Polityka bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii w latach 1945–1955 - ebook

Po zakończeniu II wojny światowej Wielkiej Brytanii przyszło prowadzić politykę z pozycji upadającego mocarstwa, swoistego syndyka imperialnej masy upadłościowej. Całość wpływów i zamorskich posiadłości została uzyskana na długo przed II wojną światową, która praktycznie nie przyniosła nowych stref interesu. Wychowani na sukcesach Imperium oraz bohaterstwie Horatio Kitchenera i Cecila Rhodesa, dumni Brytyjczycy przez długi czas nie zamierzali pogodzić się z utratą swojego znaczenia. Nawet jeśli Wielka Brytania nie była już globalną potęgą, to Brytyjczycy tak ją ciągle postrzegali. Był to swoisty dogmat brytyjskiej polityki. W wyraźny sposób rzutowało to na politykę zagraniczną i obronną, rzeczywistość bowiem (coraz mniejsza siła i wpływy) ścierała się z fałszywą autopercepcją. Nadal jednak działali jak mocarstwo, które ma swoje interesy na całym świecie. Pomimo ambicji i zabiegów polityka imperialna stawała się coraz bardziej „obroną pewnego konceptu, wartości politycznej niż realizowaniem konkretnych działań operacyjnych”. Brytyjczycy przez długi czas nie chcieli się jednak z tym pogodzić wychodząc z założenia, że ich naród i państwo zbyt wiele poświęciły, by „zostać zredukowanym do roli zimnej i nic nieznaczącej wysepki, na której wszyscy powinni ciężko pracować żyjąc z połowu śledzi i uprawy kartofli”.

WPROWADZENIE  7

ROZDZIAŁ I. Brytyjska ocena strategiczna środowiska bezpieczeństwa  33

Ocena zagrożeń i prognoza rozwoju sytuacji w latach 1944–1945  33

Od nadziei do konfrontacji (1945–1947)  46

Wpływ broni nuklearnej na ocenę zagrożeń  59

Strategia trzech filarów a środowisko międzynarodowe (1948–1950)  71

Wojna w Korei i próby odprężenia – od obaw do nadziei (1950–1955)  94

ROZDZIAŁ II. Multilateralne koncepcje bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii  123

Wielka Brytania w obliczu końca polityki unilateralnej  123

Koncepcja „Bloku Zachodniego” a bezpieczeństwo Wysp Brytyjskich  138

Odejście od strategii „trzech filarów” w stronę strategii „euroatlantyckiej”  164

Kwestia niemiecka jako zagrożenie i szansa  174

Od Europejskiej Wspólnoty Obronnej do Unii Zachodnioeuropejskiej  200

ROZDZIAŁ III. Środki militarne w brytyjskiej polityce bezpieczeństwa  215

Konwencjonalne siły zbrojne Wielkiej Brytanii  215

Koncepcje przeciwdziałania zagrożeniom jądrowym  235

Środki realizacji doktryny odstraszania jądrowego  250

Cele brytyjskiej polityki nuklearnej  257

Brytyjskie siły jądrowe a Stany Zjednoczone – od „samodzielności” po operacyjną zależność  268

ZAKOŃCZENIE  281

BIBLIOGRAFIA  299


ZAŁĄCZNIKI  313