń­cze, wy­pad­ko­we i inne, w za­leż­no­ści od kra­ju pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści.

Tem­po, w ja­kim na­pły­wa­ją nowe in­we­sty­cje za­le­ży od sze­re­gu czyn­ni­ków – mogą to być: wy­so­kość po­dat­ków, kosz­ty pra­cy, ko­niunk­tu­ra na ryn­kach mię­dzy­na­ro­do­wych, wiel­kość kon­sump­cji we­wnętrz­nej, per­spek­ty­wy na przy­szłość, ist­nie­ją­ca in­fra­struk­tu­ra oraz sta­bil­ność obo­wią­zu­ją­ce­go pra­wa. Ob­ser­wo­wa­na w kra­jach UE ten­den­cja do re­duk­cji po­dat­ków kosz­tem re­zy­gna­cji z ulg i zwol­nień jest zja­wi­skiem słusz­nym ze wzglę­dów prag­ma­tycz­nych – za­pew­nia­ją­cych uprosz­cze­nie sys­te­mu – nie jest jed­nak zba­da­ne, w ja­kim stop­niu ma rów­nież wpływ po­bu­dza­ją­cy – tzn. za­chę­ca­ją­cy in­we­sto­rów do lo­ka­li­za­cji swo­jej dzia­łal­no­ści w da­nym kra­ju.

Brak kom­plek­so­wych opra­co­wań na­uko­wych z za­kre­su wpły­wu czyn­ni­ków po­dat­ko­wych i pa­ra­po­dat­ko­wych na po­ziom kon­ku­ren­cyj­no­ści pań­stwa jak rów­nież istot­na rola sys­te­mu po­dat­ko­we­go na roz­wój go­spo­dar­czy sta­ły się głów­ny­mi prze­słan­ka­mi wy­bo­ru te­ma­tu ni­niej­szej pra­cy.

Ce­lem książ­ki jest okre­śle­nie, w ja­kim stop­niu sys­tem po­dat­ko­wy oraz kosz­ty pra­cy wpły­wa­ją na po­strze­ga­nie pań­stwa w oczach za­gra­nicz­nych in­we­sto­rów jako do­ce­lo­we­go miej­sca pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej. W pra­cy zo­sta­nie zwe­ry­fi­ko­wa­ny wpływ od­dzia­ły­wa­nia staw­ki po­dat­ko­wej od osób praw­nych oraz kosz­tów pra­cy na wiel­kość bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych, po­ziom bez­ro­bo­cia, wy­so­kość eks­por­tu oraz war­tość pro­duk­tu kra­jo­we­go brut­to.

Ana­li­zie zo­sta­ną pod­da­ne wy­łącz­nie te ele­men­ty sys­te­mów po­dat­ko­wych, któ­re mają klu­czo­we zna­cze­nie dla osób praw­nych. Z tego po­wo­du ba­da­nia będą uwzględ­niać wy­łącz­nie po­da­tek do­cho­do­wy od osób praw­nych, po­da­tek od war­to­ści do­da­nej, po­da­tek od środ­ków trans­por­tu oraz po­da­tek od nie­ru­cho­mo­ści. Po­zo­sta­łe ele­men­ty sys­te­mu po­dat­ko­we­go, ze wzglę­du na zni­ko­my ich wpływ na wy­so­kość fi­nal­nych ob­cią­żeń fi­skal­nych przed­się­biorstw, zo­sta­ną po­mi­nię­te w ana­li­zie.

Ba­da­niu będą pod­le­gać wy­łącz­nie oso­by praw­ne w pań­stwach Unii Eu­ro­pej­skiej. Po­wyż­sze po­dej­ście jest efek­tem tego, iż po­szcze­gól­ne pań­stwa człon­kow­skie funk­cjo­nu­ją w zbli­żo­nym oto­cze­niu praw­nym, gwa­ran­tu­ją­cym po­dob­ne wa­run­ki do pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej. Wy­ni­ka to z fak­tu, iż Unia jest or­ga­ni­za­cją mię­dzy­na­ro­do­wą o wspól­nym ryn­ku, cha­rak­te­ry­zu­ją­cą się bra­kiem ba­rier w wy­mia­nie han­dlo­wej, two­rzą­cą ini­cja­ty­wy le­gi­sla­cyj­ne zmie­rza­ją­ce do zwięk­sze­nia kon­ku­ren­cyj­no­ści państw człon­kow­skich na are­nie świa­to­wej.

Wśród hi­po­tez ba­daw­czych, ba­da­niu zo­sta­nie pod­da­ne stwier­dze­nie, iż ni­skie staw­ki po­dat­ko­we od osób praw­nych de­cy­du­ją o sile go­spo­dar­czej pań­stwa, są rów­nież gwa­ran­tem na­pły­wu bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych. Sy­tu­acja eko­no­micz­na kra­ju uza­leż­nio­na jest od sze­re­gu czyn­ni­ków – po­li­ty­ka fi­skal­na jest głów­nym z nich. Sto­pień roz­wo­ju eko­no­micz­ne­go kra­ju jest po­chod­ną sze­re­gu róż­no­rod­nych czyn­ni­ków de­cy­du­ją­cych o roz­wo­ju bądź sta­gna­cji go­spo­dar­czej kra­ju. Rzą­dy więk­szo­ści kra­jów roz­wi­nię­tych pod­ję­ły de­cy­zje o ob­niż­ce sta­wek po­dat­ko­wych od osób praw­nych, wie­rząc w zwięk­sze­nie atrak­cyj­no­ści in­we­sty­cyj­nej kra­ju i na­pływ bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych. Ob­ni­że­nie po­dat­ków po­win­no roz­sze­rzyć ist­nie­ją­cą bazę po­dat­ko­wą, po­wo­du­jąc wzrost do­cho­dów (mie­rzo­ny wiel­ko­ścią PKB, po­zio­mem eks­por­tu itp.), spo­wo­do­wać trwa­ły wzrost za­moż­no­ści oby­wa­te­li, po­pra­wę ko­niunk­tu­ry w go­spo­dar­ce oraz uzy­ska­nie wpły­wów umoż­li­wia­ją­cych po­kry­cie wy­dat­ków bu­dże­to­wych. Re­duk­cja po­dat­ków przed­się­bior­com po­zo­sta­wi do ich dys­po­zy­cji więk­szą kwo­tę z wy­pra­co­wa­ne­go zy­sku, stwa­rza­jąc tym sa­mym moż­li­wo­ści do zwięk­sze­nia in­we­sty­cji i szyb­sze­go roz­wo­ju przed­się­bior­stwa. To, w ja­kim stop­niu pod­mio­ty wy­ko­rzy­sta­ją ob­niż­kę po­dat­ków, uza­leż­nio­ne jest rów­nież od ko­niunk­tu­ry na ryn­kach mię­dzy­na­ro­do­wych, wiel­ko­ści kon­sump­cji we­wnętrz­nej, per­spek­tyw na przy­szłość, ist­nie­ją­cej in­fra­struk­tu­ry oraz spraw­nie dzia­ła­ją­cych są­dów. Po­stę­pu­ją­ca glo­ba­li­za­cja i idą­ca za tym więk­sza mo­bil­ność ka­pi­ta­łu spra­wia jed­nak, iż in­we­sto­rzy, szu­ka­jąc atrak­cyj­nych lo­kat do po­mno­że­nia swo­je­go ka­pi­ta­łu, wy­bie­ra­ją kra­je ofe­ru­ją­ce ko­rzyst­ne wa­run­ki do pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej – w tym ni­skie staw­ki po­dat­ko­we. Roz­po­czy­na­ją­ca się kon­ku­ren­cja po­dat­ko­wa zmie­rza do po­zy­ska­nia jak naj­więk­szej licz­by in­we­sto­rów za­gra­nicz­nych.

Dru­gą hi­po­te­zą pod­le­ga­ją­cą ana­li­zie jest wy­so­kość staw­ki po­dat­ko­wej od osób praw­nych; ma znacz­nie więk­szy wpływ na po­strze­ga­nie kra­ju i jego atrak­cyj­no­ści in­we­sty­cyj­nej ani­że­li wy­so­kość staw­ki po­dat­ko­wej od osób fi­zycz­nych i po­dat­ków po­śred­nich. W celu przy­cią­gnię­cia bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych stra­te­gicz­ne zna­cze­nie od­gry­wa po­da­tek do­cho­do­wy od osób praw­nych. Kor­po­ra­cyj­na for­ma dzia­łal­no­ści sto­so­wa­na jest głów­nie przez in­we­sto­rów za­gra­nicz­nych – po­sia­da­ją­cych ka­pi­tał i moż­li­wo­ści do pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści poza ryn­ka­mi swo­je­go ma­cie­rzy­ste­go kra­ju. Po­zo­sta­łe for­my opo­dat­ko­wa­nia – jak po­dat­ki po­śred­nie i do­cho­do­we od osób fi­zycz­nych – nie mają klu­czo­we­go zna­cze­nia z punk­tu wi­dze­nia mo­ty­wa­cji osób praw­nych do po­dej­mo­wa­nia de­cy­zji o eks­pan­sji na kon­kret­ny ry­nek. Pod wzglę­dem ilo­ści i war­to­ści in­we­sty­cji, ak­tyw­ność go­spo­dar­cza pro­wa­dzo­na przez oso­by fi­zycz­ne nie sta­no­wi po­waż­ne­go źró­dła na­pły­wu in­we­sty­cji i ze wzglę­dów na ogra­ni­cze­nia ka­pi­ta­ło­we oraz or­ga­ni­za­cyj­ne po­wyż­sza ten­den­cja nie po­win­na ulec zmia­nie w naj­bliż­szej przy­szło­ści.

Trze­cia hi­po­te­za zwią­za­na jest z kosz­ta­mi pra­cy, wska­zu­jąc, iż wy­so­kie kosz­ty pra­cy znie­chę­ca­ją przed­się­bior­stwa do roz­po­czę­cia i pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści w kra­jach o wy­so­kich pła­cach, du­żym kli­nie po­dat­ko­wym oraz wy­so­kich kosz­tach ubez­pie­czeń eme­ry­tal­no-ren­to­wych. Z punk­tu wi­dze­nia przed­się­bior­stwa roz­po­czę­cie dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej na okre­ślo­nym ryn­ku to kwe­stia kal­ku­la­cji kosz­tów. Wy­so­kie kosz­ty pra­cy – przy po­zo­sta­łych czyn­ni­kach nie­zmien­nych – po­wo­du­ją, iż za­trud­nia­nie i pro­wa­dze­nie dzia­łal­no­ści w da­nym kra­ju może być droż­sze niż w in­nym ofe­ru­ją­cym zbli­żo­ne wa­run­ki eko­no­micz­ne i po­dat­ko­we. Za­trud­nia­nie każ­de­go ko­lej­ne­go pra­cow­ni­ka wy­zna­cza cenę za jego pra­cę, de­ter­mi­nu­je rów­nież wiel­kość za­trud­nie­nia przed­się­bior­stwa. Jed­nost­ka go­spo­dar­cza za­in­te­re­so­wa­na jest moż­li­wie ni­ski­mi kosz­ta­mi pra­cy i ma­łym kli­nem po­dat­ko­wym. To klin po­dat­ko­wy po­przez swo­je roz­mia­ry wy­zna­cza wy­so­kość wy­na­gro­dze­nia wy­pła­ca­ne­go pra­cow­ni­kom, przez co de­cy­du­je o atrak­cyj­no­ści pod­ję­cia le­gal­ne­go za­trud­nie­nia. Zbyt wy­so­kie kosz­ty za­trud­nie­nia od­stra­sza­ją in­we­sto­rów przed zlo­ka­li­zo­wa­niem bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych w ta­kim kra­ju.

Ko­lej­nym ba­da­nym aspek­tem jest wpływ po­li­ty­ki fi­skal­nej na po­ziom bez­ro­bo­cia. Wy­so­kie opo­dat­ko­wa­nie wpły­wa ne­ga­tyw­nie na po­daż pra­cy. Nad­mier­ny fi­ska­lizm ozna­cza mniej­sze tem­po wzro­stu go­spo­dar­cze­go i w kon­se­kwen­cji wol­niej­szy przy­rost no­wych miejsc pra­cy. Wy­so­kie staw­ki po­dat­ko­we to tak­że więk­sza skłon­ność do pra­cy w sza­rej stre­fie. Ko­rzyst­na po­zy­cja kon­ku­ren­cyj­na kra­ju to wzrost pro­duk­cji, na­pływ no­wych in­we­sty­cji oraz zwięk­sze­nie do­cho­dów bu­dże­to­wych. Szyb­kie tem­po roz­wo­ju go­spo­dar­cze­go kra­ju może mieć wpływ na po­ziom bez­ro­bo­cia, któ­re w wy­ni­ku po­lep­sza­ją­cych się wskaź­ni­ków eko­no­micz­nych po­win­no ob­ni­żać się po­przez two­rze­nie no­wych miejsc pra­cy. Re­duk­cja opo­dat­ko­wa­nia pra­cy to nie tyl­ko ko­lej­ne miej­sca pra­cy, ale rów­nież więk­sza skłon­ność do pod­ję­cia le­gal­ne­go za­trud­nie­nia przez oso­by pra­cu­ją­ce w sza­rej stre­fie. Niż­sze po­dat­ki to tak­że ro­sną­ca ten­den­cja do pod­ję­cia pra­cy przez oso­by cha­rak­te­ry­zu­ją­ce się dużą ela­stycz­no­ścią po­da­ży pra­cy – tj. za­męż­ne ko­bie­ty nie­bę­dą­ce głów­ny­mi ży­wi­cie­la­mi ro­dzi­ny oraz oso­by o mi­ni­mal­nych za­rob­kach pra­cu­ją­ce w nie­peł­nym wy­mia­rze go­dzin i zróż­ni­co­wa­nych go­dzi­nach pra­cy. Niż­sze po­dat­ki ozna­cza­ją wyż­sze za­rob­ki, a tym sa­mym mniej­szą skłon­ność do wcze­śniej­sze­go „wyj­ścia” z ryn­ku pra­cy przez oso­by bę­dą­ce w wie­ku przed­eme­ry­tal­nym.

We­ry­fi­ka­cja po­sta­wio­nych hi­po­tez ba­daw­czych zo­sta­nie do­ko­na­na w opar­ciu o dwie me­to­dy ba­dań: ana­li­zę ko­re­la­cji da­nych sta­ty­stycz­nych oraz an­kie­tę wy­peł­nio­ną przez dzie­sięć kon­cer­nów go­spo­dar­czych, któ­rych pre­ze­si wy­ra­zi­li zgo­dę na udział w ba­da­niu. Za po­śred­nic­twem ko­re­la­cji zo­sta­nie okre­ślo­na współ­za­leż­ność po­mię­dzy wy­so­ko­ścią opo­dat­ko­wa­nia i wy­so­ko­ścią kosz­tów pra­cy na war­tość bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych, wiel­kość bez­ro­bo­cia, wy­so­kość PKB oraz wskaź­nik eks­por­tu. Dru­gą me­to­dą ba­dań em­pi­rycz­nych jest an­kie­ta. Uży­ta tech­ni­ka umoż­li­wia w spo­sób kom­plek­so­wy uzy­ska­nie od­po­wie­dzi na za­gad­nie­nia bę­dą­ce przed­mio­tem ba­dań, da­jąc szan­sę re­spon­den­tom na udzie­la­nie od­po­wie­dzi za­rów­no w spo­sób za­mknię­ty (wy­bie­ra­jąc jed­ną z od­po­wie­dzi bę­dą­cych do wy­bo­ru), jak rów­nież otwar­ty, po­zo­sta­wia­jąc swo­bo­dę od­po­wie­dzi, bez wska­zy­wa­nia po­ten­cjal­nych opcji. Do­dat­ko­wo, w py­ta­niach za­mknię­tych, dano szan­sę re­spon­den­tom na do­ko­na­nie wy­bo­ru czyn­ni­ków in­nych niż wy­mie­nio­ne w an­kie­cie po­przez spo­sob­ność wpi­sa­nia wła­snych de­ter­mi­nan­tów de­cy­du­ją­cych o roz­po­czę­ciu lub kon­ty­nu­owa­niu in­we­sty­cji w da­nym kra­ju.

Uży­te tech­ni­ki umoż­li­wią w spo­sób kom­plek­so­wy zwe­ry­fi­ko­wa­nie ist­nie­nia współ­za­leż­no­ści w przed­mio­cie ba­dań, udzie­la­jąc od­po­wie­dzi na py­ta­nie, czy po­sta­wio­ne hi­po­te­zy ba­daw­cze znaj­du­ją uza­sad­nie­nie.

Źró­dłem ba­dań są dane sta­ty­stycz­ne, li­te­ra­tu­ra kra­jo­wa i za­gra­nicz­na oraz akty praw­ne re­gu­lu­ją­ce aspek­ty zwią­za­ne z opo­dat­ko­wa­niem dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej. Ma­te­ria­ły em­pi­rycz­ne do ba­dań uzy­ska­no ze źró­deł sta­ty­stycz­nych Eu­ro­stat oraz od­po­wie­dzi udzie­lo­nych w an­kie­cie na te­mat czyn­ni­ków de­cy­du­ją­cych o po­zy­cji kon­ku­ren­cyj­nej państw.

W za­kre­sie struk­tu­ry pra­cy książ­ka skła­da się z czte­rech roz­dzia­łów. W pierw­szym roz­dzia­le pra­cy, pt. Isto­ta i za­kres ob­cią­żeń fi­skal­nych, zo­sta­ną przed­sta­wio­ne wy­bra­ne teo­rie po­dat­ko­we, ana­li­za wpły­wu po­dat­ków na za­cho­dzą­ce w go­spo­dar­ce pro­ce­sy spo­łecz­no-eko­no­micz­ne, rola wy­so­ko­ści ob­cią­żeń fi­skal­nych na de­cy­zje uczest­ni­ków ryn­ku oraz kon­se­kwen­cje pro­wa­dzo­nej przez pań­stwo po­li­ty­ki fi­skal­nej. W tej czę­ści zo­sta­nie scha­rak­te­ry­zo­wa­ny sys­tem po­dat­ko­wy jako fi­nan­so­wa pod­sta­wa dzia­łal­no­ści pań­stwa, jego kon­struk­cja oraz isto­ta za­sad po­dat­ko­wych.

W roz­dzia­le dru­gim, pt. Kon­ku­ren­cja po­dat­ko­wa w Unii Eu­ro­pej­skiej zo­sta­ną przed­sta­wio­ne róż­ne for­my kon­ku­ren­cji po­dat­ko­wej, jej głów­ne mo­ty­wy, ska­la oraz zna­cze­nie pro­wa­dzo­nej ry­wa­li­za­cji. Scha­rak­te­ry­zo­wa­ne zo­sta­ną rów­nież raje po­dat­ko­we, ze szcze­gól­nym uwzględ­nie­niem stop­nia ich atrak­cyj­no­ści dla in­we­sto­rów. Ostat­ni pod­roz­dział przed­sta­wia pro­ces har­mo­ni­za­cji po­dat­ko­wej w Unii Eu­ro­pej­skiej, obec­ny sto­pień har­mo­ni­za­cji po­przez ana­li­zę do­tych­cza­so­wych dzia­łań w tym ob­sza­rze.

Roz­dział trze­ci Cha­rak­te­ry­sty­ka ob­cią­żeń fi­skal­nych w pań­stwach Unii Eu­ro­pej­skiej ana­li­zu­je struk­tu­rę sys­te­mów po­dat­ko­wych po­szcze­gól­nych kra­jów człon­kow­skich, ze szcze­gól­nym omó­wie­niem wy­so­ko­ści ob­cią­żeń fi­skal­nych ja­ki­mi pod­le­ga­ją oso­by praw­ne. Wy­szcze­gól­nio­ne zo­sta­ną zmia­ny w sys­te­mach po­dat­ko­wych oraz spo­sób kształ­to­wa­nia się sta­wek po­dat­ko­wych w po­dat­ku do­cho­do­wym od osób praw­nych, któ­re z punk­tu wi­dze­nia utrzy­ma­nia lub zwięk­sze­nia atrak­cyj­no­ści da­ne­go kra­ju są naj­waż­niej­sze dla pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej.

Ostat­ni roz­dział za­ty­tu­ło­wa­ny Czyn­ni­ki de­ter­mi­nu­ją­ce po­zy­cję kon­ku­ren­cyj­ną państw w Unii Eu­ro­pej­skiej w la­tach 2000-2010 sta­no­wi ana­li­zę wpły­wu sys­te­mu po­dat­ko­we­go oraz sto­so­wa­nej po­li­ty­ki fi­skal­nej na sty­mu­la­cje wiel­ko­ści bez­po­śred­nich in­we­sty­cji za­gra­nicz­nych. W tej czę­ści pra­cy ba­da­ny jest sto­pień od­dzia­ły­wa­nia me­cha­ni­zmów po­li­ty­ki fi­skal­nej na ak­tyw­ność go­spo­dar­czą kon­cer­nów mię­dzy­na­ro­do­wych oraz oce­nie pod­le­ga wpływ po­za­fi­skal­nych czyn­ni­ków na sto­pień atrak­cyj­no­ści da­ne­go kra­ju jako miej­sca pro­wa­dze­nia dzia­łal­no­ści.3 CHARAKTERYSTYKA OBCIĄŻEŃ FISKALNYCH W PAŃSTWACH UNII EUROPEJSKIEJ

3.1. Cha­rak­te­ry­sty­ka ob­cią­żeń fi­skal­nych osób praw­nych w Unii Eu­ro­pej­skiej

We współ­cze­snym świe­cie każ­de no­wo­cze­sne pań­stwo chcą­ce zre­ali­zo­wać przy­ję­tą przez sie­bie po­li­ty­kę spo­łecz­no-eko­no­micz­ną zo­bo­wią­za­ne jest zgro­ma­dzić środ­ki fi­nan­so­we słu­żą­ce wy­ko­na­niu przy­ję­tych ce­lów. Źró­dłem po­zy­ska­nia fun­du­szy jest pro­wa­dzo­na przez rząd po­li­ty­ka fi­skal­na, opar­ta na obo­wią­zu­ją­cym pra­wie po­dat­ko­wym i do­stęp­nych in­stru­men­tach ad­mi­ni­stra­cyj­nych.

Naj­waż­niej­szym po­dat­kiem wśród ob­cią­żeń fi­skal­nych po­no­szo­nych przez oso­by praw­ne jest po­da­tek do­cho­do­wy od osób praw­nych (Cor­po­ra­te In­co­me Tax – CIT).

W przy­pad­ku po­wyż­sze­go po­dat­ku przed­mio­tem opo­dat­ko­wa­nia jest zysk brut­to osią­gnię­ty przed pod­miot w trak­cie roku po­dat­ko­we­go³⁸². Do­chód pod­le­ga­ją­cy opo­dat­ko­wa­niu jest wy­ni­kiem pro­wa­dzo­nej dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej za­rów­no na te­ry­to­rium da­ne­go kra­ju, jak rów­nież poza nim. W więk­szo­ści przy­pad­ków usta­wo­daw­ca do ka­ta­lo­gu przy­cho­dów kwa­li­fi­ku­je wszel­kie źró­dła jego po­cho­dze­nia, umoż­li­wia­jąc jego po­mniej­sze­nie o kosz­ty po­nie­sio­ne w celu osią­gnię­cia zy­sku. Do nie­licz­nych wy­jąt­ków za­li­cza się Por­tu­ga­lię, Luk­sem­burg, Ło­twę, Sło­wa­cję, Sło­we­nię oraz Szwe­cję.

W po­wyż­szych pań­stwach pra­wo­daw­ca okre­śla zysk brut­to z ty­tu­łu pro­wa­dzo­nej dzia­łal­no­ści go­spo­dar­czej jako wy­łącz­ną pod­sta­wę opo­dat­ko­wa­nia po­dat­kiem CIT.

Płat­ność po­dat­ku – co do za­sa­dy – do­ko­ny­wa­na jest w for­mie mie­sięcz­nych lub kwar­tal­nych za­li­czek. Pań­stwa sto­su­ją­ce mie­sięcz­ny tryb roz­li­cze­nio­wy to: Pol­ska, Ru­mu­nia, Es­to­nia, Gre­cja oraz Wę­gry. Po­wyż­sza czę­sto­tli­wość jest mało ko­rzyst­na dla po­dat­ni­ków, któ­rzy zo­bo­wią­za­ni są do co­mie­sięcz­ne­go po­mniej sza­nia po­sia­da­nych za­so­bów fi­nan­so­wych, bez moż­li­wo­ści in­we­sto­wa­nia ca­ło­ści zgro­ma­dzo­ne­go ka­pi­ta­łu przez dłuż­szy okres. Na prze­ciw­nym bie­gu­nie znaj­du­ją się Fran­cja, Luk­sem­burg oraz Niem­cy (w tych pań­stwach przed­się­bior­stwa wpła­ca­ją za­licz­ki czte­ry razy w roku), Ir­lan­dia (za­licz­ki wpła­ca­ne dwa razy w roku) oraz Wło­chy (na­leż­ność po­dat­ko­wa wpła­ca­na wy­łącz­nie raz w roku, bez ko­niecz­no­ści do­ko­ny­wa­nia do­dat­ko­wych za­li­czek). Pod tym wzglę­dem pań­stwa wy­so­ko roz­wi­nię­te umoż­li­wia­ją pod­mio­tom go­spo­dar­czym dłuż­szy ob­rót ka­pi­ta­łem, niż ma to miej­sce w przy­pad­ku no­wych państw człon­kow­skich³⁸³.

Dla jed­no­stek, dla któ­rych ro­kiem ob­ro­to­wym jest rok ka­len­da­rzo­wy – koń­czą­cy się 31 grud­nia – datą osta­tecz­ne­go roz­li­cze­nia po­dat­ku jest ma­rzec (Buł­ga­ria, Pol­ska, Re­pu­bli­ka Czech), kwie­cień (Fran­cja, Ru­mu­nia, Au­stria), maj (Por­tu­ga­lia, Wę­gry), czer­wiec (Ir­lan­dia), sier­pień (Ło­twa), wrze­sień (Mal­ta), li­sto­pad (Da­nia). Cypr oraz Hisz­pa­nia są wy­jąt­kiem od po­wyż­szej re­gu­ły, gdyż po­da­tek za mi­ja­ją­cy rok po­dat­ko­wy na­le­ży ure­gu­lo­wać ostat­nie­go dnia da­ne­go roku po­dat­ko­we­go, czy­li do 31 grud­nia. Ozna­cza to, iż wśród państw człon­kow­skich naj­bar­dziej ko­rzyst­ny ter­min ofe­ru­je Da­nia, umoż­li­wia­ją­ca swo­im po­dat­ni­kom roz­li­cze­nie po­dat­ku je­de­na­ście mie­się­cy po za­koń­cze­niu roku ka­len­da­rzo­we­go. Naj­bar­dziej re­stryk­cyj­na jest Hisz­pa­nia oraz Cypr, gdyż oba pań­stwa na­kła­da­ją obo­wią­zek roz­li­cze­nia się przez oso­by praw­ne ostat­nie­go dnia roku³⁸⁴.

No­mi­nal­ne staw­ki po­dat­ku do­cho­do­we­go są zróż­ni­co­wa­ne. Pań­stwa sto­su­ją­ce ni­ską staw­kę no­mi­nal­ną rzad­ko przy­zna­ją pre­fe­ren­cje po­dat­ko­we w po­sta­ci wą­skie­go ka­ta­lo­gu źró­deł sta­no­wią­cych pod­sta­wę opo­dat­ko­wa­nia. Do wy­jąt­ków za­li­cza się Ru­mu­nię, Sło­wa­cję, Sło­we­nię oraz Wę­gry. Po­wyż­sze pań­stwa sto­su­ją ni­ską staw­kę po­dat­ko­wą po­łą­czo­ną z wą­skim ka­ta­lo­giem źró­deł opo­dat­ko­wa­nia. Na prze­ciw­nym bie­gu­nie znaj­du­je się Buł­ga­ria oraz Ir­lan­dia, sto­su­ją­ce rów­nież ni­ską staw­kę no­mi­nal­ną, jed­nak sze­ro­ki wa­chlarz przy­cho­dów sta­no­wią­cych pod­sta­wę opo­dat­ko­wa­nia. Wśród kra­jów o wy­so­kich staw­kach po­dat­ko­wych wy­róż­nia się dwie gru­py państw – pań­stwa uzna­ją­ce za do­chód wszyst­kie wpły­wy, nie­za­leż­nie od źró­deł ich po­cho­dze­nia (np. Bel­gia, Mal­ta, Wiel­ka Bry­ta­nia oraz Hisz­pa­nia), jak rów­nież pań­stwa o wą­skim ka­ta­lo­gu do­cho­dów uzna­wa­nych za pod­sta­wę opo­dat­ko­wa­nia (np. Szwe­cja oraz Por­tu­ga­lia). Ka­ta­log pod­mio­tów zwol­nio­nych z obo­wiąz­ku po­no­sze­nia po­dat­ku do­cho­do­we­go od osób praw­nych jest sto­sun­ko­wo wą­ski. Pań­stwa, ta­kie jak: Fran­cja, Por­tu­ga­lia, Pol­ska, Sło­wa­cja sto­su­ją pre­fe­ren­cje po­dat­ko­we wzglę­dem pod­mio­tów zlo­ka­li­zo­wa­nych w re­gio­nach o ni­skim roz­wo­ju go­spo­dar­czym i wy­so­kim po­zio­mie bez­ro­bo­cia. Poza wy­mie­nio­ny­mi pod­mio­ta­mi w więk­szo­ści kra­jów człon­kow­skich na zwol­nie­nie mogą li­czyć in­sty­tu­cje pu­blicz­ne, or­ga­ni­za­cje typu non pro­fit, ośrod­ki cha­ry­ta­tyw­ne, fun­da­cje, par­tie po­li­tycz­ne, związ­ki za­wo­do­we oraz pod­mio­ty pro­wa­dzą­ce in­we­sty­cje w ob­sza­rach z za­kre­su ba­da­nia i roz­wo­ju. W więk­szo­ści przy­pad­ków pod­mio­ty go­spo­dar­cze re­gu­lu­ją ca­łość swo­je­go zo­bo­wią­za­nia fi­skal­ne­go, ma­jąc moż­li­wość po­mniej­sze­nia przy­cho­du wy­łącz­nie o usta­wo­wo okre­ślo­ne kosz­ty uzy­ska­nia przy­cho­dów. Ka­ta­log wy­dat­ków uzna­wa­nych za kosz­ty w aspek­cie po­dat­ko­wym obej­mu­je wy­dat­ki zwią­za­ne z: – za­trud­nia­niem pra­cow­ni­ków, w tym szcze­gól­nie wy­dat­ki zwią­za­ne z wy­pła­tą wy­na­gro­dzeń, – amor­ty­za­cją środ­ków trwa­łych oraz war­to­ści nie­ma­te­rial­nych i praw­nych, – róż­ni­ce kur­so­we, – war­tość dy­wi­dend.

Po­da­tek od środ­ków trans­por­to­wych jest ko­lej­nym zo­bo­wią­za­niem fi­skal­nym, ja­kie­mu pod­le­ga­ją jed­nost­ki go­spo­dar­cze w Eu­ro­pie. Jest to jed­no z naj­bar­dziej po­wszech­nych zo­bo­wią­zań fi­skal­nych w Unii Eu­ro­pej­skiej. Każ­de z państw człon­kow­skich sto­su­je po­wyż­sze opo­dat­ko­wa­nie, na­kła­da­jąc obo­wią­zek po­dat­ko­wy na oso­by po­sia­da­ją­ce śro­dek trans­por­tu. Pod­sta­wa opo­dat­ko­wa­nia jest zróż­ni­co­wa­na. Może j ą de­ter­mi­no­wać czę­sto­tli­wość ko­rzy­sta­nia z dróg pu­blicz­nych, war­tość po­jaz­du, jego waga, moc sil­ni­ka, ilość cy­lin­drów, typ po­jaz­du, wskaź­nik emi­sji CO². Naj­czę­ściej sto­so­wa­ną pod­sta­wą opo­dat­ko­wa­nia jest wiel­kość emi­sji dwu­tlen­ku wę­gla. Po­wyż­sze kry­te­rium sto­so­wa­ne jest na Cy­prze, w Luk­sem­bur­gu, na Mal­cie, w Por­tu­ga­lii, w Szwe­cji, w Ir­lan­dii oraz w Niem­czech. Okre­śle­nie zo­bo­wią­za­nia fi­skal­ne­go w opar­ciu o ilość cy­lin­drów sto­so­wa­ne jest w Luk­sem­bur­gu, w Por­tu­ga­lii, w Ru­mu­nii oraz w Bel­gii. War­tość sa­mo­cho­du jako pod­sta­wa opo­dat­ko­wa­nia wy­stę­pu­je na Cy­prze i w Sło­we­nii, waga po­jaz­du de­ter­mi­nu­je wiel­kość po­dat­ku w Luk­sem­bur­gu, w Au­strii, w Bel­gii oraz w Da­nii, po­jem­ność sil­ni­ka jest wy­znacz­ni­kiem w Au­strii oraz w Ir­lan­dii, czę­sto­tli­wość ko­rzy­sta­nia z dróg pu­blicz­nych uwzględ­nia­na jest w Ho­lan­dii oraz w Da­nii, typ po­jaz­du oraz ro­dzaj sto­so­wa­ne­go pa­li­wa wy­ko­rzy­sty­wa­ny jest w Szwe­cji oraz w Wiel­kiej Bry­ta­nii. Naj­ko­rzyst­niej­szą pod­sta­wę opo­dat­ko­wa­nia przy­ję­ła Fin­lan­dia, na­kła­da­ją­ca obo­wią­zek fi­skal­ny wy­łącz­nie na oso­by praw­ne po­sia­da­ją­ce za­re­je­stro­wa­ny po­jazd po­wy­żej 3,5 tony. Po­zo­sta­łe środ­ki trans­por­tu zwol­nio­ne są w tym kra­ju z obo­wiąz­ku po­dat­ko­we­go³⁸⁵.

Czę­sto­tli­wość obo­wiąz­ku po­dat­ko­we­go zróż­ni­co­wa­na jest w po­szcze­gól­nych pań­stwach człon­kow­skich. Płat­ność wy­ma­ga­na jest mie­sięcz­nie (Ho­lan­dia, Por­tu­ga­lia, Au­stria, Bel­gia, Fin­lan­dia), kwar­tal­nie (Fran­cja, Re­pu­bli­ka Czech), trzy raz w roku (Buł­ga­ria), dwa razy w roku (Pol­ska, Ru­mu­nia, Wę­gry) lub raz w roku (Cypr, Luk­sem­burg, Sło­we­nia, Szwe­cja, Da­nia oraz Niem­cy).

W więk­szo­ści państw staw­ka po­dat­ko­wa uza­leż­nio­na jest od sze­re­gu czyn­ni­ków, któ­rych po­szcze­gól­ne czę­ści skła­do­we de­ter­mi­nuj ą osta­tecz­ną war­tość po­dat­ku. W Luk­sem­bur­gu staw­ka po­dat­ko­wa okre­ślo­na jest w opar­ciu o ilo­czyn trzech wskaź­ni­ków: wiel­kość emi­sji CO², ilo­ści cy­lin­drów oraz wagi. Na Mal­cie w opar­ciu o wiel­kość emi­sji CO², ro­dza­ju pa­li­wa oraz dłu­go­ści po­jaz­du, w Por­tu­ga­lii: wiel­ko­ści emi­sji CO² oraz ilo­ści cy­lin­drów w sil­ni­ku, w Au­strii staw­ka po­dat­ko­wa sta­no­wi kwo­tę wy­ni­ka­ją­cą z wagi po­jaz­du oraz po­jem­no­ści sil­ni­ka. W Bel­gii war­tość po­dat­ku sta­no­wi kwo­ta wy­li­czo­na w opar­ciu o czę­sto­tli­wość ko­rzy­sta­nia z dróg pu­blicz­nych, masę po­jaz­du, ilość cy­lin­drów oraz moc sil­ni­ka, w Buł­ga­rii staw­ka po­dat­ko­wa uza­leż­nio­na jest od wie­ku po­jaz­du oraz mocy sil­ni­ka. Im młod­szy po­jazd i więk­sza moc, tym więk­sza kwo­ta po­dat­ku. W Gre­cji staw­ka po­dat­ko­wa okre­śla­na jest in­dy­wi­du­al­nie dla każ­de­go no­we­go po­jaz­du w za­leż­no­ści od jego ceny, mo­de­lu oraz typu. W Hisz­pa­nii staw­ka po­dat­ko­wa za­le­ży od typu sil­ni­ka oraz czę­sto­tli­wo­ści ko­rzy­sta­nia z dróg pu­blicz­nych i au­to­strad. W Ir­lan­dii po­da­tek sta­no­wi sumę wy­ni­ka­ją­cą z kwo­ty dla wła­ści­wej po­jem­no­ści sil­ni­ka oraz wiel­ko­ści emi­sji CO² ³⁸⁶.

Naj­więk­sze zo­bo­wią­za­nia fi­skal­ne po­no­szą wła­ści­cie­le po­jaz­dów w Dani, w któ­rej war­tość po­dat­ku wy­no­si 1040 euro rocz­nie i w Ho­lan­dii, gdzie po­da­tek wy­no­si 780 euro rocz­nie. Naj­niż­sze zo­bo­wią­za­nia po­no­szą przed­się­bior­stwa na Sło­wa­cji, w Ru­mu­nii oraz w Buł­ga­rii.

Pro­cen­to­wo udział po­dat­ków od środ­ków trans­por­to­wych w ogó­le po­no­szo­nych po­dat­ków kształ­tu­je się w Unii Eu­ro­pej­skiej śred­nio na po­zio­mie 1,55%. Naj­więk­szy udział wśród państw człon­kow­skich po­sia­da Mal­ta, w któ­rej w 2009 roku udział po­dat­ku od środ­ków trans­por­to­wych w ogó­le po­no­szo­nych po­dat­ków wy­no­sił 4,7%, Cypr (3,6%), Ho­lan­dia (3,2%), Ir­lan­dia (3,2%) oraz Da­nia (3,1%). Naj­niż­szy udział re­je­stro­wa­ny był w Es­to­nii oraz na Li­twie (0,1%), w Re­pu­bli­ce Czech (0,4%), w Luk­sem­bur­gu (0,5%) i na Sło­wa­cji (0,7%). Na prze­strze­ni 14 lat (w la­tach 1995-2009 roku) w trzy­na­stu kra­jach eu­ro­pej­skich na­stą­pił wzrost udzia­łu po­dat­ku od środ­ków trans­por­to­wych w ogó­le po­dat­ków i jed­no­cze­sny spa­dek tego udzia­łu w czter­na­stu pań­stwach. Wzrost udzia­łu wy­stą­pił w Bel­gii, w Buł­ga­rii, w Gre­cji, we Wło­szech, na Ło­twie, w Luk­sem­bur­gu, na Wę­grzech, w Au­strii, w Pol­sce, w Ru­mu­nii, na Sło­wa­cji, w Fin­lan­dii oraz w Szwe­cji. Spo­śród po­wyż­szych państw naj­więk­szy wzrost miał miej­sce na Wę­grzech i na Ło­twie (0,8%) oraz w Buł­ga­rii (0,5%). Naj­więk­szy spa­dek re­je­stro­wa­ny był na Cy­prze (-5,1%), na Mal­cie (-4,0%) oraz na Li­twie (-2,5%). Naj­więk­sze do­cho­dy z ty­tu­łu po­sia­da­nych środ­ków trans­por­tu osią­gnę­ła: Fran­cja (10 mi­liar­dów 576 mi­lio­nów euro), Wiel­ka Bry­ta­nia (8 mi­liar­dów 925 mi­lio­nów euro) oraz Niem­cy (8 mi­liar­dów 200 mi­lio­nów euro). Naj­niż­sze do­cho­dy uzy­ska­ła Es­to­nia (6 mi­lio­nów euro), Li­twa (12 mi­lio­nów euro) oraz Ło­twa (41 mi­lio­nów euro) – ta­be­la 5.

Nie­któ­re pań­stwa sto­su­ją pre­fe­ren­cje wzglę­dem po­sia­da­czy za­si­la­ją­cych swo­je środ­ki trans­por­tu al­ter­na­tyw­ny­mi źró­dła­mi ener­gii. Co do za­sa­dy, opo­dat­ko­wa­niu pod­le­ga­ją wszy­scy po­dat­ni­cy: za­rów­no oso­by praw­ne, jak rów­nież oso­by fi­zycz­ne. Ulgi po­dat­ko­we przy­słu­gu­ją po­jaz­dom o ni­skim wskaź­ni­ku emi­sji CO² (Mal­ta), sa­mo­cho­dom w ogra­ni­czo­ny spo­sób ko­rzy­sta­ją­cym z dróg pu­blicz­nych (Ho­lan­dia) oraz pła­cą­cych po­da­tek jed­no­ra­zo­wo (Buł­ga­ria). Szcze­gól­ne pre­fe­ren­cje przy­słu­gu­ją jed­nost­kom dy­plo­ma­tycz­nym i kon­su­lar­nym, or­ga­ni­za­cjom mię­dzy­na­ro­do­wym oraz po­jaz­dom pu­blicz­nym.

Trze­cim ro­dza­jem po­dat­ku po­no­szo­nym przez oso­by praw­ne jest po­da­tek od nie­ru­cho­mo­ści, obej­mu­ją­cy pod­mio­ty go­spo­dar­cze bę­dą­ce wła­ści­cie­la­mi lub po­sia­da­cza­mi nie­ru­cho­mo­ści. W za­leż­no­ści od kra­ju płat­ność po­dat­ku do­ko­ny­wa­na jest raz w roku (Fran­cja, Por­tu­ga­lia, Sło­wa­cja, Sło­we­nia, Wiel­ka Bry­ta­nia, Gre­cja, Ir­lan­dia), w dwóch ra­tach (Ru­mu­nia, Es­to­nia, Wę­gry), raz na kwar­tał (Ło­twa, Au­stria, Niem­cy) lub co mie­siąc (Pol­ska, Wło­chy). Naj­ko­rzyst­niej­szą czę­sto­tli­wo­ścią jest cykl rocz­ny, dzię­ki któ­re­mu przed­się­bior­stwo przez dłuż­szy czas dys­po­nu­je środ­ka­mi pie­nięż­ny­mi, któ­re może wy­ko­rzy­stać na cele in­we­sty­cyj­ne³⁸⁷.

Pod­sta­wę opo­dat­ko­wa­nia sta­no­wi war­tość ka­ta­stral­na nie­ru­cho­mo­ści lub jej po­wierzch­nia. W więk­szo­ści usta­wo­dawstw to war­tość ryn­ko­wa nie­ru­cho­mo­ści jest wy­znacz­ni­kiem opo­dat­ko­wa­nia. Tyl­ko nie­licz­ne kra­je przy okre­śla­niu wy­so­ko­ści po­dat­ku kie­ru­ją się po­wierzch­nią. Na­le­żą do nich: Pol­ska, Sło­we­nia, Re­pu­bli­ka Czech, Fin­lan­dia oraz w czę­ści Wę­gry, któ­re wska­zu­ją, iż pod­sta­wą opo­dat­ko­wa­nia może być po­wierzch­nia lub war­tość nie­ru­cho­mo­ści – wy­bór pod­sta­wy opo­dat­ko­wa­nia do­ko­ny­wa­ny jest przez wła­dze lo­kal­ne. Pod­sta­wa opo­dat­ko­wa­nia okre­ślo­na w opar­ciu o po­wierzch­nię jest ko­rzyst­niej­sza dla po­dat­ni­ka od opo­dat­ko­wa­nia w opar­ciu o war­tość nie­ru­cho­mo­ści.

Ta­be­la 5. Udział po­dat­ków od środ­ków trans­por­to­wych w ogó­le po­dat­ków w Unii Eu­ro­pej­skiej w la­tach 1995–2009

mniej..

BESTSELLERY

Kategorie: